Alþýðublaðið - 03.12.1996, Side 6
6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER 1996
■ Mikil ánægja með fund um sameiningu á vinstri væng
sem haldinn var í Hafnarfirði á laugardaginn
Hver man eftir Tóna-
bæjarfundinum ’67?
Á fundi sem haldinn var í Hafnar-
firði, á vegum Alþýðuflokksfélag-
anna í Hafnarfirði, höfðu alþingis-
mennirnir Kristín Halldórsdóttir
Kvennalista, Svavar Gestsson Al-
þýðubandalagi og Össur Skarphéð-
insson Alþýðuflokki framsögu um
málefni er lúta að sameiningarþreif-
ingum á vinstri væng stjómmálanna.
Ólafur Þ. Harðarson stjómmálafræð-
ingur var einskonar „lögfræðingur
andskotans" á fundinum, svo notuð
séu orð fundarstjórans Guðmundar
Árna Stefánssonar. I samtölum við
Alþýðublaðið kemur fram mikil
ánægja með fundinn og ljóst þykir
að fleira sameinar en sundrar.
Stórt skref í átt að
sameiningu
„Sameiningammræðunni hættir til
að vera staglkennd og leiðinleg en
þetta var hress og skemmtilegur
fundur," segir Guðmundur Árni
Stefánsson sem telur fundinn merki-
legan fyrir margra hluta sakir.
„Allir fmmmælendumir þrír vom
mjög samstiga í því að kannast við
mikinn vilja fyrir því að þessir flokk-
ar mgluðu saman reitum eða tækju
saman höndum. Að vísu vildu menn
ganga misjafnlega hratt til þess verks
og mismunandi áfangaáherslur vom
eða allt frá því að menn legðu fram
sameiginlega stefnuyfirlýsingu fyrir
næstu kosningar með yfirlýsingu um
samstarf innan nkisstjómar eftir þær
yfir í kosningabandalag þessara
flokka með einum eða öðmm hætti.
Það kom til dæmis fram hjá Össuri
Skarphéðinssyni að stefna ætti að
sameiningu, helst fyrir kosningar en
í síðasta lagi strax eftir þær.“
Guðmundur Árni bendir einnig á
að mikill einhugur hafx komið fram
meðal fundarmanna ekki síður en
fmmmælenda.
„Menn fóm yfir málefnasviðið og
greindu mjög rækilega hvað það
væri sem skildi á milli og hvað sam-
einaði. Það kom uppúr dúmum, sem
marga grunaði, að yfirgnæfandi er
það sem sameinar þessa flokka.
Einnig var farið í saumana á því
hvað það væri sem á milli skildi og
hvort, og hvaða, leiðir væru til að
jafna þar metin þannig að hægt væri
að leggja upp með heildstæða stefnu
í þeim málaflokkum. Þá emm við að
tala um utanríkismál, ESB, landbún-
að- og sjávarútveg. Ekkert það kom
upp sem ætti að geta komið í veg
fyrir að þessi þróun geti haldið áfram
af fullum krafti."
Guðmundur Ámi segir menn hafa
komist að kjama málsins og fortíðar-
vandamálin hafi verið rædd bæði í
gríni og alvöru. „Össur rifjaði til
dæmis upp að margir líta á þennan
Tónabæjarfund 1967 sem snaran þátt
í ákveðinni erfiðleikasögu í sam-
skiptum vinstri flokka. Össur sagðist
til dæmis hafa spurt marga um þann
fund en enginn kann að segja um
hvað sú deila snerist. Þannig er um
mörg þau mál sem menn hafa verið
að takast á um á vinstri væng stjóm-
málanna. Þeir sem á annað borð telja
sig muna það geta tæplega útskýrt
það lengur af hverju deilumar stöf-
uðu. Ólafur Þ. Harðarson var og á
fundinum og lék nánast lögfræðing
andskotans. Hann elti fmmmælendur
uppi og bað þá um að skilgreina ým-
is álitamál sem vom ekki nógu ljós.
Það gerði þetta miklum mun skýrara
en ella. Menn vom sem sagt ekki á
flótta undan einu né neinu heldur
tóku á öllum þeim álitamálum sem
uppi em. Það er engum blöðum um
það að fletta að fundurinn var skref í
átt sameiningar," segir Guðmundur
Ámi.
Ungt fólk pirrað á
fortíðarvanda
„Fundurinn var mjög hressilegur
og markviss. Ég lagði áherslu á
ástæðuna fyrir því að Kvennalistinn
kom fram og hvert okkar hlutverk
Svavar Gestsson: Pólitík í nútíð og
framtíð kallar á víðtæka samvinnu
vinstri manna og jafnaðarmanna.
Össur Skarphéðinsson: „Þetta
snýst um að ráða þróun samfélags-
ins á næstu öld.
hefði verið og væri í stjómmálunum.
Ég minnti á að við hefðum frá byijun
stefnt að því að gera okkur óþarfar
sem sérstakt afl. Framtíðarsýnin er
auðvitað sú að konur og karlar vinni
hlið við hlið með tillitssemi og virð-
ingu fyrir hvers annars sjónarmiðum
og vinnubrögðum og áherslum. Síð-
an er það matsatriði hverju sinni
hvort sá tími er að nálgast og hvort
rétt sé að leita annarra leiða en við
höfum farið,“ segir Kristín Halldórs-
dóttir og að lengra hafi hún nú ekki
gengið í sinni framsögu. Hún túlkar
þennan fund sem svo að flokkarnir
séu á fyrsta stigi sameiningar.
„Þama talaði ungur maður hressi-
lega og skilgreindi þetta þannig að
um þrjú stig væri að ræða: 1. Sam-
ræðuvettvangur. 2. Sameiginlegt
framboð. 3. Sammni. Ég held að það
séu allir sammála um að við séum á
fyrsta stiginu. Hvort hin stigin öll
verða farin eða annað af tveimur, um
það getur enginn sagt núna.“
Kristín telur nægan tíma til um-
ræðu og tekur dæmi af reynslunni af
samvinnu á vettvangi sveitarstjómar-
mála. „Það hlýtur að markast af að-
stæðum á hverjum stað. Menn hafa
unnið ágætlega saman sumstaðar en
annars staðar alls ekki. Nýjasta
dæmið er frá Húsavík þar sem Al-
þýðubandalag, Óháðir, sem eru
reyndar að stofni til Kvennalistakon-
ur og Alþýðuflokknum tókst ekki
einu sinni að koma sér saman um
samvinnu í minnihlutanum. Þar er nú
ekki samstarfstónninn. Aðstæður eru
mjög mismunandi eftir sveitarfélög-
um og ég held að það fari að mestu
eftir persónum. Hvort þær vilji vinna
saman eða ekki. Ég held sjálf að þró-
unin fari mikið eftir niðurstöðum
sveitastjórnarkosninganna, sem
verða eftir eitt og hálft ár, og hvemig
menn vinna úr þeim.“
Kristín tekur undir með Guðmundi
Áma að þáttur Ólafs Þ. Harðarsonar
hafi sett skemmtilegan svip á fund-
inn. Þá telur Kristín að viðhorf ungs
fólks hafi haft úrslitaáhrif á það hve
langt þessar umræður eru í raun
komnar.
„Ég hef komið á aðra svona fundi
og þeir hafa verið meira á spjallstig-
inu. Mér finnst andrúmsloftið öðm-
vísi en það hefur oft verið. Þessi um-
ræða hefur auðvitað margsinnis
komið upp. Menn hafa ætt hér um
landið á rauðu ljósi og það hafa verið
fundir um þessi mál þar sem menn
hafa rætt þessi mál misjafnlega var-
lega. Ef ég man rétt þá er rúmt ár
síðan það var stór fundur á Hótel
Sögu um sameiningarmál og þar
varð engin niðurstaða og skiptar
skoðanir. Þar var til dæmis fulltrúi
Þjóðvaka sem spurði: „Hvað tefur?“
Aðrir sem varkárari em segja: „Um
hvað á að sameinast? Við viljum vita
það fyrst." Það er öðmvísi hljóðið í
mönnum núna og ákveðin hæð eða
blómaskeið í þessari umræðu. Það
markast mikið af þeim mikla áhuga
sem kemur fram hjá unga fólkinu.
Ég verð mikið vör við hann. Á þeim
fundum sem ég hef setið hefur gætt
mikillar óþolinmæði hjá þeim og þau
eru pirruð útí varfærni þeirra sem
eldri em og segja: „Það er alltaf ver-
ið að tala um einhvern Tónabæjar-
fund. Við vitum ekki einu sinni um
hvað hann var eða um hvað menn
vom að rífast þar.“ Þau skynja þetta
þannig að menn séu sestir í einhverja
fortíðarfjötra og það pirrar þau mik-
ið,“ segir Kristín Halldórsdóttir.
Glæsileg markmið
„Þetta var góður fundur því mér
fannst vel tekið undir ákveðin lykil-
sjónarmið bæði hjá Alþýðuflokki og
Álþýðubandalagi, það skiptir jafn
mikíu máli og ræðumenn fundarins
með fullri virðingu fyrir þeim,“ segir
Svavar en hann setti fram fimm lyk-
ilsjónarmið í sínum málflutningi.
„Lykilsjónarmiðin í þessu máli em
að mínum dómi þessi: I fyrsta lagi.
Pólitík í nútíð og framtíð kallar á
víðtæka samvinnu vinstri manna og
jafnaðarmanna. Það er skyldan við
unga fólkið og framtíðina. I öðm lagi
verðum við að sýna hvert öðra gagn-
kvæma virðingu og tillitssemi, þar er
ég að tala um menn, flokka og mál-
efni. Þessi tiltölulega ómerkilegi róg-
hernaður, sem mér finnst stundum
hafa verið til staðar, verður að leggj-
ast af. Ég er ekki endilega að tala um
flokkanna heldur ýmsa í kringum þá
sem reyna að etja þeim saman. Til-
gangurinn verður að vera sá að sam-
eina en ekki að sundra og verði af
sameiningu þá er um að ræða alla
flokksmenn, ekki bara suma. Númer
þrjú þarf slíkt samstarf að vera á
jafnréttisgmndvelli. Reykjavíkurlist-
inn er gott dæmi, Alþýðuflokkurinn
átti enga borgarfulltrúa en var samt
með. I fjórða lagi verða menn að
leggja áherslu á sameinandi en ekki
sundrandi málefni. Til dæmis um-
hverfismálin, en öll stjómmál fram-
tíðarinnar eru umhverfismál. Getum
við náð saman um að draga úr ójöfn-
uði og efla samneysluna? Getum við
náð saman um að berjast gegn spill-
ingu hvar sem er þjóðfélaginu, í
embættisveitingum, í kvótabraski?
Getum við sameinast um heimssýn í
utanríkismálum, nálgast þau á glóbal
grundvelli? Fimmta lykilforsendan
er raunsæi. Getum við reynt að sam-
einast um þau mál sem við náum að
minnsta kosti samstöðu um, fremur
en að skemmta óvinum okkar í Sjálf-
Félagsmálaráðuneytið
Starfsmenntasjóður
Félagsmálaráðuneytið auglýsir hér með opinn fund
starfsmenntaráðs sem haldinn verður fimmtudaginn
5. desember n.k., kl. 16.30, í Borgartúni 6. Á fundinum
verður fjallað um úthlutun styrkja úr starfsmennta-
sjóði vegna starfsmenntunar í atvinnulífinu skv. lög-
um nr. 19/1992 og framtíð sjóðsins. Þá verða haldinn
tvö stutt erindi um starfsmenntun í atvinnulífinu.
Félagsmálaráðuneytið, 29. nóvember 1996.
9ÚTB0Ð
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar f.h. sjálfseignar-
stofnunarinnar Skógarbæjar óskar eftir tilboðum í
síma oig tölvulagnir fyrir hjúkrunarheimilið Skógar-
bæ að Arskógum 2 í Reykjavík.
Útboðsgögn fást á skrifstofu vorri frá þriðjud. 3.
des. n.k. gegn kr. 10.000 skilatr.
Opnun tilboða: fimmtud: 19. desember 1996, kl.
11:00 á sama stað.
IIMNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3- 101 Reykjavík
Sími 552 5800 Bréfsími 562 2616
Guðmundur Árni Stefánsson: Það
er engum blöðum um það að fletta
að fundurinn var skref í átt samein-
ingar.
Kristín Halldórsdóttir: Það er öðru-
vísi hljóðið í mönnum núna og
ákveðin hæð eða blómaskeið í
þessari umræðu.
stæðisflokknum með að ná ekki því
takmarki sem við höfum sett okkur?
Getum við sameipast, u,pt; fyrat^
skrefið sem er málefnasamningur.og
samstarfsyfirlýsing fyrir næstu kosn-
ingar, þar sem flokkamir lýsa því yf-
ir að þeir ætli að mynda næstu stjóm
og ráða forsendum hennar og vera
samtals að minnsta kosti stærri en
Sjálfstæðisflokkurinn? Þetta eru
glæsileg markmið og mér fannst
ánægjulegt að heyra frá þeim al-
þýðuflokksmönnum í Hafnarfirði
sem ég hitti að þetta væri það sem
hefði vantað í umræðuna. Við þurf-
um að nálgast þessi mál af raunsæi
til að umræðan verði trúverðugri,"
segir Svavar.
Einn stór jafnaðar-
mannaflokkur
„Ég er þeirrar skoðunar að við eig-
um að stefna að því að sameina
Kvennalista, Alþýðubandalag og Al-
þýðuflokk í einn, stóran jafnaðar-
mannaflokk," segir Össur Skarphéð-
insson en hann gekk lengst frum-
mælenda á fundinum í að mæla fyrir
sameiningu.
„Ég tel að þetta eigi að gerast sem
fyrst, og að kosningabandalag fyrir
næstu kosningar sé lágmarksáfangi
að mínu viti. Stærsti ágreiningurinn
á vinstri væng er úr sögunni eftir þau
umskipti sem orðið hafa á alþjóða-
vettvangi og ég geng svo langt að
halda því fram, að hann hafi um
langt skeið verið eini ágreiningurinn
sem skipti einhverju verulegu máli,
því á öðmm sviðum vom deilur ekk-
ert meiri en viðgengst innan stóru
jafnaðarmannaflokkanna á Norður-
löndum. Ég held líka að þegar grannt
er skoðað sé munurinn á viðhorfi
flokka í málum einsog sjávarútvegi
og landbúnaði mun minni en menn
telja. Við þurfum hinsvegar að gæta
að því að loka þessar umræður ekki
inni í stofnunum flokkanna, því for-
senda þess að stór flokkur verði til er
að unga fólkið sem er að koma inn í
pólitíkina, og telur sig hvergi eiga
heima í flokki, taki rösklega á með
okkur í þessum efnum. Rétt vinnu-
brögð, réttar málefnaáherslur og rétt-
ar tímasetningar gætu á góðum degi
fleytt slíkum nýjum jafnaðarmanna-
flokki upp í að verða stærsta stjóm-
málaaflið. Því marki verðum við að
ná, þarsem þetta snýst um að ráða
þróun samfélagsins á næstu öld,“
segir Össur Skarphéðinsson. ■