Alþýðublaðið - 19.09.1995, Page 8

v<r
4 - 8 farþega og hjólastólabílar
5 88 55 22
Þriðjudagur 19. september 1995
141. tölublað - 76. árgangur
> *
'mmiLi/
4 - 8 farþega og hjólastólabílar
I 5 88 55 22
Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
■ Kauphækkun þingmanna samkvæmt úrskurði Kjaradóms er 9,5%. Kjör þingmanna hafa verið óbreytt frá 1989 og ef
tekið er mið af kauphækkunum annarra starfsstétta síðustu sex ár er Ijóst að launahækkunin er ekki meiri en aðrir hafa
fengið. En svonefndur starfskostnaður þingmanna, 40.000 skattfrjálsar krónur á mánuði, hefur sætt mikilli gagnrýni
landsmanna. Alþýðublaðid talaði við alþýðuflokksfólk vítt og breitt um landið og innti það álits á launahækkuninni.
Nær einróma gagnrýni á skattleysi
Tryggvi Skjaldarson: Af hverju er verið að hækka þessi
laun eins og menn^ækjast eftir starfinu - yfir fjögur-
hundruð sóttu um síðast en 63 komust að.
Anna M. Guðmundsdóttir
bæjarfulltrúi í Keflavík
Óeðlilegt að 40 þús-
undin seu skattlaus
„Mér finnst mjög eðlilegt að laun
alþingismanna séu afgreidd í gegnum
Kjaradóm. Það sem mér finnst rangt í
þessu máli er að það sé ekki greiddur
skattur af þessum fjörutíuþúsund
króna greiðslum eins og öðrum. Að
öðru leyti vil ég ekki tjá mig um mál-
ið.“
Guðmundur Oddsson
bæjarfulltrúi í Kópavogi
Þingmenn þurfa að
taka á móti fólki
,JÉg held að þingmönnum veiti ekk-
ert af þessum peningum. Ég hef
ákveðnar skoðanir á því að þingmenn
eigi að hafa ágætis laun. En ég vil
auðvitað að þeir lúti sömu lögmálum
og aðrir varðandi skatta og fleira.
Skárra væri það nú. En ég er ekkert
inni í þessu og segi ekki annað en það
að þeir þurfa auðvitað að taka á móti
fólki, og gefa þeim kaffi og mat og
fleira - og það á að launa þingmenn
þannig að þeir hafi þokkaleg laun og
lúti samskonar reglum og annað fólk.
Það er kjarni málsins."
Hlín Daníelsdóttir
formaöur Alþýöuflokksfélags
Reykjavíkur
90% þjóðarinnar
á oflágum launum
„Mér finnst alveg skelfilegt að
þingmenn fái einhveijar greiðslur sem
ekki þurfi að gefa upp til skatts, það er
að segja að frá og með ákveðnum degi
séu þeir undanþegnir því að þurfa að
leggja fram reikninga fyrir kostnaði
sínum. Ég veit ekki hvað þeir ætla að
gera þegar einhverjir aðrir biðja um að
fá kostnaðargreiðslur án þess að
leggja fram reikninga. Það er skelfi-
legast af öllu skelfilegu að setja sér-
stök lög sem taka skattalögin af. Þing-
menn eiga sjálfsagt að vera á háum
launum, en ég held að það sé sérstak-
lega erfitt núna að hækka launin mik-
ið. Sjálfsagt eru þingmenn, einsog
90% þjóðarinnar, á of lágum launum.
En við vitum að víða er þröngt í búi
núna, og því er erfitt fyrir fólk sem
hefur yfir 150.000 krónur í laun að
biðja um hækkun. A síðasta auka-
flokksþingi Alþýðuflokksins var sam-
þykkt að í næstu kjarasamningum
fengju einungis þeir launahækkanir
sem væru undir 150.000 krónunum.
Aðrir fengju ekki neitt. A þinginu sátu
þingmenn og þáverandi ráðherrar - ég
hefði viljað að mínir þingmenn hefðu
látið í sér heyra á negatívu nótunum í
þessu máli.“
Eiríkur Stefánsson
verkalýðsformaður
á Fáskrúðsfirði
Svik við verkalýðs-
hreyfinguna
„Þetta mál virðist vera margþætt.
Það er bæði um beinar launahækkanir
að ræða og kostnaðarmálið. Það sem
mér finnst setja verkalýðshreyfinguna
niður í þessu máli er að fleiri en þing-
menn hafa fengið launahækkanir;
kennarar, fóstrur og fleiri og svo kem-
ur þetta í ofanálag. Þetta eru algjör
svik við hreyfinguna. Útfrá því á að
losa samninginn skilyrðislaust um ára-
mótin. Afkomubati fyrirtækja er að
auki svo mikill að hann skiptir tugum
ef ekki hundruðum milljóna á hvert
fyrirtæki, en við erum fastir inni í
samningi til áramótanna 1996-7 og
það gengur ekki upp. Það er til hábor-
innar skammar að alþingismenn hafi
ekki haldið að sér höndum einsog þeir
vildu að aðrir gerðu. Það sýnir hvemig
þeir hugsa, þegar þeir segja alþýðunni
að hún verði að sýna þolinmæði á erf-
iðum tímum, biðlund og samstöðu um
að halda stöðugleika. Svo taka þeir sér
hækkanir í gegnum Kjaradóm. Það er
svo margt sem segir að okkar samn-
ingi skuli segja upp um næstu áramót;
en það er ekki vfst að forsendumar
sem eru í samningnum verði fyrir
hendi; aukin verðbólga, hærri vextir
og þvíumlfkt. Það er óréttlátt að fólk
þurfi að lifa af 80.000 krónum og und-
ir. Það er til háborinnar skammar.“
Vilhjálmur Þorsteinsson
stjórnarmaður í FFJ
Sömu reglur fyrir
þingmenn og aðra
„Ég hef sterkastar meiningar á þess-
um skattfrjálsu kostnaðargreiðslum.
Mér finnst þeir með þessu vera að
segja að það eigi að gilda aðrar reglur
um þá heldur en aðra. Sambærileg til-
felli em til víða í þjóðfélaginu; í fyrir-
tækjum og hjá starfsmönnum ríkis-
stofnana þarsem ýmis starfstengdur
kostnaður er fyrir hendi. Skattyfirvöld
hafa verið mjög hörð, menn fá ekki að
telja sem kostnað til frádráttar frá tekj-
um nema hluti sem eru pottþéttir og
skotheldir. Reglumar eru óþægilegar,
en menn hafa sætt sig við þær í nafni
þess að þeir vilja ekki svíkja undan
skatti. Ég held að þingmenn verði að
framvísa pappírum einsog hveijir aðr-
ir og skattyfirvöld verða að setja regl-
ur og fara yfir það sem telst frádráttar-
bær kostnaður. Útaf fyrir sig virðast
laun þingmanna ekki vera há miðað
við þær tölur sem maður heyrir af
einkamarkaðnum. Spumingin er hins-
vegar hvemig launatölur þingmanna
era skoðaðar; hvort lífeyrisréttindin
era tekin með og svo framvegis. En ég
hef samt aðallega skoðanir á skatt-
frjálsa launakostnaðinum, sem mér
finnst vont mál. Þar held ég að þing-
menn hafi misstigið sig.
Tryggvi Skjaldarson
bóndi í Norður-Nýjabæ
Það á að hætta
feluleiknum
„Ég get gert orð nágranna míns að
mínum; hann skilur ekki af hveiju er
verið að hækka þessi laun eins og
menn sækjast eftir starfinu. Yfir fjög-
urhundrað sóttu um síðast, en bara 63
komust að. f sjálfu sér hef ég þá skoð-
un að þingmenn eigi að vera á mjög
góðu kaupi. Það á ekki bara við þing-
menn, að það er löngu orðið tímabært
að taka allan geirann í gegn og taka
launin einfölduð uppá borð. Hætta
öllu sporslukjaftæði. Það á að liggja
ljóst fýrir hvað menn era með í laun.
Þessi feluleikur sem tíðkast hér á ís-
landi er alveg óþolandi; hann er bara
til þess að halda niðri launum kvenna
og þeirra sem eru lægri í stiganum,
það er ósköp einfalt."
Snorri Hermannsson
kennari á ísafirði
Skilaboðin eru skýr
„Þingmenn hafa nú þegar fengið
skýr skilaboð frá þjóðinni. Nú er
þeirra að vinna farsællega úr málinu
svo sátt náist."
Bergsteinn Einarsson
iðnrekandi á Selfossi
Sérréttindi í skattamál-
um fylltu mælinn
„Mér finnst í sjálfu sér ekki óeðli-
legt að laun þingmanna og ráðherra
fylgi almennri launaþróun í landinu að
dómi Kjaradóms. En mér finnst kostn-
aðargreiðsla til þingmanna og sérrétt-
indi hvað varðar skattgreiðslur ekki
gott mál. Ég tel að það sé það sem hafi
íýrst og fremst fýllt mælinn. Ekki síst
ef Kjaradómur telur sig ekki hafa haft
vitneskju um málið."
Helga E. Jónsdóttir
formaður Landssambands
Alþýðukvenna
Sjálftakan er
gagnrýniverð
„Mér finnast launahækkanirnar í
sjálfu sér réttlætanlegar. Ég veit að
þetta er mikið starf og mér finnst að
forystufólk á Alþingi og háttsettir
embættismenn þjóðfélagsins eigi að
hafa góð laun. Forseti Islands þará
meðal. En mér finnst þessi sjálftaka,
sem kölluð er, á 40.000 krónum á
mánuði - sem gera tæpa hálfa milljón
á ári - gagnrýniverð. Það er ekki trú-
verðugt gagnvart fólkinu í landinu að
þeir sem setji lögin taki sér þetta
vald.“ ■
■ Atvinnuleysið heldur
áfram að aukast
Aldrei fleiri
án vinnu
í ágúst
Atvinnuleysisdagar í ágústmánuði
hafa aldrei verið fleiri en nú í ár. Þá
vora að meðaltali 5.880 manns á at-
vinnuleysisskrá sem er 1.038 fleiri
en í ágústmánuði í fyrra. Atvinnu-
lausum fjölgaði í heild að meðaltali
um 8,2% frá júlímánuði en hefur
íjölgað um 21,5% frá ágúst í fyrra. I
ágúst var 4,3% af áætluðum mann-
afla á vinnumarkaði án atvinnu en
var 3,9% í júlí. Þessar upplýsingar
koma fram í yfirliti vinnumálaskrif-
stofu félagsmálaráðuneytisins. Þar
segir að meira atvinnuleysi nú en í
ágúst í fýrra skýrist meðal annars af
minni fiskafla og færri átaksverk-
efnum en þá. Atvinnuleysið eykst
alls staðar á landinu frá júlí nema á
Vestíjörðum. Mest fjölgar á höfuð-
borgarsvæðinu en hlutfallslega er
aukningin mest á Austurlandi og
Vesturlandi. Hlutfallslegt atvinnu-
leysi er nú mest á höfuðborgarsvæð-
inu. Atvinnuleysið er nú minna á
Norðurlandi eystra og Vestfjörðum
en í ágúst í fyrra en meira annars
staðar á landinu. Búist er við að at-
vinnuleysi minnki nokkuð f septem-
bermánuði víðast hvar á landinu og
geti orðið á bilinu 3,6% til 4% f
mánuðinum.
■ Mannabreytingar
á Alþýðublaðinu
Kolbrún kemur,
Stefán fer
Stefán Hrafn Hagalín, fréttastjóri
Alþýðublaðsins, hefur sagt starfi sínu
lausu. Hann hefur verið ráðinn rit-
stjómarfulltrúi Helgarpóstsins og tók
við hinu nýja starfi í síðustu viku. Al-
þýðublaðið þakkar Stefáni Hrafni fyrir
vel unnin störf síðustu ár og óskar
honum heilla á nýjum vettvangi.
Kolbrún Bergþórsdóttir bókmennta-
fræðingur og gagnrýnandi hefur verið
ráðin sem blaðamaður að Alþýðublað-
inu, og hóf hún störf í gær. Vart þarf
að kynna Kolbrúnu fyrir lesendum
blaðsins, enda hefur hún látið að sér
kveða með pistlaskrifum sem eftir er
tekið. Þá er hún að góðu kunn fyrir
bókagagnrýni og mun stýra umfjöllun
Alþýðublaðsins um bókmenntir.
Baráttan harðnar... Margrét Frímannsdóttir og Steingrímur J. Sigfússon, formannsframbjóðendur í Alþýðubandalaginu, eru nú
að búa sig undir endasprettinn. Þau eru á mikilli fundaherferð um landið, en í Reykjavík eru höfuðstöðvar beggja. Á föstudagskvöldið opnaði Margrét kosninga-
miðstöð við Hverfisgötu, en þá hafði Steingrímur starfrækt kosningaskrifstofu um nokkurra vikna skeið. Fjölmenni kom fyrsta kvöldið og virðist talsverð sigur-
vissa vera í herbúðum beggja. Atkvæðagreiðsla hefst um mánaðamótin, en úrslit verða tilkynnt á landsfundi - föstudaginn 13. október... A-mVnd: e.ói.