Vísir Sunnudagsblað - 29.11.1942, Blaðsíða 3

VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
Hann samdi ágrip af æfisögu
sinni og setli í ljóð. Er það
mikið kvæði; 215 erindi. Segir
í þvi m. a. frá ferðalagi hans,
er liann flutti alfarinn af Norð-
urlandi til Suðurlands. Fór
hann að liaustlagi með konu og
börn o. fl. Vatnahjallaveg (upp
úr Eyjafirði, þvert yfir öræfin),
og má nærri geta hversu erfitt
það ferðalag hefir verið. En
þessa leið fór hann vegna þess,
að séra Sigurður sonur hans
varð honum samferða með
konu og barn, en hann var
prestur þá á Munkaþverá i
.Eyjafirði — varð litlu síðar
prestur og próf. á Biæiðabóls-
stað. — Förinni var heitið í
Skálholt til Odds biskups, þar
sem allur þessi skari, 16 manns,
ætlaði að hafa vetrarsetu. í
Skálholti var þennan vetur
nærri 100 manns, svo mikið
liefir þurft til lieimilisins, —
en þrátt fyrir stórskaða af liey-
bruna þar m. a., var nóg til nf
öllu. Má af þessu marka, að
Oddur biskup hefir verið fyrir-
hyggjusamur búhöldur. Lýs-
ingin á þessum syni séra Einars
—og Margrétar fv. ráðskonu —
i Biskupasögunum, er ekki ó-
glæsileg, en hún er svona:
„Herra Oddur var manna
hæstur á vöxt, svo hann og Ari
Magnússon i Ögri, sýslumaður,
voru nærri höfði hærri öllum
mönnum á alþingi þá allur þing-
heimurinn kom saman..........
Hann var á þeim tínmm al-
mennilega haldinn hinn lærð-
asti maður hér á landi í fram-
andi tungumálum og lærdóms-
listum, sérdeilis i stjörnu-
meistarakunst. Hann var guð-
hræddur, siðprúður, hófsamur,
hógvær,' ljúflyndur, lítillátur,
og stór lukkumaður.“ Þetta er
fögur lýsing á manni, og þó
skrifuð löngu eftir dauða hans.
Oddur biskup var skáldmæltur,
en eigi nærri í eins ríkum mæli
og faðir hans. Hann var og mjög
forspár, og sagði oft fyrir ó-
orðna hluti, eins og t. d. er hann
sagði frú Ragnheiði í Holti i
Önundarfirði, (dóttur Staðar-
hóls Páls, er var þremenningur
við konu hans Helgu, frá Jóni
bisk. Arasyni), að barnið, sem
hún gekk með er þau hittust,
mundi verða biskup e’ftir sig.
Varð biskup sannspár, þvi
Ragnheiður bar undir brjósti
sínu svembarn, er síðar- varð
Brynjólfur biskup Sveinsson.
Oddur biskup sat lengur á
biskupsstóli i Skálholti en
nokkur annar biskup, eða i 41
ár. Aðeins tveir Hólabiskupar
hafa gegnt lengur biskupsem-
bætti á Islandi, þeir: Jörundur
Þorsteinsson í 46 ár, og Guð-
Hér stendur dómprófasturinn af Ivantaraborg, Dr. Hewlett Johnson frammi fyx-ir rústunum af
íbúðarhúsi sínu eftir að Þjóðvei’jar liöfðu gert loftárás á box-gina. En eins og kunnugt er, gei’ðu
^jóðverjar loftárás á Kantaraboorg i hefndarskyni fyrir loftárásir Bi’eta á Köln.
■ « .r ’ ‘..i” «'u'' ' ■*'“* —
brandur Þorláksson i 56 ár.
Stendur það met líklega nolck-
uð lengi. Kona Odds biskups
var Helga, dóttir Jóns sýslum.
Bjöi’nssonar á Holtastöðum í
Langadal, Jónssonar biskups
Ai-asonar. Áttu þau sex börn,
meðal þeirra voru Árni lög-
maður og Gísli biskup.
í sambandi við séra Einar í
Eydölum, varð ekki hjá því
komizt, að minnast lítið eitt á
þennan stórmei’ka son hans.
Hinir synir hans voru og nxei’k-
ir nxenn, og þá ekki sízt séra
Sigui’ður pi’óf. á Breiðabóls-
stað (albi’óðir Odds), og séi’a
Ölafur í Kirkjubæ.
Nú skulu birt nokkur erindi
úr æfisögukvæði séra Einars,
er lúta að fyi’rgreindu fei’ðalagi
hans úr Eyjafirði til Suðurlands,
er sýna bæði hvað hann segir
vel fei’ðasöguna, hvernig við-
tökurnar voru í Skállxolti, —
og lxvert afbragðs skáld Iiann
var.
i
Bjóst þá Einar
burt að hausti,
nxeð harnii skildu þá
hjón við granna
og heillastað, þar
þau höfðu margar
dásemdir reynt
drottins sannar.
t
!
Vill þá Einar
á Vatnahjalla
Eyfirðingaveg
af því ríða,
að síra Sigurður
sonur hans lika
með sinni kvinnu
suður fex’ðaðist.......
!
Svo reið Einar
með selskap veikan
nafnkunnugur
úr norðui’sveitum;
var hann þá fullra
finxmtíu vetra
óðai’snxiður
og einuxn fleira.
«
lÓlöf kvinna hans,
ástkær flestum,
kallast mátti
ker hið veika,
hestfær varla,
hugveik stundunx,
þunglega veitti
á langri leið.
I
Yngstu börnin
öll þá sýktust,
móðirin veik
þá mæddist líka,
en óveður
á þau dundu
seint á hausttínxa
i háska stöddum.
(
Á nxiðjum öræfum
ennþá .reyndu
dásenxd eina
drottins Ijósa,
þar seixx að allir
villtir voru,
engill drottins þá
á veg leiddi.
}
Komst þá síðan
þeim með heiðri
í Skálholt beint
, að skaparans ráði,
þar frómur í’áðsmann
fyrir var settur,
Oddur þá sjálfur
ei lieimkominn.
(Úr yfirreið um Austurl.)
Sá hét Stefán,
sæmdarmaður,
ríkur og fi’óxxiur
í ráðsmanns sæti,
fagnar Einax’i
með ölluixx, sínuixi,
svo seixx biskupsbréf
bezt út visar......
Flestunx mátti sá
flo'kkurinn ægja
(þ. e. fólk Einars)
ratar þó Oddur
í reynslu nxeiri, i
áttatiu ixauta,
ixóg vetrai’bjöi’g,
hey þar bruixnu
öll til ösku.....
Nærri hundrað manns
heima i Skálholti
heybrest þennan
hlutu að líða
vetur allan út
eðlisglaðir,
xxefndi engiixn
það neitt sig bi’ysti.
Æfisögukvæði séra Einars lýk-
ur íxieð þessari fögru ósk hans
og bæn, til eftii’koixxenda sinna,
og færi betur að þeir hefðu hana
allir ætíð í huga. Nú munu „eft-
irkomendur“ séra Einars vera
nálega öll íslenzka þjóðin;