Alþýðublaðið - 31.05.1996, Blaðsíða 12

■ Orn Arnarson brá sér á sjó með útgerðarmanninum unga úr Garðinum, Kjartani Asgeirssyni
í málverki eftir Scheving
Kjartan Ásgeirsson er ekki gamall
maður, tæplega tuttugu og tveggja ára.
En þrátt fyrir ungan aldur er hann
orðinn útgerðarmaður. Á meðan æska
landsins hagar sér eins og Steinn Ell-
iði gerði áður en guð almáttugur
spjallaði við hann uppá Öskjuhlíð,
vaknar Kjartan klukkan fjögur árdegis
og býr sig undir að sækja gull úr
greipum Ægis. Kjartan býr og gerir út
frá Garði, hinu fomffæga sjávarplássi
sem hefur gefið af sér svo marga úr-
vals sjómenn og aflaklær.
Mig hafði lengi langað að kynnast
þessum unga og dugmikla athafna-
manni. Eg stend nefnilega í þeirri trú
að hann sé af þeirri manntegund sem
er í einna bráðustu útrýmingarhættu
hér á landi. Kjartan tók mér vel þegar
ég sló á þráðinn til hans og eftir stutt
spjall bauð hann mér að fara með sér
einn túr morguninn eftir. „Vertu mætt-
ur um fimm leytið á bryggjuna í Garð-
inum. Báturinn heitir Björk GK,“
sagði hann í símann og lagði á.
Það er árla morguns er ég keyri inn
í sjávarþorpið. Eg nem staðar við
höfnina, þeir eru fáir á ferli og mér
verður hugsað til Isaks Harðarsonar:
Fast þeir sóttu sjóinn
nú
sækja þeir
atvinnuleysisbœturnar
kaupfélagið og.
videólei gurnar.
(ísak Haröarson, Föng)
Það eru greinilega ekki örlög allra
Suðumesjamanna að skúra fýrir kan-
ann því höfnin er ekki mannlaus með
öllu. Nokkrir karlar eru að eiga við
trillumar sínar, það á nefnilega að róa
í dag. Ég virði mennina fyrir mér; þeir
em hver öðmm líkir: klæddir í lopa-
peysur og stígvél, með derhúfur
merktar Olís, með pípur í kjöftunum
og rauða vasaklúta í rassvösunum.
Einn sker sig þó úr hópnum, hann er
Það er svo auðvitað himneskt þegar fiskast vel, sólin giennir sig og sjálfur Mozart er í útvarpinu, segir Kjartan.
A-mynd Kjartan Már.
ég. Ungi trillukarlinn horfir á mig
sposkur á svip og segir loks: „Sá er
maðurinn" og bætir síðan við: „Ert þú
guttinn frá Alþýðublaðinu?" Ég varð
hálf hvumsa yfir því að vera kallaður
gutti af manni sem er aðeins árinu
eldri en ég. En áður en ég gat játað á
mig þá sök að vera „Alþýðublaðs-
gutti“ skipaði Kjartan mér að leysa
landfestar og drífa mig um borðs sem
ég og gerði. Augnabliki síðar lagði
litla trillan af stað, með okkur báða
innanborðs.
Sólin skein og stefnan var tekin í
norður.
Sjórinn var sléttur og útsýnið fag-
urt. Mér leið eins og ég væri kominn
ljóslifandi inn í málverk eftir Sche-
ving. Á meðan ég dáðist að fegurð
hafsins og strandarinnar sat Kjartan
við stýrið íbygginn á svip. f útvarpinu
vom veðurfréttir. Spáin var þokkaleg.
Eftir að við höfðum þagað í rúma
klukkustund á útstíminu fór mér að
leiðast. Ég ákvað því að gera tilraun til
samtals.
„Er báturinn skírður í höfuðið á
söngkonunni ástsælu?" spurði ég.
„Nei, karlinn minn, báturinn er
skírður í höfuðið á móður minni ást-
sælu. Ef ég ætti að skíra bátinn í höf-
uðið á einhveijum poppara þá myndi
ég skíra hann Lennon GK,“ sagði
hann og glotti við tönn.
Áður en mér gafst færi til að bauna
að honum annarri spumingu, stöðvaði
hann og lýsti því hátíðlega yfir að það
lóðaði á dýptarmælinum. Við höfðum
snör handtök og renndum niður fær-
unum. Kjartan starði miður f hafið líkt
og hann sæi mætavel hvað fór fram í
undirdjúpunum. Hann leit á mig og
brosti, skömmu síðar komu gullfalleg-
ir þorskar uppúr sjónum og það í röð-
um. Við drógum inn færin, glaðir í
bragði, og slægðum svo fiskinn jafn-
óðum. „Þetta er sko lífið," sagði Kjart-
an og hló. Ég gat ekki annað en verið
sammála því. Eftir að upp var staðið
voru komin tæplega 60 kiíó af slægð-
um þorski f bátinn. Við þurrkuðum
svitann úr andlitum okkar og kveikt-
um í vindlingum.
Eftir drykklanga stund hækkaði
Kjartan í talstöðinni og leit svo spek-
ingslega á mig og sagði: „Þeir mala
furðu lítið í stöðina núna, þeir hljóta
að vera að fá eitthvað." Og að orði
slepptu kveikti hann á vélinni og
stefndi á ný mið. Ég fékk mér hins
vegar kaffisopa og hugsaði dálítið um
lífið, eins og Steinn Steinarr gerði
forðum. Þegar hugsanir mínar voru í
þann mund að klífa hæstu tinda mann-
legrar visku var slökkt á bátsvélinni.
Kjartan hafði rekist á aðra lóðningu,
enn aftur þurfti andinn að víkja fyrir
efhinu.
Færunum var rennt niður og leikur-
inn endurtók sig. Við tókum þeim
gula opnum örmum er hann birtist á
síðunni, við slægðurn þá og lögðum í
ísilagða gröf. Múkkarnir hópuðust í
kringum bátinn og höguðu sér manna-
lega, enda segir þjóðtrúin að múkkinn
hafi sál látins sjómanns. í útvarpinu
ómaði Tyrkjainnrasin eftir Amadeus
Mozart og líkt og áður skein sólin.
„Er alltaf svona gaman á sjó, Kjart-
an?“ spurði ég í miðjum klíðum.
„Alltaf gaman þegar fiskast vel,“
sagði hann og hélt svo áfram, „ég tala
svo ekki um þegar viðrar svona vel.
Það er svo auðvitað himneskt þegar
fiskast vel, sólin glennir sig og sjálfur
Mozart er í útvarpinu. Þá er sko gam-
an að lifa.“
Við brostum báðir og ég sagði hon-
um söguna af fyrsta plötuspilaranum
sem kom til Færeyja. Hvemig eigend-
umir klifu með apparatið uppá íjalls-
tind og spiluðu svo Brúðkaup Fígarós
fyrir eyjarskeggja, sem lögðu um-
svifalaust niður vinnu og nutu hinnar
fögm hljómkviðu í fyrsta sinn. „Þetta
hefði aldrei gerst á íslandi,“ sagði
Kjartan og slægði.
Og þannig gekk dagurinn fyrir sig.
Við fiskuðum, þess á milli flökkuðum
við á milli miða og töluðum um h'fið
og tilveruna. Það gerðist ekkert mark-
vert, nema lífið sjálft í sinni fegurstu
mynd.
Þegar klukkan var orðin sex og
rúmlega 450 kíló af slægðum fiski,
mestmegnis þorskur og ufsi ásamt
nokkmm karfatittum, vom komnir um
borð ákvað Kjartan að nú væri komið
nóg. Við kvöddum því múkkana og
héldum í land.
Um átta leytið sigldum við inn
höfnina í Sandgerði. Það var bið í
löndun og við drápum því tímann með
spjalli við hina trillukarlana og ellilíf-
eyrisþegana sem em ávallt til staðar
þegar bátamir koma að. Á höfninni
var talað um allt milli himins og jarð-
ar, aflabrögð höfðu verið góð og menn
voru almennt ánægðir. Þarna við
bryggjuna var hin eina og sanna þjóð-
arsál komin, í öllu sínu veldi með hina
ævarandi neftóbakslykt.
Eftir að löndun var lokið og fiskin-
um hafði verið skipað á markað skild-
ust leiðir með okkur Kjartani. Hann
hélt heim á leið í Garðinn en ég til
höfuðborgarinnar. ■
' '■ f
i > .
mun yngri en hinir. Ætli að hann sé Ég opna dymar á bflnum og geng í
mikið eldri en tvítugt, hugsa ég með átt að unga trillusjómanninum.
sjálfum mér. „Ert þú Kjartan Ásgeirsson?" spyr
er í dag, 31. maí.
Að þessu sinni leggur Alþjóða heilbrigðisstofnunin
áherslu á viðfangsefni sem Iýst er með kjörorðinu
„iprottiir og
án
Stofnunin hvetur tii að tóbaki verði úthvst
í allri íþróttastarfsemi og við hvers kyns
listviðburði og forðast sé að tengja
4^1? listir og íþróttir við beinan eða
^ óbeinan áróður fyrir tóbaksneyslu.
flslendingar, förum að
þessum sjálfsögðu tilmælum!
i 'V pp ; ■ i ■:____________ ■ r,, j' éTC'.w- vfVþ. m: 'wzwf: