Alþýðublaðið - 01.02.1991, Blaðsíða 4
4
Föstudagur 1. febrúar 1991
JWÐUBIMB
Ármúli 36 Sími 681866
Útgefandi: Blaö hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Hinrik Gunnar Hilmarsson
Dreifingarstjóri: Siguröur Jónsson
Setning og umbrot: Leturval, Ármúla 36
Prentun: Oddi hf.
Áskrifarsími er 681866
Áskriftargjald 1100 kr. á mánuði.
í lausasölu 75 kr. eintakið
BÆNARSKRA UM
RITSKOÐUN
Þjóðviljinn segir sig málsvara sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar. Öll eru þessi hugtök orðin úr-
elt eða stöðnuð sem baráttumál. Sósíalisminn er
löngu hruninn til grunna í þeim löndum þar sem hann
hefur verið framkvæmdur sem ráðandi stefna. í lýð-
ræðisþjóðfélögum hefur sósíalisminn hins vegar
aldrei náð undirtökum, en það besta úr hugmynda-
fræðinni verið notað og samræmt leikreglum lýðræð-
isins í þeim tilgangi að efla félagslegan jöfnuð. Það er
því tímaskekkja að berjast fyrir hreinum sósíalisma í
dag; slíkt er ákall um miðstýrt ríkisvald.
Þjóðfrelsi var ágætt vígorð meðan íslendingar börð-
ustfyrirfullveldi íslands. Eftir 1944 hefurríkt fullkom-
ið þjóðfrelsi á íslandi. Og reyndar eftir 1918. Að vísu
hafa íslenskir kommúnistar oft talað um, að ísland sé
ekki frjálst meðan hér dvelji erlendur her. Það er engin
nýjung að íslenskir kommúnistar hafi viljandi ruglað
saman hugmyndum um erlent hernám og þátttöku
okkar í Atlantshafsbandalaginu með þinglegri meiri-
hlutasamþykkt um veru varnarliðs á íslandi. í dag ef-
ast enginn um gildi þess að ísland gerðist aðildarland
að Atlantshafsbandalaginu. í dag berst enginn alvar-
lega þenkjandi maður fyrir úrsögn íslands úr NATO
með þjóðfrelsi að vígorði.
Pjóðviljinn segist vera málsvari verkalýðshreyfingar.
Sannleikurinn er hins vegar sá, að mjög alvarleg gjá
hefur myndast milli Alþýðubandalagsins og verka-
lýðshreyfingarinnar. Gjáin hefur sennilega verið
stærst milli Þjóðviljans og verkalýðshreyfingarinnar.
Forystumenn verkalýðshreyfingarinnar hafa oftsinnis
lýst því yfir að þeir ættu litla samleið með skoðunum
Þjóðviljans. Hafi Þjóðviljinn einhvern tímann verið
málsvari verkalýðshreyfingar, er það löngu liðin tíð.
Sannleikurinn er sá, að Þjóðviljinn er málgagn Al-
þýðubandalagsins. Blaðið er líkt og flokkurinn, úr takt
við samtímann. Það er ekki að undra. Þegar grunnflöt-
ur flokks og blaðs hrundi í fjörbrotum kalda stríðsins,
var fátt eftir sem gladdi augað þegar horft var yfir
rústirnar. Engu að síður telur blaðið sig vera þess um-
komið að segja öðrum fyrir verkum í breytingum
samtímans. Þannig skrifar ritstjóri Þjóðviljans níðleið-
ara sl. miðvikudag um Alþýðublaðið sem hann telur
vera haldið Evrópufíkn. Uppspretta þessara Þjóðvilja-
skrifa eru fréttasendingar bandarísku fréttastofunnar
CNN og þeirra bresku, Sky News, sem íslensku sjón-
varpsstöðvarnar hafa endurvarpað, landsmönnum til
upplýsinga. Alþýðublaðið hefur fagnað þessum
sendingum og telur kosti gervihnattasjónvarps til
upplýsinga mikið framfaraspor í fjölmiðlun samtím-
ans. Jafnframt varaði Alþýðublaðið viðafdalahugsun
og einangrunarhyggju í nafni íslenskrar menningar og
málræktar. Þessu er ritstjóri Þjóðviljans ósammála.
Hann telur að íslensk tunga sé í útrýmingarhættu ef
ensk tunga berst okkurá töluðu máli um gervihnött.
Þessi afstaða Þjóðviljans er auðvitað þeirra mál. Við
á Alþýðublaðinu virðum lýðræðislegan rétt Þjóðvilja-
manna til að halda slíkri skoðun fram. En við erum
henni ósammála og teljum aukin samskipti, tjáskipti,
upplýsingar og fjölbreyttari fréttaflutning og víðari
menningarsjóndeildarhring vera af hinu góða. Það er
ekki ensk tunga sem stefnir íslenskri tungu og menn-
ingu í hættu, heldurtilhneigingin til boða og banna og
einangrun lands og þjóðar. Á tímum einokunarversl-
unar og einangrunar, þvarr málkennd og íslenskri
tungu var nær útrýmt. Það voru íslenskir mennta-
menn sem dvalið höfðu langdvölum erlendis og setið
við menningarbrunna evrópskra hefða, sem endur-
reistu íslenska tungu og íslenska menningu. Ekki þeir
sem heima sátu, einangraðirog óupplýstir. Þótt öldin
sé önnur, eru meginreglurnar þær sömu. Og það má
einnig snúa dæminu við og spyrja sem svo: Ef okkur
hefðu borist fullkomnar gervihnattafréttir frá Stal-
íns-tímabilinu íSovétríkjunum, hefðu þá ekki íslenskir
kommúnistar fyrr afruglast og orðið valdaminni til
heilla fyrir land og þjóð? Döfnuðu ekki íslenskir
kommúnistar, bæði flokkur og blað, í skjóli upplýs-
ingaleysis og einangrunar? Er Þjóðviljaritstjórinn að
biðja um fréttahulu á nýjan leik? Eru leiðaraskrif Þjóð-
viljans ómeðvituð bænarskrá um ritskoðun?
FÖSTUDAGSSPJALLI
Stoppað í
stjórnarskrá
„Það getur engin neytt mig til að borða graut.
Stjórnarskráin segir það."
Þetta sagði 8 ára gamall banda-
rískur strákur þegar móðir hans
ætlaði að neyða hann til að borða
eftirmat. Viðstöddum íslending-
um þótti þetta nokkuð sérkenni-
leg málsvörn hjá matvöndum pilti,
enda eru stjórnarskrármál ekki
uppi á borðum hvunndags á Fróni.
Er stjórnarskráin___________
sérviska?___________________
En Bandaríkjamenn gera sér
tíðrætt um stjórnarskrána sína.
Þeir rekja dóma- og lagasetningar
gjarnan til hennar og sá skilningur
virðist nokkuð almennur að hún
sé undirstaða löggjafar, sem ekki
sé hringlað með. I samræmi við
það valda áform um breytingar
eða viðbætur við hana miklum
umræðum bæði meðal þing-
manna og almennings.
Þessu er einhvern veginn öðru-
vísi farið hér á íslandi. Stjórnar-
skráin er orðin gömul og í áratugi
hafa starfað nefndir við að skrifa
hana upp á nýtt. Samt sem áður er
hún aldrei tekin til umræðu eins
og hún sé alvörumál. Á þingi láta
margir eins og hún sé sérviska og
þungavigtarmennirnir halda
áfram að ræða um verðbólgu.
Er stjérnqrskráin___________
eins og_____________________
geðbiladur frændi?
En þrátt fyrir aðgerðarleysið er
alltaf verið að breyta henni. En
það gerist þá í hljóði og með sam-
komulagi eins og hjá fjölskyldu,
sem í kyrrþey leysir erfið leyndar-
mál. En stjórnarskráin er ekki geð-
bilaður frændi, sem á að þegja yfir.
Hún er undirstaðan að löggjafar-
starfinu. Endurskoðun hennar
tengjast líka mörg fullgild og lög-
mæt umræðuefni, sem pólitíkusar
í fyrstu deild eru fullsæmdir af að
ræða.
Stjórnarskrármálin ættu að þola
dagsljósið. Almenn umræða um
þau myndi auðga stjórnmálin.
Þess vegna er þetta laumuspil
vont. Stjórnarskrárbreytingar eru
orðnar eins og handfarangur sem
fer í gegn án þess að vera skoðað-
ur á meðan gramsað er í ferða-
töskunni.
Nú er komð fram frumvarp um
að breyta þeim ákvæðum stjórn-
arskrárinnar, sem ákveða deilda-
skiptingu þingsins. Það er hið
mesta þjóðþrifamál að setja Al-
þingi í eina málstofu og forvígis-
mönnunum er hér með þakkað.
En það er hins vegar óþolandi
að stjórnarskránni sé aðeins sinnt
með einu og einu framhjáhaldi.
Það verður að taka hana alla til
umræðu og sníða henni nýjan
búning, en hætta að stoppa í ein-
stök göt. f '/ f
Guðmundur Einarsson
skrífar
Askorun
fráSEM
Nú um helgina er prófkjör
hjá Alþýðuflokknum og hafa
sumir frambjóðendur verið að
berja sig á bijóst til að fá at-
hygli kjósenda en lítið farið
fyrir öðrum, þar á meðal er
Ragnheiður Davíðsdóttir rit-
stjóri og fyrrverandi lögreglu-
þjónn en í lögreglunni kynntist
Ragnheiður skuggahliðum lífs-
ins og einnig kjörum fatlaðra
og þar á meðal félögum úr SEM
en þeir eru bundnir í hjólastól
og flestir eftir umferðarslys.
Þessi kynni Ragnheiðar af félög-
um okkar urðu til þess að Áhuga-
hópur um bætta umferðar-
menningu stóð fyrir söfnun á
Hótel íslandi og Stöð 2 fyrir bygg-
ingsjóð SEM (Samtaka endur-
hæfðra mænuskaddaðra) en hann
var bara stór fjarlægur draumur
sem þurfti kraftaverk til að rætast.
Lítið félag dreymdi um að reisa
hús með sérhönnuðum íbúðum
fyrir hjólastóla sem ekki eru fyrir
hendi hér á landi.
Þessi stóri draumur hefur ræst
og stendur nú hús þetta fokhelt
með 20 íbúðum. Þættir Ragnheið-
ar á ljósvakamiðlunum um um-
ferðarmál hafa vakið athygli
vegna þess að hún hefur tekið á
faglegan hátt á málum, ekki bara
fleytt rjómanum eins og flestir,
Ragnheiður Davíðsdóttir.
hún hefur líka tekið það óþægi-
lega og sýnt að þetta er staðreynd
sem við verðum að lifa með.
Það væri hægt að tína margt
fleira til sem gerir Rangheiði að
veglegum málsvara þeirra mál-
efna sem þurfa að fá betri og veg-
legri úrlausn. Þess vegna skorum
við, nokkrir SEMARAR, á ykkur
sem flest að taka þátt í prófkjörinu
og veita Ragnheiði góða og verð-
skuldaða kosningu.
Óskum öðrum frambjóðendum
góðsgengis.
Ágústa D. Guðmundsdóttir
Vídir Þorsteinsson
Kristján Kristjánsson
Lára Magnúsdóttir
Aðalsteinn Árni Hallsson.