Íslendingaþættir Tímans - 09.02.1980, Blaðsíða 1
ISLENDINGAÞATTIR
Laugardagur 9. febrúar 1980 — 6. tbl. TÍMANS
Sigurður Einar Ingimundarson
Fæddur 21. ágúst 1895
Dáinn 12. april 1979
Mánudaginn 23. apríl sl. var
öl moldar borinn frá Dómkirkjunni f
Reykjavfk, Siguröur Einar Ingimundar-
s°n, fyrrum togarasjómaöur, lengst af til
heimilis aö Hringbraut 80 hér i bæ, en
hann andaöist eftir skamma sjiíkrahiis-
v>st 12. april sföastliöinn, en haföi annars
heilsu fram til seinasta dags.
Siguröur E. Ingimundarson var fæddur
i Móum á Kjalarnesi undir Esjunni, og
voru foreldrar hans þau Sigríöur Sigurö-
ardóttir, (1859-1940) og Ingimundur
Pétursson, (1874-1957), siöar fiskverkun-
armaöurí Reykjavik. bau giftust ekki, og
a&eins þriggja ára, fór Siguröur i fóstur
01 Jóns Guömundssonar i Hausthúsum og
slöari konu hans Sigrföar Þóröardóttur,
Gislasonar á Lambastööum á Seltjarnar-
nesi,
Þar ólst Siguröur upp til fermingarald-
Urs. hjá Jóni f Hausthúsum, stjúpa stnum
°6Sigríöikonu hans,en Jón í Hausthúsum
var mikill dugnaöar- og sæmdarmaöur.
Hann var auk annars einn af stofnendum
Hagsbrúnar og Framfarafélagsins, svo-
»efnda.
Par ólst einnig upp Þóra Vigfúsdóttir,
sem sföar varö kona Kristins E. Andrés-
sonar, magistersog bókmenntafræöings,
e>> Þóra, sem var tveim árum yngri en
Siguröur, var tekin þangaö f fóstur f reif-
og ólst þar upp uns hún fluttist til
Hanmerkur á sautjánda ári.
Sigríöur Siguröardóttir, móöir Sigurö-
aL*-kom einnig I Hausthús ogbjuggu þau
^æöginin á loftinu i Hausthúsum og
skildu ekki uppfrá þvi, meöan bæöi liföu.
Hausthús hafa nú veriö rifin, en þau
stóöu þar sem nú er Bakkastigur, þaö er
a& segja þaö sem eftir kann af honúm aö
vera, en þarna úti undir vikinni voru f
hyrjun aldarinnar mörg býli, er nú hafa
veriö rifin, seinast Nýlenda, sem nú hefur
veriö endurreist i Arbæ.
Réttara mun þó aö segja aö Hausthús
hafi staöiö hjá Mýrarholti, en Mýrarholt,
Garöhús, Hausthús og Bakkarnir tveir,
Austur- og Vestur-Bakki hafi staöiö I
Þyrpingu, vestar voru svo Ánanaust og
eitthvaö fleira.
Þarna bjuggu útvegsmenn. Menn sem
áttu báta. Þeir unnu verkamannavinnu,
höföu mikla og þykka kálgaröa lfka
stakkstæöi, og þeir verkuöu fisk. Þeir
stunduöu rauömagaveiöar á vorin og ein-
hverjar þorskveiöar lfka. Höföu net og
fóru meö lóöir.
Börnin byrjuöu snemma aö taka til
hendinni, voru vakin klukkan sex á
morgnanaiþurrki til aö breiöa fisk, en þá
voru mikil sólskin, og sögöu þau Siguröur
ogÞóra mér siöar.aöþauhafiþá oft beöiö
fyrir regni, til aö þurfa ekki út á reitinn
næsta dag, en bænheyrslur voru fátföar.
Ekki stundaöi Jón í Hausthúsum samt
neina sérstaka barnaþrælkun, allir sem
vettlingi gátu valdiö uröu aö vinna, lfka
börnin þegar þau höföu þrek til.
Um kjör þessa fólks veröur lftiö sagt
hér, en Jón i Hausthúsum haföi talsverö
umsvif, vann f lóösmerkjum, auk annars
og aöstoöaöi hafnsögumenn, en vann
lengst fyrir Copeland, athafnamann, er
haföimikil umsvif fyrir og um aldamótin
hér á landi, eöa öllu heldur fyrir verk-
stjórahans, Pétur Hansson, er var kunn-
ur maöur á sinni tiö.
Jón i Hausthúsum átti bát, en bátar
gengu úr ólafsvör, Kriukletti og Ur Bökk-
unum, en lendingar og varir voru margar
utanfrá Granda og aö Selsvör.
Þegarþetta geröist, voruhafnargaröar
Reykjavfkurhafnar ókomnir. Landróörar
og hrokkelsaveiöi var stunduö úr brim-
lendingum, skútur stóöu á kambi, eöa
lágu fyrir akkerum i vari af örfirisey og
skerjagaröinum út af Akurey.
Þarna, vestast i Vesturbænum voru
rökkrin djúp, sumarnætur fegurri en ger-
ist og gengur og landiö ósnortiö i örfiris-
ey, og þeir höföu sjávargötu skamma.
í þessu umhverfi ólst Siguröur Ingi-
mundarson upp til fermingaraldurs, en
bjó eftir þaö á ýmsum stööum í Vestur-
bænum ásamt móöur sinni, en svo fóru
þau aftur I Hausthús og bjuggu þar aftur i
mörg ár.
Ekkinaut Siguröur mikillar skólagöngu
i nútimalegum skilningi, þótt umgengni
viö ráövant fólk og útróörarmenn, og þaö
atvinnulíf er heimilunum fylgdi, hafi
reynst haldgott veganesti, ekki siöur en
fræöin gera. Hann gekk I barnaskóla og
einn vetur var hann i kvölddeild viö
Verslunarskólann, og taldi þaö hafa aukiö
þekkingu sina og veriö sér til mikils
þroska, enda einbeitti hann sér viö námiö.
Þá mun hann um þetta leyti hafa veriö
búöarmaöur hjá Brydesverslun um skeiö.
Siguröur Ingimundarson ólst þvl upp
viö sjó og fisk. Fyrstu árin vann hann
mestfyrir Copeland, ásamt stjúpa sfnum,
meöal annars viölaxveiöar f Kjós á sumr-
um, en svo viö útgert Copelands þar á
milli, en fyrst mun Siguröur hafa fariö til
sjós á togara áriö 1913, en þar var þá skip-
stjóri Hafsteinn Bergþórsson, sföar fram-
kvæmdastjóri hjá Bæjarútgerö Reykja-
vikur. Eftir þaö var teningunum kastaö
og togarasjómennskan varö hans ævi-
starf. .
t' þá daga var atvinnullf meö öörum
hætti en þaöer nú. Þá voru þaö forréttindi
aö vera f plássiá togara, þvf valinn maöur
va(r Ihverju rúmi, aörir uröuaöleita ann-
aö um vinnu, en frá þessu er ekki sagt til
þess aö ofineta einn eöa neinn, né van-
meta, heldur til aö minna á aö baráttan
um brauöiö var hörö og öröug um þessa
daga.
Frá 1913 var Siguröur meö Hafsteini
Bergþ(k-ssyni I sjö ár, en fór sföan á togar-
ann Otur, en þar var hann f 17 ár meö
Nikulásiheitnum Jónssyni, hinum merka
skipátjóra, sem haföi Faxabugt aö sér-