Morgunblaðið - 04.10.2003, Blaðsíða 7
erum við hér á hjara veraldar á klaka-
skeri og höfum allt sem okkur dettur í
hug,“ segir Lilja. Borgirnar tvær eru
í Andesfjöllunum og Bogota liggur
t.d. 2.600 metrum yfir sjávarmáli.
Þær bjuggu hjá efri stéttar fjöl-
skyldum í Medellín, þar sem þjón-
ustufólk sá um matseld og þrif. Í Bog-
ota bjuggu Kristín og Lilja hjá
millistéttarfólki þar sem hjónin unnu
bæði úti en höfðu nóg á milli hand-
anna. Þær segjast hafa fundið fyrir
mikilli gestrisni og vilja fólks til að
kynna fyrir þeim kólumbíska menn-
ingu, sögu og matarhefðir. Kólumb-
ískur matur er mjög fjölbreyttur
enda mikið ræktað af grænmeti og
ávöxtum. Nautakjöt er mikið borðað
og allt nýtt af skepnunni, t.a.m. ýmis
innyfli. Einnig er fiskur töluvert á
matseðli Kólumbíumanna þar sem
landið liggur að tveimur höfum, Kar-
íba- og Kyrrahafi.
Sjálfboðastarf áberandi
Vannæring, sjúkdómar og fé-
lagsleg vandamál er meðal þess sem
glímt er við í kólumbísku samfélagi og
Lilja og Kristín segja að margar þjón-
ustustofnanir séu reknar af sjálfboða-
liðum. Þær heimsóttu t.d. barnaheim-
ili sem sjálfboðaliðar sáu alfarið um
og spítala sem byggðist að miklu leyti
upp af sjálfboðastarfi. „Þetta fannst
okkur svo magnað því sjálfboðalið-
arnir voru oft þeir sem sjálfir höfðu
ekki of mikið á milli handanna, heldur
gátu og vildu gefa eitthvað af sér,“
segir Kristín. Lilja varð líka hálf-
skömmustuleg þegar hún var spurð í
Kólumbíu hvort hún væri sjálfboða-
liði eftir að hafa sagt frá sumarvinn-
unni sinni sem var á hjúkrunarheimili
aldraðra.
Fátækrahverfi hafa byggst upp í
hlíðum Bogota en á öðrum stað í hlíð-
unum býr líka ríka fólkið, með besta
útsýnið. „Í fátækrahverfunum sjást
þústir með kannski hálfum vegg og
svo er bætt við herbergi og herbergi
eftir efnum og aðstæðum,“ segir
Kristín. Þarna býr fólk sem hefur
flust úr sveitunum til borganna til að
reyna að búa sér betra líf. Smám sam-
an hafa veitukerfi komið inn í fá-
tækrahverfin, en mikið vantar enn
upp á.
Lilja og Kristín bera með sér að
þær hafa verið í Suður-Ameríku, eru
með ofin armbönd á úlnliðunum og
kólumbískar lyklakippur. Ponsjó og
stráhattur er þó fjarri en það er hefð-
bundinn búningur kólumbískra
sveitakarla. Íslenskt hversdagslíf er
aftur tekið við. Lilja er á fyrsta ári í
hjúkrunarfræði við Háskóla Íslands
en Kristín er kennari við Snælands-
skóla og fékk einnig styrk frá Kenn-
arasambandi Íslands til að kynna sér
skólastarf í Kólumbíu í ferðinni, en
hún hefur líka kynnt sér skólastarf á
Norðurlöndunum. Báðar fengu þær
líka styrk frá Kópavogsbæ. „Það var
mjög gaman að sjá kólumbísku
skólana. Krakkarnir voru bara alveg
eins og íslenskir, sænskir eða danskir
krakkar. En þarna voru 45 nemendur
í bekk og ég hugsaði bara: Hvað erum
við að kvarta á Íslandi?“
Eins og lítil skiptinemadvöl
Dvölin var eins og lítil skiptinemad-
völ og þeim fannst gaman að upplifa
það aftur að eiga fósturforeldra og
systkini. „Ég átti þrjá bræður og öll
fjölskyldan vildi passa svo vel upp á
mig. Þegar ég, fullorðin konan, vildi
fara ein út í búð var ég spurð hvort
sextán ára bróðir minn ætti ekki að
fylgja mér,“ segir hin 32 ára Kristín
og hlær.
Lilja er tíu árum yngri og alveg
jafnvel var passað upp á hana. „Fólkið
hafði svo mikla ánægju af að hafa
okkur hjá sér af því að við höfðum
áhuga á að kynnast Kólumbíu. Landið
hefur frekar slæma ímynd og mjög
fáir ferðamenn fara þangað. Það
finnst íbúum landsins mjög leiðin-
legt,“ segir Lilja. „„Eru ekki allir í
dópi þarna?“ og „verður ykkur ekki
rænt?“ voru algengar spurningar áð-
ur en við fórum út.“
Þær segja að það hafi komið þeim
nokkuð á óvart hvað fíkniefni voru lít-
ið sjáanleg, en framleiðslan er víst öll
flutt út. „Við hittum mikið af krökk-
um á framhaldsskólaaldri og við vor-
um alveg hissa hvað skemmtanir
þeirra fóru hóflega fram,“ segir
Kristín.
Kjötsúpa ofmetið fyrirbæri
AFS á Íslandi var stofnað árið 1957
og stendur fyrir Alþjóðleg fræðsla og
samskipti. Síðan þá hafa um 2.400
ungmenni farið til dvalar í ýmsum
löndum á vegum félagsins og rúmlega
800 erlend ungmenni komið hingað til
lands. Ætla má að fjöldi foreldra, fóst-
urforeldra og systkina sem tengjast
þessum nemum í gegnum tíðina sé á
bilinu 15–20 þúsund, eins og fram
kemur á vef samtakanna.
Námskeiðahald, fræðsla og ráðgjöf
fyrir þátttakendur og sjálfboðaliða er
stór liður í starfi samtakanna, og ferð
þeirra Kristínar og Lilju einn angi af
því. Þær héldu tvær kynningar á Ís-
landi á meðan á dvöl þeirra í Kólumb-
íu stóð, og buðu upp á íslenskar veit-
ingar. Þeim var vel tekið og hvora
kynningu sóttu um fimmtíu manns,
allt fólk sem tengist AFS á einn eða
annan hátt, t.d. sem aðstandendur
eða fyrrverandi skiptinemar.
„Hjónabandssælan varð mjög vin-
sæl en hins vegar komumst við að því
að íslenska kjötsúpan er ofmetið fyr-
irbæri, það eru alls staðar til kjötsúp-
ur,“ segja þær Kristín og Lilja.
Tilganginum náð
Þegar tveir Íslendingar fara til
Kólumbíu sjá þeir að þjóðir geta ým-
islegt lært hver af annarri. Þær tóku
sérstaklega eftir samhjálpinni og
sjálfboðastarfinu sem þykir svo sjálf-
sagt meðal Kólumbíumanna. Einnig
nefna þær að á sunnudögum var
stórum umferðargötum í Bogota lok-
að fyrir bílaumferð og eingöngu hjól-
reiðafólki og gangandi hleypt inn á
þær. „Þetta var mikið notað og heilu
fjölskyldurnar voru úti að hjóla á
sunnudögum,“ segir Kristín.
Lilja nefnir annað sem vakti at-
hygli hennar á safni í Bogota. „Þetta
var í fyrsta skipti sem ég kom á safn
þar sem var eitthvað fyrir blinda. Á
skiltum við fornmunina voru upplýs-
ingar um þá á spænsku og á blindra-
letri. Og svo var til dæmis eitt leirker í
glerskáp og önnur eftirmynd til að
snerta.“ Kristín og Lilja bjuggust
kannski ekki við að sjá margt í Kól-
umbíu sem Íslendingar gætu tekið
sér til fyrirmyndar, en komust svo að
því að þetta væru fordómar. Þá hlýtur
tilgangi ferðarinnar að vera náð.
1 Séð yfir höfuðborgina
Bogota.
2 Litla stelpan í kassanum
vakti athygli Lilju og
Kristínar, en foreldrar
hennar seldu grænmeti
sér til viðurværis.
3 Umferðargata í Bogota
á sunnudegi: Engir bílar
bara hjól.
4 Frá fátækrahverfi í Bogota.
5 Í hópi skólabarna í
Medellín.
6 Í tónmenntatíma voru
sungin íslensk lög.
steingerdur@mbl.is
TENGLAR
..............................................
www.afs.is
4
2
„Tilgangur ferð-
arinnar var að kynn-
ast hinni raunveru-
legu Kólumbíu, ekki
þeirri sem búið er að
draga upp mynd af í
fjölmiðlum.“
DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. OKTÓBER 2003 B 7
Glæsilegt
úrval af
buxum
Kringlunni sími 588 1680
Seltjarnanesi, sími 5611680.
tískuverslun
iðunn
i l i í i
l j i, í i .
TILBOÐSDAGAR
FORCE C PREMIUM - og húðin ljómar
HYDRO URGENCY - rakafyllt húð
COLLAGENIST - „áhrif Collagens án sprautunnar“
FACE SCULPTOR - andlitslyfting án skurðaðgerðar
Við bjóðum þér nú vinsælustu kremin frá Helena
Rubinstein á 10% lægra verði. Að auki færð þú
snyrtibuddu og 3 aðrar vörur sem passa með
kreminu þínu. Láttu ekki happ úr hendi sleppa.
Útsölustaðir: Gullbrá Nóatúni, Snyrtivöruverslunin Glæsibæ, Hygea Kringlunni, Hygea
Laugavegi 23, Libia Mjódd, Mist Spönginni, Sara Bankastræti 8, Sigurboginn
Laugavegi 80, Andorra Strandgötu Hafnarfirði, Bylgjan Hamraborg Kópavogi, Hygea
Smáralind, Fína Háholti Mosfellsbæ.
Landið: Hjá Maríu Glerártorgi Akureyri, Jara Hafnarstræti 104 Akureyri, Bjarg Stillholti
14 Akranesi, Hilma Garðarsbraut 18 Húsavík, Konur og menn Hafnarstræti 9 Ísafirði,
Myrra Austurvegi 4 Selfossi, Miðbær Miðstræti 14 Vestmannaeyjum.
Útsölustaðir: Ársól Grímsbæ Gullbrá Nóatúni, S yrtivöruverslunin Glæsibæ, Hygea
Kringlunni, Hygea Laugavegi 23, Mist Spönginni, Sara Bankastræti 8, Si urboginn
Laugavegi 80, Ando ra Strandgötu Hafnarfirði, Bylgjan Hamraborg Kópavogi, Hygea
Smáralind, Fína Háholti Mosfe lsbæ.
Landið: Jara Hafnarstræ i 104 Akureyri, Bj rg Stillholti 14 Akranesi, Hilm
Garðarsbraut 18 Húsavík, Kon r og menn Hafnarstræti 9 Ísafirði, Myrra Austurvegi 4
Selfossi, Miðbær Miðstræti 14 Vestmannaeyjum.