Alþýðublaðið - 08.07.1988, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 08.07.1988, Blaðsíða 7
Föstudagur 8. júlí 1988 7 UTLOND Umsjón: Ingibjörg Árnadóttir MEOARNIR HALDA ÁFRAM AÐ BERJAST i ókunnu landi. Margir hmong-flóttamannanna hafa sest aö i Bandarikj- unum. Aðrir eru enn i flóttamannabúöunum i Thailandi. Hmong ættbálkurinn, sem þekktari er sem Meo-fóíkiö, var mikilvirkt verkfæri CIA, meöan á striöinu i Laos stóö, á árunum 1962 til 1975. í til- raun sinni til að berjast gegn Pathet Lao-uppreisrtar- hreytingunni gengu Banda- rikjamenn til samvinnu viö hmongana — létu þeim í té vopn, tjarhagsstuðning, ásamt ööru. Þetta fór á sömu ieið og í Vietnam; kommún- istar sigruöu og Bandaríkja- menn sleiktu sár sín. Nú hafa um 60.000 hmong- arar leitað hælis i flótta- mannabúðum í Thailandi en um 55.000 hafa fengið land- vistarleyfi I Bandarikjunum. Enginn veit hve margir þeirra eru enn á heimaslóðum. Sumir segja um 200.000, aðrir segja að þeir séu fleiri. Sagnaritarar segja að hmong-fólkið hafi komið frá Kínaog Vietnam til Laos í kringum 1800. Hvar sem þeir settust að reistu þeir sér hí- býli á hálendi, þar sem gott útsýni var yfir og auövelt yrði að koma auga á innrásar- menn. Aðalatvinnuvegur þeirra var ópíumræktun. Laos var frönsk nýlenda til ársins 1949 er það hlaut sjálf- stæói. Fljótlega fór uppreisn- arhreyfing Pathets Lao að láta t á sér kræla gegn rikisstjorn- inni i höfuðborginni Vienti- ane, og 1961 var svo komiö að uppreisnarherinn stjórn- aði tveimur þriðju hlutum landsins. Bandariska ríkisstjórnin ákvað að senda sérsveitir hermanna til Laos. Þetta var i forsetatíð Johns F. Kennedy. Ætlunin var að þjálfa hmong- hersveitir til að berjast gegn uppreisnarmönnunum. Yfirstjórn þessara her- sveita var sett i hendur ungs manns, Vang Pao. Vegna hins mikla stuönings CIA gat Vang Pao, sem þá var tittaður hershöfðingi, þjálfað 40.000 vel undirbúna hermenn. í 13 ár börðust hmong-her- mennirnir gegn sistækkandi her Pathets Lao, en allt kom fyrir ekki og í apríl 1975 tók Pathet Lao völdin í Vientiane og gerði Vang Pao-hernum erfitt um vik og þeir voru kall- aðir föðurlandssvikarar. Flótt- inn yfir Mekong-fljótið hófst. Margir þeirra fengu land- vistarleyfi í Bandaríkjunum. Meðal þeirra er Vang Pao, sem enn hótar hefndum á erkióvinunum í Vientiane, Pao býr í Montana, og styður nú contra-skæruliða i Nicar- agua. Hann segir það verði að berjast gegn kommún- isma þar sem hann skýtur upp kollinum. Stuðningsmenn Vang Pao í frelsissamtökunum NUFLL (National United Front for the Liberation of Laos) vinna að þvi að koma ríkisstjórn- inni frá en eiga erfitt um vik, þar sem þeir eru ekki í land- inu sjálfu. Nú hefur ríkis- stjórnin i Laos fengió önnur samtök á móti sér — ELOL (Ethnics Liberation Organi- sation of Laos). Þessi sam- tök eru á heimavelli, ekki í út- legð. Meðlimur þeirra sam- taka sagði í viðtali við blaðið Bangkok Post, að þar sem Vang Pao og nánustu sam- starfsmenn hans byggju ekki i Laos gætu stuðningsmenn ELOL ekki litið á hann sem foringja þeirra. Fréttaskýrendur telja að starfsemi þessara andspymu- hreyfinga sé máttlausari nú en fyrir nokkrum árum og enginn virðist vita með vissu hvað mörgum hermönnum þessar tvær andspyrnuhreyf- ingar hafa á að skipa. Thailand og Bandaríkin Yfirvöld í Thailandi hafa fram að þessu lokað augun- um fyrir hinni pólitísku starf- semi hmong-flóttamannanna. Menn velta því fyrir sér hvort Bandaríkin muni styðja þessa áframhaldandi baráttu hmong-fólksins. Talsmaöur sendiráðs Bandaríkjanna í Vientiane svarar þessu afdráttarlaust neitandi. „Við getum samt ekki komið í veg fyrir að Vang Pao og aðrir landsmenn hans búsettir i Bandarikjun- um afli fjár, til að halda áfram baráttunni í Laos. Við getum heldur ekki komið í veg fyrir Þaö býr í fjölluniim í Lcios, / flóttamannabúð- um í Thailandi og í stórborgum í Bandaríkjunum. Þrettán círum eftir aö stríðinu í Indo- Kína lauk heldur /aotíski hmong œttbálkurinn áfram erfiðri baráttu. að flóttamenn í Thailandi fari yfir landamærin með vopn og vistir," segir talsmaðurinn. Enginn dans á rósmn Þrátt fyrir þessar yfirlýs- ingar finnst Bandaríkjamönn- um sem þeir hafi skyldum að gegna við hmong-flóttamenn. „Það leikur enginn vafi á því að hmong-flóttamenn sem böróust við hlið Banda- ríkjamanna í stríðinu i Laos eiga auðveldara með að fá landvistarleyfi i Bandarikjun- um en aðrir,“ segja thailensk- ir, sem vinna í flóttamanna- búðunum í Ban Vinai, en þar eru hmongarar í miklum meirihluta. Ekki ber að skilja þetta svo að líf flóttamannanna i Bandaríkjunum sé neinn dans á rósum. Bæði land- fræðilega og menningarlega séð er langur vegur frá hæðunum í Laos til stórborg- arhávaðans í Los Angeles og Chicago. Vegna þess hve erfiðlega gengur að festa rætur i nýju heimkynnunum eru ótrúlega margir flótta- menn sem verða að þiggja fátækrahjálp hjá opinberum félagsmálastofnunum. „Eg á ekki von á því að Bandaríkjamenn leysi vanda þessa fólks,“ segir Tove Bjerkan, fulltrúi norska flótta- mannaráðsins i Thailandi. „Vió verðum að reyna að finna lausn á þessu vanda- máli hér, í því héraói eða landi þar sem fólkið á rætur sínar.“ (Arbeiderbladet.)

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.