Lesbók Morgunblaðsins - 27.03.2004, Blaðsíða 6

Lesbók Morgunblaðsins - 27.03.2004, Blaðsíða 6
K or tl ag ni ng s am ei g in le g s m in ni s „Þ að l ei ku r en gi nn v af i á þ ví a ð þe ir „ to po i“ [ gr ís ka :s ta ði r] s em n ot - að ir e ru a f fó lk i m eð þ já lf að m in ni , h lj ót a að v er a „l oc i“ [ la tí na : st að ir ] m in ni sþ já lf un ar in na r, o g þa ð er r ey nd ar l ík le gt a ð sj ál ft o rð ið „ to pi cs “ [e ns ka : v ið fa ng se fn i] e in s og þ að e r no ta ð í r ök fr æ ði h af i o rð ið t il fy ri r ti ls ti lli s lík ra s ta ða í m in ni sþ já lf un . V ið fa ng se fn i e ru „ hl ut ir “ eð a ef ni vi ð- ur r ök ræ ðn a, s em s íð ar u rð u að „ to po i“ v eg na þ ei rr a st að a se m þ au v or u ge ym d á. “ (F ra nc es Y at es ; „ T he A rt o f M em or y“ e ða „ L is t m in ni si ns “) . S am kv æ m t ví si nd um þ ei m e r ne fn d ha fa v er ið „ to po n- ym y“ , eð a fr æ ði s ta ða rn af na , bj ug gu n án as t öl l st að - ar nö fn u pp ha fl eg a yf ir m er ki ng u þó tt v íð a sé h ún n ú gl öt uð . Þ an ni g er u st að ar nö fn í n út ím an um f le st e in - un gi s m er ki m ið ar f yr ir á kv eð na s ta ði , „m ið ar “ se m lú ta m jö g fa sh el dn um lö gm ál um o g er u ná na st ó br ey t- an le gi r í hu gu m f ól ks þ ót t hu nd ru ð eð a ja fn ve l þú s- un di r ár a líð i. S ta ða rn öf n ge gn a þv í e in st ök u hl ut ve rk i ít un gu m ál in u; e ru o ft á t íð um n án as t ei ns o g st ei ng er ði r fu llt rú ar lö ng u lið in na r – og ja fn ve l g le ym dr ar – t íð ar . G ri kk ir fu nd u ti l f or na u pp a ðf er ð, t en gd a st öð um t il að þ já lf a m in ni ð. H ún b yg gi st á þ ví a ð vi ðk om an di b úi í hu ga s ér t il ei ns ko na r ko rt ( se m ge tu r t. d. v er ið k un nu gl eg ur s ta ðu r eð a by gg in g) o g þr ei fi s ig e ft ir k or t- in u í h ug an um ti l a ð m un a ák ve ði ð fe rl i e ða h ug m yn d. S ú m yn d af s ta ð er vi ð va rð ve it um in nr a m eð o kk ur e r þv í h vo rt tv eg gj a í s en n tá kn ræ n fy r- ir o kk ar p er só nu le gu u pp lif un e ða r ey ns lu a f ti lt ek nu m s ta ð – se m ja fn - ve l g et ur b yg gs t á hu ga rf lu gi o kk ar e in u sa m an , t .d . e f vi ð hö fu m a ld re i ko m ið þ an ga ð – og f yr ir e in hv er s ko na r sa m ei gi nl eg a re yn sl u eð a sö gu er v ið d ei lu m m eð ö ðr um . Þ að e r þv í e kk i a ð un dr a að þ ví s ku li ha fa v er ið h al di ð fr am a ð lö ng - un in t il að m un a sé s pr ot ti n af le it o kk ar a ð sj ál fs m yn d, þ ví s ík vi ka f er li se m e kk i m ót as t þó s íð ur a f hæ fi le ik an um t il að g le ym a. E f m en ni ng e r hl ut i a f s já lf sm yn d ti lt ek in na h óp a eð a tí m a er h ún a uð vi ta ð ei nn ig h lu ti af þ ví s em n ef nt h ef ur v er ið „ sa m ei gi nl eg t m in ni “ þe ir ra o g se m s lík þá tt ur í að lö gu n ei ns ta kl in ga a ð um hv er fi s ín u. S ta ði r ge gn a ve ig am ik lu h lu tv er ki í hi nu s am ei gi nl eg a m in ni , e n þó y f- ir le it t ei nu ng is a ð þv í t ils ki ld u að þ ei r ha fi e in hv er n tí m a ko m is t á sp jö ld sö gu nn ar o g m eð þ ei m h æ tt i g er t si g gi ld an di í m en ni ng un ni . S ta ði r án sö gu e ða ó te ng di r m an nl eg ri r ey ns lu h af a ór æ ða ri m er ki ng u í m en ni ng - ar le gu m s ki ln in gi , se m e r þó e kk i sí ðu r áh ug av er ð þa r se m m an n- sk ep na n bý r yf ir þ ei m s já lf hv er fa e ig in le ik a að s já st y fi r sl ík a st að i l ík t og m an nl eg t ilv is t sé n au ðs yn le g ti l a ð st að ur g et i á tt h lu td ei ld í „r au n- ve ru le ik an um “. E ið ar á A us tu rl an di e r st að ur s em u m la ng t s ke ið h ef ur h af t m en ni ng - ar le gt g ild i fy ri r Ís le nd in ga , en da á h an n um h un dr að o g tu tt ug u ár a sö gu s em m en nt a- o g fr æ ðs lu se tu r. E kk i e r ýk ja l an gt s íð an s kó la ha ld la gð is t af á E ið um – á ri ð 19 98 – e n al lt f rá þ ei m t ím a ha fa v er ið u pp i þr ei fi ng ar u m m eð h va ða h æ tt i m æ tt i e nn á n ý vi rk ja s ta ði nn s em þ að m en ni ng ar se tu r se m h an n er í hu ga fó lk s hé r á la nd i. S ei nt í ág ús t á sí ð- as ta á ri , ey dd i sá h óp ur s em á v er k í þe ss ar i L es bó k no kk ru m d ög um sa m an a us tu r á E ið um . S ki pu la g sa m ve ru nn ar v ar f re m ur ó fo rm le gt , en da l ag t up p m eð þ á hu gm yn d að h óp ur in n se m s lík ur s ta ld ra ði v ið á st að nu m o g ve lt i u pp h ug m yn du m a ð hu gs an le gu m f ar ve gi f yr ir f re ka ri st ar fs em i í f ra m tí ði nn i. F ól ki ð í h óp nu m k om v íð a að ú r he im in um , á tt i þa ð ei tt s am ei gi nl eg t að t en gj as t m yn dl is t og /e ða m yn dl is ta ru m ræ ðu m eð e in hv er ju m h æ tt i o g ha fa lö ng un t il að f in na þ ei m v et tv an gi f rj óa n hu gm yn da fr æ ði le ga n sa m as ta ð. F yr ir a lla u ta n Ís le nd in ga na , ha fð i st að ur in n E ið ar e ng a sé rs ta ka þ ýð in gu ; á tt i e ng a sö gu s em h æ gt v ar a ð sa m sa m a si g – va r í r au ni nn i t æ pa st t il. Þ að b re yt ti st þ ó á þe im ö rf áu m dö gu m s em d va lið v ar f yr ir a us ta n. S am vi st ir í gö ng uf er ðu m , y fi r sa m - ræ ðu m , v ið m at bo rð ið , v ei ða r og ý m is le gt fl ei ra s em b ry dd að v ar u pp á , m ið lu ðu a ð þv í að k or tl eg gj a st að in n og m ög ul ei ka h an s bæ ði í b ók - st af le gu m o g af st æ ðu m s ki ln in gi , en gu s íð ur e n af st öð u, s ér ke nn i og fr am lö g ei ns ta kl in ga nn a in na n hó ps in s. Á sí ða st a de gi d va la ri nn ar f æ rð i h óp ur in n si g ni ðu r á S ey ði sf jö rð , o g þa r va r sú h ug m yn d ky nn t að a lli r m yn du le gg ja e it th va ð af m ör ku m í L es bó k M or gu nb la ðs in s er h el gu ð yr ði þ ei m g jö rn in gi ; m yn dl is ta rv er k eð a te xt a, a llt e ft ir lö ng un h ve rs o g ei ns . Þ ó þa ð ha fi e kk i l eg ið f yl lil eg a lj ós t f yr ir e r le ið ir s ki ld i – e nd a ek ke rt s ki ly rð i – fó r sv o að lo ku m a ð al lir úr þ es su m s ex tá n m an na h óp i sk ilu ðu i nn v er ki . E f ti l vi ll er s ú st að - re yn d ti l m ar ks u m a ð ti lg an gi nu m m eð s am ve ru nn i h af i v er ið n áð , þ ót t ha nn h af i á n ef a ve ri ð ól jó s í h ug a fl es tr a í u pp ha fi . F yr ir e in sk æ ra t ilv ilj un ( eð a ka nn sk i ve gn a þe ss h ve ö ll tú lk un e r í ra un in ni a fs tæ ð) m á te ng ja ö ll ve rk in h ug m yn di nn i um k or tl ag ni ng u m eð e in um e ða ö ðr um h æ tt i. S m ás ag a D ou g A it ke n á fo rs íð un ni f ja lla r um fe rð al ag , e kk i s ís t í y fi rf æ rð um s ki ln in gi ; u m þ að h ve rn ig le ið ir s ka r- as t og h ve rn ig ó ku nn ug le ik i s ta ða r og k ri ng um st æ ðn a ge tu r op na ð fa r- ve g ti l a ð m ið la t ilf in ni ng um , s ki ln in gi o g hu gm yn du m b et ur e n el la – í þa ð m in ns ta t il þe ir ra s em þ or a að þ re if a si g áf ra m . Ó

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.