Alþýðublaðið - 18.10.1996, Qupperneq 1

Sj áva rútveg u r
Marel hf. hefur á 13 árum vaxið frá því að
vera smádeild innan SÍS upp í stærsta iðnfyr-
irtæki á íslandi fyrir utan stóriðju og yfir
80% framleiðslunnar fer til útflutnings.
Áætluð velta á
þessu ári um
1,7 milljarðar
-segir Geir A. Gunnlaugsson forstjóri
Geir: Það er ekki til umræðu að flytja fyrirtækið úr landi. Við flytjum bara
framleiðsluna út. Ljósm E. ói.
Þegar fyrirtækið Marel hf. var
stofnað fyrir 13 árum var það
smádeild innan Sambands ís-
lenskra samvinnufélaga. Nú er staðan
hins vegar sú að SÍS er liðið undir lok,
en Marel orðið geysiöflugt fyrirtæki.
Þar starfa um 160 manns og Geir A.
Gunnlaugsson forstjóri Marels segir í
samtali við Alþýðublaðið að velta fyr-
irtækisins muni nema um 1,7 milljörð-
um króna á þessu ári. Þetta þýðir að
Marel er stærsta iðnfyrirtæki á íslandi
fyrir utan stóriðjuna. Auk starfseminn-
ar hér á landi er Marel með útibú í
Kanada, tvö í Bandaríkjunum og búið
er að stofna dótturfyrirtæki í Dan-
mörku.
„Skipavogin var á sínum tíma mjög
mikilvæg framleiðsla fyrir Marel og
um árið 1990 var hún 50% af okkar
framleiðslu og sölu. Núna eru allar
vogir sem við framleiðum um 25% af
sölunni, en þetta er var sem selst
áfram mjög vel,“ sagði Geir A. Gunn-
laugsson.
Eru ekki vogirfrá Marel um borð í
fiskiskipum um allan heim?
„Við reiknum með því að markaðs-
hlutdeild okkar í skipavogum sé um
60% af heimsmarkaði. Síðan erum við
flokkara og auk þess seljum við heil
vinnslukerfi. Að vísu smíðum við það
ekki allt sjálfir heldur erum með und-
irverktakar. Undanfarin tvö ár höfum
við einnig framleitt og selt skurðarvél-
ar þannig að þetta er orðin mjög fjöl-
breytt framleiðsla. En mikilvægasta
framleiðsla okkar í dag eru flokkarar."
Útflutningur á hugviti
Öll framleiðsla Marels hefur verið
þróuð innan fyrirtækisins, sem er gott
dæmi um hve fyrirtæki hér á landi
geta náð langt í hátækniiðnaði þegar
saman fer hugvit, þekking og áræðni.
„Við erum með fijóa og velmennt-
aða menn héma í fyrirtækinu og við
erum fyrst og fremst að flytja út ís-
lenskt hugvit. Ef við fömm 10 til 20 ár
aftur í tímann þá vora íslensk fyrirtæki
í raun að borga þróunarkostnað fyrir
erlend fyrirtæki eins og Baader og
Simrad sem notuðu ísland sem til-
raunavöll. Þær vörar sem vora þróað-
ar á markaði hér vora síðan fluttar út
til annarra landa. Nú hefur þetta breyst
mikið eins og sjá má af starfsemi fyr-
irtækja eins og Marel, Hampiðjunni,
Sæplasti og Borgarplasti. Nú má segja
að megnið af þróuninni í íslenskum
sjávarútvegi fari fram af íslenskum
fyrirtækjum sem síðan flytja þessar
vörur út. Þetta er breyting sem menn
hafa kannski ekki almennt áttað sig á
að hafi átti sér stað. Það er mjög já-
kvætt að hægt sé að nota sjávarútveg-
inn sem grandvöll til iðnaðarappbygg-
ingar hér á landi en við látum það ekki
eiga sér stað úti í heimi.“ sagði Geir.
Er hœgt að ná lengra í þessum efn-
um?
„Já. Við sjáum að í Noregi hefur
verið byggður upp heilmikill skipa-
smíðaiðnaður sem að hluta til hefur
lifað á því að smíða skip fyrir íslend-
inga en íslenskur skipasmíðaiðnaður
hefur lagst af. Það hlýtur að vera um-
hugsunarefni fyrir okkur hvort við
eigum ekki að stuðla frekar að iðnað-
arappbyggingu umhverfis okkar sjáv-
arútveg til þess einmitt að skapa fleiri
störf. Nýta margfeldisáhrif hans meira
en gert hefur verið til þessa."
Yfir 80% framleððslunnar
flutt út
Þegar starfsemi Marels hófst 1983
var hún einkum fólgin í þróun skrán-
ingarstöðva vegna bónusútreikninga í
frystihúsum hér á landi. Það var svo
nokkru síðar sem fyrstu skipavogir
Marels komu á markað sem gám vigt-
að aflann um borð þrátt fyrir velting.
Þessar rafeindavogir vora með þeim
fyrstu sem komu á markað í heimin-
um og útflutningur fylgdi í kjölfarið.
Síðan hefur þáttur útflutnings í fram-
leiðslunni aukist til mikilla muna.
, Af heildarframleiðslu Marels hefur
útflutningur numið um 85% og ég
reikna með að í ár verði það um 80%.
íslenski markaðurinn hefur verið mjög
Framhald á bls. B6Þ
Vagnhöfða 23
112Reykjavík • Sími 587-0-587
w/aM , SunoXmg ,

bfw t Í^'IUh Jiy 4Í.- . Tmk
[ilf ij &
ltJhH L