Morgunblaðið - 01.05.2003, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. MAÍ 2003 B 9
NÚR VERINU „ÉG fékk hugmyndina þegar ég var á handfærum með bróður mín-
um í Eyjafirði, þá var ég rétt um fermingaraldur. Við vorum þar í
mokfiski en ég tók eftir því að þegar við drógum upp bæði færin, tók
fiskinn undan bátnum en kom aftur þegar við settum niður færin,“
segir Indriði Ragnar Sigmundsson, hugvitsmaður í Reykjavík, sem nú
hefur hrint hugmynd sinni í framkvæmd og hannað nýtt veiðarfæri
sem hann kallar hringlínu. Hann hefur nú fengið einkaleyfi á hug-
mynd sinni.
Hringlínan er í raun afar einföld í framkvæmd. Línan er dregin úr
sjó með sérstöku vökvadrifnu spili stjórnborðsmegin í skipinu en það-
an fer hún inn á rennu úr áli sem liggur á borðstokkunum, þvert yfir
bátinn. Línan fer þar í gegnum aftakara, sem slítur fiskana af krók-
unum, en þaðan inn í beitustokk sem hreinsar krókana og festir nýja
beitu á þá, áður en línan fer í sjóinn bakborðsmeginn. Þannig fer línan
hring eftir hring og er því stöðugt í sjó, ýmist á leið niður til botns eða
upp aftur.Á línunni eru fjölmargir litlir lásar og því er auðvelt að
stytta hana eða lengja, allt eftir því dýpi sem fiskað er á hverju sinni.
Indriði segist hafa gengið með þessa hugmynd sína í maganum ára-
tugum saman en það hafi verið fyrst fyrir um sjö árum sem hann fór
að útfæra hana. „Þótt hugmyndin sé í raun afar einföld voru auðvitað
ýmis atriði sem þurfti að útfæra. Þannig var það töluverður höf-
uðverkur að sökkva línunni til botns áður en hún er dregin upp á ný.
En með tilkomu blýteinsins reyndist það fremur auðvelt viðfangs.“
Indriði kynnti hugmynd sína, sem hann kallar einfaldlega Hring-
línu Indriða, á Íslensku sjávarútvegssýningunni í Kópavogi á síðasta
ári og segir hann útfærsluna hafa vakið mikla athygli og hann fengið
mjög jákvæð viðbrögð. Hann segir þó að enn sé komin lítil reynsla á
búnaðinn en hann hafi þó verið reyndur um borð í hafrannsóknaskip-
inu Dröfn og gefið þar góða raun. „Þar var fiskur á hverju járni og því
ljóst að búnaðurinn er fiskinn. Ég er sannfærður um að hann getur
sparað mönnum mikla vinnu og afkastar mun meira en til dæmis
handfærin,“ segir Indriði Ragnar.
Línan fer hring eftir hring
Morgunblaðið/Jim Smart
Indriði Ragnar Sigmundsson hugvitsmaður við
hringlínubúnaðinn.
ÍSLENSKU fiskimjölsverksmiðj-
urnar tóku á móti alls um 1.570 þús-
und tonnum af uppsjávarfiski á árinu
2002. Þetta kom fram á vorráðstefnu
Félags íslenskra fiskimjölsframleið-
enda sem lauk í gær.
Verksmiðjurnar tóku samtals á
móti um 1.184 þúsund tonnum af
loðnu á síðasta ári, um 283 þúsund
tonnum af kolmunna, 71 þúsund
tonnum af norsk-íslenskri síld og um
32 þúsund tonnum af íslensku síld-
inni. Mest barst af uppsjávarfiski til
Hraðfrystihúss Eskifjarðar, alls um
173 þúsund tonn eða um 11% af
heildarmagninu. Síldarvinnslan hf. í
Neskaupstað tók á móti um 164 þús-
und tonnum og SR-mjöl á Seyðisfirði
um 149 þúsund tonnum. Samtals
framleiddu verksmiðjurnar um 299
þúsund tonn af mjöli, þar af um 150
þúsund tonn af loðnumjöli. Fram-
leiðsla á lýsi nam um 111 þúsund
tonnum á síðasta ári, þar af voru
framleidd tæp 55 þúsund tonn af
loðnulýsi.
Meira af mjöli – minna af lýsi
Alls voru flutt út um 315 þúsund
tonn af mjöli á síðasta ári sem er
tæplega 16% aukning frá árinu 2001.
Mest var flutt út af mjöli til Dan-
merkur eða rúm 67 þúsund tonn og
jókst útflutningurinn þangað um ríf-
lega 1%. Þá voru flutt út um 64 þús-
und tonn af mjöli til Bretlands sem
er 12% aukning frá fyrra ári.
Lýsisútflutningurinn nam á síð-
asta ári rúmlega 61 þúsund tonnum
sem er nærri 63% samdráttur frá
fyrra ári. Mest var flutt út af lýsi til
Noregs eða rúmlega 21 þúsund tonn
sem er um 42% samdráttur frá árinu
2001.
$
; $,
# ,,
,-
%))%
4
0
3
/
,
.
>
2
6
41
44
40
43
4/
4,
4.
4>
42
46
01
04
"+)" "+
"+8 =+
*?$
"+ <"
"+@A
+B$ + "+'
*?$
"+
"
"+ " "+
; "+C="
C
$ "+C D"+C + "+' < A
"+E"+
D"+C + "+C *?$
"+
F$
"+
$"
*?$
"+*" $"
< "+ "
"+9E=
"+B
F$
"+* <
B "+
*?$
"+* <"
- 4>0+,>.
4.3+,0>
4/2+6/,
441+206
412+62,
2,+0,2
24+613
24+336
21+.6,
>2+20.
>.+14>
>/+,>2
/.+>2>
//+,13
3.+/03
3/+6>>
34+/3/
31+>.6
02+423
0>+/6.
0.+/11
4+,>1+/,1
1,5 milljónir tonna
bræddar í fyrra
SAMBAND íslenskra kaupskipa-
útgerða (SÍK) hefur samið og tekið í
notkun samræmda þjónustuskil-
mála, sem gilda skulu um alla þjón-
ustu aðildarfélaga sambandsins,
aðra en sjóflutninga. Tilgangur með
þessum skilmálum er fyrst og
fremst að kveða skýrar á um rétt-
indi og skyldur viðskiptavina ís-
lenskra kaupskipaútgerða og félag-
anna sjálfra.
Með setningu skilmálanna telur
SÍK að réttaröryggi viðskiptavina
íslenskra kaupskipaútgerða sé betur
tryggt þar sem áður hafi engin sam-
ræmd lög eða reglur gilt um slíka
þjónustu. Með skilmálunum er verið
að staðfesta þær viðskiptavenjur
sem gilda á þessu sviði. Auk þess var
við samningu skilmálanna tekið mið
af þeim samningsákvæðum, sem í
gildi hafa verið hjá íslenskum kaup-
skipaútgerðum, og ákvæðum laga
eftir því sem við á. Jafnframt var
höfð hliðjón af erlendum skilmálum
um sama efni.
Leitað var til Samkeppnisstofnun-
ar eftir áliti á því hvort skilmálarnir
væru andstæðir samkeppnislögum.
Samkeppnisráð heimilaði skilmálana
með ákvörðun nr. 10/2003 dags. 13.
mars 2003, þar sem skilyrði fyrir
undanþágu frá samkeppnislögum
væru fyrir hendi. Taldi Samkeppn-
isráð að skilmálarnir stuðluðu að
bættri þjónustu og takmörkuðu ekki
þá þjónustu sem um væri að ræða.
Meðal helstu efnisatriða skilmál-
anna eru nánari reglur um ábyrgð,
bæði kaupskipaútgerða og við-
skiptavina þeirra, einnig um ábyrgð-
artíma, bótafjárhæðir, ábyrgðar-
leysi og ábyrgðartakmörkun. Kveðið
er á um rétt félags til að fá greitt
fyrir þjónustu sína og haldsrétt í til-
efni vanefnda auk fyrningar bóta-
krafna og lögsögu í ágreiningsmál-
um. Skilmála þessa er hægt að
nálgast á heimasíðu SÍK www.kaup-
skip.is.
Gera má ráð fyrir að aðildarfélög
SÍK, sem í dag eru Hf. Eimskipa-
félag Íslands, Nes hf., Nesskip hf. og
Samskip hf., taki skilmála þessa upp
í samningum sínum við viðskiptavini
sína.
Samræmdir þjón-
ustuskilmálar Sam-
bands íslenskra
kaupskipaútgerða
Stýrimannskólinn í Reykjavík,
sími 551 3194, fax 562 2750,
netfang: styr@ismennt.is,
veffang: styrimannaskoli.is
Fjarskiptanámskeið
GMDSS
verður 13.—22. maí, ef næg þátttaka fæst.
Námskeiðið hefst kl. 13.15.
Skólameistari.