Vísir Sunnudagsblað - 16.03.1941, Blaðsíða 4
4
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
*
'TAe.o.ctóA. cdhnasan:
Á útigangi í stórborg.
Niðurl.
Þann dag allan rölti eg um
göturnar. Og riú var eg algerlega
úrræðalaus. Hélt mig þar, sem
minnst var umferð, því að nú
fannst mér, að eg myndi vera
orðinn svo ótútlegur útlils, að
eg' vildi ekki fyrir nokkurn mun
rekast á neinn, sem þekkti mig,
ef lijá því yrði komizt. Undir
kvöld var eg komiri ofan að
höfninni. Eg var orðinn úrvinda
af þreytu og ákaflega svangur,
og' settist á bekk, þar sem sund-
ferjan lendir, við Kóngsins
Nýjatorg'. Eg tólc ekki eftir því
fyrr en eftir nokkra stund, að á
öðrum bekk, skammt frá mér,
sátu tveir piltar, fátæklega til
fara, en ekkert óásjálegir, og
voru að borða rúgbrauð, við-
bitslaust. Stýfðu þeir vænar
sneiðar af „liálfbrauði“ og virt-
ist lystin góð. En mér þótti þetta
girnilegur matur og mændi víst
á sneiðarnar í höndum piltanna,
— horfði á eftir munnbitunum
hverfandi, hverjum af öðrum.
Eg veit ekki hvort þú getur
hugsað þér, livernig mér leið.
Þú getur það elcki, nema þú haf-
ir einhverntima verið vel svang-
tir. Annar pilturinn var öðru
hvoru að gefa mér auga. Eg sá,
að hann eins og mældi, það sem
eftir var af brauðinu og minnk-
aði álhraðann. Svo stóð hann
upp og kom til mín, liálf dræmt.
— Ert þú ekki íslendingur?
sagði hann á hreinni íslenzku.
, Og eg held eg hafi aldrei
skammast inín fyrir að vera
íslendingur, nema í þetta sinn.
En til hvers var að vera að neita
því ? Liklega kannaðist pilturinn
við mig og það reyndist svo.
Hann spurði mig, undur var-
færnislega, hvort eg væri svo
lítillátur, að vilja þiggja brauð-
sneið, — hann hefði verið að
velta því fyrir sér, hvorl eg
mvndi ekki vera svangur, eins
og þeir félagar, en annað væri
okki upp á að bjóða. Og, — svei
mér þá, að eg klökknaði við,
drengurinn fór svo elskulega að
þessu. Og enga máltíð hefi eg
þegið jafn feginsamlega og
þessa, á ævinni. Eg settist hjá
piltunum, — hinn var ungur
Færevingur, eu báðir sjómenn,
- strandaðir þarna i nýhöfninni,
allslausir, og voru búnir að vei;a
á útigangi í tæpan mánuð.
(Þeirra saga verður ekki sögð
hér, og er ]>ó saga íslendingsins
lalsyert æfintýraleg). Eg sagði,
þeim ekki-annað um mina liagi
en það, að eg væri líklega að
komast á útigang lika. En ís-
lendingurinn kvað það engin
vandræði vera, nú væri tíðin svo
góð og hann væri nú orðinn
þessu lífi svo kunnugur, að
hann myndi geta liðsinnt mér,að
minnsta kosti öðru hvoru. Fær-
eyingurinn var fámáll og virtist
vera hálfgerð rola, en þessi ís-
lenzki piltur aftur á móti al-
hafnamaður og hressilegur.
Hann spurði mig strax hvort eg
hefði ekki eitthvað, sem eg gæti
„slampað“. Eg sýndi honum úr-
ið og hann varð glaður við fyrst,
en fór síðan að fýla grön, þegar
hann skoðaði það betur.
— Jæja, við fáum alltaf túkall
fyrir það og getum þá fengið
okkur steikta síld, að minnsta
kosti í kvöld.
Og liann fékk tvær krónur
lánaðar út á úrið, á einhverri
„lánastofnun“ þar í hverfinu.
Síðan fór hann með mig inn á
óvistlegt „sjómannalieimili“,
þar í Nýhöfninni, fékk þar lán-
uð rak-áhöld, og leyfi til þess að
eg mætti raka mig og þvo mér.
Varð eg nú all-hress, og við fór-
um svo út að ganga, i góða veðr-
inu, og hann sagði mér sína
sögu. Seint um kvöldið fórum
við inn á knæpu eina, þar sem
seld var steikt síld og kartöflur,
— vænn skammtur af hvoru
tveggja. En þeir endemis kjánar
vorum við, að við fengum okkur
bjór með matnum, í stað þess að
geyma þá aura fyrir rúmi um
nóttina. Þetta var ekki mér að
kenna, —- eg vissi ekki af því,
fyrr en bjórarnir voru komnir á
borðið og piltui'inn búinn að
borga þá. Eg varð hiálf fár við.
— Iss, — það verða einjiver
ráð með rúmið, þegar við kom-
um út. En það urðu bara engin
„í’áð með rúmið“, og jiður en
mig varði var þessi nýi kunn-
ingi minn horfinn, — Færeying-
urinn' var- löngu týndur, — og
komin nótt.
Eg rölti upp á KóngsinS’Nýja-
torg, og settist þar á bekk og
reyndi að láta fara vel um mig.
Hlýtt var veðrið, og eg sofnaði
vist snöggvast, en lirökk upp við
liávært mannamál. Lögreglu-
maður var að skammast við
Svía, sem hafði lagzt fyrir endi-
langur á næsta bekk, og ætlað að
hafast þar við um nóttina. Þetta
mátti ekki. Til mín var lika
kallað, að þarna mætti eg ekki
sofa. Eg slóst þá í för með Sví-
anum og röltum við „vestur í
bæ“. Við komum inn á svæði,
þar sem margar voru raðir af
járnbrautar-sporum, og nokkr-
ir tómir flutningavagnar. Sví-
inn var þessu öllu kunnugur, en
sagði að við yrðum að fara var-
lega, þarna væri líka óheimilt
að vera, og varðmenn á rölti. En
okkur farnaðist vel. Komumst
óséðir upp í tóman vagn, yfir-
byggðan, og þar liýrðumst við
til morguns, — sátum flötum
beinum á gólfinu. En litið varð
um svefn. Svíinn var alltaf lióst-
andi og sýnilega sárlasinn. Um
kl. 7 um morguninn hypjuðum
við okkur út úr vagninum, —
og þá var mér kalt. Svíirin átti
þá einhverja aura, og fór með
mig inn á lcnæpu, þar sem selt
var brauð og kaffi við mjög
vægu verði. Dáðist eg að þessari
greiðvikni mannsins, því að
þetta voru sýnilega lians sein-
ustu aurar, — en svona voru
þeir margir, þessir „beachcom-
bers“, sem eg hitti, á meðan eg
var í þessari útilegu. Þarna
skildi með okluir. Sviinn sagðist
ætla að sitja þarna sem lengst,
hann væri með hælsæri og ætti
illt með að rölta mikið. En eg
var óvær og vildi heldur vera úti
í góða veðrinu. Mig langaði til
að hitta landa minn aftur og héll
niður að Nýhöfn. Hitti piltinn
von bráðar, og nú var með lion-
um ungur Norðmaður, ljós-
hærður og hraustlegur sjómað-
ur, sem eitthvert ólán liafði lient
og var nú á útigangi um sinn,
eins og við. Og það var mér lán,
að eg hitti þennan mann, því að
það mátti heita, að hann tæki
mig alveg að sér, — og hafði
hann þó Færeyinginn „á fram-
færi“ líka. Honum var hinsveg-
ar ekkert um landa minn, ein-
bverra hluta vegna. Hvíslaði því
að mér, að við yrðum að stinga
bann af, þegar við vorum búnir
að vera saman nokkra stund.
Hann spurði mig einskis, en
sagðist sjá það á mér, að eg
myndi vera „lélegur“ í þetta
slark, — til þess þyrfti talsverða
barðneskju og ófyrirleitni. En
bann kvaðst eiga vísan „sama
stað“, þegar ekki væri til aurar
fyrir rúmi á sjómannaheimil-
inu, — þvi sem eg hafði lcomið
á, daginn áður, stundum væri
þeir til og stundum ekki. Þenn-
an dag ætti liann fyrir máltíð
handa okkur báðum og Færey-
ingnum, — en við yrðum að
gista á „sínu hóteli“ um nóttina,
— eg sæi síðar hvernig þar væri
umhorfs, — eg yrði að minnsta
kosli að vera við því búinn, að
þar væri ekki hátt undir loft.
Hann sagðist öðru hvoru fá
vinnu, stund og stund, hjá ein-
um verkstjóra D. F. D. S. (éam-
einaða) við upp- og útskipun.
Annað kærði hann sig ekki um,
þangað til að rættist alveg úr
fyrir sér, sem yrði þó varla
næstu vikurnar.
Við vorum saman lengst af
þennan dag, og raunar jafnan
siðan, á meðan eg var í þessum
vanda. Borðuðum ekki fyrr en
undir kvöld, — þá var Færey-
Frá höfnjnni í Kaupmannahöfn.