Alþýðublaðið - 20.02.1991, Blaðsíða 6

6
Miðvikudagur 20. febrúar 1991
Jöfnun raforkuverds, sveit-
arfélög verði sameinuð, og
bættur fjárhagur Byggdastofn-
unar eru meðal þess sem ríkis-
stjórnin mun beita sér fyrir til
að styrkja búsetu á lands-
byggðinni.
Kynntar hafa verið niðurstöður
nefndar sem ríkisstjórnin skipaði í
janúar til að móta langtímastefnu
í byggðamálum með það að mark-
miði að byggð dafni í öllum lands-
hlutum. I nefndinni áttu sæti full-
trúar allra stjórnmálaflokka og
samtaka á Alþingi. Tillögum um
fyrstu aðgerðir í byggðamálum
hefur verið skipt í tíu forgangs-
flokka.
1. Gert er ráð fyrir að meira vald
verði fært til héraða og samstarf
sveitarfélaga verði aukið, kjör-
dæmin verði efld stjórnsýslulega
og efnahagslega þannig að þau
verði fær um að takast á hendur
aukin verkefni og meiri ábyrgð á
eigin málum.
2. Stefnt er að því að komið
verði á fót héraðsmiðstöðvum í
öllum kjördæmum á landsbyggð-
inni. Þar verði aðsetur byggðar-
stjórnar auk ýmissa opinberra að-
ila.
3. Stefnumótandi áætlunargerð
með virkri þátttöku heimamanna
Nýjar leidir í byggðarmálum:
RAFORKUVERÐ
verði tekin upp á sviði byggða-
mála. Byggðastofnun verði falið í
samráði við forsætisráðherra að
gera tillögur að stefnumótandi
áætlunum í byggðamálum til fjög-
urra ára í senn.
4. Meirihluti nýrra starfa í opin-
berri þjónustu verði til á lands-
byggðinni.
5. Sveitarfélög verði sameinuð,
t.d. má miða við að atvinnusvæði
verði eitt sveitarfélag.
6. Atvinnuþróunarfélög verði
efld og atvinnuþróunarsjóðir
verði styrktir í kjördæmum lands-
byggðarinnar. Tiltekinn hluti af
tekjum vegna stóriðju renni m.a.
til þessa verkefnis.
7. Jöfnun raforkuverðs og sam-
eining orkufyrirtækja. Rafmagns-
veitur ríkisins og Landsvirkjun
verði tafarlaust sameinaðar í eitt
fyrirtæki þar sem rikið eigi meiri-
hlutann.
8. Skipulag farþegaflutninga
verði endurskoðað og samræmt.
9. Byggðasjónarmiða verði gætt
í almennri efnahagsstjórn. 10.
Fjárhagur Byggðastofnunar efld-
ur.
Forsætisráðherra segir að þess-
ar aðgerðir þurfi ekki að verða
kostnaðarsamar, nema það sem
snýr að jöfnun raforkuverðs, en
Minnkandi fisksala
til Bandaríkjanna
ekki eru enn tilbúnar tölur varð-
andi það mál. Fólksflótti af lands-
byggðinni veldur mönnum
áhyggjum sagði ráðherrann, en
þessar tillögur gætu markað upp-
hafið að nýrri sókn til jöfnunar bú-
setu í landinu.
Á síðustu árum hefur orðið
nokkur breyting á samsetn-
ingu fiskafurða sem fluttar eru
út frá Islandi. Samdráttur hef-
ur orðið í sölu á fiski sem flutt-
ur er út til Bandaríkjanna þar
sem íslenskir aðilar eiga stór-
ar verksmiðjur sem séð hafa
um að fullvinna aflann. En
hvernig skyldi nýting þessara
fjárfestinga vera í dag? Fá þær
nógu mikið hráefni til að vinna
úr?
Alþýðublaðið hafði samband
við Sæmund Guðmundsson, að-
stoðarframkvæmdastjóra hjá ís-
lenskum sjávarafurðum hf. Sæ-
mundur sagði að verksmiðja
þeirra í Bandaríkjunum hefði haft
nógu mikið hráefni tilað vinna úr
á síðasta ári, að vísu væri hörð
samkeppni um fiskblokkina, og
aukinn áhugi manna á að selja
flök hefur vissulega dregið úr
framboði á fiskblokk. Á síðasta ári
hafa fiskvinnslufyrirtæki líka
fremur kosið að selja blokkina á
Evrópumarkaði vegna sérlegra
hagstæðs verðlags þar.
A síðasta ári varð verulegur
samdráttur í sölu á frystum fiski til
Bandaríkjanna. Árið 1989 flutti
Sambandið út 14.110 tonn af fryst-
um fiski til Bandaríkjanna en í
fyrra voru flutt út 8.490 tonn, sam-
drátturinn í magni er því um 40%.
Hjá Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna var sömu sögu að segja, þar
nam samdrátturinn í sölu til
Bandaríkjanna 24% í magni, en
þangað seldist tæplega 21 þúsund
tonn á móti 27 þúsund tonnum áð-
ur, í verðmætum nem samdráttur-
inn 14%.
Hjá stærstu fisksölufyrirtækjun-
um hefur því orðið allnokkur sam-
dráttur í sölu á frystum fiski til
Bandaríkjanna og samdráttur hef-.
ur einnig orðið í sölu á frystum
fiski til Sovétríkjanna og Asíu.
Aukningin hefur öll orðið í Evr-
ópu. Nokkur breyting hefur orðið
á vinnsluaðferðum hér á landi á
siðustu árum, æ fleiri fyrirtæki full-
vinna nú hráefni sitt í neytenda-
umbúðir og skýrir það hugsánlega
að nokkru breytinguna, að minna
er flutt til Bandaríkjanna til full-
vinnslu en meira fer til Evrópu,
ýmist fullunnið eða aðeins ísað .
Blokkinni ekiö úr frystiklefum.
Fjölgun umferðarslysa
Á síðasta ári létust 24 í um-
ferdarslysum hér á landi, ölv-
aðir ökumenn áttu þátt í 50
slysum, hafði fjölgað úr 38 frá
árinu áður. Áberandi er hve
slysum í þéttbýli fjölgar á sama
tíma og fækkun verður í dreif-
býli. Langflestir slasaðra eru í
aldursflokknum 17—20 ára.
Á árinu 1990 slösuðust eða lét-
ust 874 manns í umferðinni hér á
landi. Það eru 47 fleiri en á árinu
1989, en þá slösuðust 831.
Þessar upplýsingar komu fram á
blaðamannafundi sem Umferðar-
ráð hélt í gær. Þegar litið er í heild
á niðurstöður Umferðarráðs kem-
ur í ljós að ekki hefur orðið veru-
leg breyting á tíðni eða gerð um-
ferðarslysa hér á landi á síðustu ár-
um. Helst má þó nefna að slysum
hjá þeim sem aka léttum bifhjól-
um hefur fækkað jafnt og þétt á
síðustu árum. Slysum hjá þeim
sem aka stórum bifhjólum hefur
aftur á móti fjölgað að sama skapi.
Fram kom í máli Óla H Þórðarson-
ar hjá Umferðarráði að mikið
skorti á að þeir sem fengju leyfi til
að aka stórum bifhjólum fengju
viðeigandi þjálfun. Óli sagði að
bætt þjónusta og kunnátta sjúkra-
flutningamanna hefði örugglega
dregið nokkuð úr dauðaslysum.
Ljóst er af niðurstöðum umferðar-
ráðs að skipulagt átak í umferðar-
málum getur skilað góðum ár-
angri. Sem dæmi má nefna að árið
1983, þegar sérstakt norrænt um-
ferðarátak var í gangi, voru
dauðaslys hér á landi 18 og höfðu
ekki verið færri frá árinu 1970.
Flest hafa dauðaslys í umferðinni
orðið 37 árið 1977, en fæst árið
1968, þegar hægri umferðin tók
gildi-
Sambandi ungra jafnaöarmanna hefur boöist að
senda nokkra fulltrúa á Friðarráðstefnu ungs fólks í
Evrópu, sem haldin verður í borginni IEPER í Belgíu
dagana 7.—13. apríl.
Umsóknir og nánari upplýsingar fást hjá SUJ,
Hverfisgötu 8—10, 2. hæð.
Umsóknum skal skilað fyrir 1. mars.
SUJ.
Félagsmiðstöð jafnaðarmanna
Hverfisgötu 8—10
Sími15020
KRATAKAFFI
Gestur: Magnús Jóns-
son.
Fjölmennum. Spáum í
pólitíkina (og veðrið).
Alþýðuflokksfélag Reykjavíkur.