Tíminn Sunnudagsblað - 22.09.1968, Qupperneq 5

illinn Azael er ekki heldur neitt
hversdagslegt eplakinnabarn, því
að á honum eru sjö slönguhöfu'ð,
fjórtán andlit og tólf vængir. Be-
hemót er oftast í líki fíls með
bjarndýrshramma, en getur þó
brugðið sér í gervi hvals, vatna-
hests eða krókódíls. Svonefndír
Merkaba-englar eru löngum einir
á ferð og oftast ríðandi eins og
Sigurður frá Brún. _
Járngrímur var algengt nafn
jötna á landi hér á meðan það kyn
lifði og dafnaði, og höfum við hug-
boð um, að slikir fjalibúar hafi
verið ærið miklir vexti. En sem
dvergar hafa þeir verið í saman-
burði við suma engla. Til dæmis
sá Móses engill, sem var svo hár,
að venjulegur maður hefði þurft
fimm hundruð ár til þess að klifra
upp á höfuðið á honum. Metatrón
var engu siðri, jafnhár og heimur-
inn er breiður, og hafa þó sumir
fullyrt, að Ápíl væri íturvaxnastur
allra engla.
Jafnan munu okkur hafa kom-
ið englar svo fyrir sjónir, sem
ekki ípyngdu þeim þær byrðar,
sem kynferðið leggur annarri
skepnu á herðar. Við getum varla
ímyndað okkur þá öðru vísi en
kynlausa og áhyggjulausa sakleys-
ingja. En einnig þar hefur okkur
yfirsézt. Meðal engla er frúin Lilít,
og mun ekki sízt koma á óvart,
að hún var fyrri kona Adarns.
Hingað til hafa langflestir lifað í
þeirri staðföstu trú, að Eva hafi
verið fyrsta konan. En nú eru sem
sagt fundin þau fræði, sem
hnekkja þessu. Þau eigum við að
þakka rabbíanum Elíezer, miklum
lærdómsmanni af kyni Gyðinga:
Englapíkur hafa verið undanfari
venjulegra kvenna, likt og Neand-
erdalsmenn voru á stjái á undan
liökulengri mönnum. Þetta er
fjölskyldufrétt, sem hlýtur að
vekja athygli.
Lengi hefur verið orð á því gert,
hve Eva var brostfeldug, og hefur
margri konunni kippt í kynið um
það. En það var Lilít líka. Því
hefur einmitt verið haldið fram, að
Kain, ótætið, sem myrti Abel, sér
samlitan bróður, að ætla má, hafi
raunar verið sonur hennar. Loks
herma aðrar heimildir, að hún hafi
tekið sér annan mann, er Adam
skildi við hana og hallaði sér að
Evu. Hefur það einnig verið eins
konar engill, og hét Sammael. Sá
brá sér í höggormslíki í Eden.
Þeir hinir sömu og þetta segja,
herma, að Kain hafi verið sonur
Evu eins og almennt hefur verið
talið, en faðirinn hafi verið eng-
inn annar en Sammael. Þau Eva
hafa þá fleira brallað en spjalla
um aldinin á trjánum.
Af englafræðunum er ljóst, að
séúhæfing hefur verið mikil með-
al þessa kynþáttar, bæði á himni
og jörðu. Við sjáum að vísu brydda
á því í ritningunni, að þjóðir sumar
áttu sér verndarengil. Þannig vit-
um við, að verndarengill Persa-
ríkis stóð á Daníel spámanni í
tuttugu og einn dag, en þá kom
Míkael erkiengill, „einn af fremstu
verndarenglunum“, til liðs við spá-
manninn. Þessir verndarenglar ein-
stakra þjóða voru sjötíu alls. En
það var engli mjög háskalegt h’lut-
verk: Sextíu og níu þeirra unnu
sér til dómsáfeilis á himnum,
likt og verndarengill Persa, og var
sök þeirra allra sú, að þeir drógu
um of taum þeirra þjóða, sem þeir
áttu að vernda. Þess konar vernd-
arar þóttu ekki trúir og dyggir,
og hendir þvílík óhæfa ekki vernd-
arana á okkar dögum. Aðeins einn
verndarengill kunni fótum sínum
forráð í þessu hlutverki. Það var
Míkael, verndarengiH Gyðinga. En
þar kom kannski tii, að hann
mátti leyfa sér það, er hinum var
forboðið, þar eð hann var verndar-
engill þeirrar þjóðar, sem guð
hafði eina útvalið, áður en „guðs
eigin pjóð“, kom til sögu í Norð-
ur-Amerfku og langt til útrýmdi
þar, jafnt Indíánum sem buflum.
En miklu fleiri en verndarengl-
arnir sjötíu áttu sérstökum hlut-
verkum að gegna. Anael hafði með
höndum eins konar hjúskaparmiðl-
un, og var mönnum ráðlegt að
leita fulltingis hans, ef þá fýsti að
ná ástum stúlkna. Aftur á móti
er þess hvergi getið, að hann hafi
skeytt um tilmæli kvenna, sem
þráðu ástir manns. Makidíel var
þó það fremri, að hann lét mönn-
um í té konur, sem gæddar voru
umbeðnum1 eiginleikum, og mátti
jafnvel fara þess á flot við hann,
að hann skilaði þeim í réttum að-
ila í hendur á tilteknum stað og
tíma. Þegar menn höfðu svo varp-
að akkerum í feginshöfninni, með
eða án aðstoðar þessara ástarengla,
var næst leitað til Sekína, sem
vakti yfir heillavænlegum samför-
um þeirra, er voru í löglegu hjóna-
bandi. Loks kom svo til skjalanna
hinn myrki næturengill, Laíla, sem
hafði hönd í bagga um getnacínn.
En þeim til reiðu, er eigi þræddu
þessa gifturíku stigu, voru fjórir
englar, að vísu af ómerkara tagi,
er litu til með portkonum og
skækjum, að einnig þær legðu
rækt við sína lágu iðju. Því að
hvernig gátu hersveitir rétt-
látra þjóða lagt undir sig heim-
inn, ef dætur þeirra, sem undir
okið voru iagðar, gengu á snið við
herbúðirnar og vildu ekki þjóna
.sigurvegurunum?
Þegar Laíla hin myrka hafði lok-.
ið hlutverki sínu, komu aðrir engl-
ar til sögunnar, þó vonandi ekki ’
Kasdaye, hrapaður engill, sem
læddist um og kenndi fólki ráð og
aðferðir til þess að verða af með <
fóstur. Aftur á móti var ekkerf á
móti því að leita athvarfs hjá
Sandalfóni, sem hlutaðist til um
kynferði barnanna. Gott var líka
að njóta tilstyrks Armísaels, sem
fór engilshöndum sínum um kvið ,
þungaðra kvenna og létti þeim
barnsburðinn. Með réttri notkun'
réttra verndargripa mátti raunar.
kalla til sjötíu engla til þess að
vaka yfir konu, sem lagðist á gó'lf.
Þegar börnin voru í heiminn kom-
in, tók Temelúk við varðstöðunni,.
nema um væri að ræða hórbörn
eða börn, fædd fyrir tímann, er
aðrir englar og sérhæfðari önnuð-'
ust. Af þessu má ráða, að það er
ekki nein nýjung, að heilsugæzlu
og önnur þvílík forsjá greinist í
margar sérfræðigreinar: Það skipu-
lag höfðu englarnir tileinkað sér'
löngu fyrir daga hinna sérlærðu
Iækna og heilsufræðinga.
Á mörgum öðrum sviðum var
viðiíka verkaskipting meðal engla. ’
Sérstakir englar höfðu varðstjórn
hvern mánuð, og þeir höfðu
undir sér flokksstjóra, sem höfðu
tilsjón ákveðna vikudaga, og loks..
voru svo óbreyttir englar, sem önn- ■
uðust hver sína klukkustund. Allf,
sem kvikt var í sjónum, hafði
engla sér til halds og trausts, aðr-
ir vöktu yfir húsdýrum og búfén-
aði og fjórir englar studdu villi-
dýrin, auk sérstakra engla, sem
'gættu fuglanna.
Það var hreint ekki að ófyrir-
synju, að karlinn vestfirzki las
séra Birni Halldórssyni í Sauðlauks-
dal svolátgpdi bæn, er hann hús-
vitjaði í fyrsta skipti í prestakall-
inu: „Engillinn mætti mér á miðri
braut. Hafði hann horn í vanga og
stangaði mig sem naut. Vakti vörð-
ur guðs vel yfir mér.“ Og Herdís’
kerling f Grímsey, sem dó háöldr-
T í M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
725