Alþýðublaðið - 09.07.1996, Síða 6

6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 9. JÚLÍ1996
p ó I i t ík
Jafnaðarmenn
alls staðar
athugið!
■ Pétur Óli Jónsson skrifar um úrslit forsetakosninga
og kvenfrelsisbaráttu á villigötum
Kosningar og
kvenréttindahjal
Hversu lengi eða oft hefur ekki verið rætt um
nauðsyn þess að sameina jafnaðarmenn án
þess að mikið hafi í raun gerst í þeim málum?
Látum nú verkin tala og skellum okkur í sameig-
inlega sumarferð. Það er þó ágætis byrjun!
✓ Farið verður í rútum laugardags-
morguninn 13. júlí kl. 10.00 frá Ráðhúsi
Reykjavíkur og ekið til Hreðavatns.
✓ Krati í einn dag: Jón Sigurðsson fyrrum
rektor við Samvinnuháskólann að Bifröst, tekur á
móti gestum og gengur með þeim um mark-
verðustu staðina í nágrenni vatnsins, svo sem
skóginn, Paradísarlaut, Glanna og Grábrók.
✓ Hallgrímur Helgason les mönnum
pistilinn með sínum hætti.
✓ Mörður Ámason, varaþingmaður
Þjóðvaka ávarpar samkomuna.
✓ Bryndís Hlöðversdóttir þingmaður
Alþýðubandalagsins flytur ávarp.
Á næstu dögum verður hér í blaðinu gerð
grein fyrir frekari trompum í dagskránni, svo
sem hver stjórni fjöldasöng, hver fari með
gamanmál og fleira og fleira. Ef til vill mun
fleira mektarfólk heiðra samkomuna.
✓ Grillað verður á staðnum og verður
allt skaffað nema kjötið, þ.e.a.s. grill, grillkol,
mataráhöld, bakaðar kartöflur og salat.
Ferðalangar koma sjálfir með eigið ket.
✓ Munið að þeir sem eiga gítar og kunna
á hann eru beðnir að taka hann með í ferðina.
Og svo náttúrulega söngbókina!
Upplýsingar og skráning
Hólmfríður sími: 562 2611 eða
Bolli sími: 587 3018 eða
Skrifstofa Alþýðuflokksins sírhi: 552 9244
Vinsamlegast skráið ykkur
fyrir föstudaginn12. júlí
Jafnadarmenn nær og fjær
Tilkynning frá Sölu
Varnarliðseigna
Skrifstofan og verslanir í Reykjavík verða
lokaðar frá og með 15. júlí til 12. ágúst
vegna sumarleyfa.
Sala Varnarliðseigna
Umræðan hjá mörgum
kvennalistakonum er
álíka og hjá tíu ára börn-
um. „Þú fékkst tvö
súkkulaði og því á ég líka
að fá tvö. En ef ég fæ
einu súkkulaði meira en
þú þá þarft þú ekki að fá
neitt í staðinn."
Loks hefur þjóðin kosið sér forseta.
Ekki eru menn eitt sáttir á valið; sumir
kátir, aðrir býsna daprir. Forsætisráð-
herra hefur af lfemsta megni reynt að
útskýra fyrir þjóðinni að í ferföldum
húrrahrópum sé ekki verið að hylla
forsetann. Jóni Steinari hljóta einnig
að sáma úrslitin eins og vitringunum
þremur sem auglýstu gegn Ólafi. Ég
vil þakka þeim sérstaklega fyrir sitt
innlegg því þeir auðvelduðu mér val-
ið.
Konur gegn körlum
Sumir hinna óánægðu hafa reynt að
snúa úrslitunum í ósigur fyrir kven-
þjóðina. Sárt hefur verið að hlusta á
konur eins og Kristínu Ástgeirsdóttur
og Þórhildi Þorleifsdóttur, sem ásamt
öðrum konum, hafa hneykslast á því
hvað kynsystur þeirra hafi verið að
hugsa þegar þær gengu í kjörklefann.
Kvennalistakonurnar skilja ekkert í
því af hverju konur kusu ekki Guð-
rúnu. Þær minnast ekki á þá karlmenn
sem kusu Guðrúnu. Það ku vera sjálf-
sagt að þeir hafi kosið hana, en að
kona skufi hafa valið annan frambjóð-
anda er skömm. Konur hafa verið iðn-
ar við það eftir kosningar að lýsa því
yfir að konur hafi beðið ósigur. En
hvert er tapið?
Ég veit ekki betur en að Guðrún
Agnarsdóttir hafi getað háð sína kosn-
ingabaráttu á jafnréttisgrundvelli. Hún
hefur haft sama aðgang að íjölmiðlum
og fengið sömu tækifæri og Ástþór,
Olafur og Pétur. Er skömm fyrir konu
að heyja kosningabaráttu sína í jafn-
réttisumhverfi? Eða vilja þessar konur
að jöfn réttindi snúist um kvenrétt-
indi? Ég get ekki skilið blaðrið í þess-
um konum. Þær hafa ekki komið með
haldbær rök fyrir því að Guðrún hafi
verið betri kostur en karlmennirnir
þrír. Þær tönnlast bara sífellt á því að
konur hefðu átt að kjósa konu. Guðrún
var vissulega fýsilegur kostur og eng-
inn þarf að skammast sín fýrir að hafa
kosið hana. Hún kom lengi vel til
greina hjá mér en ég breytti afstöðu
minni í kjörklefanum.
Ég leit aldrei á þessar kosningar
sem sigur fyrir karlmenn eða sigur
fyrir konur. Ég leit aldrei á það sem
skyldu mína að kjósa karl vegna þess
að ég er karlmaður. í mínum huga
stóð valið á milli fjögurra einstaklinga
en ekki þriggja karlmanna og einnar
konu. Sá sem hefur þetta sjónarmið að
leiðarljósi hlýtur að vera jafnréttis-
sinnaður. Getur verið að draumaver-
öld Kvennalistans sé veröld þar sem
konur ráða öllu? Felst ekki jaíhmikið
óréttlæti í hugmyndinni um kvenna-
veldi eins og þeirri um karlaveldi?
Eða er misréttið misjafnt?
Sigur-tap
Vissulega er einn sigurvegari í þess-
um kosningum, en það þýðir samt
ekki að allir hafi tapað. Guðrún fékk
25 prósent, er það tap fyrir hana? Pét-
ur fékk 30 prósent, er það ekki eftir
allt saman ágætis árangur? Ástþór
fékk sfn 2 prósent. Hann mældist ekki
lengi vel og er þetta þá endilega tap?
Hvað eiga þessar konur við með því
að konur hafi tapað? Má ekki snúa
dæminu þannig að karlmenn hafi líka
tapað? Einn þeirra vann en tveir þurftu
að láta í minni pokann. Er það tap fyr-
ir karlmenn?
Það má túlka þessi kosningaúrslit á
marga vegu. En er hægt að túlka þau á
þann hátt að íslendingar vilji ekki
konu í svo tilkomumikið starf sem
forsetaembættið er? Er raunin ekki sú
að fjórir hæfir einstaklingar voru í
framboði og íslendingar vildu Óla
frekar en Guðrúnu því þeir töldu hann
hæfari einstakling.
Jafnréttisumræðan
á villigötum
Ef þessum konum finnst í lagi að
gagnrýna val kjósenda á þeim grund-
velli að konunni hafi verið hafnað
vegna kynferðis þá tel ég þær vera á
villigötum. Samkvæmt þessari kenn-
ingu má setja dæmið þannig upp að
við karlmenn höfðum þrjá kosti (Ást-
þór, Ólaf, Pétur) en konumar aðeins
einn (Guðrúnu). Hefði það ekki verið
óréttlátt gagnvart okkur körlum að
þurfa að velja á milli þriggja (ef við
vildum bara karl), en konan hefði að-
eins einn kost? Sjálfsagt hefði það
ekki skipt máli, því það virðist skipta
máli hver verður fyrir misréttinu. Að
hluta til get ég tekið undir að karlar
ráði mjög miklu og oft meiru en æski-
legt er. En hinu má ekki gleyma að þó
þama sé misrétti á ferð þá er jafn-
slæmt að breyta karlaveldinu yfir í
kvennaveldi.
Umræðan hjá mörgum kvennalis-
takonum er álíka og hjá tíu ára böm-
um. „Þú fékkst tvö súkkulaði og því á
ég líka að fá tvö. En ef ég fæ einu
súkkulaði meira en þú þá þarft þú ekki
að fá neitt í staðinn.“ Gáfulegt, ekki
satt? Er ekki kominn tími til að
Kvennalistinn taki sér tak og fari að
vinna að bættum hag kvenna í stað
þess að nöldra yfir því hvað karlmenn
em vondir.
Það er staðreynd að misrétti er
beitt. Karlmenn fá oft hærri laun en
konur fyrir sömu vinnu. Það er ekki
sanngjarnt. Karlmenn eru stundum
teknir ffam yfir konuna þegar valið er
í störf. Það er ekki alltaf sanngjamt. Á
þessu verður að taka og konur beijast
hetjulega gegn þessu misréttf En það
eru tvær hliðar á hverju máli. Af
hveiju fá karlar ekki fæðingarorlof til
jafns við konur? Af hverju vilja konur
ekki berjast fyrir slíku jafnrétti?
Hvernig stendur á því að það er oft
nánast formsatriði að láta konuna fá
forræði yfir bömum í skilnaðarmál-
um? Er staðreyndin sú að konur séu
betri en karlar í foreldrahlutverkinu?
Konur eiga til að segja að þetta séu
mál sem karlar verði að beijast fyrir.
En það kæmi konum til góða að beij-
ast einnig fyrir því ásamt körlunum.
Oft er litið á konur sem óæskilegan
vinnukraft. Getur það ekki af hluta til
stafað af því að þegar bam fæðist fer
konan af vinnumarkaði (sem er óhent-
ugt fyrir atvinnurekandann) en karlinn
heldur áfram að vinna (sem hentar at-
vinnurekandanum betur). Ef bæði
fengju orlof færu þau bæði út af
vinnumarkaði. Ef svo væri myndu at-
vinnurekendur sennilega líta á konuna
jafnt sem karlinn þegar ráða þarf
starfskraft.
Það er kominn tími til að jafnrétti-
sumræðan snúist um jafnrétti en ekki
misrétti. Kvennalistakonur verða að
hætta að líta á karlmann sem andstæð-
ing. Það er rétt hjá femínistum að karl-
inn geti ekki verið án konunnar. En er
það ekki líka rétt að konan geti ekki
verið án karlsins? ■