Vísir Sunnudagsblað - 24.03.1940, Blaðsíða 2
2
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
„einhversstaðar“ fyrir utan
borgina. Tveggja mínútna veg
héðan eru geysimildar stórskota-
byssur; á hæðinni rétt fyrir ofan
húsið eru margar af sömu gerð
og aðrar til varnar gegn loft-
árásum. Mest af vígbúnaðinum
mun þó vera neðanjax-ðar.
Gaddavirsgirðingar eru um alt í
skógum og skörðum. Bak við
græna hóla er geymt mikið af
hættulegum vopnum. Alt er til
taks ef á þarf að halda.
III. Vestræn og austræn
menning.
Eins og lesendur mínir vafa-
laust hafa þegar skilið, mætist
hér tvennskonar menning, hin
breska og hin kínverska. Margir
hafa tileinkað sér hið þýðingar-
mesta í háðum þessum menn-
ingarstraumum. En f jöldinn að-
hyllist auðvitað hina kínversku
menningu; móðurmál hinna
tveggja miljóna Austurlandabúa
sem hér eiga heima, er auðvitað
kinverska. Hér verða menn að
hafa tvenskonar nöfn á nafn-
spjöldum sínum, vestræn, skrif-
uð með bókstöfum, og kínversk,
skrifuð með leturmyndum.
Verslanir fylgja sömu reglu; vel
menlaðir Kínverjar leggja afar-
mikla áherslu á að læra ensku;
það opnar þeim hinn vestræna
menningarheim. Flest blöðin
sem út eru gefin, eru kínversk;
ensku blöðin eru þó rniklu stærri
og 10 sinnum dýrari. — Vörur
þær sem hér eru seldar, eru frá
öllum löndum að heita má;
Uppdráttur af umhverfi Hong-Kong.
mest af þeim er þó húið tii i Kina
eða Ameríku.
Eins og flestir landar mínir
vita, hafa 40 miljónir oi'ðið að
yfirgefa heimili sín vegna stríðs-
ins í Kína. (Þar við bætast 60—
70 miljónir sem um stundai--
sakir úrðu að flýja heimili sín,
og enginn veit hversu rnargir
hafa látið lífið). — Sumir flótta-
mannanna, einkum hinir vel
stæðu, komu hingað; nokkur
þúsund öreiga flýja einnig ár-
lega til nýlendunnai’, sennilega
vegna þess að margir þeirra fá
betri meðferð en þeir hafa
nokkru sinni átt kost á til þessa
dags annarstaðar. Háskólinn í
Kanton hefir flutt hingað, og
notar sah háskólans hér á kvöld-
in. — Ógrynni kínverskra lista-
verka úr postulini, leir, tré, gim-
steinum o. s. frv. er nú á boðstól-
um hér fyrir lítið verð, vegna
þess að margir hafa orðið að
láta aleigu sína af hendi til að
bjarga lífinu. Neyð kínversku
þjóðarinnar er víða meiri en orð
fá lýst.
Tvent er þó harla einkenni-
legt á þessum tímum: Annað er
það, að hér skuli vera þúsundir
glæsilegra, ungra Kínverja sem
njóta lífsins og e^'ða fé sínu í
veðmál, dans, veislui-, leiki eða
jafnvel ólifnað í stað þess að
hjálpa föðurlandi sínu fram til
sigurs. Hitt er einnig mei'kilegt,
að sjá hverjir koma frá öðrum
löndum til að hjálpa hinni marg-
þjáðu, gömlu menningarþjóð.
Eg hefi hitl marga sem liafa
ferðast inn í landið s. 1. ár. Meðal
þeirra voru ungir læknar frá
London, ungar háskólagengnar
stúlkur fi-á Ameríku, gamall
prófessor í guðfræði, sextugur
maðui’, kátur og glaður yfir að
fá að koma liingað einu sinni
enn, ekkja, 45—50 ára, sem
kom til Kína í 3. sinn til að
halda áfi-anx starfi þvi sem hún
og maður hennar höfðu byi’jað
á fyrir tveim áratugum. Auk
þess alhxiai’gir sem skildu fjöl-
skyldur sínar eftir hér i borg-
inni og snéru aftur til starfs síns
inni í landinu. Hversvegna er
þetta svona? Annarsvegar er
andi hins eigingjarna manns,
hinsvegar kærleiki Krists senx
knýr xxienn til hlýðni við vilja
Guðs, svo þeir hjálpa þjáðum
meðbræðrum sínum.
Eg mun síðar minnast á fram-
tíðarhorfur hinnar kínversku
þjóðar og liinar mörgu vonir
sem allir vinir þessai’ar þjóðar
tengja við hina komandi kyn-
slóð þessa lands. Að eins hið
besta í vestrænni menningu er
nógu gott handa þeim. Hinu fá
þeir meira en nóg af hér.
IV. „Tötrum búnir betlai’ar.“
Eg hefi áður minst á hinar
fögru hallir sem gnæfa við him-‘
ininn. Nú skal eg minnast á betl-
arana. Þeir eru mörg þúsund í
)Hong Kong, og þó þú væi'ir hér
ekki nema hálfa klukkustund á
skemtigöngu gegn unx bæinn,
myndu þeir elta þig á röndum og
hrópa á eftir þér: „Kom sjo,
kom sjo“ — gefðu mér gjöf,
gefðu mér gjöf.
Margir þeii’ra eru blindir og
láta sjáandi böi'n leiða sig. Mörg-
um börnum er kent að lxetla og
mæðurnar reka þau af stað á
eftir útlendingunum og þau
betla af nxiklum álxuga og segja:
„No papa, no mama“ — þó þau
e. t. v. komi beint frá rnóður
sinni! Margir betlaranna í-eyna
líka að setja upp sem aumkun-
arverðastan svip til Jxess að fá
eitthvað. — Kínverjar gefa þeinx
sjaldan meira en einn eyri í einu.
— En safnast þegar saman kem-
ui’. Til eru þeir betlarar sem eiga
inni í sparisjóði; einn betlari í
Kanton átti t. d. tvær konur. Al-
kunnugt er einnig í Evrópu að
sunxir betlarar á Miðöldunum
greiddu skatt af tekjum sínum.
Hér greiðir enginn maður tekju-
skatt eins og fyr segir. — Það er
ekki auðvelt fyrir okkur nútíma
íslendinga að skilja lxugsunai--
hátt betlai’ans. Hann hugsar sem
svo: „Þetta er mín vinna, og eg
verðskulda það sem hefi upp úr
henni, hvort sem það er mikið
eða lítið. Safni eg einhverju, þá
kemur það ekki öðrum við.“
Nú bið eg háttvirtan lesanda
minn að skilja mál mitt rétt.
Vafalaust eru 95% hetlaranna
bláfátækir vesalingar. I einni
einustu götu hefi eg talið meira
en hundrað manns senx svaf
undir bei’unx hiinni, og jafnvel
þegar kaldast er, sofa þúsundir
manna, kvenna og barna á göt-
unum. Hér er engin opinber fá-
tækralijálp, enginn styrkur fyrir
atvinnuleysingja, ekkert elli-
lxeimili — og enginn tekju-
skattur. Laun vei’kamanna sem
vinna í þjónustu rikisins eni
ekki meira en 35 aui'ar (ísl.) á
dag. Margii' hafa minna, aðrir
ekki neitt. Hinir siðastnefndn
eru einkum flóttamenn. Fyrir
þá er þó dálítið gert. Góðgei’ða-
félög ki’istnibóðs og kirkju liafa
bygt bústað handa þeinx þar
sem húsnæði er til handa 7—
8000 manns. Byggingarkostn-
aður er uni 800.000 kr. (ísl.) og
það kostar um 800 kr. á dag að
fæða 1000 manns svo viðunan-
legt sé. Ríkið hefir styrkt þetta
starf dálítið í seinni tíð, og land-
læknirinn lætur það einnig til
sín taka. — En það nær að eins
til nokkurs hluta fátæklinganna,
og því lýkur þegar styrjöldinni
lýkur. Því það er skylda þjóð-
félagsins að sjá fyrir fátækling-
unurn; skylda kirkjunnar er að
boða fagnaðai’erindið og nxeð
því koma til leiðar að fátækling-
arnir líði ekki neyð. — En því
miður eru tiltölulega fáir kristn-
ir hér enn þá.
Og Kínverjum mun aldi'ei
lærast að gera skyldu sína við