Alþýðublaðið - 19.05.1993, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 19. maí 1993
STIJTTFRETTIR
3
ÁLFURINN - hann er seldur árlega af SÁÁ til styrktar samtökunum í baráttunni gegn alkóhólismanum. Nánast hver einasta fjölskvlda í landinu
þekkir af eigin raun þennan landlæga sjúkdóm, og kannast við fjölmörg dæmi um áhrifamátt áfengis- og fíkniefnameðferðar hjá SAÁ. Samtökin
hafa sannarlega Ivft grettistaki og breytt ástandinu til batnaðar á stuttum tíma. Álfinum hefur verið vel tekið undanfarin þrjú ár og án efa verður
svo einnig að þessu sinni.
ALFURINN er seldur til að eflafrœðslu til fjölskyldna alkóhólista, sem er
mikilvœgur þáttur í velheppnaðri áfengismeðferð
MAKIOG BÖRN ÞURFA EKKI
SÍÐUR Á HJÁLP AÐ HALDA
Grásleppuvika - nýtingin gæti verið
meiri
Síðustu tuttugu ár hafa að meðaltali verið framleiddar um 12 þúsund tunnur af sölt-
uðum grásleppuhrognum á hverri vertíð grásleppunnar. Til að framleiða þetta magn
þarf að veiða um 6.800 tonn af grásleppu. Eftir að búið er að hirða hrognin eru 5.000
tonn eftir engum til gagns, utan það að lítill hluti er saltaður eða látinn síga, bróður-
partinum er hent. Þessa vikuna er Grásleppuvika á vegum Landssambands smá-
bátaeigenda og Rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins. Markmiðið er að finna leiðir
til betri nýtingar grásleppu. Vekja á athygli og áhuga fólks á því að grásleppan er
prýðis matfiskur. Veitingahús munu leggja sitt ffam og framreiða ýmsa gómsæta rétti
úr grásleppu. Og satt er það, fleira er ftskur en soðin ýsa!
Örn Árnason, Lilja Guörún Þorvaldsdóttir og Halldóra Björnsdóttir fylgjast meö Siguröi
Sigurjónssyni og fínnst ástandið lítt fyndiö, - öfugt við áhorfendur í sal.
„Seltimingarnir“ slá í gegn
Einsog við spáðum hér í blaðinu, hefur Kjaftagangurinn eftir hann Neil Simon
slegið í gegn í Þjóðleikhúsinu. Það mun vera vor í aðsigi, samkvæmt uppsláttarfrétt
DV í fyrradag, og þá er stutt í að Þjóðleikhúsið loki. Sýningafjöldi er því takmarkað-
ur á þessu leikári. Allir miðar í þessum mánuði seldust upp á augabragði og Ijóst að
margir verða að bíða næsta hausts til að berja augum hinn „seltimska“ aðal í hrapal-
legum lygavef, sem sannarlega kitlar hláturtaugamar.
/ /
-segir Pórarinn Tyrfingsson, formaður SAA og yfirlæknir á Vogi
ÞÓRARINN TYRFINGSSON, - hann vill aö aukin áhersla verði lögö
á fjölskyldumeðferð alkóhólista, það geti skipt sköpum. Álfurinn mun
afla fjár til þess verkefni í ár.
ÁLFURINN -litli græni kallinn með
rauða huttinn, verður seldur næstu dag-
ana um borg og bvggð. Það er ástæða til
að hvetja fólk til að kaupa þennan litla
karl nú eins og undanfarin ár. Álfurinn
styður raunhæfa baráttu gegn áfengis-
sýkinni. Alkóhólisminn er fjölskyldu-
sjúkdómur. Maki og börn hins sýkta
þurfa ekki síður á hjálp að halda en sjúk-
lingurinn sjálfur, til að komast út úr víta-
hringnum.
Þórarinn Tyrfingsson, yfirlæknir á Vogi,
sagði Alþýðublaðinu í gær að tekjum af sölu
Álfsins væri einmitt varið til að efla aðstoð
og meðferð fyrir aðstandendur alkóhólista,
en SÁÁ rekur sérstaka göngudeild við Síðu-
múla, sem þegar hefur ótvírætt sannað gildi
sitt.
„Einmitt þessi þáttur er mjög mikilvæg-
ur“, sagði Þórarinn. „Hingað til höfum við
lagt meiri áherslu á alkóhólistana sjálfa,
kannski of mikla, því aðstandendur þurfa
meiri fræðslu. Þeir eiga að kunna að fræða
alkóhólistann og skilja sjúkdóm hans. Þar
sern þannig er unnið verður árangurinn betri
og öllum í fjölskyldunni mun líða betur“,
sagði Þórarinn.
Kornungt fólk í meðferð
Ástandið í áfengismálum íslendinga fer
batnandi. Þó er mikið verk að vinna fyrir
Samtök áhugafólks um áfengisvandann -
SÁÁ, að sögn Þórarins Tyrfingssonar, yfir-
læknis. Ástandið lýsir sér meðal annars í því
að líkur eru á að 2% allra ungra karlmanna á
Islandi og 1% ungu kvennanna, þurfi að
leita í áfengis- og fíkniefnameðferð áður en
þau verða tultugu ára.
„Þetta er auðvitað geigvænlega hátt hlut-
fall“, segir Þórarinn Tyrfingsson. „Það þýð-
ir að um 70 einstaklingar á svo ungum aldri
þurfi að koma í meðferð árlega. Stór fjöldi
þessara ungmenna eru á aldrinum 18-19 ára,
en sem betur fer eru fáir undir 16 ára aldri,
sem til okkar þurfa að leita, þó dæmi séu um
það“.
Þórarinn segir að einmitt þessir skjól-
stæðingar SÁA, sé sá hópur sem duglegast-
ur og ákveðnastur er í meðferðinni og vinni
vel að því að ná bata. Enda nái unga fólkið
ótvíræðum bata almennt séð.
Allir kannast við árangurinn
Árangurinn af starfi SÁÁ er vissulega
óumdeilanlegur, enda þótt samtökin séu
ekki ýkja gömul. Sá árangur blasir við nán-
ast hverri fjölskyldu á Islandi. Allir þekkja
dæmi um fólk sem endurheimt hefur verið
úr klóm áfengisofnotkunar. Allir vita mun-
inn á viðkomandi einstaklingi, fyrir og eftir
meðferð. En hver er raunverulegur árangur,
oft er það gagnrýnt að ekki skuli hafðar á
hraðbergi harðar tölur um árangurinn.
„Það er eins með áfengissýkina og aðra
sjúkdóma að það getur verið erfitt að meta
árangurinn nákvæmlega. Hinsvegar held ég
að allir viti sem vilja vita það, að meðferðar-
stofnanir okkar hafa náð ótrúlega góðum ár-
angri. Auk þess tel ég að öflug umræða um
áfengisvandamálin hafi skilað sér í breyttu
hugarfari meðal landsmanna til áfengis og
ffkniefna", segir Þórarinn. Hann segir að
„þungir" vímuefnaneytendur séu í dag færri
en fyrrum, en þó komi upp hryggilega mörg
tilvik á Vogi.
Kannabisefnin sem
margir reyndu að gera
„vinsamleg" vímuefni
fyrir ekki svo mörg-
um árum, hafa reynst
hið mesta skaðræði.
Þannig segir Þórarinn
að 6% líkur séu á að
24 ára karlmaður
þurfi aðdeita í áfengis-
meðferð, - þar af er
þriðjungurinn fíknir
kannabisneytendur.
Að sjálfsögðu eru þeir
sem neyta hvoru
tveggja, áfengis og
annarra fíkniefna til
viðbótar, enn erfiðara
úrlausnarefni á með-
ferðarstofnunum.
Afeneið er ekki í
tísku lengur
Þórarinn segir að
miðað við önnur lönd
séu áfengismál ís-
lendinga í allgóðu
lagi, ekki síst áfengis-
meðferðin. Neysla
áfengis hefur ekki
aukist þrátt fyrir þá
kreppu sem nú ríkir.
Þvert á móti hefur sala
á áfengum drykkjum
minnkað þrjú ár í röð.
Hugsunarhátturinn er
eins og fyrr segir allt
annar. Það þykir f
meira lagi ófínt að
slugsa um dauða-
drukkinn á almanna-
færi. Það áfengismettaða hugarfar, sem ríkti
hér á landi til skamms tíma, virðist algjör-
lega á undanhaldi. Þetta segir Þórarinn að sé
mikilvægt.
„En ég vil taka það skýrt fram að það þarf
ekki mikið til að við missum tökin á þessu
aftur. Og það má ekki gerast, og við hjá
SÁÁ leggjum áherslu á að hafa tök á þess-
um málum“, sagði Þórarinn.
Þórarinn Tyrfingsson sagði að SÁÁ vildi
reyna allt til að halda opnum meðferðar-
stofnunum sínum öllum, enda þörfin greini-
leg. Hinsvegar ættu menn núna við það að
glíma að aðlagast ntinnkandi fjárveitingum
ríkisins til rekstursins, en þær hefðu dregist
saman um 30% á síðustu þrem árum.
Arrivederci við Háskólann
Nú er að því komið að það ylhýra og fallega hljómandi tungumál, ítalskan, verður
kennd við Háskóla Islands. Það hefur verið gert reglulega um margra ára skeið við
miklar vinsældir. Endunnenntunarstofnun og heimspekideild bjóða upp á byrjenda-
námskeið í ítölsku dagana 24. maí til 12. júní. Sendikennari frá Róm, Lucia Panaleo,
kemur hingað til að kenna. Um er að ræða tvö námskeið, annað er síðdegis en hitt á
kvöldin, alls 45 klukkustundir hvort. Itölskukennsla hefst síðan við Háskólann næsta
haust sem reglubundin námsgrein. Koniinn er sendikennari til starfa, Donatclla Bald-
ini. Upplýsingar hjá Endurmenntunarstofnun Háskólans í sínta 694923- 24- og -25.
Strompleikur í Kópavogi og í Eyjum
Leikfélag Dalvíkurer á leiðinni suður til að sýna Strompleikinn eftir Halldór Lax-
ness. Félagið er boðið til Vestmannaeyja og dokar við á leiðinni þangað í Félagsheim-
ili Kópavogs og sýnir þar. Sýnt verður í Kópavogi að kvöldi uppstigningardags kl.
20.30. Síðan liggur leiðin til Eyja. Leikstjóri er Þráinn Karlsson. Uppsetning þeirra
Dalvíkinganna hefur fengið mjög jákvæða umfjöllun, meðal annars í Degi, sem sagði
að hér hefði kveðið við hinn sanna tón í verkinu. Við ráðleggjum fólki að skoða
Strompleikinn, áhugaleikhús en mjög áhugavert í alla staði.
Gerðardómur Verslunarráðsins
Ótvírætt hagræði er að því fyrir fólk
að geta leitað skjótrar úrlausnar með
ágreiningsefni vegna viðskipta.
Verslunarráð íslands staifrækir
hlutlausan gerðardóm, skipuðum
mönnum með sérþekkingu. Markmið
gerðardómsins er að leysa á sem
skjótastan hátt úr deilum vegna við-
skipta. Sinnir hann jafnt málum fé-
lagsmanna sem og annarra, innlendra
sem erlendra. Málsmeðferðin tekur
mun styttri tíma en í hinu opinbera
réttarkerfi. Reglugerð gerðardóms
Verslunarráðsins hefur nýlega verið
endurskoðuð og þýdd á ensku. Þá hef-
ur ný stjóm verið kjörin. I henni sitja:
Baldur Guðlaugsson hrl. formaður,
Pétur Guðmundarson, hrl„ og Jó-
hann J. Ólafsson, forstjóri. Vara-
menn eru: Gestur Jónsson hrl., Jón-
as A. Aðalstcinsson hrl., og Einar
Sveinsson, framkvæmdastjóri. Hlut-
verk stjómarmanna er ekki að dæma í einstökum málum, heldur að hafa umsjón með
starfsemi dómsins og tilnefna gerðannann eða menn í hverju tilviki.
Fundað um gæðastjórnun
Orðið gæðastjómun er í tísku í dag, og vissulega hefur gæðastjómun ævinlega ver-
ið við lýði hjá góðum fyrirtækjum. í dag er haldin námstefna Endurmenntunar-
stofnunar Háskólans og Staðlaráðs þar sem rædd verður staða og framtíð gæða-
stjómunar í ljósi ISO-9000 staðlanna. Námstefnan er ætluð stjómendum og sérfræð-
ingum úr fyrirtækjum og stofnunum sem hafa þekkingu eða reynslu af gæðastjómun.
Flutt verða sjö stutt erindi. Námstefnan hefst kl. 8.15 og stendur fram íhádegið í dag.