Alþýðublaðið - 01.11.1996, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n i r
Hverjum er Morgunblaðsritstjórinn nytsamur?
Sunnudaginn 20. október birtist í
Morgunblaðinu grein með undir-
skriftinni M. Þegar ég fékk umrædda
grein í hendur hafði ég nýlega lesið
fréttina af sorpfjallinu sem hlaðið var
upp ofan við spænska þorpið Portino
og hefur nú hrunið yfir menn og
Pallborð I
Þórunn
Magnúsdóttir
skrifar
mannvirki.
Helgi-spjall sunnudagsins var
hlaðið upp úr rifrildum af minnis-
blöðum og bókmenntagreinum þar
sem hugsjónir, kenningar og samfé-
lagskerfi eru hlutgerð og líkt við
velkta og slitna hatta.
Manneskjan er þarna tillíkt frum-
skógardýrinu og sá almenni lærdóm-
ur sem höfundur dregur af líkingum
si'num er þessi soralega niðurstaða:
„Óárgadýrið, maðurinn urrar á bráð-
ina sém breytist í sebrafolald eða an-
tilópu; það er breytist úr manneskju í
fórnardýr." Eftir þennan leiðarvísi
um mannlífið og hvers við megum
vænta af sjálfum okkur og náungan-
um, þá hefur sorphaugur höfundar
morknað svo hann rennur undan
brekkunni.
Meginmál þessa Helgi-spjalls er
ádrepa á nafngreindar konur, þær
Maríu Þorsteinsdóttur og Nönnu
Rögnvaldardóttur. Höfundur messar
yfir þeim og ber þær þeim sökum að
vera, „nytsamir sakleysingjar." Þessu
fylgja skýringar á því hvað hann
flokkar undir þá nefningu. Lengi hafa
þeir hrært í atinu sem vilja sverta
sakleysið. Bágt er manni sem hefur
svo brengluð viðhorf að hann telur
sakleysi til lýta og vansa. Þó ratast
hofjum það satt á munni að María
Þórsteinsdóttir lifði og starfaði sem
sakleysingi enda vammlaus kona og
góðkunn af störfum sínum.
Þá er athyglisvert við þessa
skammargrein að hún er skrifuð í nú-
tíð og líkast þvf að þau María sætu
sitt hvoru megin borðsins. Ekki er
ljóst hvort þessi nálægð er ósjálfráður
tilbúningur eða vísvitandi blekking.
Höfundur gerir ekki grein fyrir þeirri
grýlu sem „nytsamur sakleysingi," er
í hans hugarheimi, sá raunveruleiki
sem alþýða manna þekkir og metur
er annar. Við hin metum nytsemi
hvers lifandi og starfandi einstaklings
eftir því hvort hún, eða hann, hefur
afkastað heiðarlegu verki og lifað í
samfélaginu án þess að eiga sök á
óförum og örbirgð annarra. Störf
Maríu Guðmundsdóttir fyrir starfs-
stúlknafélagið „Sókn“ voru vel metin
og félaginu notadrjúg. Hún var um
langt skeið í forystu fyrir Menningar-
og friðarsamtök íslenskra kvenna, og
tók þátt í störfum Alþjóðasambands
lýðræðissinnaðra kvenna. Fyrr á ár-
um var María virkur félagi í Sósfal-
istaflokknum og síðar í Kvennaiistan-
um. Margnefnt Helgi-spjall er um
margt furðulegt fyrir þær óhrjálegu
lýsingar á mannlegu eðli sem höf-
undur gerir að sínum. Verið getur að
tímasetning þessarar ritsmíðar sé þó
það meinlegasta. Mér er spum: Hvers
vegna las M. ekki samtalsbók þeirrar
Maríu og Nönnu fyrr en í árslok
1995? Bókin kom út haustið 1991.
Eða var hann að endurlesa bókina?
Hvers vegna kom hann ekki fyrr
fram með aðdróttanir sínar?
I Helgi-spjalli beinir höfundur
ákveðinni spurningu til Maríu Þor-
steinsdóttur og virðist krefjast svars.
Spumingin er sett fram 20. október
1996 en María lést 4. júní 1995.
Við útför Maríu vottaði mannfjöldi
úr öllum stéttum og stjómmálaflokk-
um henni virðingu sína og þakklæti
fyrir óeigingjöm hugsjónastörf henn-
ar. Ég vil hér með skora á höfund
umrædds Helgi- spjalls að biðja að-
standendur Maríu Þorsteinsdóttir op-
inberlega afsökunar. ■
Höfundur er cand. Mag.
Eg vil hér með skora á höfund umrædds Helgi- spjalls
að biðja aðstandendur Maríu Þorsteinsdóttir opinber-
lega afsökunar.
i n u m e g i n
"FarSlde” eftir Gary Larson
Rithöfundar eru þegar
farnir að velta fyrir sér
hver hreppir hin íslensku
bókmenntaverdlaun sem
reyndar verða ekki veitt fyrr
en í janúar á næsta ári og
helmingur jólabókanna vart
komnar í prentsmiðjurnar
ennþá. Það sem meira er-
búið er að finna líklegasta
kandídatinn. illugi JcScjlsscn
skrifar heilsiðugrein í hp í
gær um bók Ólafs Gunn-
arssonar, Blóðakur, og seg-
ir að ef hann væri í stjörn-
gjafabransanum myndi
hann gefa Blóðakri nokkur
sólkerfi! Það hefur löngum
verið talið að Bókmennta-
verðlaunin séu öðrum þræði
menningarpólitísks eðlis og
Ólafur uppfyllir öll skilyrði...
Nokkurs spennings gætir
nú meðal þeirra sem
telja sig til leikskálda þjóðar-
innar. Sunnudagsleikhúsið
er vinnuheiti sem Sigurður
Valgeirsson dagskrárstjóri
Sjónvarps hefur gefið áætl-
un sem hann hyggst hrinda í
framkvæmd og afurðin kem-
ur væntanlega fyrir augu
sjónvarpsáhorfenda næsta
vetur. Áætlunin miðar að
gerð 15 leikþátta eftirfimm
leikskáld en þeim er ætlað
að skrifa inní ákveðinn
ramma sem lýtur að lengd,
umhverfi og fjölda persóna.
Sigurður sjálfur býr til þann
ramma en er þessa dagana
að setja sig í samband við
átta leikskáld með það fyrir
augum að þau skrifi þættina.
Þá mun Sigurður velja þrjú
verk eftir fimm þeirra til frek-
ari úrvinnslu þannig að sam-
keppnin verðurtalsverð. AL-
þýðblaðið hefur þar fyrir víst
að þessir átta höfundar eru
allir þekktir á ritvellinum...
Ekki er vitað fyrir víst hvort
Karl Ágúst Úlfsson
mun tilheyra átta manna
sjónvarpsleiksskáldahópi
Sigurðar Valgeirssonar en
hann hefur alltjent nægum
hnöppum að hneppa í gerð
dramatísks texta. Hann situr
nú við að skrifa leikrit fyrir
Leikfélag Reykjavíkur fyrir
sérstaka hátíðarsýningu í til-
efni 100 ára afmælisins. Karl
Ágúst er sem kunnugt er
höfundur leikritsins í hátu
nyrkri sem nú er til sýninga
í Þjóðleikhúsinu auk þess
sem hann þýðir „Skækjuna"
eftir John Ford sem einnig
er sýnd í Þjóðleikhúsinu
núna...
r
Aramótaskaupið er að
öllu jöfnu tilbúið fyrir jól.
Það er löng hefð fyrir því
innan Sjónvarpsins að á Þor-
láksmessu setjist niðurtveir
menn saman, jafnvel yfir
skötu og brennivínsstaupi,
og hlæji saman. Þetta eru út-
varpsstjóri og dagskrárstjóri
og ekki er að efa að glatt
verður á hjalla hjá þeim
Heimi Steinssyni og Sig-
urði Valgeirssyni sem nú
nýtur þessa heiðurs í fyrsta
f i m m
förnum vegi
Sættirðu þig við 3,5 til 4 prósent launahækkun við næstu kjarasamninga?
Hólmfríður Gunnarsdóttir
verslunarmaður: Nei, það
er allt of lítið. Ég gæti sætt
mig við fimmtán prósent.
Þorbjörg Jóhannsdóttir
verslunarmaður: Nei, tíu
prósent væri nærri lagi.
Unnar Þorsteinsson bak-
ari: Nei, alls ekki enda er ég á
leið úr landi. Það svarar spum-
ingunni.
Guðrún Grímsdóttir fé-
lagsfræðingur: Nei, það er
allt of lágt tilboð.
Stefán Páll Jónsson: Nei
það er of lítið enda er ég að
flytja úr landi til að fá hærri
laun.
v i t i m e n n
Orðið „sjálfstæðar konur“ mun
lifa í sögunni sem minnisvarði
þess hve stórkostleg undirgefni
hins kúgaða getur verið.
Ármann Jakobsson í DV.
Ef við látum yfir okkur ganga
héraðsdóma og Hæstaréttardóma,
sem stríða gegn rættlætiskennd
fólksins í landinu, hættum við á,
að tilfinning fólks fyrir lögum
og rétti grotni niður. Á meðan
fremja Hæstiréttur og einstakir
héraðsdómar ný afglöp, sem
gera fólk agndofa.
Jónas Kristjánsson í leiöara DV.
Ef ég væri í stjörnugjafar-
bransanum myndi ég gefa
henni nokkur sólkerfi.
Illugi Jökulsson um Blóöakur, nýjustu
skáldsögu Ólafs Gunnarssonar. HP í gær.
Nýr forseti velkominn
til Danmerkur.
Nema hvaö! Fyrirsögn í DV.
Ef einn maður réði öllum
heiminum yrði thargt betra.
\Rúnar Sna^H^eynisson, austfirskt
ungmenni, á málfundi á Egilsstööum um
málefni ungmenna. DT.
Með því að reka
fréttastjóra vegna fréttamats,
sem er ekki þóknanlegt
stjórnendum fjölmiðilsins, er
verið að segja þeim sem unnu
með Elínu óbeint fyrir verkum.
Halldór Halldórsson gerir brottrekstur Elínar
Hirst úr starfi fréttastjóra Stöövar 2 að um-
talsefni. HP.
Það er því varla ofsögum sagt
að sóiin gangi seint til viðar
í stórveldi fjölmiðlakóngsins
Jóns Ólafssonar.
Hildur Helga Sigurðardóttir gerir úttekt
á veldi Jóns Ólafssonar í DT í gær og
þetta er niöurstaðan.
Eru þingmenn haldnir æsiheigö?
Margrét Sæmundsdóttir varpar fram þessari
áleitnu spurningu í Mogga í gær.
fréttaskot úr fortíð
»Dansld
Moggi«
sleppir sér út af óförum Sigur-
jóns(sonar) Jónssonar á Isafirði og
kallar kjósendur á ísafirði og þar á
meðal ýmsa merkustu menn kaup-
staðarins götustráka fyrir það, að þeir
vilja ekki eiga með ferð áhugamála
sinna undir annari eins persónu og
Páli Jónssyni, sem auðvaldið hefir til
versm óþverraverkanna.
Alþýöublaðið 1925