Alþýðublaðið - 05.12.1984, Blaðsíða 8

8
Alþýðuflokkurinn hefur mikilvœgu hlutverki að gegna. Myndin erfrá flokksþingi A Iþýðuflokksins inóvem ber.
Að halda öfga-
öflum í skefjum
Það er hlutverk Alþýðuflokksins
að halda öfgaöflunum í skefjum og
koma á samstöðu við framsýna að-
ila i sókn til aukins réttlætis og jafn-
aðar. Nú er meiri þörf á slíkri sam-
vinnu til þjóðarsáttar en nokkru
sinni fyrr og því er það áhyggjuefni
að í stað samstarfs og samstöðu
sundrast lýðræðissinnaðir jafnað-
ar- og félagshyggjumenn í flokka og
framboð sem í raun eiga rneira sam-
eiginlegt en skilur þá að. Með því að
taka höndum saman geta þessir að-
ilar orðið það sáttaafl sem þjóðina
skortir. Alþýðuflokkurinn boðar
slíka samstöðu og mun taka frurn-
icvæði að málefnalegri samstöðu
allra jafnaðarmanna.
Alþýðuflokkurinn og aðrir þeir
sem aðhyllast hugmyndir jafnaðar-
stefnunnar, lýðræði, frelsi, félags-
lega samhjálp og jöfnuð í samfélag-
inu, verða að taka höndum saman
og hrekja núverandi ríkisstjórn
fjármagns og gróðahyggju frá völd-
um, en mynda í hennar stað nýja
ríkisstjórn sem beiti sér fyrir sáttar-
gjörð við launþega og samtök
þeirra um breytta tekjuskiptingu í
þjóðfélaginu sem tryggi mannsæm-
andi lágmarkslaun fyrir eðlilegt
vinnuframlag.
Þessir
menn
standa
fast
á
meiningu
sinni!
Opinber, samvin
eðaeinkarekstu
Hvernig á re
formið að ^
Um þessar mundir verða
jafnaðarmenn að gæta sín
á því vopni, sem gegn þeim
er beitt, einkum af frjáls-
hyggjumönnum, að vel-
ferðin, tryggingin frá
vöggu til grafar, geti geng-
ið svo langt, að hún svipti
manninn athafnaþrá og
framtaki. Alþýðuflokkur-
inn vill, að sú mannúðar-
stefna ríki, og að hver
maður beri í brjósti þá
réttlætiskennd, að arður-
inn af vinnunni skiptist
réttlátlega, en safnist ekki
á fárra manna hendur.
Þetta mun takast best með
því, að jafnaðarmenn
virki eigið framtak til þess
að hafa áhrif og völd í at-
vinnurekstrinum sjálfum.
Ef litið er á einstök rekstrarform
þjóðfélagsins, verður Alþýðuflokk-
urinn að endurmeta afstöðu sína til
þeirra. Þar koma eftirtalin atriði
helst til greina:
1. Stefna samvinnu- og jafnaðar-
manna er að mörgu leyti samtvinn-
uð. Gagnrýni Alþýðuflokksins á
samvinnuhreyfinguna hefur verið
réttmæt. Samvinnuhreyfingin má
ekki verða eins og hvert annað
„auðfyrirtæki" og „einokunarfyr-
irtæki“ með fámennisstjórn. Tví-
skipt hlutverk hennar, þ.e. hags-
munagæsla fyrir bæði framleið-
endur og neytendur og afgerandi
áhrif Framsóknarflokksins á hreyf-
inguna í heild, hefur fjölgað gagn-
rýnisröddum. Alþýðuflokksmenn
eiga að taka þátt í störfum hreyfing-
arinnar til að hafa áhrif á þróun
i i Fyrlrtafcl Vdta ( mlllj. kr. ,
1 ( 1) Samband ísl. samvinnufélaga i 3.627,0
2 ( 3) Landsbanki íslands 2.277,7
3 ( 2) Sölumiöstöö hraöfrystihúsanna 2.002,5
4 ( 4) Sölusamb. ísl. fiskframleiöenda 1.796,0
5 ( 7) Flugleiöir hf. 1.602,4
6 ( 5) Olíufélagiö hf. 1.471,9
7 ( 6) Kaupfélag Eyfiröinga 1.222.7
8 ( 10) íslenska Álfélagiö hf. i.i38.q
9 ( 8) Oliufélagiö Skeljungur hf. 1.103,3
10 ( 9) Áfengis og tóbaksv. ríkisins 1.100.^
11 ( 11) Eimskipafélag Islands hf. 955,0
12 I 13) Oliuverslun íslands hf. OLÍS 808,0
13 ( 15) Búnaðarbanki Islands 789,0
14 ( 14) Póstur og sími 767,9
15 ( 19) Útvegsbanki Islands 691,9
16 ( 16) Sláturfélag Suöurlands 641.5
17 ( 12) Mjólkursamsalan, Rvk. 593,2
: 18 ( 24) Landsvirkjun 535,1
19 ( 21) Rafmagnsveitur ríkisins 473.3
20 ( 18) Kaupfélag Borgfiröinga 469,3
21 ( 25) Hagkaup hf. 420,1
22 ( 22) Rafmagnsveita Reykjavíkur 411,2
23 ( 28) Osta og smjörsalan sf. 410,9
24 ( 59) Islenskir Aöalverktakar sf. 387,5
25 ( 26) Mjólkurbú Flóamanna Selfossi 386,7
Listi yfir 25 stœrstu (veltuhœstu)
fyrirtœki landsmanna árið 1982. Af
þessum fyrirtœkjum eru í grófum
dráttum 9 einkafyrirtœki, 8 sam-
vinnufyrirtœki, 7 opinberfyrirtœki
og eitt erlent (ÍSAL). Eignarhaldið
erþó í sumum þeirra mjög blandað,
eins og hjá Islenskum aðalverktök-
um, þar sem einkaaðilar eiga helm-
ing, samvinnuöflin fjórðung og rík-
ið sömuleiðis fjórðung.
hennar. Samvinnurekstur a að hafa
stórt hlutverk í atvinnuuppbygg-
ingu næstu áratuga.
2. Jafnaðarmenn telja, að einka-
eignaréttur að framleiðslutækjum
sé fyllilega eðlilegur á meðan hann
stendur ekki í vegi fyrir réttlátri og
heilbrigðri skipan þjóðfélagsmála.
Vegna þróunar undirstö.ðuatvinnu-
greina hér á landi; sjávarútvegs og
landbúnaðar, hefur einkarekstur í
gjaldeyrisaflandi og gjaldeyrisspar-
andi atvinnugreinum ekki náð að
óða-verðbólga K\ £ mikil hraðvaxandi verðbólga
(sem sviptir menn trú á verðgildi gjaldmiðils). -verk-
ur k mikill verkur. -onn kv annir. umsvif. kapp:
vera i ó. aó c-u \ k.dinn við e-ð.
annanig ao t annan veg. öðru visi.
annar (kv önnur, n annað, i:f FF annarra) to og FN
I raðtala af ireir: a. mai. i atmat) sinn: a. f ipásk-
óð-borg k
á milli báj
odda
hluti e-
-odd
oddai
hóps i
ráða
kvæða
hóps set
n: lljút’,
inn smai
sérstakleg’
-hnoðri K
oreganum) . -mát
um við atkvæðagreiðslu (t.d. i nefnd) ef atkvæði
falla að öðru leyti jafnt. -snidda kv mjó. tigullaga
snidda. -tala K\ / ójöfn tala. heil tala sem 2 ganga
ekki upp í. t.d. 3.5 .... 27.^^45. -tönn kv augn-
há-leggjaður l leggjalangur, fótlangur. -leggur k
1 sá sem er háfættur. langleggur. 2 (gi fugl af rrijó-
nefjaætt (Himanlopus himanlopus). -leistur k háll'-
sokkur (lil að vera í utari vftr cða innan undir
kulda). -ll
p. 2 hástq
fídi. háiei\
þir: á h-i
fjöllótl
in á eða |
' !1
feyt^^^^^Hneð
i iði
ald
annar einkunn kv @ einkunn að lokinni önn.
annar hvcr fn annar hvor í röð: antum hvern tiag
tönn i hrosst
munstri. -vel
með oddalöl
OddaverjiJ
Rangárvöllu
t.d. mánudag, miðvikudag, fostudag
o.s.frv.; a. nuióur.
nar hvi
Inudag
:
oddaþing H ‘orrusta.
odd-baugóttur l A (unffllffð) um helmingi meir^
á lengd en breídd. breiðastur um miðju og mjókkar
til beggja enda lelliptieusi. -björg kv 1 döggskór,
hlif man um sverðsodd. 2 -11000011 á liáhlaði
narprof
arra bræðra (bneðri) l ób skyldur í 4. lið, fjór-'
Snningur: við erum annarra hrtrðra.
annars ao 1 ella, við önnur skilyrði. 2 að öðru
leyti. 3 raunar.
annars hattar L OB annars konar öðm vió
Irl
brtgPWWHWnsí ....
hemigymnus). -biða kv 4, dufl mjórra í annan enda.
-bjáni k heimskingi; auli, kjáni; fáráðlingur, fáviti.
-blóðs- forliður samsetninga um kynblendinga (sbr,
fullhlóðs-): hálfsblóðshestur af tilleknu kvni. -brodd-
..-ggjshWrin- k ffi) Heild hnvddpeislimra tP„;„l„.
kólfond kv (5j
1 kólga, -u,
þykkni: það ít
2 kólga, -aði
kólgaðut^
(um y
k|
I (8!
andaætt (Netta rufina).
ralda. 2 kuldablær; skýja-
fe-r k. í loftið.
veður) þykkna upp; lh þt
lega sen
selninguna aflífflflnSflfltiPffllflCflfl^fflíflTCTw//-
undir það húinn hálfbúinn undir það, liálj- er ég
hraddur tu^fað hálfhræddur er ég um það. 5 í manns-
nafninu .danskur i aðra ætt'..
I hérað landshlnli ■;! I
kv kolk|
KV
KermeA
' '• 'N@if •;..y.. 7;>ú teg. jmi
2 vera imKKQHKKfur)
við kolann vera óþreytandi (við e-t verk), halda
ótrauður áfram.
kólibrífugl K (6) ætt spörfugla (m.a. smávöxnu
fuglar jJPfis)
Ihiiidae).
■tu
t e-ó nauða á e-m
-koMPWfrt í!
kólka, -aði s: © k. 1
um e-ð. —
kolkna (kólkna), -aði s f krókna úr kulda.
kolkrabbi k' @ smokkfiskur, sælindýr af flokki
smokkfíska (C.rnhahnndn I ■ tev smokkfiska tn„,-
tregða, -u, -ur KV I trtgleik
vera tregur. 2 (D sá eigiileiki
óbreyttri hreyfingu sinni eða 1
kraftur komi til: tregculögt
índrun. 4 ft tregó
■aðist s færau un
t. vió e-ð.
íski H það að treglej
ur, seinn að skiljn. -ge
á fæti; (um fisl) tre
'eggjaldi, -a, -ar K 1 þrt
ppum i á eða vör; treygjalc
(er hleinar og flúðir kon
koki, nefi á bömum
-ar k 1 harrnur,
sla (t.d. í skurði eða
[dkvæði. 4 kvistur í
sem fyrst leggur.
L 1 tregur, óvilju
tregiega með tregðu; seint
-mjólka L ób seigmjólka, ser
-ráóur l sem er í vandræðum
•harmatölur.
v = trekt.
L 1 óviljugur, ófús;
reggáfaður. 3 erfiðt
H í lyf (samsett
við eitruðu dýrabiti.
aður úr timbri, viði; \ sérs
stökkva yfir i fimleikum.
treia, -u, -ur kv t sú hlið I
augu.
treiknrt h sérstakt snif sni