Vísir - 14.11.1978, Síða 10

10
VÍSIR
Utgefandi: Reykjaprenth/f *
Framkvæmdastjóri: Davið Guömundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson. Fréttastjóri
erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Umsjón meö Helgarbiaöi: Arni
Þórarinsson. Blaöamenn: Berglind Asgeirsdóttir,Edda Andrésdóttir, Gisli
Baldur Garðarsson, Jónlna Michaelsdóttlr, Jórunn Andreasdóttir, Katrtn Páls-
dóttir, Kjartan Stefánsson, Oli Tynes, Sigurveig Jónsdóttir, Stefán Kristjáns-
son, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson.
Ljósmyndir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. Utlit og hönnun: Jón
Oskar Hafsteinsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingarog skrifstofur:
Sfðumúla 8. Simar866U og 82260.
Afgreiösla: Stakkholti 2-4 simi 86611.
Ritstjórn: Siðumúla 14 simi 86611 7 llnur
Askriftargjald er kr. 2400,-
á mánuöi innanlands.
Verð i lausasölu kr. 120 kr.
eintakiö
Prentun Blaöaprent h/f.
Atvinnurekenda-
áróður og verka-
lýðsstefna
Einsýnt er að ríkisstjórn A-f lokkanna og Framsóknar
ætlar að verða betur ágengt í því að skerða verðbætur á
laun en stjórn Geirs Hallgrímssonar. Stjórnin áformar
nú verðbótatakmarkanir, sem eru all-miklu meiri en
febrúarlögin gerðu ráð fyrir. Þar að auki á að banna
grunnkaupshækkanir á næsta ári.
Fæstum dylst við ríkjandi aðstæður í íslensku efna-
hagslíf i, að hér er um að ræða óhjákvæmilegar aðgerðir.
Sannleikurinn er sá, að febrúarráðstafanirnar voru of
linar að þessu leyti. Vísir var fylgjandi þeim aðgerðum
og styður því frcmur þau áform,sem fram koma í tillög-
um Jóns Sigurðssonar hagrannsóknarstjóra og rfkis-
stjórnin hefur gert að sínum.
En aðstæður eru mikið breyttar frá því í febrúar. Þeg-
ar Vísir lýsti yfir stuðningi við febrúarlögin var lögð á
það áhersla að lífskjör almennings yrðu ekki bætt með
því að f jölga verðlausum krónum í launaumslögunum.
Kjarni málsins væri sá að við þyrftum að auka verðgildi
krónunnar á ný. Af hálfu verkalýðsforystunnar var þvi
einu svarað til, að hér væri um að ræða harðasta
atvinnurekendaáróður og kaupránsstefnu.
Nú er nýlokið verkalýðsráðstefnu Alþýðubandalags
ins. Þungamiðjan í ályktun ráðstefnunar var sá boð-
skapur, að lífskjör fólksins í landinu yrðu ekki bætt með
því að fjölga verðlausum krónum í launaumslögunum.
Vísir tekur enn sem fyrr undir þetta sjónarmið. Viðhorf
blaðsins er það sama og áður. Sú ein breyting er orðin á,
að það sem í febrúar var kallað atvinnurekendaáróður
heitir nú verkalýðsstefna gegn verðbólgu.
Fátt varpar betur Ijósi á þá staðreynd, að í þessum
efnum fara saman hagsmunir atvinnufyrirtækjanna og
þeirra, sem við þau starfa. Útf lutningsatvinnuvegirnir
hafa verið reknir með halla vegna verðbólguringulreið-
ar. Við slíkar aðstæður er atvinnuöryggi því miður ekki
gefinn hlutur. Það ber því að fagna því, ef verkalýðsfé-
lögin snúa við af verðbólgubrautinni.
Afstaða verkalýðsforystunnar til vísitölunnar og verð-
bóta á laun hefur ávallt verið háð pólitískri taflstöðu
hverju sinni. Arið 1974 sýndi Þjóðviljinn fram á það í
forystugrein, að verðbætur á laun hefðu átt ríkan þátt í
því að hér hef ur verið meiri verðbólga en í nágranna- og
viðskiptalöndum okkar.
Sama ár sagði Lúðvík Jósepsson að koma yrði í veg
fyrir að kaup æddi upp á eftir verðlagi samkvæmt ein-
hverjum vísitölureglum eins og þeim, sem í gildi væru,
því að það kippti vitanlega stoðunum undan öllum heil-
brigðum atvinnurekstri. Þetta voru orð að sönnu.
( febrúar síðastliðnum var taflstaðan önnur. Þá voru
verðbætur á laun helgur réttur, sem aldrei skyldi hvikað
frá. Febrúarlögin voru hnefahögg í garð verkalýðs-
hreyf ingarinnar, kauprán með meiru. Áformum um að
taka óbeina skatta út úr vísitölunni var mætt með sterkri
mótmælaöldu.
A-f lokkarnir unnu kosningarnar á þessari afstöðu. Nú
er hún góðu heilli gjörbreytt. Verðbótaskerðing með
óbeina skatta utan vísitölu og bann við grunnkaupshækk-
unum á næsta ári er ekki lengur atvinnurekendaáróður
og kauprán, heldur verkalýðsstefna gegn verðbólgu.
Þannig eru aftur komin upp svipuð viðhorf og 1974. Og
sannarlega fer vel á því.
Þriöjudagur 14. nóvember 19781/ÍSIU
Gunnar Sigurösson varaslökkviliösstjóri.
,,Viö teljum aö þaö hafi ekki
oröiö nein mistök i rekstri hjarta-
bflsins. Hins vegar kom þaö i ljós
f upphafi aö menn bundu miklu
meiri vonir viö hann en I mann-
legu valdi stóö aö uppfylla”, sagöi
Gunnar Sigurösson varaslökkvi-
liösstjóri i samtali viö Visi, en
nokkrar umræöur hafa oröiö um
rekstur hjartabilsins aö undan-
förnu.
A málþingi lækna fyrir
skömmu var flutt erindi um
kransæöasjiikdóma á tslandi og
þar var meöal annars komiö inn á
þann tima sem tekur aö flytja
sjúkling frá þeim staö sem sjúk-
dómseinkenna veröur vart til
sjúkrahúss. Gunnar sagöi aö
hann liti ekki á fyrirlesturinn á
læknaþinginu sem gagnrýni á
slökkviliöiö,hins vegar gæti virst
á umræöum á opinberum vett-
vangi aö þeir heföu staöiö sig illa.
„Viö höfum alltaf sagt aö þaö sé
miklu betra aö hafa lækna og
hjúkrunarkonu I bilnum og viö
leggjum áherslu á aö þegar nýr
neyöarbill veröur keyptur veröi
hann staösettur viö slysadeild
sjúkrahúss”, sagöi Gunnar.
Gunnar sagöi aö þrátt fyrir aö
hér væri talaö um hjartabil eöa
neyöarbil væri þessi bill i engu
frábrugöinn venjulegum sjúkra-
bfl aö ööru leyti en þvi aö I honum
væritæki tilaömæla hjartalfnurit
og gefa raflost.
Sinna öllum neyðartil-
vikum
Þaö væri samdóma álit allra aö
þetta tækiyröi ekki notaö nema af
kunnáttumönnum en slikum
mönnum heföi slökkviliöiö ekki á
aö skipa.
Blaöamannafélag tslands gaf
hjartabilinn á sinum tima til
sjúkraflutninga og hefur hann
veriö I notkun siöan i ágúst 1974.
Hann er geröur út frá Slökkvi-
stööinni f Reykjavik en Rauöi
krossinn sér um reksturinn.
Auk Gunnars Sigurössonar
ræddi Vlsir einnig viö Karl
Magnússon og Sigurjón
Kristjánsson«en þeir vinna á biln-
um.
Þeir sögöu aö þetta væri aöal-
bfllinn í neyöartilvikum en auk
þess heföu þeir þrjá aöra sjúkra-
bfla. Hins vegar væri hjartabfll-
inn ekki notaöur I almennum
sjúkraflutningum.
Hjartabillinn sinnti ekki ein-
göngu hjartatilfellum. Þeir litu
svo á aö þeir yröu aö sinna öllum
neyöartilvikum, umferöarslys-
um, vinnuslysum og slysum i
heimahúsum. Þaö væri erfitt aö
greina á milli þegar kalliö bærist
hvortum væri aö ræöa hjartakast
eöa venjulegt yfirliö. Erlendis
þar sem sérstakir hjartabilar
væruí notkun væruum 20-30% til-
kynninga/sem væri sinnt^ekki
hjartatilfelli.
Hjartabfllinn er fyrsti bill út i
neyöartilvik en ef tilkynning
berst meöan hann er úti eru
sjúkrabilar sendir Ut I staöinn og i
flestum tilvikum er hægt aö veita
sjúklingsömu aöhlynningu iþeim
og I hjartabflnum.
Undantekning ef hjarta-
tækið er notað
Þaö kom fram aö þaö er mjög
sjaldan sem læknar koma á
staöinn þegar veriö er aö ná i
hjartasjúkling. Ef læknar væru
meö sjúklingi I hjartabilnum á
leiö á slysavaröstofur væri þaö i
undantekningartilfellum sem
hjartatækiö væri notaö og þá ein-
göngu tekiö hjartalfnurit. Karl og
Sigurjón töldu að þaö væri reynd-
ar lifshættuiegt fyrir hvern og
i
fc. uppbyggingu ganila miöbæjarins;
svo er einnig um ýmsa aöra for-
ystumenn Reykjavikur.
t,
Ragnar Þórðarson
skrifar greinaf lokk um
skipulag og uppbygg-
ingu miðbæjarins í
Reykjavík. Fyrsta
grein í þessum flokki
birtist í Vísi mánudag-
inn 30. okt. undir nafn-
inu: Hvers vegna á að
byggja upp miðbæinn?
2. greinin birtist í
blaðinu mánudaginn 6.
nóv. undir nafninu:
Hvað á að vera í mið-
bænum?
I þessari grein sem hér
birtist ræðir Ragnar
um hvers vegna ekki
hef ur verið byggt upp í
miðbænum.
Fimmtudaginn n.k.
kemur næsta grein
undir nafninu Hvað
var í Aðalstræti, aust-
an götu?
Um áratugaskeiö hefur miö-
[ bærinn veriö til skammar — fyrir
bæjaryfirvöld, lóöaeigendur og
rikisstjórnir — og þó fyrst og
fremst fyrir skipulagsyfirvöld
Reykjavikur, sem segja má aö
hafi hér unniö skemmdarverk.
Ýmsir lóöaeigendur hafa um
langan tima haft áhuga á upp-
byggingu og haft á
timabilum fjárhagsaöstööu til
framkvæmda.
Birgir tsleifur Gunnarsson,
fyrrverandi borgarstjóri, hefur
einnig haft brennandi áhuga á
Vilja skipulagsmenn flytja
ákvörðun um skipulag
Reykjavíkur til Kaup-
mannahafnar?
En embættismannakerfinu, þvi
hvaö margir þurfa aö standa aö
hverri smá-ákvörðun, er fyrst og
fremst um að kenna, aö ekkert
hefur veriö framkvæmt — engin
hefur getaö tekiö ákvaröanir.
Allt bendir til þess aö hlutaö-
eigandi handhafar skipulags-
valdsins hafi veriö svo gagnsýröir
af dönskum hugsunarhætti —
danskri menntun sinni — svo
gegnsýröir af andúö Dansksins á
sjálfstæöi tslands — og á þvi aö
upp risi hæf Islensk höfuðborg, aö
þeir hafi ekki getaö hugsaö sér aö
miöbærinn yröi betrumbættur. Er
kannski hugsun þeirra sú, aö
Birgir Isleifur
Gunnorsson
fyrrverondi
borgorstjóri hefur
haft brennondi
óhuga ó
uppbyggingu
gomlo miðbœjarins
Kaupmannahöfn ætti áfram aö
vera hin raunverulega höfuöborg
okkar?
Satt er þaö, margir þeirra eru
danskmenntaöir, og myndu
kannski fagna þvi, aö fá aö sækja
ákvaröanir i skipulagsmálum
Reykjavikur til Kaupmanna-
hafnar.
Margir lóöaeigendur vilja
byggja nú þegar, og hef ég trú á
aö núverandi borgarstjóri — og
margir pólitiskir forráöamenn
Reykjavlkur, svo og stór hluti
bæjarbúa — jafnvel ráðherrar,
vilji hag bæjarins sem bestan —
vilji byggja upp miöbæinn, svo
Reykjavik geti gegnt höfuö-
borgarhlutverki sinu meö sóma.
Þegar seinagangur og ákvarö-
analeysi skipulagsmanna er ekki
lengur fyrir hendi, hef ég þvl trú á
aö fljótlega rlsi hér I gömlu miö-
bæjarkvosinni fjölmennur,
myndarlegur, nothæfur og fall-
egur höfuðborgarmiöbær, sem
endurreisnarmennirnir myndu
hafa veriö stoltir af.
Hefur bærinn orðið fyrir
loftárás?
Fyrir ekki mjög löngu slöan var
ég staddur á fundi I London, I
banka sem á mikil viðskipti viö
Island.
Þá barst talið aö Reykjavlk,
miöbæ Reykjavlkur.
Einn af forstööumönnum
stofnunarinnar, sem oft kemur
hingaö til lands, sagöi aö hann
hafi aldrei getaö skiliö hvernig aö
þaö gæti átt sér staö, aö miöbær-
inn liti ætlö út, eins og hann heföi
orðiö fyrir loftárás I vikunni á
undan: t.d. lóö gamla hótelsins
(Hótel Island) og allt nágrenni
hennar stæöi autt, eins og þar
heföi fallið sprengja.
Kom okkur saman um, aö þaö
dytti engum i hug, aö þessi
sprengja hafi falliö I slöustu
heimsstyrjöld — þá væri sam-
kvæmt öllum eölilegum hugs-
unarhætti búiö aö endurbyggja.
Allar þjóöir láta þaö sitja fyrir
öðru, aö byggja, endurbyggja og
bæta, miöbæ höfuöborgar sinnar.
— Ekki Islendingar. —
Hótel Island, öðru nafni Hall-
ærisplaniö, er þjóöarskömm — I
hjarta Reykjavfkur.