Pressan - 09.12.1993, Blaðsíða 12
FR ETT I R
72 PRESSAN____________
Læknar í skjóli lyfsala
Fimmtudagurinn 9. desember 199Z
Hátt í sjötíu læknar
leiguliðar apótekara
Landlæknisembættiö veitti lækni áminningu fyrir hálfu ári vegna ávísana á tiltekið apótek.
Landlæknisembættið hefur
þrisvar á síðustu þremur ár-
um gert athugasemdir við lyf-
seðlaútgáfu lækna þar sem
eingöngu er vísað á eitt apó-
tek. Síðustu athugasemdina af
þessu tagi gerði embættið fyrir
hálfu ári.
Það er ekki oft sem land-
læknisembættið sér sig knúið
til að grípa inn í samskipti
lækna og lyfsala, sem eru harla
augljós. Það er eingöngu ef
embættið telur að sjúklingar
séu látnir líða fyrir þessi sam-
skipti með þeim hætti að það
sé til mikil óhagræðis fyrir þá
að ná í lyf á tilteknum stað.
Um bina siðferðislegu hlið
segir embættið fátt, en það
kom fram í samtali við Matt-
hías Halldórsson aðstoðar-
landlækni að embættið hefur
eingöngu afskipti af þessum
málum ef talið er að hags-
munir sjúklinga séu fyrir borð
bornir.
Hótt í sjötíu
læknar
Eftir því sem komist verður
næst eru á sjö stöðum á höf-
uðborgarsvæðinu rekin sam-
býli lækna og lyfsala. Þá er þar
um að ræða að lyfsalar eiga og
reka húsnæði sem læknarnir
starfa í. Lætur nærri að þetta
sé að nálgast sjötíu lækna sem
leigja á þennan hátt.
27 læknar eru skráðir á
Læknastöðina Uppsali í
Kringlunni og heimilislækna-
stöðina þar. Eigandi húsnæð-
isins er Ýlir hf. sem er í eigu
Werners I. Rasmussonar,
apótekara í Ingólfsapóteki. Ýl-
ir hf. hefúr þar til ráðstöfunar
690 fermetra, sem fyrirtækið
innréttaði undir læknastofur
skömmu eftir opnun Kringl-
unnar.
Við Austurbæjarapótek er
læknastöð sem nýlega hefur
verið byggt við, en Sigurður
G. Jónsson er apótekari þar.
Þar eru tólf læknar og auk
þess hafa sjúkraþjálfarar feng-
ið þar inni, en nýbyggingin er
vegleg.
Átta læknar eru í húsnæði
Vesturbæjarapóteks við Mel-
haga. Kristján P. Guðmunds-
son er apótekari þar en hann
erfði fyrirkomulag forvera
síns. Þá eru níu læknar í hús-
næði ívars Daníelssonar í
Álftamýri, en þar er heilsu-
gæslustöð í húsnæði Borgar-
apóteks.
Sjö læknar eru í húsnæði
Iðunnarapóteks á Laugavegi
42, en á vegum Iðunnarapó-
teks hefur mjög lengi tíðkast
að leigja apótekurum hús-
næði. Kjartan Giumarsson er
apótekari þar. Fjórir læknar
eru í húsnæði Kópavogsapó-
teks í Hamraborg 11 en þar
verða apótekaraskipti um ára-
mót. Auk þess var samkomu-
lag við heilsugæsluna í Kópa-
vogi um að símsenda beint
alla lyfseðla til Kópavogsapó-
teks. I Háaleitísapóteki er síð-
an einn læknir í húsnæði í
eigu apóteksins.
Aldargömul hefð
fyrir bí með nýj-
um lögum
Þetta sambýli hefur verið
við lýði hér á landi mjög lengi.
1 Reykjavíkurapóteki fyrr á
öldinni voru læknar teknir
inn og smám saman hefur
þetta færst í vöxt. Sprenging
varð í þessu fyrir u.þ.b. fimm-
tán árum og síðan hefúr þetta
fyrirkomulag Vaxið mjög.
Það sem gagnrýnendur fýr-
irkomulagsins meðal lækna
setja út á er tvennt: I þessu
felst ósættanleg málamiðlun
við siðareglur lækna, sem
segja læknum að þeir megi
ekki hafa fjárhagslega hags-
Boðberinn snari
nashuatec P295 faxtækin
KÓPAVOGSAPÓTEK. Þar verða lyfsalaskipti um áramót en fjórir læknar hafa
þaraðstöðu.
/ Faxtæki vinnustaáarins
/ Faxtæki heimilisins
OP7SMA
IÐUNNARAPÓTEK. Rekið af Kjartani Gunnarssyni lyfsala en þar hafa sjö læknar
aðstöðu.
m a r g a r
f y r i r -
spurnir
um að fá
að opna
a p ó t e k.
Forráða-
m e n n
stöðvar-
innar af-
taka þó
með öllu
að þeir
t e n g i s t
eitthvað
þeim fyr-
irætlun-
um.
muni tengda lyfsölum. í öðru
lagi segja þeir að þetta skapi
ójafnvægi á milli lækna. Þeir
sem kjósi að vera í húsnæði í
eigu lyfsala spari sér verulegar
fjárhæðir við rekstur stofa
sinna. Með þessu séu lyfsalar,
sem hafi skapað sér ljárhags-
legt vald í skjóli einokunarlaga
í lyfsölu, að flytja sig inn á
læknamarkaðinn. Þessu til
stuðnings benda menn á að
læknum sé ómögulegt að fá
lyfsölu til sín, eins og til dæm-
is hefur verið reynt í Domus
Medica, að sögn Einars Páls
Svavarssonar framkvæmda-
stjóra.
Fjárhagslegur grundvöllur
þessa sambýlis gætí hins vegar
orðið fyrir bí ef ný lyfjalög
verða samþykkt á Alþingi. Þar
er gert ráð fyrir frelsi í lyfsölu
með einhverjum aðlögunar-
tíma þó. Má sem dæmi taka
hvaða breytíngar gætu orðið í
Glæsibæ,
þar sem er
mjög stór
1 æ k n a -
miðstöð,
en þaðan
hafa þegar
k o m i ð
snarar boðum þínum hratt
ag arugglega hvert sem er
/ Ún/al faxtækja fyrir venjuiegan pappír
Útreikningar sýna að húsnæðið er
leigt með tapi
Það er erfitt að fá nákvæm-
ar tölur um leiguupphæðir í
þessu sambandi. Læknir sem
haft var samband við sagði að
leigan væri svipuð og í Dom-
us Medica, en aðrar heimildir
segja leiguna verulega lægri.
I PRESSUNNI í október ár-
ið 1990 voru gerðir útreikn-
ingar vegna læknastöðvarinn-
ar í Kringlunni, sem ekki hafa
verið dregnir í efa. Þar var
sýnt ffam á að fórnarkostnað-
ur lyfsalans var verulegur
miðað við hefðbundna ávöxt-
un sem hann hefði getað haft
af húsnæðinu þar. Var bent á
að lyfsala í Ingólfsapóteki
hefði orðið að aukast veru-
lega, sem svaraði 13 til 14
milljónum króna á þeim tíma,
til að standa undir fjárfesting-
unni. í sömu grein var viðtal
við eiganda Ingólfsapóteks,
Wemer I. Rasmusson. Þar ját-
aði hann að viðskiptín í apó-
tekinu hefðu verið slæleg þar
til hann fékk læknana inn.
Hreinskilnisleg yfirlýsing,
enda hefur Wemer aldrei far-
ið í grafgötur með fjárhagslega
hagsmuni sína af því að fá inn
lækna.
Læknarnir sjálfir eru hins
vegar varkárari í yfirlýsingum.
Læknir, sem farið hefur inn í
slíkt sambýli, sagði að það
hefði einfaldlega verið mjög
álitlegur kostur. Hann hefði
fengið tækifæri til að komast í
náið samstarf við kollega í
nýju, hentugu og glæsilegu
húsnæði, sem hefði verið
mjög svo samkeppnisfært á
leigumarkaðnum, svo notuð
séu hans orð.
Samkvæmt lýsingum sem
hafa fengist á þessum sam-
skiptum eru þau undantekn-
ingarlaust að frumkvæði lyf-
salanna. Þeir bjóða aðstöðu
og gjarnan einbverja aðstoð
við að koma upp tækjum. Þá
er því haldið fram að ákveðin
tegund af læknum sé sérlega
eftirsóknarverð, þar sem þeir
vegna sérhæfingar sinnar
skrifi út mikið af dýrum lyfj-
um. Þar eru nefndir sérstak-
lega meltingarlæknar og húð-
sjúkdómalæknar.
í PRESSUNNI fyrir tveim-
ur vikum var sagt frá því að
sjúklingur hefði fengið mjög
ákveðin skilaboð um að fara í
ákveðið apótek. Síðan hafa
ítrekað borist upplýsingar
um slíkt. Einn heimildamað-
urinn sagði meira að segja að
læknirinn hefði sagt við sig,
reyndar með glott á vör, að
hann ætti að leysa út lyfseðil-
inn í nálægu apóteki því „þá
lækkaði húsaleigan". Annar
heimildamaður sagði frá því
að læknirinn hefði sagt sér að
ákveðið að smyrsl sem sjúk-
lingurinn átti að fá væri að-
eins hægt að fá í apótekinu
VESTURBÆJARAPOTEK. Rekið af Kristjáni P. Guðmundssyni lyfsala en þar hafa
átta læknar aðstöðu.
INGÓLFSAPÓTEK. Rekið af Werner I. Rasmussyni lyfsala en undir hans þaki eru
27 læknar.
BORGARAPÓTEK. Rekið af ívari Daníelssyni lyfsala en þar eru níu læknar.
AUSTURBÆJARAPÓTEK. Rekið af Sigurði G. Jdnssyni lyfsala en þar hafa tólf
læknar aðstöðu.
niðri þar sem það væri sér-
blandað. Svo vildi tíl að heim-
ildamaður hafði víðtæka efna-
fræðiþekkingu þannig að
hann vissi vel að samskonar
smyrsl voru framleidd af
Lyfjaverslun ríkisins og feng-
ust í flestum ef ekki öllum
apótekum.
Siguröur Már Jónsson