Tíminn - 06.12.1969, Blaðsíða 2

TIMINN
LAUGARDAGTJR 6. desember 1969
J 1 ísl lenz kur iðnaður og EFTA
Guðmundur Magnússon í skýrslu um íslenzkan iðnað og EFTA
„ÞAD ER AUÐVELDARA AÐ SJÁ HVERJU
VID SLEPPUM„ EN HVAÐ VID HREPPUM"
- vlö aðild fslands að EFTA
TK-EJ-Reykjavík, föstudag.
„í skýrslu þeirri, sem hér
fer á eftir, er ekki gerð alls-
herjarúttekt á áhrifum væmtan
legrar EFTA-a3ildar á íslenzkt
efnahagslíf. Tilgangur þessarar
ransóknar er að kanna, hvaSa
áhrif hugsanleg EFTA-aðild
kunni aS hafa á ísl. iðnað,
einkum þann, sem nú er stund-
aður. Stefnt var að því að
ljúka þessari rannsókn á tiltölu
lega skömmum tíma. Þar af
leiðir, að ógjömingur var að
leggja út í mikla söfnun frum-
gagna. Verður skýrslan ekki
eins heilsteypt fyrir bragðið.
. . . Það er auðveldara að sjá,
hverju við sleppum, en hvað
við hreppum á mörgum svið-
um, því að það er ekki á eins
manns færi að kveða upp úr
með, hvaða útflutnimg við get-
um stundað. Hvemig til tekst
á stærri markaði er undir okk
ur sjálfum kamið — við verð-
um að standa í stykkinu."
Þessir fyrirvarar era í
skýrslu Guðmundar Magnús-
sonar, prófessors, um íslenzk-
an iðnað og EFTA, en skýrslan
er eitt fylgiskjala með tillög-
unni til þingsályktunar um að-
ild íslands að EFTA.
I. kafii skýrslunnar nefnist
„úitdráttar og helzta niðiur-
stöður“ og er þar að finna í
93 tölusettaim liðutn helzta
niðurstöður og ályktanir Guð-
mundar. Þær, s>em mestu
slkipta, fara hér á eftir.
f innigamigi er bent á hversu
einfitt sé að nefna eina áikveðna
tölu uim hagræði eða óhaigræði
hugsan'legrar EFTA-aðiidar,
þar sem um fjölmangar stærðir
sé að ræða, og þær oft á tíðum
illmælanilegar og ósambærileg-
ar.
Síðan er fjallað um efnatiags
samvinnu í V.-Evrópu eftir síð
ari heimisstyrrjöld, en í fjórða
kafla farið inn á ataenn atriði
um atvinnurekstar og breytta
samlkeppnisaðstöðu íslenzíkra
iðnfyrirtækja. Nolkfcrir töHuIið-
ir úr þeim fcafla fara hér á eft-
ir:
Áhrif breyttrar sam-
keppnisaSstöðu
„6. Ef aukning þjöðarfram-
leiðslu á mamn er hötfð sem
miælifcvarði á velgengni, má
einikum auka þjöðarframleiðsl
una með eftirfarandi hœtti: ^
a) Aulkinni framleiðni
mieð aðstoð fjármagns, mennt-
unar og tælkni.
b) Meiri verðmiætasköipun
með því að aulka sérhæfingu og
leggja áherzlu á þá fram-
leiðslu, þar sem hlutfallslegir
ytfirburðir oklfcar em einna
mestir.
7. Ef raunweruleg fnam-
leiðniaufcninig og meiri verð-
mætasfcöpue á að fcoma tH,
verða fyrirtæ&i að sjá sér hag
í þvf að korna þessu til leiðar.
Verða þá ýmis sfcilyrði að vera
fyrir hiendi: gneiður aðgangur
að marfcaði, góð stjómun o. fl.
Ef mikilvægur fcostnaðanliður
er tiltölulega hár, verður ein-
hver annar, eða aðrir, að vena
tiltöMega lágur: hér boma
einmitt MuttfaMegir yfíriburð-
ir til gneina. Eitt laind getrar
haft huitfallslljegia yfirhurði á
einra sviði, en dkki á öðm (ó-
dýrt vinnuafll, en dýnt fjánmagn
eða öflugt).
9. Ég tiel, að hið aufcna inra-
fllutaiiniglsfndlsi síðan 1960 og
tollaladkfcanir þær, sem nrðu
1963 og stfðar, fcunni i sramram
tilfellum að hiafa haflt meiri á-
hnif á samkeppnisaðstöðu fe-
lenzikra fyirintæfcja en huigsan-
leg EFTA-aðild kaemi til með
að hafa.
10. Nú er fyrinhugað að Mla
niður verndanbolla, en efcfci fljér
öftananbollia á iðnaðanvörram,
og nær niðurfelling vemdar-
tolla til EFTA-landa eingöngn.
Hins vegar er gert náð flyrir
því, að tollar á hnáeflni, vétam
og tæfcjum lœlbki samfcivæmt
bezta kjaraálfcvæðum, þ. e.
jafint gagmvant öllum löndum.
Srá röskun á verðhtatföltam, er
verður, getur m. a. haflt efltir-
flarandi bneytingar I för með
sér:
a) Þeir, sem áður hafla ftaft
inn fúltannar vönur í vemdaa>
toIMLofcbi, gæta séð sér hag í
aS fllytja tll landsins fnam-
leiðslu EFTA4anda í rffcairi
maeli en áður, t. d. húsgögn frá
Nonegi í stað FrafcMandi.
b) Hagfcvæmara gseti oríHð
að fflytja inn ,Jhráefni“ í vemd
anbollfltofcfci fná EFTA-Iandi en
landi ntan EFTA, t. d. dúik frá
Eniglandi og Danmörfcu í stað-
inn fyrir fná Holandi og V.-
Þýzkalandi.
c) Einmig gæti orðið haig-
kvæmara að kaupa „hráefni"
í verndartöllfltokiki erlendis í
staðinn flyrir innanlands, t. d.
kaiapa fflestir beppaframleiðend
rrr íslenzfct nlianband, og í plast
tnmibúðaframleiðsta er fceypt
itmlent „lhináefni“ (millistigs-
aflurð). Hvont — og í hvaða
maeli — þessi álhrif koma tS
greina, fer að sjálfsögðu míkið
efltir viðbrögðum þeirra „hmá-
efnisflnamleiðendia“, sem eiga
á hætta að tapa viðskiptam:
Þeir gœta séð sér hag í því
að læfcka verðið til að standast
samfceppni. Jafnframt má gera
ráð flyrir aukinni efltinspum frá
Líkan af dagheimilinu í Stiörnugróf
Styrktarfélag vangefinna
heldur Fjölskylduskemmtun
Á morgun, sunnudag verður
ihaldin „Fjölskylduskemmtun“ á
Hótel Sögu. Er það styrktarfélag
vangefinna, sem stendur fyrir þess
um skemmtunum.
Um miðjan daginn verður
„Barnaskemmtun" og skemmtir m.
a. Ómar Ragnarsson, þrjár stúlfc
ur syngja, lúðrasveit drengja frá
Kópavogi og fl.
Þá verðu:' glæsilegt leikfanga
happdrætti með 300 vinningum.
Einnig kemur jólasveinninn í heim
sókn til barnanna.
Á kvöldsfeemmtuninni, sem byrj
ar kl. 9 verður til skemmtunar
söngur, Sigurveig Hjaltested og
Guðmundur Guðjónsson með und
irtoik Skúla Halldórssonar, tón-
skálds. Þá verður Brynjólfur Jó-
hannesson leikari með skemmti-
þátt.' Því næst danssýning Edda
Pálsdóttir og Heiðar Ástvaldsson.
Sfcyndihappdrætti verður á
skemmtuninni með 200 vinning
um og eru vinningar m. a. flug-
far Reykjavík—K.höfn, stofustóll,
málverfc (Sv Bj.) hvíldarstóll,
hringflug yfir Rvík, ferðaútvarps
tæki og m. m. fl.
Skemmtanir þessar eru haldn
ar, til þess að afla fjár til hús
gagnakaupa í þetta nýja vinnu- og
kennsluiheimili, sem félagið er að
byggja við Stjörnugróf. Er þetta
stærsta venkefni, sem félagið hef
ur ráðizt í fram að þessu.
Félagið hefir rekið dagheimilið
Lyngás frá 1961 og hrfur sannast
frá því fyrsta, Ihve nausynlegt var
að koma slíku heimili á stofn,
Dvelja þar nú 45 börn og er heim
ilið fullsetið og hefur verið það
í mörg undr.nfarin ár, og mjög
margir á biðlista.
Islandsmynd Dam frá ’38
sýnd í kvikmyndaklúbbnum
Síðasta sýning Kvikmyndaklúbbs
ins fyrir jól verður í Norræna hús
inu n. k. mánudagskvöld kl. 9.
Verða að þessu sinni sýndar 3
myndir.
Er þar fyrst að nefna té&knesku
kvikmyndina „Demanta næturinn-
ar“, ©n Ihún var gerð 1964 af Jan
Nemec og sýnir flótta tveggja
pilta úr fangalest á leið til
Dachau.
Þá verður sýnd hin frábæra ís-
landsmynd „Myndir frá íslandi“,
sem feapteinn Dam tófe hér 1938.
Þó að mynd þessi sé falieg og róm
antísk, er hún þó um leið raunsæ
lýsing á fslandi kreppuáranna. Hik
laust má segja, að þessi mynd sé
það langbezta, sem enn hefur ver
ið gert í þá veru að lýsa íslandi í
bvikmynd.
Lofcs verður sýnd örstutt en flræg
heimildarkvilkmynd frá Hermitage-
listasafninu, sem kalla mætti ,„And
litið“. Aðalviðfangsefni hennar er
að sýna svipbrigði og viðbrögð
safngesta við málverk Leonardo
da Vtaci, Madonna Litta.
20 ára afmælishátíð
Finnlandsvinafélagsins
í haust varð Finnlandsvinafélag
ið Suomi 20 ára. f tilefni af því
og þjóðhátíðardegi Finna mun
félagið halda samkomu í Domus
Medica 6. des. nk. kl. 20.30
f fundarbyrjun munu fara fram
aðalfundarstörf, en síðan hefst
samkoman og verða dagskráratriði
þessi:
Svetan K. Sveinsson, formaður
félagsins, flytur ávarp, Jón Har-
aldsson, arkitefct, heldur ræðu,
Brynjólfur Jóhannesson, leikari,
les upp, Fóstbræður syngja og frú
Guðrún Þórarinsdóttir segir frá
Helsingfors. Síðan verður stiginn
dans.
Allir Finnar, sem hér eru bú-
settir, eru sérstaklega boðnir á
fundinn.
Undanfarin ár hafa töluverð
samskipti verið milli Finna og
íslendinga og hafa stórir hópar
menntamanna, íþróttamanna,
leikara, hljómlistar- og söng-
manna heims ltt hvora bræðra-
þjóð fyrir sig.
Hafa víða skapazt sterk vin-
áttubönd £ þessum ferðum og er
þvi ekki að efa að fjölmeant
verður á þetta Finnlandsvina-
kvöld.
Jólabazar
Sjálfsbjargar
Jólabazar Sjálfsbjargar, verður
haldinn í Lindarbæ, sunnudaginn
7. desember og hefst sala kL 2
e. h.
Þar verður að venju midrið af
vörum á boðstólum, meðal annars
fjölbreytt úrval af prjónafataaði
og jólavarningi.
Styrfcið starfsemi Sjálfsbjargar
og kaupið jólagjafirnar á jólabaz-
ar Sjálfsbjargar.
Náms-
kynning
Stúdentaráð Háskóla íslands
og Samband íslenzkra nemenda
erlendis efna til námskynning
ar lauigardaginn 6. desember
1969 frá kl. 1,30 til 6 e. h. í
salarkynnum Templarahallarinn
ar á Skólavörðuholti.
Kynnt verður nám við Há-
skóla fslands og nám erlendis
bæði háskólanám og skamm-
tímanám af ýmsu tagi.
Til þess að forðast þrengsli
em nemendur Menntasfcólans í
Reykjavík og stúdentadeildar
Kennaraskólans hvattir, til þess
að koma fyrri hlu*a fcynningar
tímans, nemendur Menntaskól-
ans við Hamrahlíð og lærdóms
deild VerzlunarSkólans komi
seinni htatann.
Námskynningarnefnd SHÍ og
9ÍNE.