Pressan - 09.03.1989, Blaðsíða 9

9
Fimmtudagur 9. mars 1989
Seldi veitingastaðinn og fékk
svikin skuldabréf sem greiðslu
BARÁTTA HAF-
ÞÓRS KRIST-
JÁNSSONAR
VIÐ AÐ NÁ
RÉTTI SÍNUM
Eftir að hafa átt og rekið skyndibitastaðinn American
Style í eitt ár velti Hafþór Kristjánsson fyrir sér í júlí
síðastliðnum að selja reksturinn. Hafþóri fannst kom-
inn tími til að draga úr vinnunni, en vinnudagurinn var
16—18 tímar sjö daga vikunnar. „Ég ætlaði að taka mér
frí í smátíma og sjá svo til með framhaldið,” segir Haf-
þór. Hann vissi lítið um fasteignaviðskipti og gat ekki
vitað hversu mikils virði staðurinn Skipholti 70 væri.
EFTIR PÁL VILHJÁLMSSON — MYNDIR EINAR ÓLASON
Blaðamaður frétti fyrir tilviljun
af sögu Hafþórs og hann féllst eftir
nokkurt hik á að segja hana.
Um margt er hún dæmigerð fyrir
einstaklinga sem standa í rekstri
smáfyrirtækja og hvernig getur far-
ið þegar þeir eiga í viðskiptum við
óvandaða menn.
Dýrkeypt símtal
Vangavelturnar í júlílok leiddu
Hafþór til þess að hringja í fast-
eignasöluna Húsafell. Símtalið
varð Hafþóri dýrkeypt, það kostaði
hann nokkar milljónir króna og
ómæld óþægindi sem enn sér ekki
fyrir endann á.
Hafþór spurðist fyrir um hvaða
markaður væri fyrir skyndibita-
staði eins og American Style. Sölu-
maðurinn hjá Húsafelli varð strax
uppnuminn og vildi fá allar al-
mennar upplýsingar um reksturinn.
Þeir slitu samtali og Hafþór sat eft-
ir með það á tilfinningunni að ekki
yrði vandkvæðum bundið að selja
staðinn. Það stóð heima því seinna
sama dag hringdi fasteignasölu-
maðurinn og sagðist vera með lík-
legan kaupanda.
Eftir það gerðust hlutirnir hratt.
Daginn eftir kom tilboð frá kaup-
andanum, sem þó hafði ekki haft
fyrir því að líta á staðinn sem hann
ætlaði að kaupa. Engar grunsemdir
vöknuðu hjá Hafþóri en honum
fannst samt furðulegur asi á fast-
eignasölunni. Það var eins og mikið
lægi við að salan kæmist sem fyrst
í höfn.
Skákaði í skjóli vinkonu
Hafþór fór yfir tilboðið, sem
hljóðaði upp á 7 milljónir, og gerði
við það athugasemdir. Hann fór
með gagntilboð til fasteignasölunn-
ar sem var samþykkt umyrðalaust. í
byrjun ágúst var skrifað undir
samninginn. Kaupendur voru veit-
ingasalan Danný í Garðabæ og eig-
andi hennar, Daníel Ben Þorgeirs-
son. Daníel kom sjálfur lítið við
sögu í samningaviðræðunum.
Hann beitti vinkonu sinni fyrir
sig og það var hún sem undirritaði
kauptilboðið. Kaupverðið var 7,5
milljónir króna og skyldi upphæðin
greiðast með 30 skuldabréfum sem
tryggð voru með sjálfskuldar-
ábyrgð og veði í tækjum American
Style og veitingasölunnar Danný í
Garðabæ. Gjalddagi fyrsta skulda-
bréfsins var í október 1988 og síðan
á mánaðarfresti. Það átti eftir að
koma á daginn að hvorki skulda-
bréfin né veðin voru mikils virði.
Flóttalegt augnaráð
Hafþór sá ekki nýja eigandann
fyrr en gengið var frá samningum
og þótti undarlegt hversu lítinn
áhuga hann sýndi staðnum. „Ég
hitti hann fyrst þegar ég afhenti
lyklana og hann kom vel fyrir, var
vel klæddur og ók um á Mercedes
Benz. Það eina sem var athugavert
við hann var augnaráðið, það var
flóttalegt” segir Hafþór þegar hann
rifjar upp kynni sín af Daníel.
Daníel hafði fulla ástæðu til að
vera var um sig. Um sama leyti og
hann gekk frá kaupunum á Americ-
an Style þraut þolinmæði eigenda
húsnæðisins í Garðabæ, þar sem
Daníel rak veitingasölu undir nafn-
inu Danný. Það var lokað á Daníel
í Garðabæ í september og skildi
hann eftir sig skuldahala sem enn er
óuppgerður.
Um þetta vissi Hafþór ekki.
Hann treysti líka fasteignasölunni
til að ganga frá skuldabréfunum á
þann veg að þau væru góð og gild.
Blekktur og svikinn
Fimmtudaginn II. ágúst fór Haf-
þór með skuldabréfin til þinglýs-
ingar hjá borgarfógeta. Sunnudag-
inn eftir lét hann frá sér staðinn
samkvæmt samningi og fékk greidd
með ávísun þinglýsingargjöld og
annan kostnað frá nýja eigandan-
um, alls um 180 þúsund krónur. Á
mánudag hugðist Hafþór ná í
skuldabréfin og leysa út ávísunina.
Dagurinn er Hafþóri eftirminnileg-
ur því þá rann upp fyrir honum að
hann hafði verið blekktur. Ávísunin
reyndist innstæðulaus og skulda-
bréfin voru ólögleg á tvo ólíka vegu.
Fógetaembættið neitaði að þing-
lýsa skuldabréfunum.
Skuldabréfin voru verðtryggð
með lánskjaravísitölu og fyrsti
gjalddagi var tveim mánuðum eftir
undirritun. Samkvæmt lögum má
ekki verðtryggja fjárskuldbinding-
ar sem eru til skemmri tíma en
tveggja ára. Hitt sem gerði skulda-
bréfin ólögleg var að Daníel setti að
veði fyrir greiðslu tæki veitingasöl-
unnar Danný, en þau tæki voru ekki
hans eign heldur fjármögnunarleig-
unnar Glitnis.
Hafþór stóð uppi með verðlausa
pappíra og innstæðulausa ávísun.
Hann var búinn að skrifa undir
sölusamning á fyrirtæki sínu án
þess að fá nokkuð í staðinn nema
ónýtan pappír. Það var honum
huggun harmi gegn að þinglýsing-
argjöldin fengust endurgreidd.
Engin hjálp frá lögreglu
Hafþór fór til Rannsóknarlög-
reglu ríkisins og bar upp vandkvæði
sín. Honum var sagt að þrátt fyrir
að hann hefði verið blekktur og
svikinn og skjölin sýndu svart á
hvítu að um lögbrot væri að ræða
þá gæti Iögreglan ekkert gert.
Ástæðan? Jú, það væri sama og
engin refsing við þessum rangind-
um, Daníel Þorgeirsson væri eigna-
laus maður og því væri það ekki
ómaksins vert að lögreglan beitti
sér.
Þegar Hafþór fékk ekki hjálp frá
þeirri stofnun sem á að gæta laga og
réttar í samfélaginu virtust honum
allar bjargir bannaðar. Hann ein-
setti sér að ná eign sinni tilbaka með
því að rifta kaupsamningnum
vegna vanefnda. í heilan mánuð
stóð hann í þjarki við nýja eigand-
ann sem var tungulipur en ekki að
sama skapi orðheldinn.
Enga hjálp var að fá hjá fast-
eignasölunni. Þorlákur Einarsson,
sem gekkst fyrir sölunni, mátti ekki
vera að því að tala við Hafþór, sagði
símastúlkan. Þó hafði sami Þorlák-
ur gengið hart eftir sölulaunum og
neitað að láta Hafþór fá ónýtu
skuldabréfin fyrr en hann hafði
skrifað upp á víxil fyrir sölulaun-
um, en þau voru 420 þúsund og
verður að telja það harla góðan af-
rakstur fyrir litla vinnu. Löglegt en
siólaust, myndi einhver segja.
Reksturinn hrynur
Daníel var ekki aðgerðalaus
fyrstu dagana eftir yfirtöku Amer-
ican Style. Hann henti út stórum
hluta innréttinganna og tók inn
heljarmikinn pítsuofn, sem hann
fékk á leigu. Þegar til átti að taka
reyndist pítsuútgerðin ekki sá
gróðavegur sem Daníel taldi. Hers-
ing af lánardrottnum gerði honum
lika lífið leitt og eftir mánuð sá
hann sína sæng upp reidda. Daníel
Iét af hendi litla skyndibitastaðinn
sem hann keypti á fölskum forsend-
um.
Hafþór tók aftur við rekstrinum,
sem var ekki orðinn nema svipur
hjá sjón. „Ég hefði ekki trúað því
að hægt væri að rústa svona stað á
svo skömmum tíma. Veltan var
dottin niður um helming og margir
fastakúnnar höfðu leitað annaðj’
segir Hafþór.
Það sannast á rekstri skyndibita-
sölunnar í Skipholti 70 að það tekur
langan tíma að vinna sér gott orð en
skamma stund að tapa því. Rekst-
urinn er enn ekki búinn að jafna sig
eftir kollsteypuna í ágúst og Hafþór
vinnur myrkranna á milli til að
halda staðnum í sinni eigu. Hann
hefur eina stúlku sér til aðstoðar.
Sjálfur stendur hann í matseldinni,
heldur bókhald, þvær upp og skúr-
ar.
,,Trúi á réttlaetið”
Það sem Hafþóri þykir þó verst
er að vegna háttalags annarra er
honum nánast ókleift að standa við
skuldbindingar sínar. „Það hafði
aldrei fallið á mig víxill og ég gat
alltaf staðið við þær skuldbinding-
ar sem ég tók á mig. Núna hef ég
orðið að fá gjaldfrest hjá fyrirtækj-
um sem ég skipti við og þetta er orð-
in ansi þung byrði”
Hafþór er samt ékki á því að
leggja árar í bát. „Ég er einhvern
veginn þannig gerður að ég trúi á
réttlætiðý segir hann. Lögfræðing-
ur Hafþórs hefur gert þá kröfu að
fasteignasalan Húsaíell greiði
skaðabætur vegna þess tjóns sem
hann varð fyrir og má rekja til
óvandaðra vinnubragða fasteigna-
sölunnar.