Morgunblaðið - 31.01.2003, Blaðsíða 3

Útgefandi: XCO ehf. inn- og útflutningur.
Vatnagörðum 28 - 104 Reykjavík.
Ábyrgðamaður: Sigtryggur R. Eyþórsson.
Efni: Súsanna Svavarsdóttir.
Hönnun, ljósmyndir, umbrot, prentun: Morgunblaðið.
Í tilefni af kínversku áramótunum,
sem hefjast í dag, fylgir sérblað
um Kína Morgunblaðinu.
Tilgangurinn með útgáfunni er að
kynna kínverska menningu og
einnig þau samskipti sem Ísland
og Kína eiga á menningar- og við-
skiptalegum grundvelli.
Í tilefni af áramótahaldi Kínverja
munu íslensk og kínversk fyrirtæki
efna til kynninga á þáttum kín-
verskrar menningar og mannlífs. Í
því efni má nefna að veitingastað-
ir, sem byggja á austurlenskum
matarhefðum, munu á þessum
tíma skapa kínverskt andrúmsloft
og bjóða gestum hátíðarrétti. Kín-
verjar eiga sínar hefðir í matargerð
rétt eins og við sem erum meðal
annars þekkt fyrir jólahlaðborð,
hangikjöt, þorramáltíðir, sérstakan
skötudag og fleira. Sérstakt úrval
af kínverskum matvörum verður að
finna í matvöruverslunum og
kynntar verða uppskriftir af austur-
lenskum réttum fyrir fólki sem vill
búa sér máltíðir að hætti Kínverja
á heimilum sínum.
Auk kynninga á þeim hluta kín-
verskrar menningar er snýr að mat-
argerð verður efnt til kynninga á
heilsufræðum Kínverja á borð við
margþekktar nálastungulækningar
þeirra og nudd, sem aðilar með
þekkingu á því sviði munu annast.
Þá verða kynntir möguleikar á ferð-
um á milli Íslands og Kína en
samskipti landanna á því sviði
hafa stöðugt farið vaxandi á und-
anförnum árum. Íslendingar hafa
heimsótt Kína í vaxandi mæli um
árabil og nú hefur orðið vart stór
aukins áhuga Kínverja á að ferðast
hingað til lands.
Ég er sannfærður um að samskipti
Íslands og Kína eigi eftir að stór-
eflast í framtíðinni. Kína á eftir að
verða stórveldi á þessari öld, hvort
sem er í viðskiptum eða stjórnmál-
um. Það er mikil uppbygging í kín-
verskum borgum og breytingar á
viðskiptaháttum þar. Þeir eru
stöðugt að koma með meiri fjöl-
breytni í vörum og því óhjákvæmi-
legt að innflutningur þaðan aukist.
Það er ekki spurning um að sú
ákvörðun sem tekin var 1995 um
að opna íslenskt sendiráð í Kína
var rétt. Sendiráð eru hvergi nauð-
synlegri en í þessum fjarlægu
löndum. Þar sem er framandi
menningarheimur er okkur nauð-
synlegt að eiga okkar fulltrúa.
Hjálmar W. Hannesson sendiherra
vann mikið brautryðjendastarf og
næsti sendiherra, Ólafur Egilsson
hélt því áfram og kom á vinnuað-
stöðu fyrir íslenska viðskiptaaðila
sem þeir geta nýtt sér tímabundið.
Þeim eru hér með færðar þakkir
fyrir þann stuðning. Eiður Guðna-
son tók við sendiherrastarfinu af
Ólafi um áramótin og óska ég hon-
um velfarnaðar.”
Sigtryggur R. Eyþórsson.
KÍM – Kínversk-íslenska menning-
arfélagið var stofnað 20. október
1953. Aðdragandi félagsins var sá
að skömmu eftir stofnun Kínverska
alþýðulýðveldisins bárust hingað
blöð á Esperanto frá Kína og settu
nokkrir esperantistar sig í samband
við kínversku experantistahreyfing-
una. Endirinn varð sá að árið
1952 var nokkrum Íslendingum
boðið í heimsókn til Kína. Þar á
meðal var Þorbergur Þórðarson.
Þessir ágætismenn ferðuðust vítt
og breitt um landið í sex vikur.
Þegar þeir komu heim stofnuðu
þeir Kínanefndina undir forsæti
doktor Jakobs Benediktssonar.
Á vegum hennar var haldin mikil
listmuna- og vörusýning árið 1953
og þá um haustið var félagið
stofnað.
„Félagið beitti sér strax fyrir því
að hingað kæmu kínsverskir lista-
menn og má meðal annars nefna
Pekingóperuna, sem sýndi í Þjóð-
leikhúsinu við mikla hrifningu árið
1955,“ segir Arnþór Helgason,
aðspurður um tilgang félagsins.
„Á næstu árum komu hingað ýmsir
hópar fræðimanna og listamanna
og Íslendingum bauðst að senda
hingað nefndir til Kína. En lengi
vel var nokkrum vandkvæðum
bundið að fá sjálfstæðismenn til
að taka þátt í slíkum ferðum en
Magnús Jónsson dósent í guðfræði
við Háskóla Íslands rauf það bann
árið 1956 og var fyrir vikið settur
af sem formaður útvarpsráðs.
Félagið hélt uppi miklum sam-
skiptum við Kína, allt þar til í
menningarbyltingunni, en þeir
Stefán Jónsson fréttamaður
og Sigurður Róbertsson rithöfundur
fóru til Kína haustið 1966 og
greindi Stefán frá ferð sinni í
mögnuðum útvarpsþáttum þá um
haustið.
Samskiptin hófust aftur við Kína
1972, þegar stofnað var hér
kínverskt sendiráð og þau hafa
verið mikil allt fram á þennan dag.
Eðli félagsins hefur að vísu breyst.
Áður fyrr var það eini miðillinn
sem mörg samtök á Íslandi höfðu
til þess að hafa bein samskipti við
Kínverja. Þetta átti einkum við um
menningarsamskipti ýmis konar,
en á 8. áratugnum tók þetta að
breytast. Félagið varð fyrst til
þess að efna til almennra ferða
til Kína árið 1977 og hélt því
áfram öðru hverju fram undir
1990. Síðan hafa ferðaskrifstofur
tekið við þessum þætti í starfsemi
félagsins.
Áður fyrr réðst félagið í gríðarleg
stórvirki, eins og til að mynda
þegar það tók á móti 80 manna
hópi listfimleikamanna árið 1975,
en þá sáu sýningar hópsins sextán
þúsund manns. Á undanförnum
árum hefur félagið einkum haft
milligöngu um aðstoð við einstak-
linga, bæði Íslendinga og Kínverja,
sem leitað hafa eftir samskiptum
á ýmsum sviðum. Má þar nefna
ýmis konar menningarsamskipti,
vísindasamstarf og jafnvel við-
skipti. Félagið hefur að undan-
förnu tekið á móti hópum sveitar-
stjórnarmanna, sem hafa viljað
kynna sér íslenskar aðstæður.
Með þeim samböndum sem
félagið hefur í Kína, getur það
orðið bæði stjórnvöldum og fyrir-
tækjum í einkaeign að liði,
því innan þess hefur byggst upp
mikil þekking á undanförnum
áratugum.
Kínversk-íslenska menningarfélagið
er ópólitíkst og nýtur engra styrkja.
Halldór Ásgrímsson, núverandi
utanríkisráðherra, lýsti þeirri
skoðun sinni árið 1995 að rétt
væri að nýta krafta íslenskra
menningarfélaga til þess að efla
menningarsamstarf Íslands og
erlendra ríkja. Við vonuðumst í
framhaldi af því að gerður yrði
einhvers konar þjónustusamningur
á milli KÍM og ríkisins og höfum
öðru hverju minnt á nauðsyn
slíks þjónustusamnings.
Félagið átti á sínum tíma hlut
að því að gagnkvæmur menningar-
samningur var gerður á milli
Íslands og Kína. Tillagan kom
þannig fram að starfsmaður
íslenska utanríkisráðuneytisins
hafði samband við félagið
og bað um að uppkast að ræðu
fyrir Jón Baldvin Hannibalsson yrði
skrifað. Í þessu uppkasti var
stungið upp á gerð gagnkvæms
menningarsamnings og er Jón
Baldvin mjög stoltur af því að
hafa borið þessa tillögu fram,
meira að segja svo að hann hefur
hrósað sér af því við höfund
ræðunnar. Svona geta menningar-
félög komið ýmsu í kring á bak
við tjöldin.
Þó að vissulega hafi dregið úr
starfsemi félagsins á undanförnum
árum, eru þó enn innan vébanda
þess rúmlega tvö hundruð
einstaklingar. Menningarfélög á
Íslandi eiga mjög undir högg að
sækja um þessar mundir.
Íslensk stjórnvöld veita litla styrki
og fá erlend ríki hafa skilning á
gildi þess að hafa starfandi hér
menningarfélög. Þó verður að
geta þess að Kínversk-íslenska
menningarfélagið hefur átt mjög
góð samskipti við utanríkisráðu-
neytið og tekið á móti hópum í
samvinnu við það.
Einnig hefur félagið átt samvinnu
við Stofnun Sigurðar Norðdal,
svo að dæmi sé tekið.”
Heldur KÍM upp á kínversku
áramótin á einhvern hátt?
„Félagið hefur ekki gert það á
undanförnum árum en á síðasta
aðalfundi var samþykkt að stofna
Menningarsamband Íslands og
Kína, en hér á landi eru ýmis
félög starfandi á ýmsum sviðum
sem varða kínverska menningu.
Ég vona að með stofnun
Kínversks-íslensks menningar-
sambands, getum við skotið
styrkari stoðum undir gagnkvæm
menningarsamskipti ríkjanna,“
sagði Arnþór Helgason að lokum.
Kínversk
áramót
Kínversk-íslenska
menningarfélagið
er ópólitískt
Gerið ykkur dagamun og heimsækið
kínversk veitingahús og
heilsuþjónustur:
Veitingahús
562 6210 Asía, Laugavegi
551 1014 Kínahúsið, Lækjargötu
554 5022 Kínahofið, Nýbýlaveg
588 9899 Nings, Suðurlandsbraut
544 5222 Nings, Hlíðarsmára
588 7171 Nings, Kringlunni
551 6513 Sjanghæ, Laugavegi
466 3800 Peng, Akureyri
568 4170 Rikki Chang, Kringlunni
564 5580 Rikki Chang, Smáranum
555 6999 Dong Huang, Hafnarfj.,
420 7011 Jí Jía, Keflavík
552 2399 Índókína, Laugaveg
544 4448 Galbi, Hlíðarsmára
562 9060 Mekong, Sóltúni
Heilsurækt
553 8282 Heilsudrekinn, Ármúla
564 6969 Nuddstofa, Hamraborg
552 7305 Kínanuddstofa, Skólavörðustíg
692 4688 Jön Jön, Gnípuheiði
557 5959 Þú um Þig, Lóuhólum
561 5100 Baðhúsið, Brautarholti
Rætt við Arnþór Helga-
son, formann KÍM um
menningarsamskipti
þjóðanna