Alþýðublaðið - 13.12.1988, Blaðsíða 2

2
Þriðjudagur 13. desember 1988
MPíflMí im
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Blaðamenn: Fóörik Þór Guðmundsson, Haukur Hóim
og Sólveig Ólafsdóttir.
Dreifingarstjóri: Þórdís Þórisdóttir
Setning og umbrot: Filmur og prent, Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent hf., Sfðumúla 12.
Áskriftarsíminn er 681866.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands. I lausasölu 50 kr. eintakið.
SÍÐASTA HEIMSVELDIÐ
FÆKKAR HERDEILDUM
M íkaíl Gorbatsjov Sovétleiðtogi hefur enn einu sinni
komið umheiminum áóvart. í síðustu viku hélt Gorbatsjov
sögulega ræðu á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna þar
sem hann lýsti því yfir, að fækkað yrði i sovéska heraflan-
um um hálfa milljón mannaog á næstu tveimurárum yrðu
þúsundir skriðdreka og annar vopnabúnaður fluttur frá
kommúnistaríkjum Austur Evrópu. Yfirlýsingar Gorba-
tsjovs eru mikið gleðiefni fyrir allan heiminn og styrkir
enn þá tiltrú að Sovétleiðtoginn reyni í fullri alvöru að
draga úr stríðshættu milli austurs og vesturs og leggi
þunga áherslu á áframhaldandi afvopnun I heiminum.
Sovéskur leiðtogi hefur ekki ávarpað allsherjarþing
Sameinuðu þjóðanna síðan 1960 þegar Níkíta Krúsjoff
hélt þar fræga þrumuræðu með skó sinn í annarri hönd-
inni sem fundarhamar. Sú ræða sem boðaði lokasigur
kommúnismans yfir vestrænum kapítalisma, varð aldrei
að áhrínsorðum. Þvert á móti héldu vestræn ríki áfram að
þróa hið opna, lýóræðislega þjóðfélag meðan þíðutíma-
bili Krúsjoff-tímabilsins lauk og Sovétríkin frusu á nýjan
leik í afturhaldi og spillingu Kosygins og Brésnjeffs og
stöðnun Andropovs og Chernekovs. En vorið kom aftur
1985 þegar Míkaíl Gorbatsjov tók við völdum. Enginn
Sovétleiðtogi frá byltingu 1917 hefuropnað Sovétríkin jafn
mikið eða boðað jafn mikilvægar breytingar í lýðræðisátt
sem hann. Á undrastuttum tíma hefur hann komið ótrú-
legustu hlutum í verk jafnt innanlands sem utan og sýnt
í verki að honum erfull alvaraað rífaSovétríkin upp úrfeni
stöðnunar, skrifræðis og spillingar undanfarinna áratuga.
En Gorbatsjov á langt í land og mörg Ijón eru I veginum.
Og því miðurersaga lýðræðislegra breytingatilraunaekki
jákvæð í sovéskri sögu. Það er því ekki nema eðlilegt að
margir spái Gorbatsjov falli ef hann heldur lýðræðisþróun
Sovétríkjanna til streitu.
Það er því vonandi fyrir Sovétríkin og heiminn allan að
orð Gorbatsjovs á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna
1988 verði að áhrínsorðum. En við megum heldur ekki
gleyma, að útrétt sátta- og friðarhönd Gorbatsjovs kom
ekki af sjálfu sér. Föst og ákveðin stefna Vesturveldanna
með NATO í broddi fylkingargegn útþenslu Sovétríkjanna
í lok síðari heimsstyrjaldar, hefur skiiað árangri. Upp-
bygging og tækniþróun opinna lýðræðisþjóðfélaga á
Vesturlöndum hefur ennfremur sýnt og sannað yfirburði
sína yfir stöðnuðu og miðstýrðu hagkerfi kommúnista-
ríkjanna. Krúsjoff hefur reynst afleitur spámaður þótt
ræða hans á allshérjarþingi Sameinuðu þjóðanna 1960
eigi eftir að fylgja mannkyninu fyrir það eitt að hann
notaði skóinn sem fundarhamar. Ein meginástæða þess
að Sovétríkin hafa gefist uþp á vopnakapphlaupinu er sú,
að ónýtt hagkerfi Sovétríkjanna ber ekki lengur hin risa-
vöxnu útgjöld til hernaðarmála. Ef Gorbatsjov ætlar sérað
gera sovéskt efnahagslíf virkt og breyta rúblunni í gjald-
genga mynt, verður hann að skera niður útgjöld til hernað-
armálaog beinafjármagninu til uppbyggingar nýs iðnaðar
og umbreyta allri þjóðarframleiðslunni og koma hvetjandi
framleiðslukerfi á laggirnar. Það er því of snemmt að
hrósa Sovétleiðtogum fyrir einlægan friðarvilja þegar
aðstæður heimafyrir neyða þátil afvopnunar. Enn verðum
við að bíða og sjá, hvort lýðræðið og sjálfræðið fái að
blómstra í einstökum lýðveldum Sovétríkjanna — og síð-
astaheimsveldi veraldarverði að opnu sambandslýðveldi.
En samtímis hljóta Vesturlönd að fagna öllu framlagi
Sovétríkjanna til friðar og aukinnar afvopnunar.
ONNUR SJONARMIÐ
Markús Örn: Þeir sem lesið hafa
bók Ingva Hrafns skilja hvers
vegna hann var látinn hætta.
Ásgeir Hannes: Yankee go home!
VIÐ vitum að Markús Örn
Antonsson útvarpsstjóri
hefur ekki háar hugmyndir
um Ingva Hrafn Jónsson sem
fréttastjóra Sjónvarpsins
enda flaug Hrafninn eins og
frægt er oröiö.
En nú vita lesendur Tim-
ans aö Markús Örn hefur
ekki heldur háar hugmyndir
um Ingva Hrafn sem rithöf-
und og blaðamann, hvaö þá
sagnfræóing.
Um nýja bók Ingva Hrafns
þar sem Markús fær ýmsar
ákúrur, segir útvarpsstjóri eft-
irfarandi:
„Þessi bók er aö mínu
mati léleg blaðamennska og
alveg afleit safnfræöi, en
hann hefur náttúrlega sínar
skoöanir á mönnum og mál-
efnum.
Ingvi Hrafn hefur af ein-
hverjum undarlegum ástæö-
um eignast ótrúlega stóran
hóp fjandmanna sem hann
lýsir sem slíkum i bókinni.
Eg er aö hans mati þar
fremstur í flokki og fæ um-
sagnir í samræmi við þaö en
tek þær ekki nærri mér. Ég
geri nu ráð fyrir því að þeir
sem lesa bókina, og eru meö
sæmilega heilbrigða skyn-
semi, sjái það að það hafi
verið kominn timi til að Ingvi
Hrafn léti af störfum sem
fréttastjóri Sjónvarpsins.
Stefnumörkunin er í lands-
lögum að þvi er varðar hlut-
verk og skyldur. Við höfum
orðið að gera timabundnar
ráðstafanir til að bregðast við
breyttum skilyrðum vegna
tekjumissis, m.a. í sam-
keppni um auglýsingar. Þó
höfum við ævinlega haft að
ieiðarljósi skilgreiningar á
hlutverki RÚV og þær kröfur
sem til þess eru gerðar.
Þetta hefur verið mjög erfitt.
Ingvi Hrafn vildi gera enn
meira, hann vildi bjóða upp á
glæsilegri dagskrá og eyða
enn meiri peningum. Hvar
ætlaði hann að taka þá pen-
inga?“
Kannski meö bókaútgáfu
um starfsmenn Sjónvarps-
ins?
ASGEIR Hannes Eiríksson
pylsusali og alþingismaöur
til vara, skrifar sérkennilega
grein í Morgunblaíðið síöast-
liöinn laugardag. Þar ræöst
hann aö Bandaríkjamönnum
og ásakar þá fyrir aö hafa
fært eigin víglínu til austurs
og kallaö þaö NATO-samstarf
sem sé i raun greiösla
Evrópuríkja til aö halda úti
vörnum fyrir Bandaríkjamenn.
Álíka sjónarmiö gaf stund-
um aö lesa í Þjóðviljanum, en
þau hafa ekki áður sést á
prenti í Morgunblaðinu og
það allra sfst frá penna
hægrimanna. En svona er
veröldin skrýtin.
Lesum sjónarmið varaþing-
manns Borgaraflokksins:
„íslendingar höföu í lok
styrjaldarinnar næga reisn
undir forystu Ólafs Thors og
Bjarna Benediktssonar til að
hafna ósk Bandaríkjanna um
aö hafa hér á landi her-
stöðvar fyrir amerískan her
undir bandarískum fána. En
þvi miður sáu íslendingar
ekki við klækjum Vestmanna
þegar þeir námu hér land um
bakdyrnar og reistu sér
stöðvar fyrir amerískan her
undir NATO-fána.
Þar með hófst nýr kafli i
baráttu lands og þjóðar og er
hann nú um það bil að ná há-
marki. Þetta er kjarni máls-
ins. Eins konar möndull í
þeirri stóru myllu sem At-
lantshafsbandaiagið er hérna
á norðurslóðum. Nú er deilt
um það hvort Atlantshafs-
bandalagið er varnarbandalag
margra þjóða eða fyrst og
fremst bandarískt sjálfsvarn-
arkerfi. Hvort það er til varnar
íslendingum og öðrum
bandalagsþjóðum eða
Ameríkönum.
Svona NATO-bandalög geta
sjálfsagt reynst félögum sín-
um hin mestu þarfaþing ef
rétt er að þeim staðið. En
þau geta lika reynst litlum
eyþjóðum í Atlantshafi hinar
mestu svikamyllur. Þjóðum
sem þekkja hvorki sverð né
blóð en liggja þó á miðri
heimsins vígaslóð. Því aftur
getur runnið blóö eftir slóð.“
Og áfram heldur Ásgeir
Hannes og ræóir nú „klæki
Vestmanna":
„Stofnun Atlantshafs-
bandalagsins er því herbragð
hjá Bandaríkjamönnum á
borð viö Samtök Ameríku-
rikja. Með þessu móti færðu
þeir víglinu sina úr eigin
skerjagarði og austur undir
járntjald i miðri Evrópu en út
fyrir strendur íslands og
norður fyrir Kanada og Græn-
land. Með þessu móti hafa
Bandaríkin full umráð yfir
herjum NATO-ríkja og öll ráð
þeirra í hendi sér i utanríkis-
málum landanna og bæði
tögl og hagldir i efnahag
þeirra um Alþjóðabankann og
aðra ameríska sjóði.
Með þessu móti taka önn-
ur riki bandalagsins líka þátt
i að borga þessa miklu varð-
stöðu Bandarikjanna eða
leggja þeim til land undir
varðturna meðfram víglinu
þeirra i Evrópu. Og síðast en
ekki síst öðlast Ameríku-
menn meö þessu móti greið-
an aðgang að bakdyrum
landa eins og íslands. Þann-
ig er NATO stærsti Trójuhest-
ur sögunnar.“
Nýtt slagorö Borgaraflokks-
ins veröur væntanlega:
Yankee go home!
Einn
með
kaffínu
Fjölskyldan var aö flytja í nýtt húsnæöi og faðirinn
rogaöist meö stóra kiæðaskápinn niöur stigann. Hann
hrópaði á konu sína:
— Hvar er strákskrattinn? Ég þarf hann til að hjálpa
mér með skápinn!
Eiginkonan svaraði:
— Hann er inni í skápnum og heldur herðatrjánum
föstum!