Alþýðublaðið - 03.12.1996, Side 3

ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER 1996
ALÞYÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n i r
Olafur Ragnar í Danmörku
Hvers vegna eigum við núna þegar við horfum til
nýrrar aldar að lofa í hástert samskipti okkar við Dani?
Ekki bara f fortíð. Líka f nútíð. Svo er látið að þvf liggja
að þessir fölsku hljómar komi til með að verða tónaðir
hér um alla ókomna í framtíð!
að er gleðilegt að sjá íslendinga
halda uppi kurteisisheimsóknum
við framandi þjóðir. Hveijar svo sem
þær eru. Þó verður að segjast eins og
er að ferðalag Ólafs Ragnars Gríms-
sonar, forseta íslenska lýðveldisins, til
Danmerkur kemur harla spánskt fyrir
sjónir. Það er á mörkunum að maður
trúi sínum eigin augum og eyrum.
Hvers vegna eigum við núna þegar
við-horfúm til nýrrar aldar að lofa í
hástert s.amskipti okkar við Dani?
Ekki bara í fortíð. Líka í nútíð. Svo er
látið að því liggja að þessir fölsku
hljómar komi til með að verða tónaðir
hér um alla ókomna í framtíð!
Ef Ólafur Ragnar Grímsson væri
sagnfræðingur mætti svo sem skilja
Pallborð I
Trausti Einarsson skrifar
þennan áhuga hans á Danmörku. Við
vorum öldum saman hluti af Dan-
mörku og því í hæsta máta eðlilegt að
hann notfærði sér vinnutímann til þess
að bregða sér til Kaupmannahafnar.
Tæki jafnvel konuna sína með sér. En
Ólafur Ragnar er alls ekki sagnfræð-
ingur eða var það nokkuð hin dulda
ástríða sem lá að baki þessu forseta-
framboði? Hann hefur verið kosinn
forseti Islenska lýðveldisins og væri
óskandi að við íslendingar förum ekki
að hafa áhyggjur af því að hann sé á
rangri hillu í lífinu.
Islendingar hafa aldrei litið á sig
sem smáþjóð. Það nægir að lesa ís-
lendingasögumar til þess að sannfær-
ast um það. Þetta smásálarviðhorf er
hins vegar alltaf uppi á teningnum
þegar verið er að blaðra um ágæti
Norðurlandasamstarfs. Þessar glósur
koma eins og á færibandi þegar farið
er að vegsama samskipti okkar við
Dani - engu líkara en sjálfur manns-
heilipn hafr .veríð tekinn úr.sambandi.
ýið séipn.syo fá. Við sem tölum ís-
lensku erum svo frá. Við verðum að
læra dönsku til þess að geta skilið
norsku og sænsku! Þetta sé nauðsyn-
legt vegna þess að við höfum ekki
nægilegt kennsluefni fyrir framhalds-
skóla á okkar móðurmáli. Við séum
svo blankir. Fyrir þá sem skilja ekki
alvöruna sem gægist hér fram má
minna á það hefði Gunnar Gunnars-
son ekki glapist á því að skrifa skáld-
verk sín á dönsku sæti hann alveg við
sama borð okkar ágæti Nóbelsverð-
launahafi. Hefðu áhrif Dana á íslenskt
þjóðlíf ekki verið jafn sterk og raun
ber vitni þá hefði Gunnar Gunnarsson
ekki orðið fyrir þeirri niðurlægingu að
vera tekinn út af rithöfundaskrá af ein-
hverjum Heimi Pálssyni, höfundi
kennslubókar í íslenskum bókmennt-
um, Straumar og stefnur. Við hljótum
að vera sammála um það að þessa
þumalskrúfu - smáþjóðarkomplexinn
- þurfi að gera burtræka úr okkar
þjóðlífi í eitt skipti fyrir öll. Væri ekki
við hæfi að taka af skarið með því að
leggja af alla kennslu í þessu ljóta
tungumáli nema þá sem valfag fyrir
þá sem nema þýsku?
íslenskan varð að glæsilegu ritmáli
á heimsvísu eftir að við kynntumst
hinni latnesku ritlistarhefð. Það er
þessi stórkostlega fortíð sem okkur
ber að huga að! Er ekki búið að reyna
til þrautar að lyfta andlegri mennt fs-
lendinga á hærri svið með aðstoð
Nudansk ordbok, Det forsömte forár
og svo Den forsvundne fuldmægtig. í
framtíðinni eigum við að leita uppi
bandalagsþjóðir sem eiga raunveru-
lega undir högg að sækja vegna móð-
urmálsins. Hvers vegna erum við að
fylkja okkur með smáþjóð sem stend-
ur stuggur af einhverri Eyrarsunds-
brú? Við þurfum fyrir alla muni að
þvo af okkur þennan hugsunarhátt að
við séum smáþjóð og okkur sé bara
best að standa í bandalagi með smá-
þjóðum án þess að huga nákvæmlega
að því um hvað er að ræða? Hvur veit
nema þama sé vísbending um það að
Norðurlandasamstarfið eigi fyrir sér
mikla framtíð - hinir samnorrænu
ídealistar - eiga einungis eftir að
koma auga á það hver sé hinn raun-
verulegi tilgangur með slíku sam-
starfi!
Höfundur er sagnfræðingur.
Myndlistarsýningin Tukt hef-
ur verið framlengd vegna
mikillar aðsóknar en hún hefur
staðið yfir um hríð í Síðumúla-
fangelsinu illræmda, þarsem
mörg dvölin var framlengd við
litlar vinsældir fanganna. Fram-
lengingin mun hinsvegarvera
listamönnunum að skapi sem
njóta þess að láta tukta sig til i
fangelsinu sem nú hefur verið
selt og allt stefnir í að verði rifið,
enda ekki veglegur minnisvarði
um fangelsismál á íslandi, en
sannur...
DiskurBubba Morthens, All-
arábtír, stefnir í að ná fimm-
þúsund eintaka sölu og verða
þannig gullplata. Þetta góða
gengi hefur gefið glaðbeittum
sölumönnum Skífunnar byr und-
ir báða vængi og þeir stefna nú á
það að koma disknum í platín-
una sem eru 10 þúsund seld ein-
tök. í fyrra voru það aðeins tveir
diskar sem náðu þvi takmarki:
„Þó líöi ár og öld" með Bjögga
Halldórs og „Debut" Bjarkar
Guðmundsdóttur. Það ætti ekki
að spilla fyrir þeim áformum
Skifumanna að verslunin Bónus
hefur boðið plötuna til sölu með
veglegum afslætti, en Bubbi
semur kannski lag eða Ijóð um
verkalýðshetjuna Jóhannes í
þakklætisskyni - eða fær Valgeir
Guðjónsson til verksins sem er
höfundur Hagkaupslagsins
fræga...
Og af öðrum óskabörnum
þjóðarinnar sem er á flugi
um þessar mundir. Þolfimimeist-
arinn Magnús Scheving er orð-
inn rithöfundur sem kunnugt er
og leikskáld. Flest bendirtil þess
að sýning Magnúsarog Baltas-
ar Kormáks í Loftkastalanum,
„Afram Latibær" gangi frammá
vor við húrrandi vinsældir. í
verkinu breytist Latibær í Leikbæ
en þeir sem sjá lengra tala nú
um Arðbæ í þessu samhengi.
Þeir Ingvar H. Þórðarsson og
Hallur Helgason lofa að öllum
líkindum þann dag er þeir gengu
til samstarfs við gulldrenginn
Baltasar og stofnuðu Flugfélagið
Loft...
Upplesarar úr röðum rithöf-
unda hafa verið á ferð um
Austurland á undanförnum dög-
um og hafa lent í nokkrum
hrakningum. Ungskáldin Krist-
ján B. Jónasson, Andri Snær
Magnason og Gerður Kristný
voru með upplestur á Seyðisfirði
á laugardagskvöldið og tókst vel.
Alls mættu 120 manns sem þykir
hreint ótrúlegt í ekki stærra bæj-
arfélagi. Fyrirhugað var að rithöf-
undarnir Vigdís Grímsdóttir,
Einar Kárason og Þórarinn
Eldjárn væru þar einnig en þau
komust ekki vegna veðurs.
Sigga Dóra, menningarfrömuð-
urinn skeleggi á Vopnafirði, hef-
ur haldið úti upplestrarkvöldum
þar í bæ með miklum glæsibrag
að undanförnu. Hún bauð ofan-
greindum skáldum, nema Krist-
jáni, til upplestarar í heimabæ
sinu á sunnudagskvöld. Skáldin
urðu innlyksa og komust ekki til
Akureyrar í gær eins og fyrirhug-
að var og mun það ekki vera
Siggu Dóru á móti skapi að hafa
menningarlið úrsollinum sem
lengst í bænum...
h i n u m e g i n
"FarSide" eftir Gary Larson
Sólveig Níelsdóttir hár-
greiðslumaður: Ég gef um
12 gjafir og ætla í það í kring-
um 20 þúsund krónur.
Valdimar Pétursson bíl-
stjóri: Það verða svona fimm
til sex gjafir og ætli það verði
ekki 10 til 15 þúsund sem ég
eyði í þær.
Bjarney Valsdóttir versl-
unarmaður: Ég gef fimm
gjafir og reikna með um 2 þús-
und krónum í hverja.
Edda Jónsdóttir skrif-
stofumaður: Ég gef 15 gjaftr
og líklega fer 20 þúsund kall í
það.
Gunnar Grímsson málari:
Ég gef 10 gjafir og eyði í það
30 þúsund krónum.
m e n n
Almennt má segja að slagorð
okkar hafi verið: stelið ollu því
sem ekki er gætt.
Vladimír J. Semitjastní fyrrum yfirmaöur
KGB í bráðskemmtilegu viötali viö Moggann
á sunnudag.
Þeir voru atvinnumenn innan
KGB og nú eru þeir atvinnumenn
á mála hjá mafíunni.
Vladimír aftur um ný störf fyrrum njósnara.
0g engum blöðum um það að
fletta að sem heild mynda Híbýli
vindanna og Lífsins tré eitt magn-
aðasta og minnisstæðasta skáld-
verk sem út hefur komið á
íslensku langa lengi.
Friörika Benónýs hóf skáldverk Böövars
Guömundssonar til skýjanna í DV í gaer, ein-
sog aörir ritdómarar.
Babýlon við Eyrarsund
er brautryðjendaverk sem
liklegt er að verði oft vitnað
til í framtíðinni.
Ármann Jakobsson í DV um rit Margrétar
Jónasdóttur sagnfræöings um íslenska
stúdenta í Kaupmannahöfn.
Ég hugsaði með mér
hverskonar auli ég væri að
klikka á móti svona lélegum
markmanni.
Lítillátur Valdimar Grímsson handbolta-
kappi eftir sigurinn á Dönum. DV.
Það getur enginn risið
upp í einhverja gioríu nema
hann hafi fallið.
Megas í viötali viö Moggann á sunnudag.
Sighvatur er skynsamur
maður og leggur fram það sem
Alþýðubandalagið hefur þegar
samþykkt og gert að sinni stefnu.
Kristinn H. Gunnarsson um hvort eigi aö
takmarka framsal aflaheimilda, einsog Sig
hvatur Bjarnason framkvæmdastjóri
Vinnslustöövarinnar leggur til.
DT á laugardag.
Ætli megi ekki segja að þetta
sé nærfærnislega valinn óþverri.
Sigurður Valgeirsson um nýja bók sína,
Skemmtileg skot á náungann. DT.
smáa letrið
Kempa dagsins
Jón Söðli
*