Alþýðublaðið - 13.03.1997, Blaðsíða 1
rammiiii
Stofnaö 1919 34. tölublaö - 78. árgangur
■ Jóhanna Sigurðardóttir segir breytingar á vaxtabótum taka hluta af launahækkunum
Er undrandi á Páli og Framsókn
sem sagðist ætla að bæta kerfið þegar þau kæmust til valda
Fimmtudagur 13. mars 1997
■ Landhelgisgæslan
Veit ekki um
nein dæmi
-segir Hafsteinn Hafsteinsson
„Mér er ekki kunnugt um nein
dæmi um þetta. Ég verð að kanna
hvort þetta sé rétt,“ sagði Hafsteinn
Hafsteinsson, forstjóri Landhelgis-
gæslunnar, þegar Alþýðublaðið bar
undir hann orð Hjálmars Amasonar
alþingismanns, um að útgerðir hafi
veigrað sér við að þiggja aðstoð
Gæslunnar sökum hárra björgunar-
launa.
Þegar Hafsteinn var spurður hvort
honum þyki koma til greina að Land-
helgisgæslan hætti að þiggja björg-
unarlaun, sagði hann að það mál
þyrfti frekari könnunar við.
“Ríkisstjómin er að lækka tengju-
tengingu vaxtabóta. Nú er þetta
þannig að sex prósent af tekjum
koma til frádráttar af vaxtaútgjöldum,
en nú á að lækka ffádráttinn í þrjú
prósent. Aður var eignatenging, en
hún verður afnumin en í stað hennar
á að koma frádráttur sem nemur einu
og hálfu prósenti af fasteignamati.
Þegar þetta er skoðað betur, sýnist
mér að skerðingin á vaxtabótum éti
upp hluta af launahækkunina sem
fólk fær nú. Ef þessar breytingar á
vaxtabótunum koma einhverjum til
góða, þá er það fólki á landsbyggð-
inni þar sem fasteignamat er lágt, og
þá sérstaklega hátekjufólki. Þessi
skerðing kemur fyrst og fremst á
fólki hér í Reykjavík og nágrenni, þar
sem fasteignamat er hátt. Þetta mun
líka koma þeim til góða sem era með
háar tekjur og litlar eignir,” sagði Jó-
hanna Sigurðardóttir alþingismaður.
Jóhanna nefnir dæmi um hvemig
breytingamar koma til með að virka.
“Fjögurra til fimm manna fjöl-
skylda sem er með tvær milljónir í
árstekjur og á íbúð upp á átta milljón-
ir og skuldar fímm milljónir. Vaxta-
gjöldin era þrjú hundrað þúsund á
ári, og vaxtabætumar era þá, sam-
kvæmt núverandi kerfi, 180 þúsund
krónur. Eftir breytingamar fengi fjöl-
skyldan ekki nema 150 þúsund krón-
ur.
Fjölskylda sem hefur eina og hálfa
milljón í árstekjur og á sex milljón
króna eign, er með vaxtagjöld upp á
200 þúsund. I núverandi kerfi fengi
hún 110 þúsund í vaxtabætur en eftir
breytingamar fengi hún 80 þúsund
krónur. í báðum þessum dæmum er
skerðingin þrjátíu þúsund krónur.”
“Ríkisstjómin er með þessu að
taka aftur hluta af þeim launahækk-
unum sem er verið að semja um
núna. Það er fráleitt að þetta sé með
þessum hætti og við bætist að þeir
betur settu fá 16 þúsund í skattaíviln-
anir en þeir launalægstu fá tvö þús-
und krónur. Sérstaklega þykir mér
einkennilegt að Framsóknarflokkur-
inn og félagsmálaráðherra standi að
þessari skerðingu, sem í stjómarand-
stöðu sögðust bæta vaxtabóta kerfið
þegar þau kæmust til valda.”
Skífan vill
lögbann
Tapaði málinu, en hefur
áfrýjað.
Skífan óskaði lögbanns við sölu
tveggja kvikmynda, sem fyrirtækið taldi
sig eiga einkarétt á, en lögbannskröfunni
var synjað. Deilan snýst um sölu og
dreifingu tveggja vinsælla bandarískra
mynda, Braveheart og Independence
Day, sem báðar voru framleiddar af
Twentieth Century Fox. Auk þess að
krefjast lögbanns, vildi Skífan að allar
myndir og geisladiskar, með myndunum
tveimur, yrðu teknir af eigenda þeirra.
f lögbannsbeiðninni benti Skífan á
samning sem fyrirtækið hefur gert við
Fox, þar sem kveðið er á um að Skífan
annist kynningu og markaðssetningu á
ölluni myndum Fox á íslandi og fari með
réttindi varðandi dreifingu á íslandi.
Myndimar vora keyptar í Englandi og
taldi eigandi þeirra sig f fullum rétti til að
selja þær.
í vöm eigenda myndbandanna segir að
alveg skorti sönnun fyrir rétti Skífunnar í
málinu og skjöl sem Skífan hafi lagt
fram, og er á erlendum tungumálum, hafi
ekkert gildi í þessu máli.
Þegar lögbannskrafan kom fram hafði
dregið veralega úr sölu myndanna og er
ljóst að ekki er verið að takast á um hagn-
aðarvon vegna dreifingarinnar, heldur um
einkaréttinn.
Dómarinn í málinu sagði að Skífan
hafi ekki náð að sanna eða gert sennilegt,
að sala á myndunum brjóti gegn réttind-
um Skífunnar.
Sigurður G. Guðjónsson, lögmaður
Skífunnar, segir að málinu hafi verið
áfrýjað til Héraðsdóms. Ef Skífan tapar
málinu aftur gerir Sigurður ráð fyrir að
stóra kvikmyndaverin muni breyta öllum
sínum samningum, þannig að fastar verði
kveðið á um rétt dreifmgaraðila í hveiju
landi.
Hákon viö leiöi dóttur sinnar, Heklu, og fyrrum eiginkonu sinnar, Þóru Sveinsdóttur, sem lést eftir erfiöa baráttu viö illvígan sjúkdóm á árinu 1991
Barist viö dauðann..
“Það er ekki hægt að berjast við
kerfið á sama tíma og maður er að
berjast fyrir lífi bamsins síns,”
segir Hákon Hákonarson en hann
varð fyrir þeirri hræðilegu lífs-
reynslu í fyrra að missa litlu dótt-
ur sína Heklu, en hún fæddist með
hjartagalla. ,,Eg vinn að þessum
máli til að vekja athygli fólks á því
að það fæðast 40 til 50 hjartveik
böm á ári, helmingurinn af þeim
fjölda þarf að fara í opna aðgerð
erlendis.”
Á morgun fer fram landssöfnun
til styrktar hjartveikum bömum.
“Hekla, var tekin með keisara-
skurði,” segir Hákon. „Nokkram
tímum eftir að hún kom í heiminn
fengum við að vita að hún væri
hjartveik. Sólarhring síðar var ég
flogin með hana til London ásamt
lækni og hjúkrunarfræðingi, þar
sem hún átti að gangast undir
skurðaðgerð. Það fór hinsvegar
ekkert ferli í gang þegar þetta varð
Ijóst.
Ég var í miklu áfalli, þurfti
sjálfur að panta og ganga frá far-
miðum fyrir mig, bamið og hjúkr-
unarliðið. Það þurfti að skíra bam-
ið fyrir brottförina og við þurftum
að útvega gistingu. Ég hringdi í fé-
lagsráðgjafa á Landsspítalanum en
hún var í fríi, sá ráðgjafi sem varð
fyrir svöram sagði að ég gæti próf-
að að hringja þegar ég kæmi til
baka. Næstu mánuði og ár vék allt
hjá fjölskyldunni sem hét fjármál
og tómstundir, við höfðum enga
afgangsorku til að sinna neinu
öðru. Þótt hún væri á gjörgæslu
var hún mjög spræk og þurfandi
fyrir félagskap. Ég byrjaði daginn
uppi á spítala, þar sem ég baðaði
hana og lék við hana, síðan lagði
hún sig og þá fór ég í vinnuna.
Klukkan sex, ef ég var ekki kom-
in, benti hún á símann. Að aflokn-
um vinnudegi fór ég til hennar og
var hjá henni og söng hana í svefn
þar til hún sofnaði. Hin bömin
þurftu að sitja á hakanum meðan
þessu fór fram. Starfsfólkið reynd-
ist okkur vel, langt umfram vinnu-
skyldu og var okkur sem fjöl-
skylda, konan mín var þama átta
tíma á dag. Þetta fólk era vinir
okkar í dag.
Þegar bam deyr er skrifað uppá
dánarvottorð, en síðan ekki sög-
una meir. En þá sem oftar bilar
kerfið. Þegar kviknar í húsi fer
ákveðið ferli í gang, þegar bam
deyr, gerist það ekki. Við vorum
heppin, þar sem hjúkranarfólk
gjörgæslunnar urðu vinir okkar og
hafa veitt okkur sálgæslu. Það er
mjög leitt en það er enginn sál-
gæsla eða félagsráðgjafi á bama-
deild. Tveir ráðgjafar annast allan
spítalann. Þetta era þó ekki hlutir
sem þurfa að kosta mikla peninga.
Styrktarfélag hjartveikra bama,
Neistinn, var stofnað árið 1995, og
hefur stofhað styrktarsjóð, til að
reyna að tryggja að foreldrar geti
annast hjartveik böm sín án þess
að rústa fjárhag heimilanna. Eins
viljum við að það sé tækjakostur
til staðar, til að bömin geti dvalist
sem lengst heima hjá fjölskyldum
sínum en svo er ekki í dag,” segir
Hákon Hákonarson.
Alþýðublaðið vill hvetja alla þá
sem era aflögufærir og geta látið
eitthvað af hendi rakna í söfnunina
sem fram fer næstkomandi föstu-
dag.
Gerir ekki ráð
fyrir Þjóðvaka
“Ég geri ekki ráð fyrir að
Þjóðvaki bjóði fram aftur,”
segir Ásta R. Jóhannesdóttir.
Ásta segist vilja taka sæti á
lista í sameiginlegu framboði
jafnaðarmanna. „Ef jafnaðar-
rnenn ná ekki sigri í næstu
kosningum þá er engu að
treysta fram á næstu öld”.
Sjá miðopnu.