Alþýðublaðið - 27.09.1995, Side 8

> *
'ms.mu/
4 - 8 farþega og hjólastólabílar
5 88 55 22
MDUBUÐIO
K\ v X.
mWFILL/
4 - 8 farþega og hjólastólabílar
5 88 55 22
Miðvikudagur 27. september 1995
146. tölublað - 76. árgangur
Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
■ Breytingar á vímuefnameðferð Landspítalans
Ný dagdeild fyrir fíkla opnuð
Áhersla lögð á göngudeildarþjónustu í stað innlagnar.
I dag verður opnuð ný göngudag-
deild fyrir drykkjusjúka við Flóka-
götu og lítið sjúkraheimili. Jafnframt
hefur meðferðardeildinni að Vífils-
stöðum verið lokað, eins og Alþýðu-
blaðið hefur áður greint frá. Þetta er
gert í framhaldi af nýjum spamaðar-
kröfum en lögð verður rík áhersla á
aukna þjónustu við þá sjúklinga sem
hafa fleiri sjúkdómsgreiningar en
alkohólismann einan. Auk þess verð-
ur sköpuð sérstök aðstaða fyrir aðra
fíkia svo sem spilafíkla og sjúklinga
með ýmsa átsjúkdóma.
f frétt frá Ríkisspítölum segir að
þrátt fyrir miklar breytingar á ýmsum
sviðum heilbrigðismála hafi yfirbragð
og stefnumótun íslenskrar áfengis-
meðferðar h'tið breyst síðustu áratugi.
Langflestir sem leiti sér aðstoðar
leggist inn á sjúkrahús og dvelji þar í
10 til 40 daga. Gildi þá einu hvort
menn eru að koma í fyrsta sinn eða
ekki, eru illa haldnir af fráhvörfum
eða ekki, eru illa staddir félagslega
eða ekki.
f fjölþjóðlegri könnun sem Hildi-
gunnur Olafsdóttir gerði ásamt fleir-
um á starfi AA-samtakanna í nokkr-
urn þjóðlöndum kom fram algjör sér-
staða á þessu sviði. Langstærstur hluti
íslenskra alkohólista hafði legið
nokkrum sinnum inni á einhverri
sjúkrastofnun en slíkt heyrði annars
staðar til undantekninga. I Bandaríkj-
unum hafa menn að mestu horfið ffá
þeirri innlagnarstefnu sem fylgt var
um tíma og leitað annarra ódýrari val-
kosta. Margs konar dag-göngudeild-
arúrræði ásamt AA- leiðinni og öðr-
um sjálfshjálparlausnum virðast oft
gagnast ekki síður en sjúkrahúsvistun
í lengri eða skemmri tíma.
Þegar um inniliggjandi meðferð er
að ræða er sjúklingur tekinn úr öllum
tengslum við umhverfi sitt og lifir í
einangrun meðferðarstofnunar í
nokkrar vikur. En áfengisvandi allra
alkohólista tengist því samfélagi þar
sem hann býr og drekkur. Það skiptir
miklu að tengja meðferðina fjöl-
skyldu, vinnustað og áhugamálum.
Erfitt hefur reynst að einstaklings-
binda venjulega inniliggjandi með-
ferð. Þetta hefur í för með sér að ýms-
um sérþörfum sjúklinga með geðræn
eða félagsleg vandamál er ekki sinnt
nægjanlega. Auk þess er hægt að gera
meiri kröfur til sjúklinganna og koma
þannig í veg fyrir endurteknar inn-
lagnir. Líkamlega veikir alkohólistar
og fólk í miklum félagslegum vanda
þarfnast að sjálfsögðu áffam innlagn-
ar en slíkt verður að vega og meta í
hveiju tilviki.
Að Flókagötu verður sérstök starf-
semi fyrir yngra fólk. Sérstakir hópar
verða fyrir fólk á aldrinum 16 til 19
ára undir stjórn ráðgjafa sem áður
störfuðu að Tindum. Rík áhersla
verður lögð á fjölskyldumeðferð á öll-
um stigum þessarar meðferðar með
einstaklingsviðtölum, hópmeðferð og
námskeiðum þar sem þáttur fjölskyld-
unnar verður ræddur og kynntur.
Deildin verður undir stjóm Jóhann-
esar Bergsveinssonar yfirlæknis en
Óttar Guðmundsson sérfræðingur í
geðsjúkdómum mun hafa umsjón
með daglegum rekstri hennar.
Atriði úr Stakkaskiptum, sem aftur verður tekið til sýninga í Þjóðleikleik-
húsinu um næstu helgi
Stakkaskipti í Þjóðleikhúsinu
Um næstu helgi hefjast sýningar á
ný á leikritinu Stakkaskipti eftir Guð-
mund Steinsson, sem frumsýnt var í
Þjóðleikhúsinu í lok síðasta leikárs.
Sýnt var átta sinnum við góða aðsókn
og er þráðurinn nú tekinn upp að nýju.
Stakkaskipti er nýjasta verk Guð-
mundar og segir frá fjölskyldunni úr
Stundarfriði, en skyggnst er inn í líf
hennar nú, fimmtán árum síðar. Sam-
félagið hefur tekið breytingum og
margt gerst í lífi fjölskyldunnar.
Stakkaskipti er gráglettin og bein-
skeytt lýsing á nútímafólki í nútíma-
samfélagi með öllum sínum fylgifisk-
um; skilnaðir, eiturlyfjaneysla, sam-
skiptavandamál, lífsgæðakapphlaup
og atvinnuleysi - allt kemur þetta við
sögu hjá fjölskyldunni f Stakkaskipt-
um. Leikendur er Helgi Skúiason,
Kristbjörg Kjeld, Elva Ósk Ólafs-
dóttir, Guðrún Gísladóttir, Lilja
Guðrún Þorvaldsdóttir, Sigurður
Sigurjónsson, Arni Tryggvason,
Randver Þorláksson og Edda Arn-
ljótsdóttir. Leikmynd og búninga
hannaði Þórunn S. Þorgrímsdóttir
og lýsingu annast Páil Ragnarsson.
Leikstjóri er Stefán Baldursson.
Fyrstu sýningar á Stakkaskiptum
verða á föstudagskvöldið 29. septem-
ber og laugardaginn 7. október.
\ Arnór Benónýsson var á fjölsóttum fundi Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur í fyrrakvöld
Þorsteinn Pálsson
■ Starf ráðuneytisstjóra
laust
Fimmtán
vilja í stólinn
Starf ráðuneytisstjóra í heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytinu var nýverið
auglýst laust til umsóknar. Umsóknar-
frestur er runnin út og bárust 15 um-
sóknir. Þeir sem sækja um eru Amór
Pétursson, Arni Njálsson, Davíð A.
Gunnarsson, Dögg Pálsdóttir, Guð-
jón Magnússon, Guðmundur Ein-
arsson, Haukur Ingibergsson, Jó-
hann Einvarðsson, Ragnheiður Har-
aldsdóttir, Sigríður Snæbjömsdóttir,
Sigurður Snævarr, Skúli Bjamason,
Sólveig Guðmundsdóttir og Valgerð-
ur Gunnarsdóttir. Einn umsækjandi
óskaði nafnleyndar. Heilbrigðisráð-
herra mun á næstunni ákveða hver
hreppir stöðuna.
Tveir nýir
Séra Guðmundur Óli Ólafsson sókn-
arprestur í Skálholtsprestakalli hefur
verið skipaður prófastur í Ámespró-
fastsdæmi frá 1. október. Þá hefur séra
Bjöm Jónsson sóknarprestur á Akra-
nesi verið settur prófastur í Borgar-
fjarðarprófastsdæmi.
Kynfræði-
ráðstefna í
Hveragerði
I kvöld hefst í Hveragerði árleg ráð-
stefna norrænu kynfræðifélaganna og
er þetta í íyrsta sinn sem ráðstefnan er
haldin hér á landi. Ymsir þekktir fyrir-
lesarar frá Norðurlöndum og megin-
landi Evrópu halda erindi á ráðstefn-
unni auk íslenskra fyrirlesara. A ráð-
stefhunni verður fjallað um rannsóknir,
meðferð og menntun í kynfræðum.
Flutt verða fjölmörg erindi um þau við-
fangsefni sem fagfólk í fremstu röð í
kynffæðum er að fást við á okkar tím-
um. Kynfræðifélag íslands, sem starf-
að hefur í 10 ár, hefiir veg og vanda að
undirbúningi ráðstefhunnar. Kynfræði-
félagið er skipað fagfólki í heilbrigðis-
og félagsmálaþjónustu með það að
markmiði að efla fræðigreinina kyn-
fræði og stuðla að samstarfi fagfólks á
því sviði. Ráðstefnan er opin öllu fag-
fólki og stendur hún til 1. október.
samþykkir veiðileyfi
á neytend
-sagði Jón Baldvin Hannibalsson og gagnrýndi
sjávarútvegsráðherra harðlega fyrir tvískinnung.
„Ef núverandi ríkisstjórn hefði
raunverulega verið sjálfri sér sam-
kvæm í sjávarútvegsmálum og inn-
flutningi á landbúnaðarvörum þá
hefði hún að sjálfsögðu lagt á veiði-
leyfagjald," sagði Jón Baidvin
Hannibalsson í ræðu á fjölsóttum
fundi Alþýðuflokksfélags Reykjavík-
ur á Komhlöðuloftinu í fyrrakvöld.
Jafnframt sagði Jón Baldvin: „Ef
ríkisstjómin hefði haft einhvem skiln-
ing á nauðsyn þess að koma til móts
við hart keyrða launþega eftir langt
erfiðleikatímabil þá hefði hún fram-
kvæmt GATT-samninginn með allt
öðmm hætti en hún hefur gert. En það
sem þessi ríkisstjóm hefur gert talar
sínu máli. Þessi ríkisstjóm er gengin
til baka f sögunni, aftur í gamla hafta-
kerfið, en þessi ríkisstjóm stendur svo
dyggan vörð um sérhagsmunina að
það hvarflar ekki að henni að gæta
hagsmuna almennings í því stríði.
Þess vegna skiljum við vel hið dular-
fulla bros Þorsteins Pálssonar þegar
hann segir: guði sé lof að við höfum
nú náð saman með hinum framsóknar-
mönnunum og nú er ekki að óttast að,
kratamir raski ró okkar í hagsmuna-
vörslunni í þessari ríkisstjóm."
Jón Baldvin rakti ennfremur í ræðu
sinni þann tvískinnung sem fram
kæmi í afstöðu ríkisstjómarflokkanna
til annars vegar útboða á innflutnings-
leyfum á matvælum samkvæmt
GATT- samningnum og upptöku
veiðileyfagjalds fyrir aðgang að hinni
sameiginlegu auðlind þjóðarinnar,
fiskimiðunum, hins vegar. I báðum til-
fellum væri um að ræða eftirsóttan að-
gang að takmarkaðri auðlind, í sam-
eign þjóðarinnar, sem stjórnvöld
hefðu úthlutunarvald yfir. Þannig tal-
aði Þorsteinn Pálsson um að veiði-
leyfagjald væri skattlagning á útgerð-
ina sem myndi ríða henni á slig, auk
þess sem slíkir skattar væm illa fallnir
til útflutnings. Hins vegar hefði sjáv-
Jón Baldvin: Nú skiljum við vel hið dularfulla bros Þorsteins Pálssonar
þegar hann segir: guöi sé lof að við höfum nú náð saman með hinum
framsóknarmönnunum.
Hátt í hundrað manns sóttu fund Alþýðuflokksfélagsins í fyrrakvöld.
A-myndir: E.ÓI.
arútvegsráðherra verið einn þeirra sem
samþykkti að leggja samskonar skatta
á neysluvöm almennings. Þannig væri
Þorsteinn samþykkur gjaldtöku fyrir
veiðileyfi á neytendur, en andvígur
gjaldtöku fyrir samskonar aðgang að
fiskistofnunum, uppsprettu auðsins á
Islandi. I báðum tilfellum væri eigand-
inn hinn sami og ætti rétt á gjaldi fyrir
eign sína.
Jón benti einnig á að í raun væri
veiðileyfagjald þegar komið í gagnið,
en í stað þess að það rynni í sameigin-
legan sjóð landsmanna gengi það frá
einum útgerðarmanni til annars. Ef
það hinsvegar væri greitt í ríkissjóð
mætti nota það annað hvort til að
grynnka á fjárlagahallanum, eða ein-
faldlega til að minnka skattbyrði al-
mennings.
Nokkrar umræður spunnust um
launamál þingmanna, og af því tilefni
sagði Jón Baldvin meðal annars:
„Menn kvarta oft yfir skorti á upplýs-
ingum í þessu svokallaða upplýsinga-
þjóðfélagi. Hvemig stendur á því að
kjaradómur og kjaranefnd birta ekki
almenningi staðreyndirnar sem þeir
gengu út frá? Eg leyfi mér að óska eft-
ir því, sem almennur þingmaður, að
þessi gögn verði lögð á borðið. Ég
leyfi mér að spyija: Er það rétt, að eft-
ir að kjaradómi um laun þingmanna
var hnekkt 1992, hafi einstakir starfs-
hópar, sem kjaradómur og kjaranefnd
fjalla um, hækkað í launum á bilinu
38 til 61%? Er þetta rétt?“