Alþýðublaðið - 01.11.1996, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
s í ð a s i c
viskubrunnurinn
1. Hvaða dýr er að
finna í merki Sand-
gerðis sem er í Mið-
neshreppi á vestan-
verðu Rosmhvalanesi?
2. Sinfóníuhljómsveit
íslands er að æfa Stór-
höfðasvítuna eftir tón-
skáldið Árna Johnsen
um þessar mundir.
Hvað heitir fram-
kvæmdastjóri SÍ?
3. Hvað heitir nýjasta
leikrit Megasar?
4. Hver var Yehudi
Menuhin?
5. Essenar eru strang-
trúarhópur. Hverrar
þjóðar?
6. Flugumýrarbrenna
er einn af frægari at-
burðum íslandssög-
unnar. Hvar er Flugu-
mýri?
7. Hver lék Lili Marleen
í samnefndri kvikmynd
eftir Fassbinder?
8. Hvað hét hljómsveit
Franks heitinsZappa?
9. Illdeilur Jónasar frá
Hriflu og dr. Helga
Tómassonar yfirlæknis
á Kleppi um meinta
geðveiki þess fyrr-
nefnda árið 1930 fengu
ákveðna nafngift sem
var hver?
10. Hvað heitir þetta
fagra fjóð?
e,uev\| oi ueqLUoq ejois ’6 uoi;u8au| jo sjaqioyg q ennBAqos euuen ‘L ■0!IMnPuQI8 ! !PJ,JBBe>|s j J8 iJÁLunBnij -g
e6u!QÁ0 legauj jndoqjenjj6ueJis rna jeuesss g *9L6L Jnppæj ue^iainiQij ý "-eLuep jssacj eujejp juáj uqao •£ -uossjjaq JiBjjg Jnjipunu ‘Z 'Bunjsou ‘l
Edda Þórhannesdóttir er önnum
kafin 27 ára gamall starfsmaður
Kvikmyndahátíðar, með BA og MA
gráðu í bókmenntum og sögu frá
Cambrigde, henni finnst Einar Örn
alveg frábær orkubolti, er barnlaus
en í sambúð
Edda
blómstrar
„Ég var að vinna fyrir finnskan pródúsent í sumar, vant-
aði vinnu og sótti um. Ég veit ekki af hverju ég var ráðin.
Ég kem í sjálfu sér ekkert nálægt kvikmyndum, ég er lærð í
bókmenntum og sögu ffá Cambridge háskóla með BA og
MA gráðu.“
Já! Og í hverju ertu sérhœfð?
,,í miðaldabókmenntum og sögu.“
En hvernig tengist finnskur pródúsent því?
„Ja, ég hef aðeins verið að vinna fyrir hina og þessa
kvikmyndagerðarmenn í stuttan tíma og hann frétti af mér
þessi.“
Þá úti t'Finnlandi?
„Nei, hann var hér.“
Og þú ert auðvitað á Kvikmyndahátíð öll kvöld?
„Já, en því miður hef ég ekki komist á eins margar
myndir og ég hefði kosið. Það þarf að sinna svo mörgu,
gestum og láta þetta ganga upp.“
Þú ert þá í hlutverki gestgjafans?
„Við emm fá og þetta skiptist á okkur öll.“
Þú hefur meðal annarra hitt leikarann Cassel. Hvemig
erhann?
„Hann er virkilega skemmtilegur karakter og gaman að
hitta hann.“
Hyað ertu gömul?
„Ég er 27.“
Og með BA- og MA-gráðu ímiðaldabókmenntum?
,Ja, ég var komin með þær 24 ára gömul.“
Hvað, ertu eitthvað undrabam?
„Nei, nei, þetta var bara hefðbundið ljögurra ára nám.“
Og úrhvaða menntaskóla kemurðu?
„Eg kem úr fjölbrautaskólanum í Ármúla?
Og eru framleiddir svona góðir námsmenn þar?
„Það virðist vera. Ja, ég veit það ekki en fjölbrautakerfið
átti vel við mig og hélt mér vel við efnið."
Og svo beint til Cambridge?
,Já, það var ótrúleg lífsreynsla. Mér fannst ég lítt undir
það búin að mæta þeim kröfum sem þar vom gerðar. Sam-
nemar mínir vom afar sjálfstæðir í hugsun en það er ekki
lögð mikil áhersla á það í íslensku skólakerfi."
En nú ertu í kvikmyndastússinu. Hverskonar myndir tek-
urðu þér úti á vídeóleigu?
„Myndaval mitt er mjög fjölbreytilegt, en ég tek þó
sjaldan amerískar dellumyndir."
Nú hefur þú þurft að lesa hrúgu af þungum bókum t
námi, ertu ekki komin með ógeð á fagurbókmenntum?
„Ég var nú ekki svo mikið í fagurbókmenntum, námið
var sögutengt og miðaðist við miðaldir. Ég skrifaði til
dæmis BA- ritgerð um skáldkonu frá 10. öld, Steinunni
Refsdóttur sem orti kvæði.“
Þú hefur þá ekki lagst í ísfólkið eftir námið eins og svo
margir?
„Neinei."
Það erfrekar btóið?
„Ástæðan fyrir þessu kvikmyndabrölti er áhugi minn á
Edda Þórhannesdóttir:
heimildamyndum sem er sterkur miðill.
Og stejhirðu ífrekara rtám?
„Naaa, ég veit ekki alveg hvað ég vil gera við líf mitt.
Það hefur verið tilviljunum háð hvað ég hef gert hverju
sinni."
Hvemig eru heimilisaðstœður hjá þér?
„Ég er í sambúð og bamlaus."
Já, þú ert í sambúð. Og hvað gerir kallinn ?
„Hann er í hönnun og bisness.“
Að hanna bisness?
„Nei, hann hannar nú ekki bisness. Hann er í ýmsu eins
og ég.“
En hátíðin hefur gengið velfram tilþessa?
„Mjög - margir gestir og góð aðsókn."
Hvemig finnst þér Einar? (Öm Benediktsson starfsmað-
ur Kvikmyndahátíðar).
„Einar Örn? Hann er alveg frábær. Hann er rosalega
duglegur og algjör orkubolti.“
En Friðrik Þór?
„Hann er aðalmaðurinn.“
Er ekki munur að hafa svona heimsfrœgan kvimyndaleik-
stjóra þegar kvikmyndahátíð stendurfyrir dyrum?
„Það er nú líkast til og margir góðir gestir sem koma
hingað gagngert til að hitta hann. Og það er jafnvel búist
við en stærri nöfnum að ári. Til dæmis er hugsanlegt að
Tarantino komi á næstu hátíð, Sean Penn er einnig inni í
myndinni, Altmann sýndi mikinn áhuga og fleiri og fleiri.“
Hver eru helstu áhugamál þín ?
„Ég veit það ekki. Ætli ég sé ekki frekar óáhugaverð að
því leyti.“
Ferðalög og lestur góðra bóka?
, Já, er það ekki þetta klassíska."
o r m u r i n n
Bókin sem Jón Sæmundur
Auðarson er að lesa:
„Kærastan fór frá mér þannig að ég
tók upp Biblíuna og fletti upp í henni
á nokkrum stöðum. Þar las ég nreðal
annars eina af dæmisögum Jesú um
ræktun víngarðsins. Ég verð að segja
eins og er að það litla sem ég hef les-
ið í Biblíunni í þessari umferð hefur
ekki reynst sérlega miimisstætt. En ég
er nú bara rétt að byrja iesturinn.
Þegar ég var krakki var ein af nún-
um uppáhaldsbókum myndabók frá
Fjölva með sögunr úr Biblíunni. Þar
átti ég nokkrar uppáhaldshetjur eins
og Samson og Daníel sem lenti í
ljónagryfjunni. Svo þótti manni sagan
af syndaflóðinu æði krassandi, Nói
heillaði mikið. Áður en ég greip til
Biblíunnar var ég að lesa Grandaveg
7 eftir Vigdísi Grímsdóttur. Ég las
bókina t París á fjórum kvöldum og
átti afar erfitt með að láta hana frá
mér. Hún er mjög myndræn og ég sá
bæði staði og persónur fyrir mér. Afar
heillandi bók. ■
Nóbelsverðlaunin
Draumórar og auglýsingar.
Þegar árið 1924 voru íslendingar farnir að skegg-
ræða sín á milli möguleika á að íslenskur rithöfundur
fengi Nóbelsverðlaun í bókmenntum. Einsog fram
kemur í þeirri grein sem nú velst til birtingar á síðu 7
var nafn Einars Kvaran nefnt í því samhengi en aðrir
sem til greina kom af hálfu akademíunnar sænsku
voru jöfrar á borð við Gorki, d’Annunzio, Wells og
Hardy. Höfundur sem merkir sér greinar sínar með A
setur ofan í við íslendinga, segir Einar Kvaran aldrei
hafa komið til greina og einsog í öllum góðum grein-
um er samsæri afhjúpað
IEn því hefir Einar verið nefndur? Sumpart af fram-
hleypni íslendinga, sem ekki geta lifað einn dag svo,
að ekki sé um okkur talað.
Þeirri flugu var dreift út hér fyrir
nokkru, að í bígerð væri, að Einar
Hjörleifsson (Kvaran) fengi Nóbels-
verðlaunin fyrir bókmentir. Allir, sem
með nokkm viti um það hugsuðu, sáu,
að slíkt kæmi ekki til nokkurra mála;
svo einskorðuð væri bókmentaþýðing
Einars Hjörleifssonar við okkur sjálfa,
að honum annars ólöstuðum. En á öll-
um þeim hér í bæ, sem ekki mega sjá
menn, nema þeir reyni að halda hon-
um samsæti, eða líknarstarfa án þess
að skella upp tómbólu, alt til að lenda
í nefnd eða eitthvað þar um bil, var
uppi fótur og fit, og einn óframgjam
íslenzkur prófessor bauðst til að leggja
akademíunni sænsku góð ráð í þeim
efnum. Það hefir vitanlega aldrei
komið til, að Einar fengi Nóbelsverð-
launin. Skeyti frá Stokkhólmi, sem
hvergi nefnir Einar, segir að nefndir
hafi verið þessir: Spánverjinn Vin-
cente Blasco Ibafietz, Englendingamir
Hardy, Wells, Galsworthy og Shaw,
Þjóðveijamir Thomas Mann og Jacob
Wassermann, ítalimir Grazia Deledda
og d’Annunzio og Rússinn Maxim
Gorki, en næstur þykir Pólverjinn
Vladis lau Reymont standa." En því
hefir Einar verið nefndur? Sumpart af
framhleypni íslendinga, sem ekki geta
lifað einn dag svo, að ekki sé um okk-
ur talað. Sumpait af því, að áhrifalítið
myndablað »Vecke-Joumalen«, sem
bókaforlag Bonniers f Stokkhólmi
gefur út, fór að ympra á því, en á því
stóð aftur svo, að Bonnier var að gefa
út þýðingu á sögum Rannveigar eftir
Einar. Alt Nóbelsverðlaunabullið var
því ekkert annað en auglýsing fyrir
sænsku þýðingunni á sögum Rann-
veigar. Það var alt og sumt.
A.
‘’Hann hefir nú fengið verðlaunin.