Alþýðublaðið - 08.06.1993, Blaðsíða 4
4
Kynaukandi afurð frá verksmiðju í Njarðvík - ígulkerjahrogn
Þriðjudagur 8. júní 1993
JAPANIR BORGA ALLT AÐ
SEX ÞÚSUND FYRIR KÍLÓIÐ
-Alþýðublaðið spjallar við þá Hörð Harðarson og Ellert Vigfússon,fyrrumfélaga í lögreglunni og í meistaraliðum Víkings og
landsliðsins í handbolta - þeir vinna nú að því að efla markaði sína fyrir kynkirtla ígulkerja í Japan
Kynkirtlar ígulkerja er dýr
fæða á alþjóðlegum markaði.
Hver hefði nú trúað því fyrir
nokkrum árum að innvols þess-
ara skelja gætu orðið dýrmæt út-
flutningsafurð? Enginn. En það
er mörg matarholan í landi okk-
ar, og hér er ein þeirra. Þreifing-
ar í framleiðslu og sölu þessarar
afurðar eru í fullum gangi. I Jap-
an borga menn allt frá 1.500
krónum og upp í 6.000 krónur
fyrir kílóið af þessari kynaukandi
afurð. Alþýðublaðið kannaði
hvernig miðar í þessari nýju
grein í verkun sjávarfangs.
Ungt fyrirtæki, íslensk ígulker
hf., hefur starfað frá því í nóvem-
ber. Fyrirtækið hefur notið ómældr-
ar athygli þennan stutta tíma. Það er
nýstárlegt fyrirtæki um marga hluti
og raunar í takt við tfmann, því
nauðsyn ber til að Islendingar hyggi
að fleiri fisktegundum en þorskin-
um og öðram þeim tegundum, sem
nú era taldar að þrotum komnar og
í útrýmingarhættu.
Leiðir liggja saman
Þeir félagar, Ellert Vigfússon og
Hörður Harðarson, reka fyrirtækið
íslensk ígulker hf. í Njarðvík. Þeir
eiga margt sameiginlegt. Báðir
störfuðu þeir áram saman sem lög-
reglumenn í Reykjavík. Báðir
höfðu þeir áhugamál á sömu nót-
um, - þeir vora frístundakafarar, að
ekki sé talað um handbolta, en á því
sviði vora þeir landsliðsmenn og
báðir íslandsmeistarar með Víkingi
fyrir ekki mörgum árum. Síðan
skildu leiðir að nokkra, Ellert fór út
í smábátaútgerð, - Hörður í fiskeld-
ið. Og einnig þetta varð til að sam-
eina krafta þeirra enn einu sinni.
„Við fréttum af eftirspum eftir
ígulkerjahrogun erlendis og vissum
að gerð hafði verið nokkur athugun
á þessu á austurströnd Bandaríkj-
anna. Við sáum að aðrir gátu þetta,
og því ekki við. Þetta er spuming
um markað fyrst og fremst. Við
byrjuðum að verka ígulkerin í
Stykkishólmi, og síðan hefur flest
gengið samkvæmt áætlun“, segja
þeir félagamir. Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna hefur aflað markaðar.
Bandarískt fyrirtæki, Seafood Atl-
antic, selur hrognin áfram til Japan,
en þar hefur fyrirtækið góð sam-
bönd og hefur selt þangað lengi.
fJCy
/ o
iM
rÆs
TT7T
/ S'jsK
w
fclW
- X (— \
v
, ,/vv u
'J>/P
Skattkort til
námsmanna
Námsmenn fæddir 1977 eða fyrr fá send námsmanna-
skattkort sem verða póstlögð þriðjudaginn 8. júní nk.
Námsmenn sem stunda nám erlendis þurfa að snúa sér
til ríkisskattstjóra með umsókn um námsmannaskatt-
kort. Umsókninni þarf að fylgja vottorð um nám á
vorönn 1993.
rf/\\ :
rTJ
í>/~>
WC
/ýja-
/k i
Skattkort með
uppsöfnuðum
persónuafslætti
Umsóknir um uppsafnaðan persónuafslátt
vegna fyrri hluta ársins 1993 verða afgreiddar
hjá ríkisskattstjóra eftir 1. júlí nk.
RSK
RÍKISSKATTSTJ ÓRI
*s)r, ■
Ellert Vigfússon og Hörður Harðarson, landsþekktir handbolta-
menn. Leiðir þeirra hafa lengi legið saman. Nú sameina þeir kraft-
ana í fyrirtækinu íslensk ígulker hf. í Njarðvík.
Milljarða^bissness“
Bandaríkjamenn hafa
lengi nýtt ígulkerin, en
hefðbundin mið þeirra
munu senn uppurin og
þurfti bandaríska fyrir-
tækið því á nýjum frani-
leiðendum í öðram lönd-
um að halda. Umfangið
hjá þeim er stórt, - salan í
fyrra nam 30 milljónum
Bandaríkjadala, eða um
2 milljarðar króna, og á
þessu ári er talið að velt-
an geti orðið allt að 50
milljónir dollara. Síðan
fari að draga úr veiðinni
um hríð.
Fyrirtækið Islensk
ígulker hf. flutti í febrúar
síðastliðinn í Njarðvík
eftir stutta viðveru í
Hólminum. Ellert segir
ekkert hæft í því að þeir
haft verið „keyptir“ suð-
ur, eins og það var orðað.
Hinsvegar hafí þeir feng-
ið góðan stuðning. Aðal-
ástæðan íyrir flutningun-
um hafi einfaldlega verið
sú að Njarðvík er í næsta
nágrenni við alþjóða-
flugvöllinn. Afurðin,
svokölluð ígulkerja-
hrogn, reyndar kynkirtlar
dýranna, væri afar við-
kvæm, og það skipti
sköpum að stytta allar
vegalengdir og viðkom-
ur vörannar.
Þeir Ellert og Hörður
sögðu blaðamanni Al-
þýðublaðsins að köfun
hefði verið frístundaáhugamál
þeirra undanfarin fimm ár. I þess-
um tómstundum kynntust þeir
óhjákvæmilega ígulkerjunum.
Ahugi þeirra á þessari skel og inni-
haldi hennar varð kveikjan að Is-
lenskum ígulkerjum hf.. Það fyrir-
tæki hafði 70 manns í vinnu, þegar
flest var í vetur. Að vorlagi og allt
fram í ágúst má búast við að veiðar
liggi niðri vegna hrygningar á
veiðislóðum.
Rándýr afurð á Japansmark-
aði
Hrognunum er pakkað í litlar 100
gramma öskjur úr plasti. Þær era
fluttar flugleiðis til Bandaríkjanna
og þaðan með næsta flugi til Japan,
enda ferskleikinn fyrir öllu.
Þeir Hörður og Ellert hafa farið
til Japan til að kynnast markaðnum
sem best. Þeir segja að á uppboðs-
markaði fáist ca. 1.200 krónur fyrir
kílóið, - en verðið í kjörbúðum í
Japan sveiflast frá 1.500 krónum og
allt upp í 6 þúsund krónur, allt eftir
gæðum og verði á markaðnum.
Vörana er að finna í kælikistum
verslana, en Sushi-veitingastaðir
kaupa vörana líka í miklum mæli.
Úr þessu er hnoðuð hrísgrjónakaka
og hún vafin með þarablöðum.
Réttinn borða Japanir síðan með
sojasósu og þykir mikið afbragð.
Auk þess eiga kynkirtlamir að gefa
karlpeningnum aukna og bætta
kynheilsu, þannig að til mikils er að
vinna.
„Það er nóg af þessu við allar
strendur fslands. En gæðin eru afar
misjöfn og stundum mjög rýr. Við-
brögð Japana við okkar vöra era
yfírleitt góð. Það eina sem þeir
finna að er litur hrognanna, hann
skiptir máli. Og það skiptir líka
máli hvemig fæðu ígulkerin hafa
fengið, og einnig hver aldur þeirra
er“, segir Ellert.
Kemur frá köfurum og sjó-
mönnum
Gæði íslensku ígulkerjahroganna
eru ærið misjöfn og segja þéir fé-
lagar að nauðsynlegt sé að grisja
veiðisvæðin til að ná betri göðum.
Til þess þyrftu sjómenn að fá að-
stoð. Og þannig má auka gæðin og
stöðugleiki verðlagsins tryggður.
Sjómenn hafa sýnt ígulkerjunum
áhuga og selja þau til vinnslu í
auloium mæli.
ígulkerja er nú leitað allt ffá
Hvalfírði austur til Djúpavogs fyrir
fslensk ígulker. Nokkrir kafarar
vinna þetta kuldalega verk og
sögðu þeir Ellert og Hörður að það
þyrfti algjör hörkutól að stunda það
að rífa sig upp í býtið á morgnana
og demba sér í djúpið. Sjómenn
nota sérhannaðan plóg, sem Pétur
Agústsson skipstjóri í Hólminum á
allan heiður af, auk þess sem hann
var frumkvöðull að því á sínum
tíma að kanna verðmæti ígulkerj-
anna. Góður kafari getur fært á land
400-500 kfló á dag og sé hann
heppinn með gæðin, þá getur hann
fengið allt að 70 krónur á kflóið.
Meðalverðið hjá köfuram á Akur-
eyri hefur verið um 50 krónur.
Hjá íslenskum ígulkerjum hf.
hefur verið framleitt að undanfömu
úr um það bil þrem tonnum af skel-
inni á degi hverjum, 12-15 tonn á
viku. Út úr því koma um 800 kfló af
afurðinni, nýtingin er 5-8%. Varan
er send utan sex daga vikunnar glæ-
ný.
Vandasöm flísatanga- og
skeiðavinna
„Við vissum að erfiðleikar hlytu
að koma upp í byrjun. Gæðamálin
þurfum við að leysa, og einnig
þjálfun starfsfólks. Þetta er nánast
flísatanga- og skeiðavinna að pilla
kynkirtlana úr. Það þarf því laghent
starfsfólk ef vel á að ganga. Það
þarf vissa þjálfun í þessu fagi, og
því höfum við fengið Bandaríkja-
menn hingað til að þjálfa fólk, og
trúlega sendum við fólk héðan til
Bandaríkjanna að læra allt um fag-
ið“, sagði Ellert.
„Við eram bjartsýnir á framtíð-
ina eftir þessa fyrstu reynslu okkar.
Þetta hefur verið og verður þrotlaus
vinna og verður öragglega enginn
dans á rósum. Það sem við óttumst
mest er ófagmannleg sókn keppi-
nauta okkar á markaðnum. Mark-
aðurinn er afar viðkvæmur og ekk-
ert má fara úrskeiðis", sögðu þeir
félagar að lokum.
Vinningstölur
5. júní 1993
VINNINGAR FJÖLDI VINNINGA UPPHÆÐ ÁHVERN VINNING
El 5af5 0 5.569.238
g+4af5 3 191.654
0 4af 5 190 5.220
3 af 5 5.225 442"
Aðaltölur:
BÓNUSTALA:
10
Heildarupphæð þessa viku:
kr. 9.445.892
UPPLÝSINGAR, SÍMSVARI 91- 68 15 11
LUKKUUNA 99 10 00 - TEXTAVARP <51