Tíminn - 26.07.1967, Page 5

MIÐVIKUDAGUR 26. júií 1967
5
Svipmyadir úr
Danmerkurferð
IngóBfur Davíðsson:
25. iúní. Flogið á norrænt
búíræðimót í Kaupmannahöfn.
Yfir skýjum, maður minn,
mörgu er jrá að segja.
Litla hafmeyjan.
Kryddar lífsins kaleikinn
kurteis himinfleyja!!
Skoðuð sýning á Bellahpj um
kvöldið, gist á Fönix hóteli.
Ráðstefnan sett morguninn eft
ir í Falconercentret rétt hjá
ráðhúsini. á Friðriksbergi og
mættu nær 14 hundruð manns
frá öllum Norðurlöndunuim.
Friðrik konungur viðstaddur.
Ráðherra og fulltrúar frá Norð
urlöndum fluttu ávörp, Gunnar
Árnason fyrir hönd íslendinga.
Leikin voru norræn tónldstar-
verk, t.d. eftir Grieg og Sibelíus
og íslenzikt þjóðlag, raddsett
af Sigfúsi Einarssynd. Þegar
það hófst, sperrti fólk eyrun,
því að þarna var verk með
sérkennilegum blæ, öðru vási
en allt hitt, sean leikið var.
Eftir þennan dag skiptust
menn í flokka eftir sérfræði-
greinum og voru fyrirlestrar og
umræður á mörgum stöðum í
einu og ógemingur að taka
þátt í öllu. Var mótið allt
hið fróðlegasta og bárust ýms-
ar nýjungar í tal, sem hag-
kvæmt er að kynnast betur
síðar. Hið létta og skemmti-
lega var heldur ekki vanrækt,
þarna var afmælisveizla, mikil
og öllum boðið til móttöku í
ráðhúsi Kaupmannalhafnar og
var margt að sjá í þeim salar-
kynnum og veitingar góðar,
m.a. öl af tunnum og reyndust
margir þaulsætnir við kran-
ann!
Að loknu mótinu var farið í
skoðunarferðir í nokkra daga
og ferðaðist minn hópur um
þvert og endilangt Jótland og
heimsótti tilraunastöðvar að-
allega, en einnig var komið
á sögufræga og fagra staði.
mennirnir hissa, á að heyra, að
á íslandi yrði helzt að rækta
hann í skjóli. Áður var algengt
að nota grenitegundir, einkum
hvítgreni, í skjólbelti, en ill-
rærndur sveppur hefur stór-
skemmt rætur trjánna svo víða,
að flestir gróðursetja nú held-
ur lauftré í skjólibeltin. Alls
staðar sáust rósir í blóma,
bæði við býli og meðfram veg-
um, þær eru viku fyrr á ferð-
innj hér en á Skáni, sögðu
Sviar. Hvarvetna sáust kýr á
beit, flestar rauðar á Sjálandi,
(og svo jerseykýr), eru líka
margar flekkóttar eða skjöldótt
ar á Jótlandi. Hestar sjást
varla, en urmull hunda alls
staðar, stórra og smárra. Eru
þeir sízt til þrifnaðar, í borg
unum.
Józku heiðarnar, (sem til
orða kom að flytja suma ís-
lendinga á í hallæri), sjást nú
varla lengur í sinni gömlu
mynd. Nú eru þarna akur-
lendi og barrskógar. Land er
þar víða sviðið og sjást fornir
„kappahaugar" á mörgum hól-
um. Danir töldu að þar hlyti
að hafa verið allþéttbýlt í forn
öld, kannski vegna þess, að
jarðvegur er sendinn og tiltölu
lega auðvelt að vinna hann
til rœktunar með fremstæðum
verkfærum. Önnur gömul
mannvirki, sem mikið ber á
eru kirkjur, margar um 800
ára gamlar, flestar hlaðnar
úr granítsteinum og margar
prýddar fögnum kalkmálverk-
málverkum. Þá hefur verið
mikil trúar- og kirkjubygg-
ingaöld. Sýna flest málverkin at
burði úr heilagri ritningu'. Leif
ar sjiást líka ævagamalla vfk-
ingaborga eða konungaherbúða
þar sem konungar hafa hatft
setulið og æfingastöðvar. Bygg
ingar og fyrirkomulag virðist
mjög sniðið eftir fornróm-
verskri fyrirmynd, og sýnir
að snemma hefur verið verzl-
un og samgöngur við Suður-
lönd. Frá þessum slóðum hófu
e.t.v. Kimbrar og Tevtónar ber-
Framhald á bls. 15.
Sást vel, hve geysiólík Dan-
mörk er íslandi. Þarna var
allt grænt hvert sem litið var,
flatlendi og öldótt land á víxl,
með vötnum og tjörnum hér
og hvar, en skóglundi á hæð-
um og bæta hin 15—35 metra
háu tré talsivert upp fjallaleys-
ið í augum okkar íslendinga.
Byggið bylgjaðist hvarvetna á
stórum ökrum í hægri golunni.
Minna er nú um rúg, hafra og
hveiti. Kartöflur, sykuiróf-
ur og káltegundir einnig mik-
ið ræktaðar og viða sáust fagur
gular skákir af raps og sinnepi.
Þótt veðráttan sé miklu mild-
ari í Danimörku en hér, finnst
Dönurn ekki veita af sem mestu
skjóli og þeir rækta hvarvetna
löng skjólbelti til hlífðar ökr-
um og görðum og við bóndabæ-
ina. Má heita að skógarlund-
ur skýli hverjum bæ. og hér
bíta kindur ekki hvern nýgræð
ing, því að féð er fátt og haft
í girðingum. Silfurreynir er al-
gengt skjólbeltatré í Danmörku
og urðu flestir Norðurlanda
Lfósmæðrafélag
Rvíkur 25 ára
Stjórn LjósmæSrafélagsins. TaliS frá vinstri. Pálína Guðlaugsdóttir, Anna Eiríksdóttir, Helga M. Níelsdóttlr,
formaður, Sigríður Classen og Guðrún Halldórsdóttir.
Ljósmæðrafélag Reykjavíkur
var stofnað 19. júní 1942. Stofn-
endur voru sex starfandi Ijósmæð
ur í Reykjavík. Fyrsti formaður
þess var Rakel P- Þorleifsson. Til-
gangur félagsins var eins og segir
í 2. grein félagslaga: að auka sam
vinnu starfandi ljósmæðra í höf
uðstaðnum/ glæða áhuga þeirra
á öllu þvi er að starfi þeirra
lýtur, svo að þær á hverjum tima
séu hæfar til að gegna þeirri köll
un, sem þeim er ætluð.
Þessi tuttugu og fimm ár, sem
liðin eru frá stoínun félagsin
hafa ljósmæður unnið að hags-
munamálum sínum og félagsins,
reynt að bæta aðstöðu mæðra og
barna með ýmsum hætti. Nægir
að nefna stofnun Heimilishjálpar
í Reykjavík, sem Reykjavíkur-
horg rekur í samvinnu við ljós-
mæður, Stofnað var mæðraheim-
ili í Reykjavík fyrir einstæðar
mæður og starfaði það í nokkur
ár, en var ftfðan lagt niður vegna
búsnæðisleysis.
Líknar- og menningarsjóður
ljósmæðra var stofnaður árið 1949
til styrktar fátækum ljósmæðrum,
til að kosta þær til náms erlendis,
sá sjóður hefur vaxið hægt, en á
þessu ári standa vonir til að bæði
ljósmæðrafélögin sameini sjóði
sína. Ættu þeir þá að koima að
meira gagni.
Ljósmæðrafélagið hefur haldið
basar og merkjasölu ár hvert til
þess að efla hag félagsins. Fyrir
dugnað og fórnfýsi Ijósmæðranna
stendur hagur þess með miklum
blóma. Fest voru kaup á húsi í
Hveragerði árið 1958 og hefur
þar verið síðan hvíldar- og sum
arheimili ljósmæðra.
Ljósmæðrafélagið bauðst til að
sjá um viðgerð og viðhald á
húsi Þorbjargar Sveinsdóttur
ljósmóður, ef borgaryfirvöldin
létu flytja það að Árbæ. Var
ætlunin að koma þar upp safni
og vildu margir gefa því eða
veita því annan stuðning.
Því miður varð ekkert af
þeirri fyrirætlun. Húsið ar molað
og ekkert eftir af því nema ljós
myndir.
Félagið hefur gefið fé til líknar
stofnana kr. 10.000.00 til Hallveig
arstaða kr. 10.000.00 til Bania-
spítalasjóðs Hringsins. Þessu fé
átti að verja til að styrkja börn,
sem þurfa að leita lækninga er-
lendis.
Nú í tilefni afmælis félagsins
gefa ljósmæðurnar kr. 5.000.00 í
Utanfararsjóð hjartveikra barna.
Einnig hefur verið ákveðið að
gefa kr. 3.000.00 í Freyjusöfnun
ina og fleiri smágjafir.
Ljósmæðrafélagið hefur reynt
að stuðla að því, að ljósmæður
fylgóust með framförum og nýj-
ungum í fæðingarhjálp og með-
ferð ungbarna. Margir læknar og
ljósmæður hafa flutt erindi á
fundum félagsins og sýnt félaginu
mrkinn áhuga og góðvild.
Stefnumál Ljósmæðrafélagsins
eru ekki leyst í eitt skipti fyrir
öll, því að ný viðhorf skapast,
Framhald á bls. 15.