Alþýðublaðið - 13.03.1996, Page 3

MIÐVIKUDAGUR 13. MARS 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n
Utlánatap banka og sjóða
Það er til dæmis líklegt að þær ákvarðanir
sem liggja til grundvallar því tapi á útlánum
Landsbanka íslands sem hér um ræðir séu að
stærstum hluta til teknar áður en Sverrir
Hermannsson settist þar í stól bankastjóra.
Umræða um útlánatap banka og
sjóða fór af stað á Alþingi í gær er
skriflegt svar barst við fyrirspurn
Magnúsar Stefánssonar alþingis-
manns. Tölumar um tapið fóm auðvit-
að hráar í loftið eins og sagt er um
Gestaboð I
Arni M.
Mathiesen
w skrifar
öldur ljósvakans án allra spurninga
um það við hverju væri að búast úr
rekstri sem bankarekstri. Þingmaður-
inn framangreindi var settur upp við
vegg og spurður hvort ekki ætti að
draga einhvem til ábyrgðar. Milli lín-
anna gat maður lesið hvort ekki ætti
að draga Sverri Hermannsson til
ábyrgðar og hegna honum nú í eitt
skipti fyrir öll vegna þess að hann hef-
ur ekki alltaf sömu skoðun og flestir
aðrir og segir þær skoðanir með öðr-
um orðum en flestum tekst að skilja.
Þingmaðurinn vék sér fimlega frá því
að skella skuldinni á Sverri og er það
vel.
Við hverju á að búast?
Við hveiju á að búast hvað útlána-
tap varðar í bankarekstri? Einhver
gæti spurt: A að gera ráð fyrir nokkm
Útlánatapi? Því er til að svara að öllum
útlánum fylgir einhver áhætta og
rekstur banka miðar að því að tak-
marka hana sem mest og taka mið af
henni við vaxtaákvarðanir hverju
sinni. Þetta kemur meðal annars fram í
lánaflokkun og kjörvaxtakerfum
bankanna.
Ég hef spurt sjálfan mig þeirrar
spumingar sem hér var nefnd að ofan
vegna þess að ég sit í bankaráði Bún-
aðarbanka íslands og á að hafa eftirlit
með rekstri bankans fyrir hönd eig-
anda hans. Það er ekki auðvelt að
fmna einhveija fast ákveðna tölu um
þetta efni en þó sýnist mér að viðmið-
un við 1 prósent af útlánastofni á ári
eins og ég sá hjá virtum erlendum
banka sé nokkuð raunhæf miðað við
aðstæður eins og ríkja hér á landi í
dag. Útlánastofn Búnaðarbankans er
um 40 milljarðar króna sem þýðir
samkvæmt því sem að ofan greinir að
gera má ráð fyrir 400 milljón króna
útlánatapi á ári að jafnaði. Landsbanki
fslands hefur lfklegast um það bil tvö-
falt stærri útlánastofn og þar með
mætti gera ráð fyrir allt að 800 millj-
óna króna útlánatapi á ári. Þessar tölur
þarf síðan að margfalda með 5 ámm
og bera saman við tölumar sem birtar
voru í gær. Þá fæst mynd af því
hversu mikið tapið er umfram það
sem fyrirfram mátti gera ráð fyrir.
Samanburður milli hinna ýmsu
sjóða og banka getur verið mjög vill-
andi þar sem um sjóðina gilda sérstök
lög og stundum sérstök skilyrði hvað
varða veðröð og útlán. Hins vegar
væri samanburður við Sparisjóðina og
íslandsbanka sérlega gagnlegur til
þess að meta árangurinn.
Draga til ábyrgðar
Hver er ábyrgur íyrir þeim töpuðu
útlánum sem greint var frá í svarinu?
Það em auðvitað stjómendur viðkom-
andi stofnana á þeim tíma þegar
ákvarðanir þær sem tapinu valda vom
teknar. Tap á útlánum er mjög lengi
að koma fram í reikningum bankanna,
að jafnaði sennilega 3 til 5 ár. Stund-
um skemur en stundum lengur, en lík-
lega tekur það lengri tíma hvað
stærstu tölurnar varðar. Það er til
dæmis llklegt að þær ákvarðanir sem
liggja til grundvallar því tapi á útlán-
um Landsbanka íslands sem hér um
ræðir séu að stærstum hluta til teknar
áður en Sverrir Hermannsson settist
þar í stól bankastjóra.
í þessu sambandi verður líka að
hafa í huga að gríðarlega miklar breyt-
ingar hafa átt sér stað á starfsumhverfi
banka og sjóða sem eflaust hafa vem-
leg áhrif á þá niðurstöðu sem við sjá-
um. Vonandi hefur endurskoðun á
reikningum bankanna batnað og þar
með fæmi okkar til þess að meta stöðu
útlána og leggja fyrir í afskriftarsjóði
nægjanlega fjármuni til þess að mæta
því útlánatapi sem við má búast. Ef
svo er þá er það rekstrarafkoma bank-
anna fyrir skatta sem er besti mæli-
kvarðinn á afkomu þeirra og sú mæli-
stika sem nota á þegar stjómendur em
dregnir til ábyrgðar.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
v i t i m e n n
Mín lokaorð á
aðalfundinum voru þau
að það væri búið að fram-
kvæma níðingsverk
gegn mér. Þetta væri
svartasti dagur sem Fljótin
hefðu upplifað.
Trausti Sveinsson bóndi í Bjarnargili.
DV í gær.
Þessi 68 kynslóð hefur
til dæmis rýrt álit Sjálf-
stæðisflokksins verulega
og sýnt að hann nær sér ekki
upp nema með nýrri forystu,
mestan part.
Lesendabréf í
DV í gær.
Fleytum ekki
Norðmönnum á hugleysi
íslenskra ráðamanna.
Albert Jensen trésmiður í
DV í gær.
Þjóðkirkjan engist nú
sundur og saman í krampa-
flogum. Þjónar hennar hafa
varpað af sér hempunni og
standa nú bíspertir á nærboln-
um einum og þræta og karpa
eins og sprúttsalar.
Leiðari Eystrahorns 7. mars
síðastliðinn.
Hins vegar er ekki
sanngjarnt annað en segja
að undir stjórn núverandi
formanns hefur flokkurinn
skýra stefnu, hvort sem
menn eru henni sammála
eða ekki.
Leiðari Tímans í gær, í tilefni af
áttatíu ára afmæli Alþýðuflokksins.
fréttaskot úr fortíð
Ný uppfinning
með grammó-
fónplötur
Fyrir nokkrum árum spáðu menn því,
að grammófónninn myndi svo að
segja hverfa; útvarpið myndi alger-
lega útrýma honum.
En útkoman hefir orðið allt önnur.
Sala grammófóna hefir aukist jaftt-
hliða aukinni útbreiðslu útvarpsins. -
Nýlega hefir verðið ger ný uppfinn-
ing með grammófóna og grammó-
fónplötur. Er hún í því fólgin, að
hægt er að spila hvora hlið plötunnar
í heila klukkustund
Alþýðublaöið
sunnudaginn 30. marz 1935
Athygli vakti aö fundur
sem haldinn var á laug
ardag til styrktar Sigrúnu
Pálínu Ingvarsdóttur og
Stefaníu Þorgrímsdótt-
ur, konunum sem hafa
sakað Ólaf Skúlason
biskup um kynferöislega
áreitni, fór fram í húsakynn-
um Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja, en einn fund-
arboðenda og talsmaður
þeirra í fjölmiðlum var Sig-
ríður Kristinsdóttir, for-
maður Starfsmannafélags
ríkisstofnana. Hefurýmsum
þótt orka tvímælis að halda
fundinn í húsakynnum svo
öflugs stéttafélags og finnst
að með því sé tekin viss af-
staða í þessu viðkvæma
máli. Sigríður Kristinsdóttir
hefur hins vegar gefið þá
skýringu að meðal fundar-
manna hafi verið fimmtán
konur úr BSRB og því ekkert
óeðlilegt við val á fundar-
húsnæði...
Sóknarnefnd Stöðvar-
hrepps ákvað á fundi að
selja gamla kirkjuhúsið á
h i n u m e g i n
“FarSide" oftir Gary Larson
Stöðvarfirði, en þaö var
byggt 1926 og afhelgað sem
kirkja þegar nýja kirkjan á
staðnum vartekin í notkun
1991. Mun sóknarnefndin
hafa verið sammála því að
selja húsið og nýta pening-
ana til að festa kaup á orgeli
í nýju kirkjuna. Engin opin-
ber athugasemd mun hafa
komið fram við að kirkjan sé
seld, en aðeins er vitað um
eitt annað tilfelli á íslandi þar
sem afhelguð kirkja gekk
kaupum og sölum. Var það í
Grindavík, en þar var kirkju-
skipið gert að leikskóla. í
Austurlandi segir að það hafi
verið Birgir Alfreðsson á
Stöðvarfirði og
fleiri aðilar sem
gerðu kauptilboð í
kirkjuna og hyggist
þeir meðal annars nota
hana sem safn, þótt fleiri
möguleikar hafi raunar verið
ræddir...
Biskupsmál og ýmislegt
sem þeim tengjast hafa
orðið hagyrðingum, og
máski líka þeim sem eru sið-
ur hagyrtir, efni í kviðlinga
sem fljúga ótt og títt manna í
millum. Meðal annars barst
Alþýðublaðinu þetta vísu-
korn sem okkur er tjáð að
presturinn og þingmaðurinn
Hjálmar Jónsson hafi ort
um þingsystur sína, Krist-
ínu Ásgeirsdóttur, er hún
gekk úr þjóðkirkjunni.
Fólk i bænum fær sér lúr
og forðast syndaveiru,
nú er Kristín komin úr
kirkjunni og fleiru.
„Guð minn góður! Magga! Hann stefnir beint á okkur.
Nagaður blýantur númer 2!"
f i m m
förnum vegi
Hafa fjölmiðlar gengið of langt í biskupsmálinu?

x .............
Juliet Hansen starfsstúlka:
Já, frekar of langt að mínu
mati.
Alexander Valdimarsson
vegfarandi: Já, þeir gengu
ansi langt.
Berglind Edvardsdóttir Bergljót Arnalds leikkona:
skrifstofumaður: Nei, það Mér finnst að báðir aðilar hafi
finnst mér ekki. gengið aðeins of langt.
Sunneva Kolbeinsdóttir
móttökustjóri: Já, mér finnst
þeir hafa gengið eilítið of langt.