Alþýðublaðið - 30.05.1990, Blaðsíða 4

4
VIÐHORF
Miðvikudagur 30. maí 1990
MÞYDUBLMII
Ármúli 36 Sími 681866
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Dreifingarstjóri:
Setning og umbrot:
Prentun:
Blað hf.
Flákon Flákonarson
Ingólfur Margeirsson
Jón Birgir Pétursson
Flinrik Gunnar Hilmarsson
Sigurður Jónsson
Leturval, Ármúla 36
Oddi hf.
Áskriftarsíminn er 681866
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands.í lausasölu 75 kr. eintakið
TRAUST RÍKISSTJÖRN
r
Urslit sveitarstjórnarkosninganna eru mönnum enn ofarlega í
huga. Stórsigur Davíðs Oddssonar borgarstjóra í Reykjavík hefur
víða verið túlkaður sem sigurför sjálfstæðismanna um land allt og
gefið tilefni til vanhugsaðra skýringa á stöðu ríkisstjórnarinnar. Eins
og fram kom í ítarlegri fréttaskýringu í Alþýðublaðinu í gær, er fylgi
sjálfstæðismanna mun stopulla á landsbyggðinni en á höfuðborgar-
svæðinu. Sú staðreynd, að jafnaðarmenn stóðust alla ásókn sjálf-
stæðismanna í Hafnarfirði, Kópavogi og í Keflavík, veikir enn víg-
stöðu Sjálfstæðisflokksins. Sterk og jöfn staða Alþýðuflokksins sem
samkvæmt úrslitum sveitarstjórnarkosninganna er næststærsti
stjórnmálaflokkurinn, leiðir ennfremur hugann að því, hvort Alþýðu-
flokkurinn sé að verða sameinað afl jafnaðarmanna gegn íhaldsöfl-
unum og þar með kominn vísir að tveggja flokka kerfi á íslandi. Af-
hroð Alþýðubandalagsins, innri styrjaldir og bág málefnastaða
flokksins, bendir einnig til þessarar þróunar. Framsóknarflokkurinn
virðist enn halda vígstöðu sinni víða um land þrátt fyrir gjaldþrota
stöðu SÍS en athyglisvert er, að flokkurinn missir mikið fylgi í kjör-
dæmiformannsinsá Reykjanesi semóneitanlega veikirstöðu Fram-
sóknarflokksins.
Ef metin er staða ríkisstjórnarinnar í Ijósi kosningaúrslitanna um
helgina, bendir allt til þess að staða hennar sé sterk. Tveir stjórnar-
flokkanna, Alþýðuflokkur og Framsóknarflokkur, halda fylgi sínu og
bæta við þaö. Alþýðubandalagið missir hins vegar mikið fylgi og
uppgjörið í flokknum í kjölfar kosninganna gæti reynst afdrifaríkt fyr-
ir ríkisstjómina. Á hitt ber einnig að líta, að staða stjórnarandstöðu-
flokkanna hefur versnað ef á heildina er litið. Sjálfstæðisflokkurinn
eflist í Reykjavík vegna persónuvinsælda borgarstjóra og afkasta-
getu flokksvélarinnar í höfuðborginni. Fylgi sjálfstæðismanna á
landsbyggðinni er hins vegar mjög sveiflukennt, sennilega ekki síst
vegna neikvæðrar stefnu gegn aðgerðum ríkisstjórnarinnar sem
bjargað hafa landsbyggðinni frá hruni og gjaldþroti. Hinn stjórnar-
andstöðuflokkurinn, Kvennalistinn, þurrkast nær út og gerir stjórn-
arandstöðuna enn veikari. Þar við bætast hinar jákvæðu fréttir af
batnandi og stöðugum efnahag, minnkandi verðbólgu og lægri
vöxtum. Að samanlögðu er því Ijóst, að staða ríkisstjórnarinnar er
ekki aðeins mjög góð, heldur styrkist frá degi til dags.
RADDIR
MIN SKOÐUN
PBRSÓNUD ÝRKUN
EDA KÆRLEIKUR
Kosninganóttin breyttist í
dag. Kjósendur, eins og við
heitum til loka kjörfunda,
misvel haldnir. Þeir sem voru á
dansleik prinsanna orðnir Ösku-
buskur á ný. Prinsarnir munu ekki
bjóða Öskubuskum fyrr en dregur
að Alþingiskosningum. Þá verður
á ný slegiö upp balli og duflað og
daöraö þar til nær dregur mið-
nætti og hallarhliðin skella í lás.
Tveir prinsar voru óumdeild-
ir sigurvegarar í þessum
kosningum, Davíð og Guð-
mundur Arni. Þeir mættu í sjón-
varpssal og voru spurðir af hverju
þeir hefðu sigrað. Þeir svöruðu
kurteislega og voru þægilegir,
enda engin þörf á stóryrðum eða
háðskum athugasemdum. Barátt-
unni var lokið og dansgólfið autt,
aðeins pappírssnyfsi fuku til og frá
en brátt yrði sópað, prinsarnir
gætu byrjaö að stjórna á ný og
dansgestir aö mestu gleymdir.
F'jölmiðlar gerðu að venju heil-
mikið úr þessu og mætti halda að
vökunætur í beinni, séu fyrir fjöl-
miölana sjálfa. Övenju margir
kunningjar mínir sögöust ekki
nenna að fylgjast með talningu,
væru sprengsaddir af öllu kosn-
ingakjaftæðinu. Fjölmiðlarnir
liafa góða fagmenn í sinni þjón-
ustu, þeir gerðu þessa nótt sæmi-
lega spennandi og tókst að soga
marga með. Þegar efstu menn list-
anna mættu á umræðufundi,
fannst mér ósamræmi í tíma. Full-
trúar hinna ósýnilegu flokka,
Flokks mannsins og þeirra grænu,
komust minna að en gammarnir.
Hvaöa eðlisþáttur er það sem
rekur menn til að sækjast eftir
pólitískum frama og lenda í þess-
um slag, þessu andlega tuski þar
sem Ijót orð koma sem vandar-
högg og menn kallast á um ósann-
indi, rangtúlkanir og fals og sýna
of oft mannfyrirlitningu og hörku?
✓
g er feginn að vera ekki
þátttakandi í þessu. Lífið er
nógu viðkvæmt þó að mað-
ur lendi ekki i hanaslag stjórnmál-
anna. En sú var tíð að stjórnmála-
menn voru mér til áhuga. Þá var
ég þingsveirm og fylgdist oft með
ræðum þingmanna og hreifst
með. Flestir voru þingmenn þess
tíma orðhagir og fluttu mál sitt af
glæsibrag. Eg var mjög ungur þá
og vissi ekki alltaf um hvað menn-
irnir voru að tala, en þeir kveiktu
á hlust minni meö glæsimennsku
sinni og útgeislun.
Einar Olgeirsson vakti hvaö
mesta undrun og aödáun með eld-
móði og orðfimi og hve leiftur-
hratt hann talaöi án þess að hugsa
sig um tvisvar. Ólafur Thors, allur
þyngri i fasi en fyndinn og rödd
hans dimm og buldi við. Mér þótti
vænt um Pál gamla Hermannsson,
sem virtist stundum vera aö tala
við sjálfan sig og flautaði ósamið
lag á meðan hann hugsaöi ræöu
sína áfram. Nafni hans Zóphan-
iasson lét orðin stundum leika á
sig en var skemmtilegur og röddin
ógleymanleg. Hinn ungi Gunnar
Thoroddsen var glæsilegur og
virðulegur eins og enskur lord.
Þá var ekki ræðupúlt í þingsöl-
um, menn bara risu úr sætum og
töluðu án aðstoðar hljóðnema.
Þingskrifarar hraðfluttu orðin á
pappír til geymdar.
Aldrei man ég að auglýstir væru
skemmtikraftar á stjórnmálafund-
um. Nú eru stjórnmál flutt mönn-
um í „stuttum ávörpum" en
skemmtarar herma eftir þekktum
stjórnmálamönnum, vinsælir leik-
arar fara með gamanmál og popp-
goð leika fyrir dansi. Áhugi al-
mennings á pólitik fer minnkandi,
en ekki heyrir maður stjórnmála-
menn spá í þann raunveruleika.
Helst að þeir sendi almenningi
tóninn fyrir að viröa ekki hiö háa
Alþingi.
Daginn eftir kosninganótt
var ég í skírnarveislu. Til-
vonandi atkvæði hlaut
nafn og grét ekki. En vandamál
dagsins í dag bíða hans nema tak-
ist að breyta þeim í blíðu. Það er
vissulega vandratað i veröldinni.
Kannski verður búið að leysa
sorpvanda Reykvikinga um það
leyti sem þessi drengur er vaxinn
úr grasi og vonandi verður heim-
urinn fallegri. Hjálpsemi verði
sjálfsögð, virðing á báða bóga og
orð látin laus með varúð. En í
guðsbænum hættum persónu-
dýrkun, metum heldur hvern ein-
stakling hvort sem hann er heill
eða heftur, ræktum lífið í litum svo
það ilmi og veki gleði og vonir og
verði óháð stefnuyfirlýsingum
stjórnmálaflokka.
Vonandi verðurallt miklu betra,
þegar drengur stendur á þröskuldi
manndómsára og litast um. Hver
veit nema það verði mark takandi
á flokkunum i landinu, að þeir vilji
í raun hagsmuni heildarinnar.
Dropateljarar á ströndinni við
haf tímans fái rétta niðurstöðu í
þeim kosningum sem raunveru-
lega skipta máli; þegar kærleikur-
inn skipar öll sæti listanna. Þar
mega allir sigra dálítið.
Jónas Jónasson
skrífar
Heldur þú aö búiö sé aö kueöa niöur veröbólgudrauginn?
Hannes Jónsson, 67 ára eftir-
launamaður:
„Ég held að það sé vafasamt.
Það er ekki komið alveg fram
hvort svo sé, því miður. Verðlagið
fer greinilega hækkandi og stöð-
ugt verður minna úr peningunum
í búðunum. Verðlagseftirlit Dags-
brúnar og Verðlagseftirlitið hjálpar
þó til að halda verðbólgunni í
skefjum."
Garðar í Herragarðinum:
„Ég sé það nú að það sé ekki bú-
ið að því, en það verður vonandi í
bráð. Ef genginu verður haldið
eðlilegu og innan vissra marka
ætti verðbólgan að komast niður í
eins stafs tölu. Þetta fer eftir að-
haldi og hvort samkomulagið frá
febrúar heldur. Atvinnuveitend-
um er það eins mikið í mun og
launþegum að það haldi."
Kristjana Geirsdóttir, 34 ára
verslunarstjóri:
„Nei, alls ekki. Vörurnar hækka
kannski ekki mikið en maður finn-
ur mun. Dýrast af öllu í dag er að
kaupa í matinn, skil hreinlega ekki
hvernig fjölskyldur með 4 eða 5
börn hreinlega komast af. Ríkis-
stjórnin hefur ekki staðið sig vel,
það þarf að gera ennþá meira átak
í þessum málum."
Else Zimsen, lyfjataeknir á óræð-
um aldri:
„Nei, alveg örugglega ekki. Ég
vinn í verslun og sé hvernig allt
hækkar. Ég veit ekki hvað ríkis-
stjórnin getur gert, en maður
verður að trúa því að þeir séu að
gera eitthvaö. Ég sé ekki að þetta
verðlagseftirlit virki þar sem alltaf
eru fundnar einhverjar ástæður
fyrir hækkununum."
Birgir Björn Sigurjónsson, hag-
fræðingur BHMR:
„Ég veit ekki hverju er hægt að
svara til svona örstutt. Við búum í
litlu hagkerfi þarsem er mikið um
sveiflur sem ákvarðast mikið af
ytri aðstæðum, því er erfitt aö
kveða hann niður í eitt skipti fyrir
öll. Þessi lága verðbólga núna sýn-
ist mér að sé borin uppi af sam-
drætti hjá launafólki, þar sem fara
saman háir raunvextir en lágar
rauntekjur. Það er því nokkurs
konar dulin verðbólga. Þetta getur
ekki staðist lengi þar sem launa-
fólk hlýtur að krefjast kjarabóta
innan tíðar."