Vísir Sunnudagsblað - 21.04.1940, Blaðsíða 5
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
5
ÞjóÖverjar treysta því, að loftvarnabyssurnar geti haldiÖ flugmönn-
um fjandmannanna svo hátt uppi, að ógerlegt væri að varpa niður
sprengjum með nokkurri nákvæmni. Á myndinni sést loftvarnabyssa
í þýsku iðnaðarhéruðunum, en þau leggja Þjóðverjar alveg sérstaka
áherslu á að verja fyrir loftárásum.
Þessi fallbyssustæði, sem við
fengum að skoða eftir vild, eru
höfuðstyrkur vamarsvæðisins,
sem i almennu tali er nefnt
Westwall. Við höfðum auðvitað
ekki leyfi til þess að gefa upp
hvar þau eru.
Svari Þjóðverja við hinni
frægu 75 mm. fallbyssu Frakka
— 105 mm. fallbysunni þeirra
— er dreift um lágfjöllin, sem
em milli Rinarfljóts og
Schwarzwald, um ellefu kiló-
metra frá fljótinu. Sum þessara
fallbyssustæða eru svo vel fal-
in með trjágreinum og laufi, að
við tókum ekki eftir þeim, fyrr
en leiðsögumenn okkar bentu
okkur á þau.
Enn lengra uppi i fjöllunum
komum við að húsi, sem var
með hinum sérkennilega
Schwarzwaldstíl, með laufþaki.
Sást frá því yfir allan dalinn
fyrir neðan. Það var ekki fyr en
við stigum út úr bílnum, að við
tókum eftir að hér voru brögð í
tafli. Húsið var ekkert annað en
einskonar skel umhverfis stór-
efhs fallbyssu. Veggirnir, sem
eru úr steini og stáli, eru 11 fet
á þykt, að því er okkur er tjáð.
Dyr og gluggar eru haglega
málaðir utan á kaldan steininn.
Byssukjafturinn
stendur út um vegginn.
Á þeirri hlið hússins, sem
veit að Rín, var stórt op, sem
fallbyssukjafturinn gapti út um.
„Áhöfn“ byssunar býr þama í
rúmgóðum, þægilegum vistar-
verum. Á veggjunum eru mynd-
ir af leiðtoganum, blað úr tíma-
riti, sem sýnir einkennisbúninga
breskra foringja og margar
myndir af léttklæddum, eða
öllu heldur óklæddum, kvik-
myndadísum.
Enn hærra uppi í fjöllunum
komum við að enn stærri fall-
byssum. Lítið þorp hafði verið
reist handa þeim mönnum, sem
starfa við þessar risafallbyssur.
Þær vom vart sýnilegar í „dul-
klæðum“ sínum, þótt þær sé
svo stórar, að ekki borgi sig að
byggja yfir þær. Um 50 manns
starfa við hverja fallbyssu. Þeir
eru allir sjómenn og líka kap-
teinninn, sem hefir stjórn deild-
arinnar á hendi. Voru þessir
menn allir áður í strandvarna-
stórskotaliðinu og fallbysurnar
einnig.
Loftvaraaliðið
á varðbergi.
Þegar við vorum á göngu upp
fjallið, að einu fallbyssustæðinu,
heyrðum við skröltið í flugvél-
arbrevfli yfir höfði okkar.
„Áhafnir“ hálfrar tylftar loft-
varnabyssa, sem voru þarna,
stukku til staða sinna. Þeir
skygndust upp i loftið og komu
að lokum auga á flugvélina í
sjónauka — of hátt til þess að
við hinir gætum séð hana með
berum augum, svo hátt að byss-
urnar gátu ekki dregið þangað.
Vélaskröltið hvarf von bráðar
og alt var rólegt aftur.
Áhöfn einnar risafallbyssunn-
ar sýndi okkur meðferð byss-
unnar, þangað til hleypt er af
henni. Það tók tíu mínútur, frá
þvi að mennirnir eru reknir á
fætur í híbýlum sínum, þangað
til byssan er hlaðin og hægt er
að skjóta af henni.
Liðsforingi einn sagði okkur,
að Frakkar myndi að likindum
vita nákvæmlega, hvar byssunni
væri fyrir komið. Höfðu all-
margir franskir ferðamenn
dvalið á heilsubaðstað í ná-
grenninu og höfðu þeir oft litið
forvitnisaugum til verkamann-
anna, sem unnu að þvi af kappi
að koma fallbyssunni fyrir. En
hann, liðsforinginn, kvaðst
treysta því, að loftvarnabyss-
urnar gæti haldið flugmönnum
f jandmannanna svo hátt uppi,að
ógerlegt væri að varpa niður
sprengjum með nokkurri ná-
kvæmni.
Enn hafa stóru fallbyssumar
við Efri-Rín ekki látið til sín
heyra.
Liðsforinginn, sem var leið-
sögumaður okkar, sagði að það
hefði verið tilgangurinn með
ferðalaginu, að sýna okkur, að
landamærin væri svo vel víggirt,
að ekki væri hægt að gera inn-
rás í landið. Og sjálfur er eg þess
fullviss, eftir að hafa séð við-
búnaðinn, að þessar víggirðing-
ar verða ekki rofnar nema með
ægilegum tilkostnaði.
Hitt og þetta
FEGURSTU HELLARNIR.
Fegurstu hellar á jörðunni
eru taldir vera svokallaðir Caca-
huamilpahellar í námunda við
Mexicoborg. Um langan aldur
forðuðust menn hellana, enda
þótt þeir vissu af þeim, af þvi
að þau álög hvildu á hellunum,
að hver sá er inn í þá kæmi,
hlyti að deyja á þeirri stundu.
Það var loks árið 1833 að glæpa-
maður forðaði sér þangað inn
og hafðist þar við um lirið. Þeg-
ar hann kom út aftur lýsti hann
fegurð þeirra og vakti forvitni
íbúanna. Þeir sáu líka, að hann
kom lifandi út og að þeir þurftu
því naumast að óttast álaga-
dóm þann, er á hellunum hvíldi.
I hellunum eru margir gang-
ai’ og rangalar, er liggja á milli
risastórra geyma eða hvelfinga,
og hefir hver einstakur geym-
ur hlotið sitt sérstalca nafn, eins
og „gosbrunnasalur“, „orgel-
salur“, „altaris’salur“ o. s. frv.
Voldugar súlur rísa upp í hvelf-
ingarnar og þar glitrar á þær í
þúsundum ljósbrota og ótelj-
andi litum en gólfið lýsir og
tindrar eins og það væri með
demöntum stráð. — Við íslend-
ingar eru stoltir af Surtshelli
og öðrum hraunhellum, en
hvað eru þeir samanborið við
þessa undrahella í Ameríku.
„MARIAGE“.
1 æfagamalli matreiðslubók
hefir fundist svohljóðandi mat-
reiðsluseðill yfir rétt, sem kall-
aður er „Mariage“ (hjónaband)
og ætlaður er tveim persónum:
„Maður byrjar á því að taka
ungan pilt og unga stúlku. Best
er að karlmaðurinn sé vöðva-
mikill en kvenmaðurinn mjúk-
ur og holdugur. Karlmaðurinn
er settur við borð og helt niður
i hann brennivini og kampa-
vini og að því loknu er hann
látinn bíða í nokkurn tíma uns
áhrifa fer að gæta af vínblönd-
uninni. Hitni hann lítið eða
ekkert skal halda áfram að
hella niður i hann áfengi. Þeg-
ar hann tekur að roðna skal
farið með hann inn í setustofu,
og í kuldatið skal farið meö
hann að ofninum, setja hann í
stól hjá stúlkunni og hella þrem
bollum af te í hvort þeirra, uns
þau byrja að ólga. Að sumri til
eða í hitatíð er best að láta þau
bæði tvö út að glugga, skreyta
stúlkuna með blómum eða þá
að láta hana á slaghörpustólinn
og hita hana uns liún byrjar
að spila og syngja. Heyrist karl-
maðurinn andvarpa, er það
tákn þess, að hann sé tekinn að
hitna. Ur þvi er best að setja
þau bæði í legubekk og láta þau
vera þar tvö ein uns sýður upp
úr. Þetta á að endurtaka tvisv-
ar eða þrisvar sinnum, en gæta
skal þess vandlega, að ekki sjóði
lengi upp úr í einu, þvi þá fer
alt til fjandans. Tíminn, sem
mallað er, fer mjög eftir liita-
magni karlmannsins og nokk-
uð eftir aldri. Karlmaður innan
við tuttugu og fimm ára aldur
þarf sjaldan nema þriggja mán-
aða tima til að meyrna — eða
jafnvel ekki nema þrjá daga, ef
hann gegnsoðnar í hvelh. Það
eykur mjög á hitamagnið, ef
stráð er peningum, helst seðla-
bunkum, yfir kvenmanninn, og
ekki sakar það heldur ef nafa
karlmannsins er skreytt með
titlum.“