Alþýðublaðið - 30.03.1922, Side 1
ublaði
1922 Fimtudagina 30. marz. 75 töiublað
Kaupsamning-ar strandaðir.
Atvinnurekendur vilja lækka
kaupið ofaa í króau. Verkatnenn
vilja iáta kaupið stasda við það
sem eú er, við i kr. 20 aura fyrir
klst. Samningar eru strandaðir.
Það er gert ráð fyrir því að
með 1 kr. 20 aura kaupi, séu
msðalárstekjur verkamanns 2400
kr. Af þeim má gera ráð fyrir að
50 kr, á mánuðí fari fyrir húsa-
leigu. Sumir verkamenn borga
reyndar ekki nema 35 kr. f húsa
leigu, en aðdr borga aftur 65 kr.
eða þaðan af meira, Með fimmtíu
krónu mánaðarleigu verður árs
húsaleigan 600 kr. Þá verður ekki
eftir af kaupinu nema 1800 kr.t
þ. e. 150 kr. á mánuði, til þess
að kaupa fyrir matvæii, steinoliu,
kol, fatnað, innri Og ytri, á fuli*
orðna og börn, skófatnað á fuli
orðna og börn, oliufatnað, tóbak
og svo fr.
Hvernig í ósköpunum eiga nú
jaunin, sem verkamenn fá nú, að
gera nema rétt hrökkva fyrir þessu?
,Hvað getur verkamaðurinn sparað
við sig? Þvf er fijótsvarað, hsnn
getur ekkert sparað, nema kann-
ske að útgerðarmenn segi að það
sé óþaífi að verkamenn brúki tó*
bak ? Kjörin sem auðvaldið hefir
boðið upp é siðasta árið eru svo
,aum, að verkamaðurinn hefir tæp
iega getað keypt sér bók, og tii
jþess að staðfesta að bókalestur
sé óþarfi fyrir almenning vilja
’íulitrúar auðvaldsins f þinginn nema
úr gildi lögin um almenna barna-
fræðsiu. Að þessu athuguðu er í
sjálfu sér ekkert metkilegt þó at
vinnurekendum finnist rétt að
verkamenn spari við sig tóbakið.
Sn spari það til hvers? Til þess
þeir hafi meira tii annara kaupa?
Nei, óneil Spiri það svo atvinnu-
rekendur geti bætt meira við gróða
sinn. Vetklýðurinn á að spara, en *
auðvaldið að hijóta ábatann af
þejrri spirsenail
En ef-,hér yæri nú ekki um
annað að ræðá en tóbakið, þá
tei eg tiltölulega iítið vera ua að
vera. Ea feér er aanað og meira
á ferðinni. Atvianuiekendur eru,
taeð því að r<yna að lækka kaup
ið, bókstaflega að skafa smjörlfkið
(um sœjör er ekki að ræða) ofan
af brauðbitum barnanna, og að
draga utan af þeim spjarirnar.
Eftir hið geysimikla atvinnu
Ieysi sem verið hefir sfðaati. sumar
og svo í vetur, hefir verkamaður*
inn í mörg horn að líta. Hann
þarf að borga úttekt hjá kaup
mönnum og brauðsöium. Hann
þatf að endurnýja húsgöga, sem
geagin eru úr sér, hann þarf að
kaupa fatnað, veijur og skófatnað,
sem gengið er úr sér, en hann
hefir fram að þessu ekki haft
tækifæri til þess að endurnýja
þetta sökum atvinnuleysisins. —
Kaupið þyrfti þvf að hækka nú,
ef rétt væri, Lækka má það ekki
með nokkru móti.
Skynsamiegar ástæður fyrir þvi
að iækka ksupið finnast engar.
Sanngirnisástæður fyrir því að
iækka kaupið eiu heidur engar
til
Eq við vitum hvers vegna út
gerðarmenn vilja iækka kaupið.
Það er a i þvf að þeir vita að
neyðin rneðal almennings er tnik-
il. Þeir ætia að nota sér neyðina
til þess að auðga sig á Þeir ætla
að nota sér fátækt aimennings til
þess að gera almenning ennþá
fátækari. Og þessa neyð og þessa
fátækt hafa þeír sjáifir skapað
með því að láta togarana liggja
við Eand f fyrrasumar.
En þeir eru nú ekki búnir að
lækka ksupið. Hvar er'sá verka-
maður aem viil verða fyrstur tii
þess að vinna íyrir lægra kaupi
en I kr. 20 aur.í
Hvar eru þdr hundrað menn
sem viija vim»a íyrir lækkuðu
kaupi þó þeír sjái ;,ð sðrir hætti
að vinnaí
Utgerðarmenn ætla að segja á
iaugardaginn: Vianið (ysír undir
1 kr. 20 aur. eða hættið að vinna.
Þeir ætia sér að gera verkbann
(lock-out).
En reynsian fær þá að skera
úr, hver skjöidinn ber, útgerðar-
menn, sem ætla sér að nota tér
neyðina, sem þeir sjáifir eru vald-
ir að, tii þess að auðga sig á, og
gera neyðina ennþá stærri, eða
verkamenn, sem gera þá réttlátu
ktöfu að kjör þeirra séu ekki gerð
ennþá lakari en þau eru nú.
ólafur Friðriksson.
Srleii sjHskeyti,
Khöfn, 29, marz.
írlanðsmfilln.
Sfmað er frá London, að esska
þingið hafi iokið við umræður
um frska samningin.
Aðflntningsbannið f STÍþjóð.
Símað er frá Stokkhólmi, að
iaganefndin hafi lagt til að þjóð-
aratkvæðagreiðsia fari fram á
þessu ári um aðflutningsbann á
áfengi.
BanatilnBði rið Miljnkofl.
Símað er frá Berlín, að mis-
tekist hafi banatilræði við rúss-
neska íhaldsmannaforingjan Miiju-
koff, en margir hafi særst og
dáið, sem viðstaddir voru.
Sjfikrasamlag BeykjaTÍknr.
Skoðunarlæknir próf. Ssem. Bjarn-
héðinsson, Laugaveg ii, kl. 2—3
e. fe.; gjaldkeri ísieifur skóiastjóri
Jónssoa, Bergstaðastræti 3, sam-
Ugstfmi kl. 6—8 e. h.
Kanpfél&gið er flutt úr Gamla
bankanum í Pósthúastræti 9 (áður
verzlun Sig. Skúlasonar),