Pressan - 30.12.1993, Síða 16
MYNDUSTARANNALL
16 PRESSAN
Fimmtudagurinn 30. desember 1993
„Ég héf dálæti á kjöllurum og þakher-
bergjum, nálægt jörðinni og himninum,
en lifi miðhæðarlífi.“
Guðbergur Bergsson þversagnafræðingur.
„Nú er hins vegar svo komið að undir-
rituðum þykir nóg um kjaftaganginn og
upplýsist það hér með að það var sá sem
þetta skrifar sem var svo ólánsamur að
taka í gikkinn kvöldið umrædda við
Húnavatn.“
Ólafur E. Jóhannsson hunda-skítur.
„Konur búa ekki aðeins yfir hæfileik-
anum að ala af sér börn, kvenlíkaminn er
einnig erótískur og sexual. Ég veit ekki til
þess að mikið hafi verið ijallað um konur
sem kynverur innan Kvennalistans.“
Inga Dóra Bjömsdóttir kynVera.
„Itarleg rannsókn verður að fara ffam
á því sem meistari Jakob er með á milli
eyrnanna til að fá skýringu á farsælum
ferli hans.“
Björg flrnadóttir Verustýra.
„Ég var konu minni ótrúr og eignaðist
barn utan hjónabands. Það var hins vegar
ekki það sem ég ætlaði mér. Það er mín
hugsjón að þegar maður giftir sig er
maður að bindast sínum maka til fram-
búðar.“
Jón Magnússon hugsjónamaður.
„Það má búast við að Bubbi fari að
breytast í feitan og geldan letikött ef hann
hyggst halda sig lengi enn Við oíh ham-
ingjunnar á bleiku skýi ástarinnar.“
Dr. Gunni slátrari.
„Ég hef ekki hugmynd um hversu
marga skítuga tittlinga ég hef sogið um
ævina og kæri mig ekki um að vita það.“
Matthildur Campbell, fyrrum sjálfsali.
„Án góðs stuðnings væri ástandið
miklu verra og blaðið sem við þó gáfum
út hefði verið enn ómerkilegra.“
Þór Jónsson, vinur Steingríms.
„Mig fúrðar oft á hversu ómerkilegar
þessar gjafir eru.“
Höskuldur Jónsson mútuþegi.
„Framkoma Steingríms Hermanns-
sonar í þessu máli bendir til þess að hann
eigi ekki að taka þátt í stjórnun landsins
og þaðan af síður í stjórnun bankanna.
Honum ber að segja af sér formennsku í
Framsóknarflokknum.“
Þór Jónsson, fyrrum leiðarahöfundur.
Skimað
Árið 1993 verður ekki lengi í minnum
haft sem merkisár í íslenskri myndlist. Þrátt
fýrir ýmsa bjarta punkta, sem glöddu augu
myndlistaráhugamanna, getur árið í heild
sinni varla talist sérstaklega rismikið. Efna-
hagsþrengingarnar segja til sín á öllum
sviðum og listamenn, sem framleiða fágæta
og dýra vöru, eru hart leilcnir við slíkar að-
stæður. Hagvöxtur, í efnahagslegum og
listrænum skilningi, hefur verið með
minna móti. Sýningarhald hefur heldur
dregist saman, bæði að fjölda og umfangi.
Listamenn hafa í auknum mæli leitað inn á
kaffihús og veitingastaði. Tolli var stórtæk-
ari en aðrir á þessu sviði og lagði undir sig
efri hæð Kringlunnar í ágúst með stórum
olíumálverkum. Efnahagslegu áhrifin eru
þó minni en ætla mætti og margir lista-
menn láta ástandið ekkert á sig fá og leggja
ótrauðir á sýningarbrautina.
Hiö opinbera og veitinga-
staöirnir
Árið byijaði ekki gæfúlega þvi tveir sýn-
ingarstaðir lögðu upp laupana, Nýhöfti í
Hafnarstræti og Listrnunahúsið í Tryggva-
götu, og var þá verulega saumað að mögu-
Ieikum listamanna til að sýna í frambæri-
legum húsakynnum. Listmunahúsið skipti
síðan um eigendur og hefúr smám saman
verið að hasla sér völl á ný. Varla er hægt að
segja að nýir staðir hafi bæst við, að undan-
skildum veitingastöðunum, og má ffernst-
an telja Sólon íslandus, sem hefur boðið
upp á sýningar á efri hæðinni.
Opinberir sýningarstaðir rikis og sveitar-
félaga hafa því verið áberandi. Kjarvalsstað-
ir hafa auk þess tekið upp þann sið að
bjóða listamönnum að sýna og greiða allan
kostnað, og er því eftir töluverðu að slægj-
ast fýrir myndlistarmenn. Þar á bæ byrjaði
árið með stórmerkri sýningu á verkum
skoska skáldsins og myndlistarmannsins
Ians Hamilton Finlay. Árið endaði síðan
rneð ekki ómerkari sýningu á verkum Rod-
ins.
Á Listasafni íslands voru tvær stórar sýn-
ingar sem vert er að rifja upp. Yfirlitssýning
á verkum Hreins Friðfinnssonar var opn-
uð í febrúar og í maí hýsti Listasafnið sýn-
inguna Borealis 6, alþjóðlega samsýningu
frá norrænu listamiðstöðinni í Sveaborg
sem var skipulögð af Halldóri Bimi Run-
ólfssyni listfræðingi. Heyrðust þá raddir
sem hörmuðu að bolsévikkunum frá Svía-
ríki skyldi hafa verið hleypt inn í allra heil-
agasta vé íslenskrar myndlistar. Þessar fjór-
ár sýningar eru hápunktarnir í sýningar-
haldi opinberu safnanna í Reykjavík.
Hafnarborg í Hafiiarfirði lagði sitt lóð á
vogarskálarn-
ar með at-
hyglisverðri
sýningu á
utangarðslist
frá Bandaríkj-
unum í janúar
og Hafnfirð-
ingar héldu
listahátíð í
júní þar sem
m.a. var boð-
ið upp á lista-
menn frá
Kúbu.
Ekki má
gleyma því að
í ágúst opnaði
Listasafnið á
Akureyri dyr
sínar og gera
menn sér
vonir um að
staðurinn
muni ekki
gefa sýningar-
stöðunum á
höfuðborgar-
svæðinu neitt
eftir.
Málverk
og annað
Stór
skerfur af öll-
um sýningum
hverju sinni
eru málverka-
sýningar, en
málverkið
hefúr ekki átt
sínar stærstu
stundir á
þessu ári. Það
er alltaf nóg af
tilburðum í
yfir myndlistarárið 1993
GEORG GUÐNIHAUKSSON
Sýning hans í Nýlistasafninu var líklega besta málverkasýning ársins.
átt til hins smekk-
lega og persónu-
lega, en markverð
átök við hefðina
eru sjaldgæf. Þeir
listamenn sem
mest létu að sér
kveða fýrir sex til
tólf árum voru
margir viðriðnir
nýbylgju í mál-
verkinu. Þessi
hópur var ekki
mjög áberandi á
árinu, nema Daði
Guðbjörnsson,
sem var með
vönduðustu sýn-
ingu sína til þessa
á Kjarvalsstöðum
í apríl. Georg
Guðni Hauksson
hélt í Nýlistasafn-
inu glæsilega sýn-
ingu í apríl, sem
var líklega besta
málverkasýning
ársins.
Yfirlitssýning á
verkum Gunn-
laugs Blöndal var
ekki sá viðburður
sem vonast var til,
og eru menn ekki
sammála um
hvort Gunnlaugi
sjálfum eða Kjar-
valsstöðum var
þar um að
kenna. Yfirlits-
sýningin á mál-
verkum Louisu
Matthíasdóttur
MARKÚS ÖRN ANTONSSON
Fregnir herma að Korpúlfsstaðamálið hafi verið saltað um sinn, enda ekki líklegt að það
yrði flokknum til framdráttar í komandi borgarstjórnarkosningum.
BRAGIASGEIRSSON
Stóð í stöðugum ritdeilum, m.a. um hvort bronsmyndir Rodins teldust til sælgætisgerðar og
væru ómerkilegar eftirmyndir.
sópaði til sín trygglyndum áhorfendum
sem vildu staðfesta trú sína á gömlu gild-
unum í málverkinu.
Yngri listamenn, sem komið hafa fram á
undanförnum sex árum eða svo, hafa
margir notast við aðrar aðferðir og efni.
Skúlptúr og ýmiss konar samsetningur hafa
verið áberandi. Daníel Þ. Magnússon var
með góða sýningu á Kjarvalsstöðum í ág-
úst; veggmyndir settar saman úr ólíkum
hlutum, innrömmuðum myndum úr grá-
um pappa og húslegum búnaði. Svava
Bjömsdóttir hélt eftirminnilega sýningu á
sama stað í mars á veggskúlptúrum unnum
úr pappa.
Nýlistasafnið hefur verið athvarf nýja-
brumsins í myndlist, en það varð fimmtán
ára á árinu. Safnið hefur slitið barnsskón-
um en er enn ekki komið á fullorðinsaldur;
ffamtíðin er óráðin og það gerir ekki miklu
meira en að halda í horfinu þessa dagana.
Af viðburðum sem forráðamenn safnsins
stóðu fýrir má nefna fjölbreytta vídeó- og
gemingahátíð í júlímánuði.
Korpúlfsstaðamálið
Ekki er hægt að skilja við árið öðruvísi
en minnast á Korpúlfsstaðamálið, sem setti
svip á myndlistarárið. Ætlunin var að
byggja upp allsherjarlistamiðstöð á Korp-
úlfsstöðum í kringum Erró-gjöfina svoköll-
uðu, og hljóðaði fjárhagsáætlun upp á
1.400 milljónir. í upphafi árs kom í ljós að
150 milljónir höfðu verið veittar til verksins
á þessu ári og einar sextíu myndir höfðu
bæst við, auk mynda sem Erró málaði sér-
staklega fyrir safnið. Þessar myndir hafa
síðan verið á ferð um Norðurlöndin sem
farandsýning, sérstaklega styrkt af norræna
menningarsjóðnum. Kjarvalsstaðir urðu
tuttugu ára í apríl og þá notaði Markús
Öm Antonsson borgarstjóri tækifærið til
að afhjúpa áætlanir um listamiðstöðina.
Listamenn brugðust hart við og fannst
gengið framhjá sér í allri ákvarðanatöku.
Samband íslenskra myndlistarmanna boð-
aði til málþings um stjómkerfi menningar-
innar á Hótel Borg í maí. Þetta var óvenju
líflegt og vel sótt málþing þar sem lista-
menn, forstöðumenn safnanna, þingmenn
og embættismenn tóku til máls um hver
ætti að móta stefnuna í menningarmálum
og hvort hægt væri að útiloka listamenn frá
slíkri stefnumótun.
llpp úr þessu reyndu embættismenn
borgarinnar að réttlæta áformin. Markús
lagði til að framkvæmdum yrði dreift til
ársins 2010 og Hulda Valtýsdóttir, for-
maður menningarmálanefndar borgarinn-
ar, lagði mikla áherslu á húsfriðunarsjónar-
mið. Með haustinu varð uppvíst að 95% af
útveggjum hússins væru ónýt og það yrði
að rífa húsið og endurbyggja í þeirri mynd
sem hönnunin gerði ráð fyrir. Útboðum
var frestað til febrúar og nýjustu fréttir
herma að málið hafi verið saltað um sinn,
enda ekki líklegt að það yrði „flokknum“ til
ffamdráttar í komandi borgarstjórnarkosn-
ingum.
Og önnur mál
Það má með sanni segja að umræðan
um myndlist hafi verið með líflegra móti á
árinu sem er að líða. Það hefur varla farið
ffamhjá mörgum að Bragi Ásgeirsson stóð
í eldlínunni á ýmsum vígstöðvum. í októ-
ber var opnuð yfirlitssýning á grafikverkum
hans í Listasafni íslands og á haustmánuð-
um stóð hann í stöðugum ritdeilum, sem
alþjóð fýlgdist með á síðum Morgunblaðs-
ins, m.a. um það hvort bronsmyndir Rod-
ins teldust til sælgætisgerðar og væru
ómerkilegar eftirmyndir. Forstöðumaður
Rodin-safrisins blandaði sér jafnvel í málið
tO að veija heiður safnsins. Og upp á síð-
kastið hafa Bragi og Daníel Þ. Magnússon,
varaformaður Nýlistasafnsins, látið skeytin
fljúga sín á milli. Upphaflega tilefnið var
umfjöllun Braga um sýningu í Nýlistasafn-
inu, en snerist fljótt upp í persónulegt
ijómakökukast.
Nýr myndlistargagnrýnandi, Úlfar Þor-
móðsson, birtist á sjónarsviðinu og hreOdi
aðstandendur Nýlistasafnsins. I fyrstu
gagnrýni sinni fyrir DV skrifaði hann m.a.
að nálykt legði frá þreyttu fylleríi innan
safnsins og gaf þar með tóninn fýrir ýkju-
kennd skrif sín. Hann hefur nú tekið sér frí
frá störfum.
Læt ég hér staðar numið um árið sem
senn er fiðið og spái engu um árið sem er
að ganga í garð, en óska íslenskri myndlist
velfarnaðar.__________________________
Gunnar H. Arnason