Tíminn - 04.10.1968, Síða 6

I
/ ; i f,, JM
6
/.#’ .T, P.b*/VO V i>' /*i. >1/ H/ r
TIMINN
»
FÖSTUDAGUR 4. október 1968.
Verðlagsgrundvöllur land-
búnaðarafurðá 1968-1970
Hér á eftir fer greinargerð yfir
nefndar í verðlagsinálum landbún
aðarins, sem úrskurðaði nýjan
verðiagsgrundvöll landbúnaðar-
vara fyrir nokkrum dögum. Á öðr-
um stað á þeessari síðu birtist verð
lagBgrundvöllurinn í heild si.nni,
en í greinargerðinni er gerð grein
fyrir þeim sjónarmiðum, sem réði
úrskurði nefndarinnar.
„Á fundi í Sexmannanefnd þ.
4. sept s.L var ákveðið að undan-
genginni sáttatilraun Sáttasemj-
ara rílkisins að skjóta til yfirnefnd
ar skv. 6. gr. laga nr. 101/1966
ágreiningi í nefndinni um ákvörð-
un verðlagsgrundvallarins fyrir
landbúinaðarvörur fyrir framleiðslu
árin 1968/1969 og 1969/1970.
Skotið var til yfirnefndar að
úrskurða:
1. Alla gjaldaliði verðlagsgrund
vallar.
2. Bústærð og afurðamaign.
3. Verð og ull á gærum.
í yfirnefndina tilnefndu full-
trúar framleiðenda Inga Tryggva-
son, bónda Kárhóli, en fulltrúar
neytenda notuðu ekki rétt sinn til
tilnefningar og skipaði því félags
málaráðherra, skv. 6. gr. laga nr.
101/1966, mann í riefndina, sem
er Jón Þorsteinsson, alþingism.
Oddamaður er Guðmundur Safta-
Son, lögfræðingur og löggiltur
e-ndurskoðandi tilnefndur af
Hæstarétti, en í Sexmannanefnd
hefði ekki orðið samkomulag um
val oddamanns.
Umboðsmenn aðila hjá yfir-
nefndinni eru þeir Gunnar Guð-
bjartsison vegna framleiðenda og
Ottó Schopka vegna neytenda.
Á fundi yfirnefndar þann 16.
sept. s.l. lögðu umboðsmenn aðila
fram tillögur sínar til verðlags-
grundvallar ásamt greinargerðum
og gögnum, sem þeir óskuðu eftir
að koma að í málinu.
Af hálfu neytenda var lögð
fram sú aðaltillaga, að yfirnefnd
in ákvarði verðlagsgrundvöll land
búnaðarafurða í samræmi við það
samkomulag, sem fulltrúar fram-
leiðenda og neytenda gerðu með
sér í september 1966 og notað var
sem grundvöllur við verðlagn-
ingu framleiðsluárið 1966/1967.
Við útreikning á verðlagi yrði
stuðst við framreiknimgisreiglur frá
4. 7. 1960. Ennfremur að áætlað
verð á ull og gærum yrði í sam-
ræmi við væntanlegt útflutnings
verð og allar búgreinar látnar
taka sömu hlutfallslegu hækkun.
Til vara lögðu þeir fram þá til-
lögu, að verðlagsgrundvöllurinn
yrði ákveðinn á grundvelli „400
ærgilda bús“ þar sem eingöngu
væri tekið tillit til kostnaðar og
tekna vegna nautgripa oig sauð-
fjár. Lögðu þeir fram tillögu um
uppstillingu á verðlagsgrundvclli
byggða á slíku búi.
f þessari tillögu fulltrúa neyt-
enda er gert ráS fyrir bústærð,
sem samanstendur af 10 kúm, 3,5
geldneytum og kálfum og 180 fjár.
Afurðamagmið er tilfært 29,500
lítrar mjóllkur, 501 kg nautgripa-
kjöt, 2754 kg kindakjöt, 551 kg
gærur, 325 kg ull og 180 slátjir.
Fulltrúar framleiðenda leggja til
að í verðlagsgrundvellinum verði
miðað við „400 ærgildi“ bústærð
og sleppt verði öllum aukabú-
greinum öðrum en garðrækt til
heimilisnota og ennfremur, að
sleppt verði öllum vinnutekjum
utan heimilis. Þeir leggja til að
nautgripaafurðir verði ákveðnar
þannig: Mjólk 26,550 ltr, nauta-
kjöt 420 kg og húðir á 430 kg
Sauðfjárafurðir verði ákveðnar
3060 kg kjöt, 612 kg gærur, 340
kg ull og 200 slátur. Þá leggja
þeir til að garðávextir verði á-
kveðnir 1000 kg. Ennfremur gera
þeir tillögur um uppstillingu á
gjaldablið verðlagsgrundvallariins.
Þá gera fulltrúar framleiðenda
kröfur til, að verði samsetningu
búsinis breytt skuli breyta gjalda
liðum verðlagsigrundvallarins til
samræmis við það og tilgreina
þeir flutningskostnað sérstaklega.
Ennfremur gera þeir þá kröfu, að
við ákvörðun gjaldahliðar verði
reiknað með hækkunum, sem leið
ir af innflutningsgj aldi skv. bráða
birgðalögum nr. 68 frá 3. sept s.l.
Báðir aðilar gera tillögu um
uppstillingu á gjaldahlið verð-
lagsgrundvallar eins og áður
greinir miðað við „400 ærgilda
bú‘“. Tilfærður er hér hver ein-
stakur gjaldaliður eftir tillögu
hvors aðila í fjárhæð króna, en
sundurliðunun) sleppt.
6. Skýrslur Hagstofu íslands um
innflutning og sölu á fóðurbæti
og áburði.
7. Skýrslur og úrtakskannanir
Efnahaigsstofnunariinnar um
tekjur iðnaðarmanna, sjómanna
og verkamanna.
8. Skýrslu Hagstofu íslands um
nettótekjur af búrekstri skv.
verðlagsgrundvelli verðlagsár-
anna 1964/1965 — 1967/1968
og meðal nettótekjur búa í sér-
úrtaki hvert tekjuár 1965-1967,
skv. landbúnaðarframtölum til
Skatts.
Við ákvörðun verðlagsgrund-
vallar skiptir höfuðmáli, að fyrir
hendi séu sem öruggastar upplýs-
ingar um það, hvort þær tekiur,
sem, framileiðendum voru ætlaðar
við fyrri verðákvarðanir hafi náðst
eða ekki. _Áður-greindar skýrslur
Hagstofu fslands- um nettótekjur
framleiðenda af búrekstri sam-
kvæmt verðlagsgrundvelli og
nettó-tekjur búa eftir landbúnað-
arframtölum til skatts leiða í Ijós,
að bilið milli nettótekna skv. verð-
lagsgrundvelli og samkvæmt úr-
takinu hefir vaxið á síðustu árum
framleiðendum í óhag.
Verðlagsgrundvellir, sem gilt
hafa á undanförnum árum hafa
lítið breytzt í megin-atriðum, þótt
á sama tíma hafi átt sér stað veru
legar breytingar í búrekstrinum.
Þannig hefir t.d. bústærðin sam-
kvæmt grundvellinum tekið litl-
um breytingum, þótt búin hafi
vfirleitt stækkað. Sumir aðalgjalda
liðirnir svo sem kjarnfóður og á-
burður hafa ekki tekið breyting-
um, sem séu í samræmi við breyt-
ingar á innflutningi, sölu og notk-
un þessara vara.
Þegar á þetta er litið þykir yfir
mefndinni rétt að ákveða nýjan
verðlágsgrundvöll með hliðsjón
af varatillögum neytenda og til-
lögum framleiðenda svohljóðandi:
Bústærðin ákveðist: 10 kýr, 2
aðrir nautgripir, sem samsvara
20 ærgildum og 180 kindur.
Afurðamagn ákveðist: Mjólk
29.500 ltr. nautgripakjöt 455 kg,
nautgripahúðir 40 kg. heima
notuð mjólk kr. 1.479,00. kinda
kjöt 2.754 kg, gærur 551 kg,
ull 325 kg, og kartöflur 1.000
kg.
Tillaga
fulltr. neytenda
kr. 50.537,00
— 46.754,00
— 15.579,00
— 4.413,00
— 45.214,00
— 17.604,00
— 36.043,00
— 11.241,00
— 264.505,00
kr. 491.890,00
Til’laga
framleiðenda
61.320,00
62.046,00
— 16.000,00
— 4.413,00
— 55.100,00
— 19.320,00
— 80.652,00
— 20.000,00
— 311.357,00
kr. 630.208,00
fulltr.
1. Kjarnfóður
2. Áburður
3. Viðhald og fyrn. húsa
4. Viðhald girðinga
5. Kostn við vélar
6. Flutningskostnaður
7. Vextir
8. Annar kostnaður
9. Laun o.fl.
Aðilar höfðu lagt fram í Sex-
mann.nefnd tillögur um gjalda-
hlið verðlagsgrundvallarinis eins
og þær, sem að ofan greinir að því
frátöldu, að í tillögum neytenda
er launaliðurinn tilfærður kr.
283.900,00 og flutningskostnaður
kr. 19.320,00. FulLtrúar framleið-
enda taka fram, að launaliður i
tillögu þeirra kr. 311.357,00 sé
settur fram án tillits til fríðinda
launafólks, en í íyrra hafði verið
upplýst, að þau væru um eða yfir
4%.
Eigi var 'ágreiningur milli aðila
um verðlag á kjarnfóðri eða á-
burði.
Meðal þeirra, gagna, sem nefnd
in hefur aflað eða hafa verið lögð
fram í miálinu eru eftirfarandi:
1. Verðlagsgrundvöllur landbúnað
arvara frá 1. 9. 1967 — 1. 9.
1968.
2. Framreikning Haigstofu íslands
á verðlagsgrundvellinum mið-
að við ágústmánuð s.L.
3. Niðurstöður úrtakskönnunar
Hagstofu fslands eftir sérúr-
taki 89 bua úr aðalúrtaki land-
búnaðarframtalanna 1968.
4. Úrvinnsla Búreikningaskrif-
stofu landtoúnaðarins fyrir Sex-
manna-nefnd úr 61 búreikningi
fyrir árið 1967, ásamt útreikn-
ing*im á notkun kjarnfóðurs oe
áburðar á ærgildi s.l. 5 ár
5. Skýrslur Kristjáns Karlssonar
og Óskars Guðmuodssonar um
vinnuathuganir fyrir Sex-manna
nefnd 1966, 1967 og 1968. í
Gjaldahlið verðlagsgrundvallar-
ins ákveðist þannig: (sjá grund
völlinn sjálfan á öðrum stað
á síðunni).
í ofanskráðum fjárhæðum
gjaldahliðar er reiknað með %
hlutum hækkunar vegna innflutn
ingsgjalds skv. lögum um innflutn
ingsgjald o.fl. nr. 68 fi^á 3. sept
s.l., en % hluti bætist við þ. 1.
desember n.k.
Vextir eru ákveðnir með hlið-
sjón af eiginfjárvöxtum í fyrri
verðgrundvelli oig vaxtagjöldum
samkvæmt búreikningum.
Tímakaup bóndans er ákveðið
með hliðsjón af 3. taxta Dagisbrún
ar og kauptöx'tum iðnaðarstétt-
anna og þá sérstaklega hafður til
viðmiðunar timakaupstaxti Tré-
smiðafélag.; Reykjavíkur Orlof.
veikindadagar o.þ.h. er innifalið
í kaupi bóndans.
Verð á ull og gærum ákveðst
þannig í grundvellinum:
Ull kr. 10,00 hvert kg.
Gærur — 34,00 — —
yfirnefndarmaður. Jón Þor-
steinsson gerði ágreining varð-
andi 4 eftirtalin atriði i framan-
I greindum grundveli. Magn kjarn-
fóðurs, vinnutíma bóndans, mjól-k
urmagn og frádrátt vegna heima-
notaðrar mjólkur.
Yfirnefndarmaður, Ingi Tryggva
son, gerði ágrei-ning varðandi eft-
irtalin atriði. Kostnað við vélar,
vexti, laun og áburð, en samþykkti
tvo síðastgreinda liði eftir að hans
tillögur um þau efni höfðu verið
felldar.
Reykjavík, 30. sept. 1968,
Guðm. Skaftason
(Sign.)
Ingi Tryggvason Jón Þorsteinsson
(Sigri.) (Sign.)
Verðlagsgrundvöllur frá 1. 9. 1968 til 31. 8. 1970
með áhrifum 20% innflutningsgjalds að % hlutum
GJÖLD:
1. Kjarnfóður:
a) Fóðurmjöl 1.160 kg á 8/91
b) Maismjöl 7.444 — - 6/72
c) Póðurmjólk 350 -------- 2/70
2. Áburður:
a) Köfnunarefni 2.280 — -16/98
b) Fosfórsýra 1.220 ------10/80
c) Kalí 810-------6/89
3. Viðhald og fyrning húsa:
a) Timtour
b) Þakjárn
c) Málning
d) Annað
e) Fyrning (3% af 400.000,00
4. Viðhald girðinga:
a) Timbur
b) Gaddavír
5. Kostnaður við vélar:
a) Aðkeypt viðgerðarvinna
b) ) Varahlutir
c) Benzín
d) Diesel-olía
e) Smurolía og frostlögur
f) Fyrning (10% af 200.470)
6. Flutningskostnaður:
7. Vextir:
8. Annar kostnaður:
9. Laun:.
a) Laun bónda 2900 klst. á 78/00
b) Laun húsfr. 600 klst. á 56/06
c) Laun ungl. 1000 klst. á 35/00
d) Sjóðagjöld
TEKJUR: «CT."7 " •
1. Nautgripaafurðin
Mjólk 29.500 ltr. I. verðfi á 10/612«
UN-úrvail II. verðfl. 20 k gá 81,00
UNI, AKI úrval 27 kg - 71,00 III. verðfl.
AKI, UNII IV. verðfl. 65 kg - 65,50
NI, AKII V. verðfl. 40 kg - 59,72
NII, KI, UKI VI. verðfl. 83 kg - 52,17
KII VII. verðfl. KIII, AKIII, 105 kg - 48,27
UKII, UNIII VIII. verðfl. 62 kg - 39,53
UKIII A IX. verðfl. UKIII B, 10 kg - 33,62
NIII, KIV 43 kg - 28,25
Húðir 40 kg
-r- Heimanotuð mjólk 2. Sauðfjárafurðir: I. verðfl.
DI, DII, VI II. verðfl. DIII, VII, 2103 kgá 77,53
SI, SII III. verðfl. 172 kg - 69,57
GI IV. verðfl. 21 kg - 54,26
ÆI, HI V. verðfl. 335 kg - 31,69
ÆII, HII 123 kg - 25,91
Gærur 551 kg - 34,00
Ull 325 kg - 10.00
Slátur 180 stk 3. Garðávextir: - 80,19
Kartöflur 1000 kg - 8,49
Bústærð:
10,0 kýr
2.0 aðrir nautgripir
180.0 kindur
10,0 tunnur kartöflur
kr. 10.335,00
— 50.024,00
— 945,00 kr. 61.304,00
kr. 38.714,00
— 13.176,00
— 5.581,00 kr. 57.471,00
kr. 1.947,00
— 880,00
— 730,00
— 700,00
— 12.000,00 kr. 16.257,00
kr. 2.716,00
— 1.909,00 kr. 4.625,00
kr. 9.000,00
— 8.170,00
— 9.505,00
— 2.382,00
— 984,00
— 20.047,00 kr. 50.088,00
kr. 21.459,00
kr. 44.690,00
kr. 18.912,00
kr. 226.200,00
— 33.636,00
— 35.000,00
— 1.100,00 kr. 295.936,00
Útgjöld alls kr. 570.742,00
kr. 313.076,00
— 1.620,00
— 1.917,00
— 4.258,00
— 2.389,00
— 4.330,00
— 5.068,00
— 2.451,00
— 336,00
_ 1.215,00
— 700,00 1.479,00 kr. 335.881,00
kr. 163.046,00
— 11.966,00 /
— 1.139,00
— 10.616,00 \
3.186,00
— 18.734,00
— 3.250,00 14.434, (fl kr. 226.371,00
8.490,00
Alls kr. 570.742,00
I