Vísir Sunnudagsblað - 10.03.1940, Blaðsíða 5

VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
5
um, sem horfa á okkur fara ....
Vegurinn er slæmur, en vi'Ö
fyrirgefum honum það.
Áin Svava er rétt hjá; hér er
líka hinn tignarlegi kastali,
Pjuit, er stendur á bökkum
hennar. Eg lít á klukkuna.
Fimm. Við erum í stríði. Við
þegjum, niðursokkin í hugsanir
okkar.
Við miðum á kortinu frá
Celje til Ljubljana. I þolinmæði
okkar finst okkur þessi leið
aldrei ætla að taka enda. Þorpin
eru strjál og dauðaleg, því að
nóttin skellur yfir. Kl. hálf ell-
efu komum við til Ljubljana.
Við verðum að fylla á bílinn
að nýju.
„Eru landamærin opin enn
þá?“ spyrium við bensínsalann
fyrst af öllu.
„Það eru þau áreiðanlega til
miðnættis. Eftir það . .. .“
Hann gerír hreyfingu, sem
merkir, að hann viti það ekki.
Þessi maður leynir ekki tilfinn-
ingum sinum um vanþóknun á
óvinum vorum. Hann er ákafur
ng skrafhreyfinn. Hann óskar
okkur góðrar ferðar með snjöll-
um orðum.
Af stað. Við höfum ekki
komist 500 metra þegar spring-
ur hjá okkur inni í miðri borg-
ioni. Nú höfum við fengið nóg
af því. Við erum 42 km. frá
tnndamærunum og eigum varla
5 stundarfjórðunga eftir. Okk-
ur verður þungt í skapi.
Eftir andartak er bíllinn um-
kringdur af fólki, sem verður
fleira og fleira. Það er okkur til
dálítillar aðstoðar og mikilla
óþæginda. Loks koma nokkurir
okkur til bjargar; kona nokkur
Uurkar rykið af bílrúðunum.
Maður á bifhjóli klýfur þröng-
ina.
„Eg fór á lögreglustöðina fyr-
ir ykkur“, sagði hann á þýslcu,
„landamærin eru opin ábyggi-
lega til miðnættis. Eftir það vita
þeir það ekki. Komið þið fljótt.
Látið þér þetta slarka,“ bætir
hann við, er hann sér Pétur
pumpa hjólbarðann. „Eg skal
fylgja ykkur. Komið þið á eftir
. mér.“
Klukkan er 11. Við leggjum
af stað í flýti milli raða af fólki,
sem segir: „Sjáumst heil,“ við
heyrum hróp manna: „Lifi
Frakkland,“ en það deyr út fyr-
ir aftan okkur.
Nú lief eg ekki nema eitt. tak-
rriark, nákvæmt, ákveðið: AS
elta luktina á bifhjólínu, sem
borast áfram í náttmyrkrinu á
undan okkur. Konan mín er við
hlið mér, Pétur fyrir aftan, og
teygir hann andlitið fram milli
pkkar til að fylgjast með veg-
inum, sem við þjótum eftir rneð
fullum hraða.
Þessi vítislega elting í nátt-
myrkrinu eftir sniðgötunum
upp fjallið, þessi lukt, sein
hallast til hægri og vinstri eftir
beygjunum, stundin, sem flýr
miskunarlaust, alt þetta dvelst
enn í dag' í hugum okkar. . . Kl.
11.20, 11.30, trén elta hvert ann-
að í skörpu Ijósinu frá luktum
okkar. Nú hægir bifhjólandinn
á sér. Hann heldur sig við Iilið
okkar. Hann æpir:
„Beint áfram, farið þið, lialdið
þið áfram“, segir hann, er hann
sér, að við liægjum ferðina. —
„Lifi Frakkland!“
Hróp hans, sem þegar er langl
á eftir okkur, hverfur út í vind-
inn; þessi maður, sem við höf-
um jafnvel ekki séð andlitið á
og við liöfuni ekki getað þakkað
fyrir, er farinn.
Nú verðum við að draga úr
hraðanum, því að nú liggur veg-
urinri upp á móti.....
Kl. 11.40, 11.45...
„Panina“, hrópa Geo og Pét-
ur i einu. Það er landamæra-
borgin júgóslafneska. Tafar-
laus árituri, engin skoðun o'g
kl. 11.50 hömhnn við bifreiðinni
við ítölsku slána. Skjöl okkar
eru þegar í höndum yfirvald-
anna. Við sitjum á gangfjölinni
og drögum að okkur næturloftið
eins og til að reka brott martröð.
KI. hálf eitt að loknum öllum
formsatriðum, höldum við af
stað. Einn km. frá stöðinni nem-
um við staðar og látum fallasl
niður á vegarbrekkuna. Við get-
um ekki fundið upp á öðru en
slá stór högg á axlir hvers ann-
ars til að hressa upp á taugarnar
og láta í Ijós fögnuð okkar.
„Tækifærið“, kallar Pétur upp
yfir sig til stjarnanna og bítur í
epli.
Reyndar eru þessi landamæri,
sem við óttuðumst, að yrði lok-
að, opin enn i dag. En gátum við
imyndað olckur það?
í Ítalíu er röðin komin að
mér að stýra frá kl. 2—4 árdeg-
is. Þegar Geo vekur mig, segir
hún mér frá fegurð Trieste-fló-
ans, sem þúsundir Ijósa varpa
bjarma sinum á. Við náum Tre-
viso, Brescia, Bergamo. Landa-
mærin eru eftir að komið er
fram hjá Como-vatninu hjá
Chiasso. ítalski landamæravörð-
urinn reynist okkur mjög vin-
gjarnlegur.
Síðan kemur Sviss, sjöttu
landamærin, eftir að við sner-
um heim. Blessaðir Svisslend-
ingarnir! Þeir hella yfir okkur
spurningum og láta i ljós til-
finningar sínar um mótstöðu-
menn v ora. Við sjáum her-
menn alls staðar á vegunum og
í þorpunum; þrátt fyrir kald-
samt veður og rigningu eru
menn samt i góðu skapi. Mjög
oft heyrum við heillaóp til lands
okkar, jafnskjótt sem menn sjá,
hvaðan bíllinn er.
Nú leggjum við upp St.
Gotthard-skarð, 3200 m„ með
ónóg bensin. Það er ekki selt
nema eftir sérstöku Ieyfi, og það
höfum við ckki getað náð i; nú
höfum við svo mikla trú á okk-
ar heillastjörnu, að við bíðum
eftir kraftaverkinu, þegar þar
að kemur.
Það eru krapaliryðjur, sem
nísta gegnum okkur. Ferðin
upp tekur langan tima. Við
þekkjum leiðina. Hana liöfum
við farið oftar en einu sinni iáð-
ur. í hvert skifti er þetta hrika-
lega og mikilfenglega landslag
að breyta um svip. Nú er snjór
meðfram veginum.
Nú tekur hreifillinn að gefa
sig. Bensínið er á þrotum.
í grendinni er kastali. Eg læt
kynna mig fyrir liðsforingjan-
um og segi frá vandræðum okk-
ar.
„Herra minn, á eg að tala við
yður þýsku eða frönsku?“
„Ó, herra minn, eg mundi
skammast mín fyrir að segja
þýskt orð á þessu augnabliki.
. . Benzín? Ja, því miður hef
eg ekkert benzín. Það á alt að
ganga til hersins, eins og þér
vitið.....“
Þegar eg læt á mér sjá örvænt-
ingu mína, segir hann:
„Verið þér rólegur, lierra
minn. Það skal ekki verða sagt,
að eg láti tvo franska liermenn
synjandi frá mér fara. Komið
þið með mér.“
Hér göngum við í rigning-
unni, og liðsforinginn spyr okk-
ur spjörunum úr. Og við fáum
40 1. af þessum dýrmæta vökva.
Við þökkum vini okkar lijart-
anlega, og nú safnast undirfor-
ingjar og hermenn kringum bíl-
inn.
„Verið þið ekki að þakka. Með
því að fara að verja ykkar land,
verjið þið okkar land lika. Það
erum við, sem eigum að færa
ykkur þakkir.“
Hann snýr sér við að hópn-
um, sem skellir saman hælun-
um og kveður okkur, en við
leggjum af stað. Við tókum
ekki þcssa kveðju til okkar. í
þessari Dante-liku fegurð, þeg-
ar þannig stóð á, gátum við ekki
fundið til neinnar hégómadýrð
ar fyrir okkur sjálf, heldu-
hreykni af því að vera af þjóð
er vakti slíkar heiðurskveðjur
Þrátt fyrir vagnaraðir af ölb’
lagi, þrátt fyrir kuldann, þrátt
fyrir náttmyrkrið, komumst við
yfir skarðið.
Ferðin niður hinum megin
var hættuleg vegna dimmrar
þoku.
í Luzem, Bern, Neuchátel,
mættum við jafnhlýjum kveðj-
um.
Að lokum, (5. september, kom-
umst við aftur heim til ættjarð-
arinnar — en nú var þar alt með
hernaðarbrag. Enn ein nótt á
ferðalagi við bláleit ljós lukt-
anna. Það kemur engin hvíld til
greina fyrr en við höfum komist
í herfylki okkar hvors um sig.
Frá Pontarher komumst við
til Dijon. Nú er skamt til Paris-
ar.....
! dagrenninguiini, þegar
hvorki er dagur né nótt til að
greina landslagið, voruin við alt
i cinu komin að lokuðum vegi.
Of seint.. Litli bíllinn okkar, nr.
201, sem heíir staðist margar
raunir með okkur af hinni
mestu hreysti, hlaut hér bráðan
bana en bjargaði okkur um leið,
svo að það gekk kraftaverki
næst. Við komumst Ómeidd Út
úr rústunum,
Fimtán kílóinetra frá hinni langþráðu Paris, hlaut bifreiðin nr. 201
bráðan bana, en bjargaSi ferðalöngunum um leið, svo að það gekk
kraftaverki næst. En framundan l áru byggingar Parísatborgar vi
loft, Hér á m>mdinni sést Sigurboginrt í París.