Tíminn - 15.07.1969, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 15. júlí 1969.
I
15
HÖTEL
Ódýr og góður matur og
gisting • fögru umhverfi
vfS miffborglna.
ROTTUR
Framhald af bls. 1.
an þau bíð'a dauðans. Á-
,standið í fitóttaimanoabúöuim
mim þó vera skórra, en þar
mun þó verð á matrvönu
orðið geysilhátit. Tii dæmis
er saigit, að eiinin kijúMingur
kosti 1300 kr., vel að
merfeja, ef hann slkyildi
fionasit einihvers staðar. Ann
ans lifir fóllkið mestmegnis
á rottum, jurtum og rótum,
ei iítið er að finna af aeti-
ilegum jurtum núna.
LANDFARI
Framhald af bls. 5
sem mest í þaignargiltíi — og
nseg etr reisn haos og riitsnild
til a@ þola slíikt.
En ef það eir ætiun Sunnu
diagsblaðs Tímans að kynna
ffleiiri „postula saonleilkians" á
niæstuinni er rétt, að aðstand-
endur blaðsins viti, að meira
þairf til e n laniglofeur og end-
urdlíflguð kreddluivásindi.
Kaupandi blaðsins.
MBDIIR
ÞRIÐJUDAGSGREIN
Framhald af bls. 9
ið tekin fösfum tökum þegar
í árslok 1967. Þá hefði áreið-
anlega t.d. verið grundvöllur
fyrir því að koma á fót sam-
starfsnefndum á hinum ýmsu
sviðum hugsanlegs útflutnings
svo sem í húsgagnaframleiðslu,
fataiðnaði, keramikframleiðslu,
unnum ullarvörum, gærum og
skinnum — og þannig mætti
telja áfram. Þá hefði þurft
að koma á nánu samstarfi þess
ara aðila við innlenda teiknara,
hönnuði og listamenn, jafnhiiða
því sem þjónusta bankakerfis
og utanríkisþjónustu hefði ver
ið stóraukin. Ef þetta hefði
verið gert, væri kannski við
því að búast, að um þessar
mundir væri að hefjast nýr
útflutningur, eða að minnsta |
kosti raunverulegur grundvöll!
ur lagður að nýjum útflutnings i
iðnaði, sem nú er of skammt I
kominn.
f sambandi við ofangreint,
er að lokum fróðlegt að kanna
hvaða tökum t.d. Bretar og
Finnar — og þá einkum hinir
síðarnefndu — hafa tekið þessi
mál í kjölfar róttækra breyt-
inga á gengi gjaldmiðils þess
ara þjóða. Eftir lækkun sterl-
ingspundsins í Bretlandi á ár-
inu 1967 færðist nýtt líf í
brezka bankakerfið og róttæk-
ar ráðstafanir voru gerðar af
ríldsvaldi og hinum ýmsu bönk
um, sem að verulegu leyti mið
uðu að því að styrkja stöðu
brezks iðnaðarútflutnings eftir
TÍMINN
hina tæknilegu breytingu á
gjaldmiðlinum. Til þess var
líka ieikurinn gerður. Hver
bankinn á fætur öðrum gaf út
kynningarefni um markaðsmál
útflytjendum til aðstoðar og
þegar í stað var gripið til að-
gerða á erlendum mörkuðum
tii að kynna brezkan iðnvam-
ing. Og þessar aðgerðir voru
ekki með öilu ástæðulausar.
þegar á það er litið, að árið
1967 voru meðalt.ekjur fjöl-
skyldu í Bretlandi um $ 4.400
á ári, miðað við um $8.000
í Bandaríkjunum, en þar voru
meðaltekjur svertingja um
$ 5.500 á ári, eða nokkru hærri
en í Bretlandi. f Finnlandi voru
meðaltekjur svipaðar og í Bret
landi eða um S, 550 á einstakl-
ing. Eins og kunnugt er lækk-
uðu Finnar gengið um 23%
rétt á undan Bretum, en sam-
hliða gengisbreytingunni gerðu
Finnar víðtækar ráðstafanir til
að styrkja grundvöll útflutn-
ingsframleiðslunnar með þeim
árangri, að útflutningur jókst
á árinu 1968 um 30% og við-
skiptajöfnuðurinn varð hagstæð
ur í fyrsta sinn síðan 1959.
Margt er líkt með útflutnings-
málum Finna og fslendinga.
Skógarnir eru þeirra fiskur þó
að útflutnimrsprósentan sé ekki
jafnhá og hjá okkur, en hún
var til skamms tíma um 60%.
f kjöifar þessara ráðstafana
hefur hver ný útflutningsgrein
in á fætur annarri náð að þró-
ast í Finnlandi á síðastliðnum
1—2 árum. Má þar m.a. minna
á gler, keramik, húsgögn af
nýrri gerð og úr nýjum efnum,
m.a. trefjanlasti, fatnað og
ýmsa vefnaðarvöru. Þar hefur
komið tii virk samvinna ríkis-
valds, iðnrekenda og banka-
kerfis.
Fróðlegt er að líta á hina
fjármálalegu hlið þessara mála
hjá Finnum. Árið 1963 var sett
ur á stofn sérstakur Iðnvæð-
ingarsjóður, sem starfar í ná-
inni samvinnu við Alþjóðabank
ann og hliðarstofnanir hans, m.
a. Intemational Finance Cor-
poration (IFC). Fram að síð-
ustu áramótum liafði þessi
sjóður lánað andvirði 54 millj.
Bandaríkjadala til 468 aðila,
einkum til lítllla og meðal-
stórra fyrirtækja til þess að
gera þeim kleift að styrkja
samkeppnisstöðu sína í út-
flutningi. Meirihluti þessara
lána hefur farið til fyrir'tækja
í málmiðnaði, m. a. í skipa-
smíðum, vefnaðar- og fataiðn-
aði svo og í matvælaiðnaði.
Lögð hefur verið áherzla á
kennslu og víðtæka framleiðslu
starfsemi í sölutækni og með
aðstoð þessa fjármagns, sem
er að vemlegum hluta alþjóð-
legt, hefur verið komið á fót
nýju kynningar- og auglýsinga-
fyrirtæki á vegum hins finnska
útflutningsiðnaðar, sem hefur
það meginhlutverlt að styðja
við nýjar útflutningsgreinar,
þróa nýjar útflutningsvörur
og kynna þær á erlendum vett-
vangi auk þess sem víðtæk
tæknileg og fjárhagsleg aðstoð
er látin í té. Eftir erfiðleikana
á árum 1966 og 1967, sem stöf-
uðu af minnkandi eftirspum á
erlendum mörkuðum eftir
pappírsvörum — þessum stóra
þættl í útflutningi Finna —
varð Finnum Ijóst, að ef tak-
ast ætti að bæta gjaldeyris-
stöðuna að nýju og halda eðli-
legum gjaldeyrisforða, yiði að
vinda bráðan bug að því að
styrkja stoðir nýrra útflutn-
ingsgreina. Þetta tókst Finnum
með þeim aðgerðum sem að
framan hefur verið lýst og þeir
hafa öðlazt áframhaldandi
traust alþjóðlegra lánastofnana
í sambandi við hinn nýja út-
flutningsiðnað, því að á þessu
ári fá þeir nýtt lán frá Alþjóða
bankanum að upphæð 22 millj.
Bandaríkjadala. Lánið er veitt
til 17 ára með 614% vöxtum og
með ábyrgð finnska ríkisins.
Það sem að framan hefur ver
ið sagt ber alls ekki skoða sem
fullyrðingu um, að alls ekkert
hafi verið gert í þessum mál-
um. Vonandi verður frum-
kvæði iðnrekenda sjálfra vísir
að öðru meira, en því miður
er ekki stórmannlega að þeirri
starfsemi búið. Og að sjálf-
sögðu verður að nýta að fullu
alla möguleika í sambandi við
álvinnsluna. Mjög margt bend-
ir til þess, að bæði austan hafs
og vestan séu fyrir hendi mark
aðir fyrir margvíslegan íslenzk-
an iðnvarning. En ekkert gerist
af sjálfu sér og þegar um það
er að ræða að byggja upp nýj-
ar atvinnugreinar duga engin
vettlingatök. Úr því að minnzt
hefur verið á fjarlægðina til
Færeyja sem rök fyrir því, að
þar kunni að vera fyrir hendi
sölumöguleikar, mætti í leið-
inni koma því að, að við erum
nær 220 millj. manna markaði
en nokkur önnur Evrópuþjóð
og hér er um að ræða markað
sem að mestu er ókannaður
fyrir umræddan útflutningsiðn
að. Það, sem reynt hefur verið
á tiltölulega skömmum tíma á
þessu mikla markaðssvæði lof-
ar góðu, en þar verða að fara
saman skipulögð vinnubrögð
og réttar aðferðir, ef árangur
á að nást.
Fjársjóður
heilags Gennaro
(Theasure of San Gennaro)
B rá ðs k emmit iileg, ný, ítölsk-
amierísk gamanmynd í litum.
Myndio eir með ísl. texta.
Sýnd kl. 5 og 9
Aðvörunarskotið
(Warning shot)
Hör'kuspennandi leynilög-
reglumynd í Technicolorlit-
um frá Paramount.
— íslenzkur texti. —
Aðalhlutverk:
Daivid Janssen (sjónvarps
stjaroam í þættinum
A fflóbta).
Ed Begley
Keenan Wynn
Bönnuð irnnan 12 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Slm nS4<
Víðfræg og snilldarvel gerð
ítölsk stórmynd. Tvöföld verð
lauoiamynd.
Sýnd ld. 5 og 9
Bönnuð innan 16 ára.
Hörkuispennandi og mjög við-
burðarfk ný ítölsk stórmynd
í litum og CinemiaScope.
Steve Reeves
Bönnuð börnum innan 12 ára.
Sýnd kl. 5 og 9.
Því miður hefur ekki enn
dregið úr hinum tíðu yfirborðs-
skrifum, sem gerð voi*u að um-
talsefni hér að framan. í for-
ustugrein Mbl. s.l. sunnudag,
13. júlí segir, að nú sé iðnaður
landsmanna á uppleið og „stöð
ugt fleiri iðnfyrirtæki leita fyr
ir sér um útflutning með um-
talsverðum árangri“. Er ekki
bráðlega kominn tími til að
að hætta öllu bessu tali, sem
því miður er ekki samkvæmt
raunveruleikanum. Hér sem
annars staðar hæfa betur verk
en orð — þau geta komið síðar.
A VÍÐAVANGI
Framhalö af bls 5
unum og það er ekki búið að
útdeila enn þessum 300 millj-
ónum, sem samið var um í vet-
ur. Samt þakkar Mbl. Sjálfstæð
ismönnum fyrir það að fiskur
hefur lagzt að Norður- og Aust
urlandi, þótt þar eigi hafísinn
sjálfsagt meiri þakkir skilið j
en Bjami. En ekki er öðru en j
hógværðinni fyrir að fara hjá
Sjálfstæðismönnum. Þraut-
seigja og þolinmæði er svo j
sannariega ekkl hjá ríkisstjóm-
inni. Hún er hjá fólkinu, sem
umber slíka ráffileysis og ódugn
aðarstjóm misseri eftir miss.
eri, stjóm sem situr í blóra við
vilja mikils meirihluta þjóðar-
innar. T.K.
Herrar mínir og frúr
(Signore & Signorl)
— Islenzkur texti —
Bráðsujöl) og metnfyndim
ítölsk-frönsk stórmynd un
veikleika holdsins. gerð af
ítalska meistaranum Pietro
Germi — Myndin hlaut hin
frægn gullpálmaverðlaun t
Cannes fyrir frábæn skemmt
anagildi
Viraa Llsi
Gastone Moschin og fl.
Bönnuð bömum yngri
en 12 ára
Ný aukamynd:
Með Apollo 10 umhverfis
tunglið í mai sj.
Fullkomnasta geimferðamynd
sem geirð hefur verið til
þesisa.
Sýnd kl. 5 og 9
iÍTIPIÍ
Shenandoah
Afair spennandi og viðburðax
rík amerisk litmynd, með
James Stewart
Rosemary Forsyth
— Islenzkur texti. —
Bönnuð inann 12 ára.
Endursýnd kL 5, 7 og 9
T ónabíó
&ÆJARBÍ
Slrv 5018*»
Orustan um Alsír
Fíflaskipið
(Ship of Fools)
fsilenzkur texti
Afar sfeemmtileg ný amerísk
stónmynd gerð efitár himnd
frægu skáldsögu eftir Kather
ine /\nne Porteir. með úrvails
leiteuiruinium
Vivian Leigh,
Lee Marvin,
Jose Ferrer.
Oskar Wemer,
Simone Signoret o. ffl.
Sýnd kl. 9
Lifum hátt
— Islenzkur texti. —
Spremghlægileg gamanmynd
með Da-nny Kay.
Endursýnd kl. 5 og 7
The Trip
(Hvað er LSD?)
— Islenzkur texti. —
Einstæð og aithyglisverð
ný, amerísk stórmynd
í litum. Furðuilegri
tækni i ljósum, litum og
tónum er beitt til að gefa
áhorfendum nokkra mynd af
hugarástandi og ofsjónum
L S D neytenda.
Bönnuð innan 16 ára.
Sýnd kl. 5,15 og 9
LAUGARA8
Slmar S207S oo S815C
Rebecca
Ogleymanleg amerísk stór-
mynd Alfred Hitschcock’s
með
Laurence Oliver
Joan Fauntaine.
— .slenzkur texti. —
Sýnd kL 5 Og 9
Vipfræg bandatisk Irtmynd um
daamda afbrotamenn, sem þjátf-
aOir voru tii skemmdarverka 03
sendir á bak við vraline FjéP-
verja I siðasta sttóPi,
Sýntf kl. B Qfl 9.