Tíminn - 15.10.1969, Blaðsíða 7

MIÐVIKUDAGUR 15. október 1969.
TIMINN
7
KLÍKAN.
Á fruinmálinu „Thc group“.
Leikstjóri: Sidney Lumet.
Kvikmyndari. Boris Kaufman.
Handrit: Sidney Bueliman
byggt á samnefndri skáldsögu
eftir Mary McCarty.
Tónlist: Charles Gross.
SýningarstaSur: Tónabíó.
Myndin er í litum og íslenzkur
texti er eftir
Loft Guðmundsson.
Sýningartími 150 mín.
Þetta er sérdeilis vel leikin
og vel gerð mynd. Flestir kann
ast við bók Mary McCarty um
átita yfirstóttars túl ku r sem
brautskráðust frá Vassar 1933.
Þær eru allar mjög ólíkar
og er yið skiljum við þær 1940,
hafa fæstar stýrt heitu fleyi
í höfn. Hér er mikið drepið á
kynferðismá'l ag getnaðarvarn-
ir sem vom bannaðar í ýmsum
fylkjum Bandarikjanna á þess
U'in tímum.
Kreppan mikla kemur litið
við þær flestar, nema Kay
fJoanna Pettet) en maður henn
ar Harald (Larry Hagman)
missir afvinnuna. Við sjáiyn
verkamenn með, kriifuspjötd
bregða fyrir þegar Helena
(Kathleen Widdoes) kemur frá
Evrópu úr námsferð.
Hver einasta þeirra á samúð
áborfenda óskipta. Þó eru þær
heldur leiðinleg fyrirbrigði
nema Polly (Sirley Knight),
sem er manneskjulegust. Libbv
(Jessica Walter) er dauðhrædd
við kynlíf en gefur samt karl-
mönnum óspart undir fótinn.
Lumet sýnir okkur breytingar
á lífi hennar, þar til hún er
orðin kjaftaskjóða í hópi rit-
höfunda og Maðamanna nízk,
og illkvittÍTi.
Priss (Elisabeth Hartmann)
gengur að því með oddi og egg
að láta gott af sér leiða nieð '
því að vinna að umbótatillög-
um Roosevelts. Hún giftist
barnalækni en bæði hún og son
urinn langþráði verða tilrauna
dýr hans og í lokin sjáum við
þessa ákveðnu stúlku, bælda
og niðurbeygða af að eltast við
kennisetningar sem henni
fi'nnast ranigar.
Pokey (Mary-Robin Redd)
er feita, ríka stúlkan í bekkn-
um. Við sjáum minnst af henni
þar sem líf hennar er svo
hver.sdagsleg't. Hún giftist og
eignast trvíb'ura og lifir venjm-
legu lífi yfirstéttarkonu.
Dotte (Joan Hackett) geng-
ur í eina sæng nveð málara
(Richard Mulligan) og veit vel
að hann er ekki að tæla hana,
þó að í ölluni sögum sem hún
hafði lesið. væri því þannig
farið. Samtal þeirra í rúminu
er bráðskemmtilegt.
Polly fer að vinna á rann-
sóknarstofu í sjúkrabúsi og á
ástarævintýri með húsbónda
Libbyar. Sá er dæmigerður
menntamaður á þeim tímá, er
í flokknum, giftur Gyðinga-
konu og er í sálgreiningu. Það
er bráðfyndið þegar hann út-
skýrir sálgreininguna fyrir
henni Seinna, þegar faðil’
hennar flytur til hennar, gift-
ist hún lækni sem er óvenju-
legur persónuleiki.
Lakey (Candice Bergen) er
sú fegursta í klíkunni, hún fer
til Bvrópu tií að nema lista-
s'ögu og kemur aftur í stríðs-
byrjun með greifaynju. Hinar
átta sig ekki strax, en ekki
stendur á fordómiunum þegar
ljiós rennur upp fyrir þeim.
Kay á sízt heima í klíkunni.
hú*n var með skólastyrk sem
er þessum broddborgurum
þyrnir í augum. Hún giftist
fyrst og deyr fyrst, hún er
metðnaðargjörn og ákveðin.
Maðurinn sem hún velur upp-
fyllir ekki óskir hennar, en hún
á lika sinn þátt í að draga nið-
ur hvern neista af framtaki
sem í honum býr. Það kemur
betur fram í bókinni, hvernig
kuldi hennar og ísmeygileg
frekja eyðiieggja sambúð
þeirra, enda er Harald ekki
sterkur persónuleiki.
Tó'nlistin í myndinni er svo
vel valin áð sjaldgæft er,' kór
kvenna syngur og undirstrikar
harmleik þeirra.
Lokaatriði hennar er stór-
brotið í einfaldleika sínum.
þegar Harald spyr Lakey hvort
Kay hafi tekið þáft í kynvilii
hennar í skóla. og hún svarar
þannig að hann getur ekki orð-
ið viss í sinni sök. Helena rif.i-
ar upp fögru fyrirheitin sem
runnið hafa út í sandinn á þess
um 13 árum, vegna linku
þeirra. eigingirni og sjálfs-
elsku.
f HLJÓMLEIKASAL
SINFÓNÍUHLJÚMLEIKAR
Vetrarstarfsemi Siinfóníu-
hljómsveitarinnar, færfet nú
óðum í sitt fasta horf, og hefur
sveitin fallið óvenjufljlótt inn í
sitt hílutverk. Á öðrum tónleik
um hennar. sem fram fóru s.l.
fimjmtudag, gaatti naumast á-
hrifa frá starfshléi sumarsins.
Það telst tíl viðburða, þegar
um fru'mflutning nýrra verka
er að ræða í o'kkar hljómleika-
sölum, en þegar við erum orð-
in fyrst Evrópulanda til að
koma nýsm'íðuðum verkum á
framfæri, verður varla neinn
ásakaður fyrir stöðnun. Það
verður að teljia djarflegt fyrir-
tæki á öðrum tónleikum starfs-
ársins að tefla frarn hinni ný-
fæddu sinfóníu Karls Haid-
mayer, sem samin var og frum
flutt árið 1968. — Stjórnandi
þessara tónleika var Alfred
Walter, og hefur höfundur til-
einkað honum verkið. Sinfonia
þessi er í fimm þáttum og eru
tveir „Scherso“ þættir eftir-
tektarverðir, og sá hægi „An-
dante“ hefur til að bera falleg-
ar „Cantilenur1, í blásarai-ödd-
Píanótónleikar
Fyrir um það bil tíu árum
stóð hér á konsertpa'lli ung
stúlka, og lék þá í fyrsta sinn
fyrir Rey’kvíkinga. — Leikur
hennar var þá strax, óvenju
þroskaður og mótaður og lof-
aði ennþá meiru. Nú er bes«i
sama stúlka, Ann Schein, orðin
fullþroska listakona. sem s.i.
laugardag ék fyrir áheyrend-
ur Tónlistarfélagsixis.
Á þes-sum árum hefur Ann
Schein þroskazt enn meir. og
Kafað enn dýpra sem píanóleik
ari. Tækni hennar virðast engin
akmörk sett. ag úr hverri eld-
raun. er sem hún komi rnarg-
efld. — Þó situr tæknin ein
aldrei í hásæt.i hjá henni með
rnýkt í hverjúm 'ón — frá veik
asta „piano" til hins sterkasta
„forte", fer hún mildum en þó
styrkum höndum um allt, en
lætur þó aldrei sterka skap-
gerð hlaupa með sig í gönur.
í jafnólíkum ' verkum og són
ötum Schuberts og Carter’s —
dró listakonan upp eins konar
samnefnara. mildi hins fyrr-
nefnda var líka að finna innan
bykkra veggja Carter’s-sónöt-
unnar í sónötu Schumann’s tal
aði listakonan annað mál, þar
, á höfundur. sem svo oft * sín-
um verkum einkaviðtal við sitt
hljóðfæri. (nnri línur þess og
iti dm An.n Schein fram af-sál
rænum skilningi svo ævintýri
líktist í hve'-fulu skini lækk-
mdi hausteólar er sálarbót að
slíkri gestakomu.
Unnur Arnórsdóttir.
um. Burðarás verksins — hinn
sérstæði „rytmi“, fórst slag-
verksmönnum mjög vel úr
hendi, ag hl'jómsveitin fór með
sigur af hólmi, ag sýndi jafn-
framt tæknilegri getu, að sam-
staða í heildarsvip er með
góðu móti. Verkið er áðgengi-
legt og var hressilegt undir
stjórn Alfred Walters. Staðsetn
ing þess á e-ftir umfangsmik-
illi rómantik efnisskrár var
ágæt tilbreyting: — Sinfoniska
ljóðið „Tasso“ eftir Franz
Liszt virgðist l'ítið annað en
.,instruimien'terað“ píanó, og
stenzt það að vissu marki ekki
samjöfnuð við önnur sinfonisk
verk Liszts. Hljómsveit og
stjórnanda virtist samt láta vel
að túlka hinar hástemdu línur.
og var góð stígandi í verkin.u.
Það þarf afburða túl'kanda.
til að halda hlustand'a við efn-
ið í píanó-konsei’timwn í D-
moll eftir Sergei Rakhmanin-
off, en einmitt það gerði Ann
Schein. Með al'gjörum vfirburð
um, lék hún þennan konsert.
sem svo sannarlega gefur
hvergi eftir tæknilega séð
Stórum og breiðum línum safn
aði Ann Sehein saman í aðdáan
lega heildaiTnynd Hlutur
hljómsveitar er stór í þessu
verki. og fylgdi sveitin þar vel"
hinni skapmiklu listakonu. sem
ásanit stjórnanda hlaut mjög
hjarta'nlegt lof.
Unnur Arnórsdóttir.
Á myndinni sjást, fyrsta frá vinstri: Polly (Shirley Knight),
Pokey (Mary-Robin Redd), Libby (Jessica Waltcr) og Kay
(Joanna Pettet), helniiugur klíkunnar.
Það dylst eng'Uim að Lumet
er mi'kill listamaður. Það er
skemmst að minnast „Húmar
hægt að kveldi“. sem var sýnd
í Hafnarbíói i sumar. ,,Hæðin“,
sýnd í Gamla bíói fyrir bveim-
ur árum op „Veðlánarinn",
sýnd fyrir fjórum árum í Laug
arásbíói og „Tólf reiðir menn“,
sýnd í Stjörnubíói (að mig
minnir, fyrir nokkrum árum).
Tvær nýjiustu myndir hans eru
„The dead'ly affair“. byggð á
sögu eftir John Le Carré og
„Bye bye braverman", byggð á
sögu eftir Wallace.
Það ætti enginn að missa af
þessari mynd, sýo sérstök er
hún og vel unnin.
Einnig er ástæða að benda
fólki á Le bonheur (Hamingj-
an) eftir Agnés Warda sem er
eiginkona Jaques Demy er
gerði „Les Parapluies de Cher
bourg“. Önnur mynd frúarinn
ar, „Cléo de cinq a’sept“ var
sýnd í sjónvarpinu, en hún afl
aði henni heimsfrægðar á sín-
um tíma. P.L.

$} Holland ervætusamt og þvf
framleióaHollendíngar mjög é
9 fínt borósalt^sem þolirbetur 6
S rakaogrennur því alltaf jafn T
9 leikandi létt! (P
\v *•
f NEZO borósalt er ódýrast f