Vísir Sunnudagsblað - 11.10.1942, Blaðsíða 3

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
norska fánann við hún, og við
létum að ósk hans. Sprenging
kvað við inni i skipinu og það
sökk hratt á réttum kili. Norski
fáninn var það siðasta, sem sást
af skipinu. Hann sást einn eitt
andartak og hvarf síðan. Skip-
istjórinn stóð teinréttur, meðan
:á þessu stóð, en frú Ugland gat
<ekki varizt gráti. Eva litla
iklappaði saman höndunum af
aruegju yfir þessari óvenjulegu
:sjön.
Skipið er hezti vinur sjó-
mannsins. Þegar það sekkur, er
eins og hann sé að grafa bezta
'vin sinn. Menn okkar skildu sorg
hinna nýfengnu kunningja okk-
ar og reyndu að hughreysta þá.
Þeir tóku fram hljóðfærin sín
og komu sér fyrir með þau uppi
á þilfari kafbátsins. Við stefnd-
um til lands og drógum björg-
unarbátana á eftir okkur, með-
an við sungum við raust við
undirleik gitars og mandólíns.
Um klukkan fimni var sam-
söngnum skyndilega liætt, þvi
að við sáum reyk út við sjón-
deildarhringinn. Við slepptum
hjörgunarbátunum og síðan var
•gefin skipun um að stefna a
reykinn.
Björgunarhátunum var lika
^skipað að halda i sömu áttina.
Von bráðara kom gufuskip í ljós
<og við fórum þá i kaf og biðum
átekta. Þetta fór eins og við
höfðum búizt við, skipið varð
vart við bátana og fór til þeirra.
Fólkið i þeim liafði beztu að-
stöðu til að fylgjast með þvi, er
nú gerðist. Við komum úr kafi,
þegar skipið var komið svo
nærri, að þvi var ekki undan-
komu auðið, og þá varð heldur
en ekki handágangur í öskjunni.
Skipverjar Idupu fram og aftur
um þilfarið og renndu síðan bát-
unum úthyrðis. Þetta skip hét
Heinrich Lund og var frá Berg-
en. Það var á leið frá Baltimore
til Buenos Aires með kol, vélar
og vélahluti. Skipstjórinn, Kalt-
enbom að nafni, bað um að
mega hjarga þvi, sem hann hafði
Jmeðfei’ðis, áður en við sökktum
skipinu.
„Eg hefi í fórum minum“,
sagði h’ann, „nokkrar flöskur af
’kampavíni og bjór, auk nokk-
!urra blaða, sem skýra frá heil-
miklu um bátinn ykkar.“
Leyfið var auðsótt, þvi að við
vorum þvi fegnir að fá drykkj-
arföngin, en fýsti þó enn meira
að vita hvað bloðin segðu. Okk-
ur langaði til að ganga úr skugga
um, hvort þau birtu nokkur við-
töl við fanga okkar.
Skipinu var gefínn veniuleg-
ur skammtur gf sprengiefni, og
siðan héldum við aftur af stað
með alla bátastrolluna aftan í
okkur. ,ótal skálar voru drukkn-
ar í kampavini og bjór. Eg hélt
mig aðallega við bjórinn. Við
höfðum ekki haft neina hress-
ingu með okkur frá Þýzkalandi
og fengið lítið í þeim skipum,
sem við höfðum náð. Bjórinn
var ágætur. Hann var farinn að
versna í Þýzkalandi, vegna þess
að stji jöldin gerði svo miklar
kröfur til þeirra efna, er i hann
voru noti.ð, en þessi var eins
og bezti þýzkur bjór fyrir styrj-
öldina. Við óskuðum hinum
amerisku hruggurum til ham-
ingju með það, liversu vel þeim
hefði tekizt framleiðslan. Það
var leiðinlegt að bannið skyldi
þurfa að binda enda á hana.
Ekkert á eins vel saman og að
drekka bjór og lesa blöð um
leið. Við lásum hvert orð í blöð-
unum, sem Kaltenborn skip-
stjóri fékk okkur. Já, þama var
sagt frá „gestaganginum" hjá
okkur. Greinarnar sögðu sæmi-
lega nákvæmlega frá veru fang-
anna meðal okkar og hinni á-
gætu aðbúð þeirra. Eitt blaðið,
er var nýrra en hin, sagði frá
þvi, er við sökktum Harpathian.
Hún var með fyrirsögninni
„Mannúðarlegir Húnar“. Við
Icunnum ekki við þetta orð
Húnar (það var notað til þess
að tákna, að Þjóðverjar væri
hálfgerðir villimenn), en ann-
ars sagði blaðið greinilega frá
þvi, hvernig við hefðum boðið
mönnunum í bátnum hjálp og
gert allt fyrir þá, sem við gát-
um.
Annars skipstjóri, Saunders
af Hauppage, hafði sagt blaða-
mönnnunUm frá ýmsu og bætt
við frá eigin brjósti. Hann sagði
meðal annars: „Viðurværi
þeirra var hið ákjósanlegasta.
í morgunverð fengum við meira
að segja heita snúða og nýtt
smjör. Smjörið var sannarlega
gott! En brauðið var svart og
var bakað i stórum hleifum, er
voru þrjú fet á lengd. Auk þéss*
fengum við koniak nokkurnveg-
inn reglulega allan timann, sem
við vorum um borð. Skipverjar
höfðu þrjá grammófóna og þeir
sungu oft og mikið. Sannast að
segja voru allir kafbátsmenn
kátir og glaðlyndir, gerðu oft að
gamni sinu við okkur, sérstak-
lega þegar þeir voru búnir að
fá sérdronn af kom’aki.Þeir voru
næstum allir ungir menn — og
þeir tðluðu oft um mæður sín-
ar.“
Tln'ft vat* f>n<3 cptv|
lý°ing, ?,em hann gaf af Hún-
um.
Kaltenborn skipstjóri sagði
okkur, að okkur væri kennt um
að hafa sökkt 16 skipum. Sann-
leikurinn var sá, að við höfðum
sent 14 skip niður á mararbotn.
Eitt að auki hafði rekizt á eitt
af tundurduflum okkar og menn
héldu, að við hefðum skotið
það tundurskeyti, Þetta voru
samtals 15 skip. Þá var enn eitt
ótalið. Eg komst að þvi, er eg
talaði við Kaltenborn, að það
hafði einnig rekizt á tundurdufl,
en talið að það hefði verið hæft
fundurskeyti.
„Þér heitið Körner!“ hrópaði
Kaltenborn upp úr eins manns
hljóði. „Nú kannast eg við yð-
ur. Voruð þér ekki i Stokkhólmi
með orustuskipinu Hohenzoll-
ern árið 1911?“
Eg játaði það og hann sagði
mér þá, að hann hefði líeyrt um
mig frá systur sinni. Eg hafði
kynnzt henni í veizlu, er hald-
in var fyrir okkur og hafði þá
skemmt mér prýðisvel með
lienni. Já, eg mundi eftir henni.
Eg var fjörkálfur í þá daga, en
siðan hafði eg eingöngu hugsað
um hina þýzku móður barnanna
minna. Það má með sanni segja,
að heimurinn sé lítill, þegar
maður er minntur á fyrri ástar-
ævintýri út á miðju Atlantshafi.
Við drógum bátana áfram í
vesturátt. Með hverri mínútu
nálguðumst við æ meira venju-
legar siglingaleiðir og við voi’um
lcomnir á þá skoðun, að það væri
kominn timi til þess, að við los-
uðum okkur við þá. Varð það að
samkomulagi milli Nostitz og
þeirra, að við slepptum þeim
jafnskjótt og við kæmum auga
á gufuskip. Átlu bátverjar þá
að gefa skipinu merki með þvi
að senda upp flugelda og veifa
ljóskerum, sem við fengum
þeim, en sjálfir ætluðum við að
fara i kaf og hafa auga með
þeim i gegnum sjónpípuna. Ef
skipið neitaði að taka þá um
borð, áttu bátverjar að láta skip-
stjóra þess vita um návist okk-
ar og bæta þvi við, að ef hann
þverskallaðist enn við að talia
þá um borð, mundum við senda
honum tundurskeyti og það
hefðum við hiklaUst gert.
Skömmu eftir myrkur sáum
við skip nálgast hægt iá bak-
borða. Við stvrðum fvrir það og
kl. 9.50 losuðum við bátana, en
fórúm þó ekki i kaf, því að
þótt ’við gætum hæglega séð
skÍDÍð, gátu skipverjar þess ekkí
séð okkur. Bátveriar föru strax
pft ^áta öllum ilhim látum. svo
að komnmenn fóru að vírða bá
fyrir sér. /Þama var auðsiánn-
lega um einhverskonar varðskip
að ræða, en yfirmenn þess hefir
sjálfsagt farið að gruna, að kaf-
bátur mundi í nágrenninu, þvi
að skipinu var snúið, eins og
það ætlaði að fara leiðai’ sinnar,
án þess að bjarga fólkinu i bát-
unum. Við fórum að miða byss-
unum á þrjótana á varðskipinu,
en bátverjar kölluðu, að ef þeim
yrði ekki bjargað mundi skipið
skotið í kaf. Þá virtist skipstjór-
innkoma auga áokkur,þrátt fyr-
ir myrkrið og verða það Ijóst,
að það væri liægðarleikur fyrir
okkur að skjóta skip hans
„sundur og saman“. Hann hætti
við að flýja og tók fólkið úr
bátunum. /
Við snérum á brott og héldum
norður á bóginn. (
Olíubirgðirnar voru nú mjög
á þrotum. og við gátum ekki
verið öllu lengur við Ameriku-
strendur. Þér vitið hvernig hest-
arnir verða fjörugri, þegar heim
er snúið, þótt þeir sé farnir að
lýjast af löngu dagsverki. Þann-
ig vai’ okkur nú innanbrjósts.
En fiskimaður getur aldrei
neitað sér um að kasta einu sinni
i viðbót. Við sigldum þvi suður
á bóginn í einn dag, til þess að
reyna að fá eitt skip enn, og þá
fengum við skemmlilega heim-
sókn. Hegri nokkur, sem hafði
auðsjáanlega verið að hrekjast
fyrir stormi i marga daga, sett-
ist á þilfarið hjá okkur og varð
þar afvelta af þreytu. Við
skemmtum okkur við að hjúkra
honum og gáfum honum mat og
vatn. Hann gleypti matinn eins
og hann hefði ekki fengið neitt
að eta dögum saman. Hresstist
hann furðu fljótt, stóð á
fætur og lét sólina þurrka sig.
Hann var hjá okkur allan dag-
inu, óragur og hinn kumpánleg-
asti, og eftir góðan og ríflega
útilátinn kvöldverð greip hann
flugið og stefndi til lands.
Síðasti dagur okkar við
strendur Bandarikjanna færði
okkur ekkeyt skip til að sökkva.
Við komum að visu auga á tvö
stór gufuskip, en þau komust
bæði undan okkur.
Heimleiðis! Það var 13. júní
og við vorum búnir að vera
vestur undir Ameríku í þrjár
vikur og tvo daga. Við stýrðum
austur á hóginn og vonuðumst
til að ná einu skipi eða tveim á
leið austur um haf. Klukkan 5
að morgni næsta dags eftir að
við tókum stefnu heim á leið
náðum. við þrísigldi’i skonnortu,
er hét Samoa. Hún var frá Krist-
janiu og var á leið frá Walfish-
flóa i Suður-Afríku til New
York. með farm af kopar og
ull. Skipverjar voru einmitt
i