Alþýðublaðið - 26.03.1997, Blaðsíða 5

MIÐVIKUDAGUR 26. MARS 1997
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
v i ö t a I
varða eru meðal þess sem ber á góma í viðtali Kolbrúnar Bergþórsdóttur við Björn Bjarnason
mæta af æðruleysi
kemst aftur til valda og öflugri en
áður. Ég hef nefnilega ekki nokkrar
áhyggjur af því þótt einhvetjir
vinstri menn berji sér á brjóst og
segist ætla að útiloka Sjálfstæðis-
flokkinn um aldur og ævi. Það mun
aldrei takast. Þannig að ég get full-
vissað þig um það, að hvemig sem
næstu kosningar fara þá yrði Sjálf-
stæðisflokkurinn ekki að halda út í
eyðimerkurgöngu."
Reyndar þarfnast stjórnarand-
staðan sterks leiðtoga ef hún œtlar
að ná árangri í ncestu kosningum.
Sérðu þann leiðtoga?
“Allar stjómmálahreyfingar
þarfnast leiðtoga sem taka af skarið.
En ég sé ekki að stjómarandstaðan
eigi þennan sterka leiðtoga eða muni
eignast hann í nánustu framtíð."
Ræður sjónvarpið
úrslitum?
Nú er stutt í borgarstjómarkosn-
ingar og samkvœmt skoðanakönn-
unum hefur Sjálfstœðisflokkurinn
naumt forskot á R- listann. Hvernig
meturðu starf R-listans á þessu kjör-
tímabili?
“Flokksbræður mínir í borgar-
stjóm hafa að mínu mati tekið Ingi-
björgu Sólrúnu af vinsemd. Hún lét
þau orð falla á einhverjum fundum
að eini andstæðingur sinn í Sjálf-
stæðisflokknum væri menntamála-
ráðherrann. Það er reyndar ekki rétt
en sýnir kannski hve flokksbræður
mínir hafa sýnt henni mikla kurteisi.
Ég hef undrast hvað Reykjvíkur-
borg undir forystu Ingibjargar Sól-
rúnar hefur verið áhugalítil um ýmis
menningarmál. Sem dæmi má nefna
viðbrögðin þegar hugmyndin um
listaháskóla vaknaði. Ég hélt að
Reykjavíkurborg myndi líta á það
sem happ fyrir sig að stofnuð yrði
hér háskólastofnun á sviði Iista og
menningarmála. En því var ekki að
heilsa. Þvert á móti hefur borgin í
tvö ár leitast við að gera okkur mál-
ið eins erfitt og kostur er. Ég get
ekki annað en furðað mig á þessum
vinnubrögðum."
Hvert er mat þitt á Ingibjörgu Sól-
rúnu sem stjómmálamanni?
“I grundvallarmálum erum við
ekki sammála. Ég get ekki séð að
hún hafi af mörgu að státa eftir að
hún komst í sæti borgarstjóra. Það
hefur ekkert nýtt gerst, engin þau
þáttaskil sem réttlæti að menn kjósi
R-listann á ný, nema þeir vilji halda
áfram að borga hærri gjöld. Annars
verð ég að segja, að fáir stjómmála-
menn á undanförnum árum hafa not-
ið jafn mikillar velvildar og vemdar
í fjölmiðlum og Ingibjörg Sólrún.“
Afhverju er það?
“Ég átta mig ekki alveg á því.“
Er það ekki bara vegna þess að
hún er kona sem virðist hafa bein í
nefinu?
“Ef ég hefði sagt þetta sem þú
segir þá hefðu orð mín verið skil-
greind sem karlremba en ég get sam-
sinnt þér.“
Finnst þér Árni Sigfússon nœgi-
lega sterkur andstœðingur Ingi-
bjargar Sólrúnar í nœstu borgar-
stjómarkosningum ?
“Árni er ágætur maður og ég hef
verið stuðningsmaður hans í próf-
kjörum. Ég treysti honum til góðra
verka.
Ég átti einu sinni samtal við
franskan áhrifamann um frönsku
forsetakosningamar. Hann sagði
mér að það sem að lokum réði þar
Davíð Oddsson. „Hann á auðvelt
með að beina málum í þann far-
veg að unnt sé að leysa þau, og
skynjar vel rétta tímann til slíkra
hluta.“
úrslitum væri einvígið milli þessara
tveggja keppinauta í sjónvarpssal,
hvor þeirra hefði það „killer in-
stinct" sem öllu skipti. Eg held að
úrslit næstu borgarstjómarkosninga
kunni að ráðast í sjónvarpseinvígi í
beinni útsendingu.
Stjórnmálabaráttan hér er að
sumu leyti að afpólitíserast. Línum-
ar eru ekki jafn skarpar og þær voru,
stjómmálamenn tala ekki af sama
tilfinningaþunga og áður. Menn
berjast ekki við andstæðinga í krafti
hugsjóna sem þeir vilja vemda. Nú
er nær eingöngu verið að leysa
praktísk viðfangsefni. Þetta er
slæmt. Mér sýnist að stjómmála-
flokkar eigi eftir að skipta um hlut-
verk, verða eins konar rammi utan
um sérgreind áhugamál."
Hvað finnst þér um hugmyndina
um að kjósaforsœtisráðherra beinni
kosningu?
“Ég er ekki hrifinn af þeirri hug-
mynd. Hinu finnst mér að menn eigi
að velta fyrir sér hvort það sé ekki
umhugsunarvert að gera embætti
forseta að pólitísku embætti og
kjósa til þess á pólitískum forsend-
um. Þið vinstri menn ættuð að íhuga
þann möguleika, það myndi kannski
auðvelda ykkur að sameinast. Ég tel
líka að ef vinstri mönnum er alvara
með hugmyndum um að sameinast
þá eigi þeir að berjast fyrir því að
tekin verði upp einmenningskjör-
dæmi. Það kallar á tveggja flokka
kerfi og ég er í sjálfu sér hlynntur
því að taka upp slíkt kosningafyrir-
komulag."
Nú virðist allnokkur ágreiningur
milli þín og stórs hluta námsmanna-
hreyfingarinnar.
“Ég held að svo sé ekki. Fyrrver-
andi formaður Stúdentaráðs, Vil-
hjálmur H. Vilhjálmsson, hefur lagt
sig eftir því að draga upp óvinaí-
mynd af mér til að draga sitt lið sam-
an. Hann hefur svo að segja haft mig
á heilanum. Ég sagði við hann í
fyrrasumar að ég hefði ekkert meira
við hann að tala því hann væri svo
ómálefnalegur að það væri ekki
hægt að ræða málin við hann. En nú
hefur hann látið af störfum og ég
vona að í stað hans sé kominn mað-
ur sem hægt er að ræða við. Ég á
mjög góð samskipti við marga for-
ystumenn námsmanna sem koma oft
á minn fund. Sjálfstæðisflokkurinn
nýtur mesta fylgis allra ílokka með-
al ungs fólks og ef óánægjan með
menntamálaráðherrann væri svona
mikil þá ætti það að koma niður á
því fylgi. Það hefur ekki gerst."
Það hefur verið nokkuð gagnrýnt
hversu frjálslega þú viðrar skoðanir
þín á heimasíðu þinni.
“Það eru einkum þrír aðilar sem
það hafa gert opinberlega. Guðrún
Helgadóttir, minn gamli sessunautur
á Alþingi, skammaðist yfir því að
ekki væri hægt að ná sambandi við
mig nema gegnum tölvu. Okkar
ágætu samskipti síðan sýna hins
vegar allt annað. Svavar Gestsson
skammaðist yfir því sem ég var að
segja og Össur Skarphéðinsson taldi
sömuleiðis að orð mín væru óviður-
kvæmileg. Ég er ekki sammála þess-
ari gagnrýni. Ég er þátttakandi í fjöl-
miðlaumræðu en ég gæti þess vand-
lega að ekkert rati inn á þessa síðu
sem hefur ekki opinbera Skírskotun,
til dæmis skýri ég ekki frá einka-
samtölum og felli ekki dóma um
samstarfsfólk mitt.“
En stimt sem áður ertu að koma
ákveðnum skoðunum til skila og þar
sem þú ert maður sem hefur vald ótt-
ast þeir sem eru ósammála þér eftir-
mála. Ertu hefnigjam?
“Ég vil ekki láta neinn eiga neitt
inni hjá mér. Er það hefnigimi? Fað-
ir minn kenndi mér að menn ættu
ætíð að svara fyrir sig í opinberum
deilum því enginn gerði það fyrir þá.
Ég hef lifað samkvæmt þessari
reglu. Að vísu em nokkrir einstak-
lingar sem skrifa í blöð sem ég hef
ákveðið að svara ekki því ég kæri
mig ekki um að eiga orðastað við
þá.“
Hvaða menn eru þetta?
“Það ætla ég ekki að segja þér.“
Ertu langrœkinn?
“Ef því er að skipta er ég það
vafalaust.“
Það sem mestu varðar
Ertu trúaður?
“Já, það hef ég alltaf verið og er
fremur að herðast í trúnni en hitt.“
En ertu forlagatrúar?
“Ég held að mönnum sé mörkuð
ákveðin braut í lífinu. Þeir þurfa
einnig að setja sér markmið. Annars
hef ég þá sannfæringu að mönnum
beri að taka því sem að höndum ber
af æðruleysi. Ég hef þó ekki alltaf
lifað samkvæmt þessu fremur en
aðrir. Það hendir mig eins og alla að
verða stundum neikvæður eða pirr-
aður og gleyma því að maður á að
taka því mótdræga eins og hverju
öðm og nýta sér það fremur en að
hlaupa í andstöðu og neikvæðni. En
þetta viðhorf, að taka því sem að
höndum ber, er auðvitað hluti af
trúnni. Trúin er meðal annars í því
fólgin að menn átti sig á því að þeir
geta létt af sér áhyggjum og látið al-
mættið taka við þeim. Það auðveld-
ar margt ef maður man eftir þessu
þegar á móti blæs.“
Ertu tilfinningamaður?
“Ætli það ekki, en ég er svosem
ekkert að bera tilfinningar mínar á
torg.“
Og svo i lokin, er einhver stjóm-
málamaður, innlendur eða erlendur,
sem þú lítur á sem fyrirmyndþína?
“Ég vil ekki tala um fyrirmynd.
En vorið 1988, að mig minnir, var
ég á einkafundi þar sem Helinut
Kohl gerði sameiningu Þýskalands
að umtalsefni. Kohl virtist ekki hafa
mikla útgeislun en þegar hann fór að
tala umbreyttist hann í mikinn bar-
áttumann. Hann talaði af sannfær-
ingu og miklum þunga sem hafði
áhrif á mig og síðan hef ég metið
hann mikils.
Það hrífur mig ætíð ef menn geta
fylgt málum sínum eftir af þunga og
sannfæringu og láta ekki bilbug á sér
finna þótt sótt sé að þeim. Það er til
lítils að vera í pólitík ef menn hafa
ekki sannfæringu sem þeir eru til-
búnir að beijast fyrir hvað sem taut-
ar og raular. Það að menn hafi góð-
an málstað og séu reiðubúnir að
fylgja honum fast eftir skiptir mestu;
- kannski öllu.“
„Að taka því sem að höndum ber, er auðvitað hluti af trúnni. Trúin er meðal annars í því fólgin að menn átti
sig á því að þeir geta létt af sér áhyggjum og látið almættið taka við þeim.“