Alþýðublaðið - 13.07.1994, Page 2
2 ALÞÝÐUBLAÐIÐ
UMRÆÐA
Miðvikudagur 13. júlí 1994
MPÍBUBLABID
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Alprent hf.
Ritstjóri: Sigurður Tómas Björgvinsson
Setning og umbrot: Alprent hf.
Prentun: Oddi hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Sími: 625566 - Fax: 629244
Áskriftarverð kr. 1.400 á mánuði.
Verð í lausasölu kr. 140
utanríkisviðskiptí
Utanríkisviðskipti hafa snúist mjög til betri vegar á síðasta ári.
Þessi hagstæða þróun heldur enn fram í ár. Tölur fyrir fyrsta árs-
fjórðung 1994 sýna 5 milljarða króna afgang í viðskiptum við er-
lendar þjóðir. Á sama tíma í fyrra var halli í viðskiptum við útlönd
að upphæð 2,2. milljarðar króna, reiknað á sambærilegu gengi.
Þessi mikli bati í viðskiptum við útlönd stafar af mestu af auknum
vöruútflutningi en einnig af því að hallinn á þjónustujöfnuði var
mun minni en á sama tíma í fyrra. Vöruskiptajöfnuður var hagstæð-
ur um 8,7 milljarða króna sem er tæpum 5 milljarða króna betri út-
koma en á sama tíma í fyrra. Fyrstu fjóra mánuði þessa árs var verð-
mæti alls vöruútflutnings 18% meiri á föstu gengi en á sama tíma í
fyrra. Verðmæti sjávarafurða sem nemur um 80% af vöruútflutningi
var 15% meiri í ár en á sama tíma í fyrra og verðmæti áls þriðjungi
meira. Gjaldeyrisstaða Seðlabankans er mjög vel yfir venjulegum
viðmiðunarmörkum sem hlutfall af innflutningi.
PALLBORÐ: Steinar Ágústsson
Er ekkert heílagt undir sólinni hjá
stjórnarandstöðunni?
egar forsætisráðherra,
Davíð Oddsson, kemur
fram á blaðamannafundi
með minnisblað frá Þjóðhags-
stofnun um að einhver bata-
merki séu á lofti í efnahagsmál-
um þjóðarinnar, boðar það upp-
gjöf ríkisstjórnar og þingkosn-
ingar í haust að mati stjórnar-
andstöðunnar. Merkileg útskýr-
ing það!
Neikvæðir alla tíð
Hún er nú heldur betur nei-
kvæð, stjómarandstaðan.
Hvemig hugsar þetta lið eigin-
lega í veðurblíðunni? Dag eftir
dag og árið um kring ríkir svart-
nættið í hugum þessa blessaða
úrtölufólks. Það er sannarlega
miður.
Er þetta kannski boðskapurinn
sem á að taka við? Eg vona inni-
lega að sú ógæfa hendi aldrei að
þessi nátttröll komist í ríkis-
stjóm. Það væri mikil ógæfa ís-
lenskri þjóð að fá slíkan óskapn-
að yfir sig í erfiðri stöðu sem ís-
lenskt þjóðfélag býr við í dag.
Barist gegn atvinnu-
leýsinu
Á landinu okkar em þúsundir
heimila sem eiga við atvinnu-
leysi að stríða vegna samdráttar-
ins, sumir svelta vegna þorsk-
brestsins, sem orðið hefur á mið-
unum okkar. Sem betur fer hafa
ríkisstjómin og bæjarfélög veitt
fjármagni til tímabundinna verk-
efna til að létta eitthvað á erfið-
leikunum hjá almenningi.
Smuguveiðar og fiskkaup af
erlendum togumm hefur víða
reynst búbót. Allskonar hagræð-
ing í fyrirtækjum og spamaður í
ríkisljármálum hafa átt sér stað
og er til bóta. Vextir hafa lækk-
að, engin verðbólga fyrirfinnst
lengur. Á atvinnumarkaði rfkir
fiiður að heita má, og viðskipta-
jöfnuður við útlönd er okkur í
hag.
Fyrir hverja er unnið?
Þrátt fyrir ýmislegt jákvætt er
uppi sami barlómurinn og svart-
nættið í herbúðum stjómarand-
stæðinga. Sér þetta lið vesalinga
aldrei til sólar? Mér er spum, er
þeim ekkert heilagt?
Em þeir stóm í verkalýðssam-
tökurn að vinna fyrir láglauna-
fólkið, gamla fólkið, öryrkja og
atvinnulausa? Eða einhverja
aðra? Allir þessir hópar em á
sultarlaunum og á bágt með að
standa í skilum með sitt. Við
sem emm í þessum stóra hópi
þekkjum böl atvinnuleysis. Við
þurfum ekki að fara í læri hjá
stjómarandstöðuliðinu í þessum
efnum.
Formaður BSRB leyfir sér á
hátíðisdegi verkalýðsins að
koma fram og fullyrða að það sé
vondum ráðherram í stjómar-
ráðinu að kenna að hér ríkir at-
vinnuleysi. Mér er spurn: Er
svona forystumönnum treyst-
andi fyrir stómm hópi launþega?
Allir þurfa að standa
saman
Ég segi nei takk. Þessi söngur
ásamt stjómarandstöðunni er til
skammar í því ástandi, þegar
ALLIR þurfa að standa saman í
þjóðfélaginu, sama hvort þeir
tilheyra stjóm eða stjómarand-
stöðu.
I minni sveit þekkist ekki upp-
gjöf, þar ríkir samhjálp og bjart-
sýni á betri tíð. Náttúmhamfarir
og erfiðleika í efnahagsmálum
höfum við tekist á við og sigrað.
Vonandi verður aldrei breyting á
því.
Við skulum öll standa saman,
Islendingar, horfa fram á veginn
og sigrast á vandamálunum í
stað þess að hlusta á úrtölu-
mennina. Sundrang er þjóðaró-
gæfa sem aldrei má renna yfir
þjóð okkar.
Hölundur er mkamaður í
Vestmannaeyjum.
STEINAR:, Jíún er
nú heldur betur nei-
kvæð, stjómarand-
staðan.. .Eg vona
innilega að sú ógæfa
hendi aldrei að þessi
nátttröll komist í rík-
isstjóm. Það væri
mikil ógæfa íslenskri
þjóð að fá slíkan
óskapnað yfír
sig. ..Sérþettalið
vesalinga aldrei til
sólar?.. .er þeim ekk-
ertheilagt?“
Fjármagnsjöfnuður við útlönd sem sýnir ný erlend lán, að frá-
dregnum afborgunum auk skammtímafjármagnshreyfinga, íjárfest-
inga og verðbréfaviðskipta, var jákvæður um 7,7 milljarða króna á
fyrsta ársijórðungi 1994. Það vekur hins vegar athygli, að fjárfest-
ingar íslendinga erlendis frá áramótum hafa í raun orðið litlu meiri
en búast mátti við eftir að fijálsræði í þeim efnum var aukið. Heild-
argreiðslujöfnuður, sem sýnir breytingu á gjaldeyrisstöðu Seðla-
bankans, var jákvæður um 6,7 milljarða króna á fyrsta ársíjórðungi
1994 en neikvæður um 3,9 milljarða króna á sama tíma í fyrra.
-'essar jákvæðu tölur benda allar í eina átt: Utanríkisviðskipti ís-
PALLBORÐ: Svavar Gestsson
Jafnaðarstefna og Evrópu-
sambandið fara ekki saman
lendinga em í mikilli og hagstæðri uppsveiflu. Það þýðir að Islend-
ingar em famir að flytja út meiri íslenskar afurðir en áður og inn-
flutningur hefur minnkað. Á mannamáli má segja, að Islendingar
séu famir að vera skynsamari hvað varðar eigin efnahag, í atvinnu-
lífi jafnt sem einkaneyslu. Undangengin kreppa hefur einnig falið í
sér jákvæða þætti eins og nýjan skilning almennings á verðmætum
og þörfum. Stór hluti af hagnaði landsins að loknum stríðsámm og
hinum miklu fiskveiðitekjum í kjölfar stækkun landhelginnar, fór í
uppbyggingu landsins en einnig í gengdarlausa einkaneyslu. Við-
reisnarárin leystu haftaárin af hólmi. í kjölfarið sáust menn ekki fyr-
ir og hin fengsælu heildsalaár mnnu upp þegar næstum því allar inn-
fluttar vömr seldust jafnóðum og þær komu í búðir. Neysluþörf
Ileiðara Alþýðublaðs-
ins í dag, 11. júlí, er
farið býsna frjálslega
með tilvitnun í grein
mína í DV síðastliðinn
mánudag. Þar segir til-
vitnun leiðara Alþýðu-
blaðsins:
„Hver eru aðalatrið-
in? Þau hljóta að vera,
að skapa þjóðfélagsað-
stœðurá eiginforsendum
- utan Evrópusambands-
ins...“
landsmanna hefur verið nær óseðjandi allt fram á síðustu ár. Segja
má, að þegar meiri jöfnuður komst á peningamál og vömskipti og
lán urðu vísitölutengd, komust landsmenn meira niður á jörðina.
Samt hefur það tekið furðulega langan tíma fyrir íslendinga að átta
sig á einföldustu lögmálum tekna og útgjalda.
Hin svonefnda kreppa undanfarinna ára hefur rekið smiðshöggið á
kostnaðarvitund íslendinga. Bruðlið er á undanhaldi. Innflutningur
er orðinn sniðinn að eðlilegum þörfum landsmanna. Og það sem er
ekki síst gleðilegt: Útflutningur íslenskra afurða eykst stöðugt. Þessi
hagstæða þróun á sínar sögulegu skýringar eins og fram hefur kom-
ið í línunum hér að ofan en einnig í skynsamri stjóm efnahagsmála
í tíð núverandi rikisstjómar og opnunar á hagkerfinu og vaxandi
samvinnu við útlönd í stað stöðnunar og einangrunarstefnu fyrri ára.
Afhverju er tilvitnun
Alþýðublaðsins ekki
lengri? Afhverju mátti
þetta ekki fylgja með í
beinu framhaldi:
„...sem tryggja aukna
atvinnu, jöfnuð og lýð-
rœði þannig að allir þeir
sem vilja geti gengið
stoltir til vinnu sinnar á
hverjum degi og þannig
skapað sér og sínum
mannsæmandi lífskjör.
Til þess að ná þessu
marki á að nota leiðir
róttœkrar jafnaðarstefnu
og til að fara þœr leiðir
verðum við að vera utan
Evrópusambandsins. ‘ ‘
- athugasemd við leiðaraskrif Alþýðublaðsins
,JÞað fer ekki saman, að
beijast fyrir jaínaðarstefíiu
og beijast fyrir aðild ís-
lands að Evrópusamband-
inu. Og aðild að Evrópu-
sambandinu samfymist
heldur ekki því markmiði,
að beijast fyrir jafhaðar-
stefríu á heimsvísu.“
Afhverju sleppti
Alþýðublaðið
þessu? Var það
vegna þess að leið-
arahöfundurinn
vildi fela þá stað-
reynd fyrir lesend-
um Alþýðublaðs-
ins sem Jóhanna
Sigurðardóttir hef-
ur til dæmis bent á,
að það er ekki unnt
að framkvæma
jafnaðarstefnu á
eigin forsendum
viðkomandi þjóða
ef ríkin eru innan
Evrópusambandsins? Var það
vegna þess að ég fullyrði - og
get staðið við það - að því að-
eins getum við beitt efnahags-
ráðum til að draga úr atvinnu-
leysi á Islandi, að við fáum að
gera svo á okkar eigin forsend-
um - annars emm við dæmd inn
í milljónatugaatvinnuleysið í
Evrópusambandinu?
Ástæðan fyrir því að ég vil
vera utan Evrópusambandsins er
sú, að ég er jafnaðarsinni; til að
framkvæma jafnaðarstefnu á ís-
landi verðum við að vera utan
Evrópusambandsins.
Það fer ekki saman, að beijast
fyrir jafnaðarstefnu og beijast
fyrir aðild Islands að Evrópu-
sambandinu. Og aðild að Evr-
ópusambandinu samrýmist
heldur ekki því markmiði, að
berjast fyrir jafnaðarstefnu á
heimsvísu. Jafnaðarstefnan og
Evrópusambandið fara ekki
saman.
Með bestu kveðju.
Höfundur er alþingismaður fyrir
Alþýðubandalagið.
Athugasemd ritstjórnar:
í umræddum leiðara Alþýðublaðsins var
bent á þá staðreynd að Svavar Gests-
son alþingismaður hafi haldið fram þeirri
skoðun, að ísland beri að vera utan Evr-
ópusambandsins og vitnað í hans eigin
skrif af því tilefni. Auk þess var vitnað í
skrif Páls Péturssonar alþingismanns.
Athugasemd Svavars við þennan leið-
ara Alþýðublaðsins hefur engu við
þessa skoðun þingmannsins að bæta
og því erfitt að sjá I hvaða tilgangi hún er
skrifuð. Alþýðublaðið getur hins vegar
ekki tekið undir þá skoðun þingmanns-
ins, að jafnaðarstefnan og Evróþusam-
bandið fari ekki saman. Meðal annars
má benda á, að Evrópusambandið er að
miklu leyti sköpunarverk jafnaðarmanna.
Ennfremur að hvergi í heiminum hafa
jafnaðarmenn - jafnaðarstefnan - jafn-
mikil áhrif og einmitt innan Evrópusam-
bandsins.