Alþýðublaðið - 18.07.1995, Blaðsíða 1

■ Ófremdarástand á sjúkrahúsum vegna lokunar deilda. - Ráðgert að skera framlög
til heilbrigðiskerfisins niður um tvo milljarða króna á næsta ári
Ég bið Guð að hjálpa okkur
- segir Sigurður Bjömsson krabbameinslæknir á Landakotsspítala. Sverrir Bergmann: Alltof langt gengið í niðurskurði.
,,Ég bara bið Guð að hjálpa okkur ef
þeir ætla að halda áffam að höggva í
þennan knérunn þar sem sparnaður
kemur harðast niður á þeim sem eru
veikir og þurfa á spítalavist að halda
eða þurfa sérhæfða læknisþjónustu.
Menn þurfa að setjast niður og spyija
hvort við séum virkilega á réttri leið.
Þó við eflum forvamir og fáum alla til
að hlaupa og hætta að reykja verður
fólk samt veikt," sagði Sigurður
Björnsson, krabbameinslæknir á
Landakotsspítala, í samtali við Alþýðu-
blaðið. Lokanir sjúkrahúsdeilda í sum-
ar hafa verið óvenju víðtækar og lækn-
ar lýsa þungum áhyggjum vegna
ástandsins sem skapast hefur. Fréttir
um að stjómvöld hyggist skera niður
framlög til heilbrigðiskerfisins um tvo
milljarða króna á næsta ári vekja mik-
inn ugg meðal lækna.
„Þetta er í rauninni of langt gengið.
Spumingin hlýtur að vera sú hvort ekki
sé hægt að spara annars staðar svo ekki
þurfi að ganga svona langt því þetta er
komið yfir markið. Ef það verður meiri
niðurskurður hlýtur þjónustan að
minnka við þá sem ekki em bráðveikir
Tölvuvædd fornleifaskráning „Okkar
tölvunotkun er ekki byltingarkennd, en við leggjum
áherslu á að þróa hagkvæmari aðferðir. Óheyrilegur
kostnaður er eitt af því sem hefur hamlað kortlagningu
fornminja á íslandi," segir Adolf Friðriksson, fornleifa-
fræðingur í doktorsnámi í París, í samtali við Alþýðublað-
iðá blaðsíðum 6 og 7 í dag.
■ NATÓ
Willy Claes kemur ekki
- vegna ástandsins í Bosníu. Búist við að
griðasvæðið Zepa falli í
Opinberri heimsókn Willy Claes
aðalframkvæmdastjóra Atlants-
hafsbandalagsins til íslands, sem
fyrirhuguð var 19. og 20. júlí hefur
verið aflýst vegna ástandsins í Bo-
sníu.
Ráðamenn NATÓ, Sameinuðu
þjóðanna og Evrópusambandsins
sitja á rökstólum vegna hernaðar-
aðgerða Bosníu-Serba í austur-
hluta landsins.
Búist er við að þeir hernemi
griðasvæðið Zepa þarsem 15 þús-
und Bosníumenn eru í herkví.
Engin samstaða er meðal leiðtoga
heims um viðbrögð, en ljóst þykir
hendur Serbum.
að friðargæsla Sameinuðu þjóð-
anna í núverandi mynd heyri brátt
sögunni til.
Frakkar, sem verið hafa ein-
dregnastir talsmenn þess að
Bosníu-Serbar verði beittir hörðu
hafa ekki fengið hljómgrunn hjá
bandalagsríkjum sínum. Þá hafa
Rússar ekki hvikað frá stuðningi
sínum við Serba.
Úkraínumenn hafa hinsvegar
miklar áhyggjur af úkraínskum
friðargæsluliðum í Zepa. Bosníu-
Serbar hafa hótað þeim öllu illu ef
sveitir Sameinuðu þjóðanna eða
NATÓ gera árásir á Serba.
■ Sýning Byggðasafns Hafnarfjarðar
Hafnarfjörður frá
landnámi til hernáms
Byggðasafn Hafnarfjarðar hefur
opnað sýninguna Hafnarfjörður trá
landnámi til hernáms í Smiðjunni,
Strandgötu 50.
A sýningunni er saga bæjarins rakin
í grófum dráttum, ffá komu Hrafna-
FLóka til komu breskra hermanna í
Heimsstyrjöldinni síðari. Frá Hrafna-
Flóka er sagan rakin til enskra kaup-
manna og þaðan til þýskra kaup-
manna, sem lögðu bæinn undir sig á
15. öld. Einokunartímanum eru gerð
skil, svo og Bjarna „Riddara“ Sí-
vertsen, sem hóf fyrstur fslendinga
verslun í bænum og hefur því oft verið
kallaður „Faðir Hafnarfjarðar". Frá
Bjama er sagan rakin í gegnum þil-
skipaútgerð, fyrsta togarann í eigu Is-
lendinga og að kaupstaðarréttindunum
1908. Eftir það er komið að saltfiskn-
um, kreppunni og að lokum hemám-
inu og þeirri uppsveiflu sem því
fýlgdi.
A sýningunni er margt merkra
muna og mynda, er varpa ljósi á sögu
bæjarins. Sem dæmi um muni á sýn-
ingunni má nefna sverð og önnur
áhöld ffá 10. öld, annálabrot úr Hafn-
arfirði frá árunum 1335 - 1762 og
vegabréfasafn sem bandaríski herinn
lét útbúa um alla Hafnfirðinga árið
1942.
Sýningin er opin alla daga klukkan
13 til 17 og stendur til 17. september.
■ Halldór Jónsson, ritstjóri blaðs sjálfstæðismanna í Kópavogi
Vattað yfir kjósendur í GABB-málinu
í blaði sjálfstæðismanna í Kópa-
vogi, Vogum, sem kom út um nýliðna
helgi birtist skelegg forystugrein eftir
ritstjórann, Halldór Jónsson, undir
ofangreindri fyrirsögn. Þar fer rit-
stjórinn hörðum orðum um afgreiðslu
ríkisstjómarinnar á GATT-málinu og
skýtur föstum skotum í fleiri áttir. I
greininni segir Halldór:
„Alþýðuflokkurinn hefur verið
harðastur í gagnrýni GATT- laganna
og kallað þau GABB-lög. Telur
flokkurinn samþykkt og frágang
þeirra meiriháttar tilræði við íslenska
neytendur og muni girða þá inni í
geðþóttaákvörðuðum tollmúrum til
verndar hinu íslenska landbúnaðar-
vandamáli. Islenskir neytendur muni
greiða fyrir þetta í versnandi lífskjör-
um á komandi ámm miðað við aðrar
þjóðir. Glugginn til aukins viðskipta-
frelsis hafi aðeins verið opnaður til
þess að skella honum enn fastar aftur.
Ýmsar landbúnaðarvörur eins og
grænmeti muni beinlínis hækka á al-
mennum innanlandsmarkaði sem af-
leiðing af þessari gerð.
Þessar raddir eiga því miður við
nokkur rök að styðjast. Alþingi afsal-
ar sér skattlagningarvaldi í hendur
ráðherra. Hagsmunir neytenda hafa
enn einu sinni vikið fyrir þröngum
sérhagsmunum innlendra framleið-
enda án þess að vegurinn til hagræð-
ingar og verðlækkunar lífsnauðsynja
haft verið varðaður. I skjóli atkvæða-
misvægisins hefur verið valtað yfir
hina fjölmennu kjósendur í Reykja-
vík og Reykjaneskjördæmi, sem eru
fyrst og fremst almennir neytendur en
ekki framleiðendur landbúnaðarvara.
Landbúnaðarmál virðast að miklu
leyti rekin án sambands við neytend-
ur. Mjólkurbúið í Borgamesi skal úr-
elt með illu en ekki góðu vegna
þröngra sérhagsmuna Mjólkursam-
sölunnar í Reykjavík. I Borgarnesi
voru framleiddar vörur sem alrnenn-
ingur vildi fremur kaupa en aðrar. Úr
Borgamesi barst neytendum á höfuð-
borgarsvæðinu mjólk í umbúðum
sem fólkið vill, í stað hinna kol-
ómögulegu mjólkurpakka, sem
Mjólkursamsalan neyðir upp á þá
sem neyðast til þess að kaupa sér
mjólk. Aðfinnslum svarar þessi dul-
arfulla sjálfseignareinokunarstofnun
venjulega með skætingi og útúrsnún-
ingum hvenær sem tilefni gefst. „Vi
alene vider,“ virðist vera mottóið á
þeim bæ eins og hjá gamla kónginum
í Köben.
Nú hefur Samsölunni tekist að
setja undir þennan mjólkurleka.
Framvegis verða einungis gömlu
pakkarnir á boðstólum fyrir léttu at-
kvæðin. Eina leiðin til þess að ná sér
í mjólk í nothæfum umbúðum er að
fara í innkaupaleiðangra til Hvera-
gerðis til dæmis, meðan enn hefur
ekki verið sett upp tollhlið við Geit-
háls til að hindra slíka flutninga, hvað
svo sem verður og vilji stendur til.
Geðleysi íslenskra neytenda er
aðdáunarverður ókostur fyrir þá
afturhaldsstjórnmálamenn sem allt
of margir eru í umferð vegna
þeirrar skrumskælingar lýðræðis-
ins sem kosningalöggjöf okkar
fslendinga er.“
eða þá að viðkomandi verða að greiða
meira sjálftr fyrir þjónustuna," segir
Sverrir Bergmann formaður Læknafé-
lags íslands. _ $já bakSÍÖU.
Þaueruí
Alþýðublaðinu
ídag...
Kolbrún
Bergþórsdóttir
Að viðra
samviskuna
í Kína
Pólitískar
ástríður;
frá Munchen
Radovan
Karadzic
Karadzic
er mikill lygari
Viðtal
■ Sendiherra Frakka
gefin Fegurð íslands
Stakk bókinni
strax inn ískáp
A þjóðhátíðardegi Frakka hinn 14.
júlí komu tveir fulltrúar félagsins Frið-
ur 2000 í franska sendiráðið í Reykja-
vxk. Þeir afhentu sendiherranum ein-
tak af bókinni Fegurð fslands og var
hún árituð með boðum til Alain
Juppé forsætisráðherra Frakka.
Sendiherrann stakk bókinni þegar inn
í skáp sem einhverju óþægilegu
feimnismáli. Þetta kemur fram í frétt
ffá samtökunum Friður 2000. Fulltrú-
ar félagsins ákváðu að afhenda bókina
að gjöf til að minna á óspillta náttúm-
fegurð sem ógnað er af kjarnorku-
sprengjum. I árituninni er skorað á
frönsku þjóðina að færa heimsbyggð-
inni þá gjöf á þjóðhátíðardaginn að
hætta við fyrirhugaðar kjarnorku-
sprengjutilraunir. Þá er vakin athygli á
að hverjum einasta degi ársins eyða
þjóðir heims sem svarar 140 milljörð-
um króna í vopnakapphlaup á meðan
nær 40 þúsund börn látast vegna
skorts á næringu og læknishjálp.
„Sendiherrann kom bókinni strax inn í
skáp sem einhveiju óþægilegu feimn-
ismáli og óskaði ekki eftir að ífétta-
menn mynduðu hann að taka við bók-
inni,“ segir í frétt lfá Friður 2000.