Tíminn Sunnudagsblað - 31.12.1971, Page 20

hún hvað eftir annað í tímahraki,
og þegar hún ráðgerir suðurferð
verður hún að hafa í huga, hve-
nær bezt standi á ferðum, þannig
að hún þurfi sem skemmstum tíma
að eyða í ferðalögin suður — og
norður aftur, því að alltaf yrði
hún að slá einhverjum vinnulof-
orðum á frest til þess að geta kom-
izt frá og þá : . rétt sér til
gamans, hvenær, sem af því getur
orðið“.
1 bréfunum til Margrétar systur
sinnar rekur Maren slóð sína frá
bæ til bæjar, getur helztu verk-
efna og segir lítils háttar frá heim-
ilum, þar sem hún vinnur. Á
mannmörgum, gestkvæmum heim-
ilum gerist sífellt eitthvað frétt-
næmt. Vafalaust hafa hreint eklci
svo frá bréf frá Marenu til Mar-
grétar glatast, og svo urðu að sjálf-
sögðu eyður í skriflegar frásagnir,
er hún gat komið því við að
skreppa suður .,. . . rétt að gamni“/
eins og hún orðar það, þó að vafa-
laust hafi mestu ráðið ræktarsemi
hennar við móður sína og annað
náið skyldulið. Samverustundir
þeirra systra frá Horni voru þeim
án efa margfalt meira virði til
trúnaðar en tilskrif þeirra. Fólk
fór varlega með einkamál í bréf-
um, það var naumast hægt að
leyna bréfkomu, né sitja einn að
bréfi, sem barst frá ástvini í fjar-
lægð, er svo margir mændu eftir
fréttum frá.
Aldrei verður annars vart í bréf-
um Marenar en liún telji, að vel
sé til sín gert, þar sem hún vinn-
ur. Hún skrifar, að atvinnan sé svo
mikil og góð að sér „. . . blöskil
að yfirgefa hana“.
„Þú þekkir mig, að ég er engin
fyrirtaks saumakona. þó hef ég
aldrei fx-ið. . . Ég vildi, að þú værir
laus og liðug, þá kæmir þú og
hjálpaðir mér“.
Næsti bær við Garð í Keldu-
hverfi heitir Austui-garðar, þar var
Mai’en heilan mánuð eftir að hún
fór frá Garði. Skal hér sagt örlítið
frá heimilinu í Austurgörðum sem
dæmi um það fólk, sem Maren
vann hjá. Eins og áður hefur verið
að vikið, bar hún því öllu vel sög-
una, þó að það yrði henni miskært
og náið. Oft minntist hún á, hversu
mjög hún hafi dáðst að þeirri ró
og reglu, er ríkt hefði á barnmörg-
um heimilum, hversu vel börnin
hefðu aðlagað sig þeim aðstæðum,
að þröngt væri um þau innan bæj-
ar, þeim var ekki komið upp á
neitt rell eða röskun á athöfnum
fullorðna fólksins, ekki með vald-
boði strangra uppalenda, heldur
virtust börnin sjálf þekkja þær
merkjalínur, sem ekki mátti yfir
fara.
Átta systkini voru í Austurgörð-
um, en þó létu hjónin þar sig ekki
rnuna um að bæta við sig fóstur-
barni. Hvort sem þau heiðurshjón,
Sigríður Sigfúsdóttir og Haraldur
Ásmundsson í Austurgörðum, voru
sér þess meðvitandi eða ekki, þá
virðast þau hafa átt sér að ham-
ingjuhnoði sem vegvísi gegnum
óþrjótandi ainstur dægranna, þá
lífsskoðun, að blessun ykist með
barni hverju og því mundi þeim"
vel farnast. Og öll voru þessi
greindu og prúðu börn foreldrum
sínum til ánægj-u.
Það er mikið afrek að koma upp
stórurn barnahópi á ekki stærri og
meii'i bújörð en Austurgarðar voru
þá, svo löngu fyrir tíma skjótvii'kr-
ar túni'æktunar. Jörðin bar ekki
eins mikinn bústofn og þurfti til
að framfleyta svo mannmörgu
heimili. En hver einasti blettur,
sem gaf af sér heytuggu, var not-
aður til hins ýtrasta, engjaheyskap-
ur var sóttur af mikilli elju og
atorku, og trúlega fengnar engja-
spildur að láni hjá þeim, sem voru
aflögufærir.
Húsfreyjan í Austurgörðum var
vinnusöm og úrræðagóð og notað-
ist allt vel, er hún hafði lxanda á
milli. Húsbóndinn var mikill að-
dráttamaður fyrir heimili sitt.
Hann reri til fiskjar, þaðan sem
útræði var næst bæ hans. Enn-
fremur var það drjúgt, sern hann
veiddi af silungi nxeð fyrirdrætti,
og óð þá djúpt. Sá fisk- og silungs-
afli, sem elcki var notaður nýr til
matar, var verkaður til geymslu,
fiskur saltaður, en valinn silungur
reyktur til álags á brauð til hátíða-
brigðis.
Á vetrum gekk Haraldur við
rjúpur. Hann þótti afbragðsskytta,
en rjúpnaveiðar hans áttu þó 1
rauninni ekki skylt við sport, held-
ur var þetta bjargræðisvegur, sern
hann varð að færa sér í nyt til
að auka kjötforða heimilisins. En
einnig mun hann hafa selt rjúpur
til Húsavíkur, oftast gegn innleggs
nótu hjá kaupfélaginu eða Guð-
johnsen, og tekið þá út kramvöru
og fleiri nauðsynjar og ögn til
munaðar, það var svo gaman ö6
geta bætt börnunum ögn í muixpi,
vikið að þeim leikfangl eða bók,
En ef til vill hefur einnig borio
við að hann fengi peninga greidda
út í hönd.
Myndarskapurinn og útsjónixx
var svo rnikil á heimilinu því, að
þrátt fyrir liina miklu ónxegð, bar
aldrei á, að þar skorti neitt.
Þetta vor, 1912, átti að ferma
eitt af Austurgarðasystkinunx, og
var Marenu því mikið í nxun að
lijálpa húsfreyjunni við að korna
upp fatnaði á barnaskarann,
sauma nýtt og gera gamalt senx
nýtt með því að „venda“ og sauma
lítil föt úr stærri flíkum, sem góð-
ir „bjórar“ voru í. Heinxilið sjálft
var skinnað upp eftir föngum, fág-
að og prýtt. Mikil eftirvænting
ríkti á heimilinu. Allir, senx vettl-
ingi gátu valdið ætluðu til kirkju.
Þá var fermingardagurinn merkis-
dagur vegna eigin gildis, en ekki
sakir íburðar í veizluföngum.
Hin prúðu og þekku Austur-
' garðasystkini urðu öll mikil mann-
dóms- og mannkostafólk og kunn-
ingsskapartengslin frá voi'inu 1912
entust Marenu — og heinxili henn-
ar vel.
Bræðurnir voru þrír: Björn,
kennari og bóndi í Austurgörðum,
Þórarinn, bóndi -í Laufási, nýbýli,
er hann reisti í Austurgarðalandi,
Eiður dó ungur.
Systurnar voru fimm: Ki'istjana,
ráðskona hjá Þórarni bróður sín-
um, eftir að hann missti konu sína-
Kristjönu (Lóu) frá Ólafsgerði, Jó-
hanna húsfreyja í Vogurn, nýbýli
í Grásíðulandi, Björg, húsfreyja á
Mýri í Bárðardal, Hildur, forstöðu-
kona uilai’verksmiðjunnar Fram-
tíðarinnar í Reykjavík, hún varö
skammlíf, og eixinig yngsta systir-
in, Svava, sem giftist ung, en naut
skanxnxa hríð hamingju sinnar.
Maren vann við sauma í Ólafs-
gerði og urðu þær Lóa og hún þá
vinstúlkur. Margmennt var í Ólafs-
gerði. Systkinin þar voru heiixxa-
kær og héldu vel hópinn. Þau
voru greind og glaðsinna og tóku
mikinn þátt í félagslífi sveitarinn-
ar. Þá voru ekki keyptir að dýrir
skemmtikraftar, heldur búið „sem
á bæ er títt“, og margt sér til
gamans gert, þannig ræktaði einn
Ólafsgerðisbróðurinn nxeð sér sér-
stæða kímnigáfu og fann upp á
ýnxsum kostulegum tiltækjum og
932
T f M I N N — STJNNUDAGSBLAÐ