Íslendingaþættir Tímans - 09.02.1980, Blaðsíða 8

Lauf ey Bæringsdóttir
Þann 14. febrUar 1979 lést Laufey Bær-
ingsddttir á sjúkrahusi hér I borginni.
Andláthennarkomættingjum hennar og
vinum ekki á óvart þvi hun hafði átt við
langvarandi veikindi aö striða og starfs-
dagar hennar orönir langir ogstrangir. Sú
kynslóð, sem óxUr grasi um siðust u alda-
mót, átti við harðari og óbliðari kjör að
búa en æskufólk okkar tfma. Breytingar
til batnaðar i þeim efnum eru svo stór-
stigar að vart er hægt að gera sér þær I
hugarlund. Skortur rikti þá á alþýðuheim-
ilum til sjávar og sveita. Þá var oft langt
að þreyja þorrann og góuna hjá fátæku
fólki. Skólganga barna var stutt og
snemma var börnum haldið að vinnu þó
kraftarnir væru ekki miklir. 011 tækifæri
þurftiaðnota til þessaðhafa til „hnffs og
skeiðar" hjá mannmörgum fjölskyldum.
Laufey fór ekki varhluta af þessari lifs-
reynslu. Ekki var þvl að undra að hún
gerðist vegmóð hin siöari ár og hvildinni
var hún fegin eftír svo langan og erilsam-
an dag.
Laufey Bæringsdóttir var fædd þann 14.
juli árið 1896 aö Sælingsdalstungu i
HvammssveitlDalasýsluogvar þvi á 83.
aldursári þegar hUn lést. Foreldrar henn-
ar voru Bæring Jónsson og Margrét
Siguröardóttir ogvar hún næst yngst af 12
börnum þeirra hjóna. Atta af systkinun-
um naöu fullorðinsaldri, hin létust öll I
bernsku. Þegar Laufey var fjögurra ára,
misstihúnföðursinnogvarmóðir hennar
þá vanfær að yngsta barni þeirra hjóna.
Heimiliö leystist upp eins og sagt var
á þeim árum og varö Laufey þá aö fara til
vandalausra. Skilnaðurinn viö möðurina
hafði mikil áhrif á hið viökvæma litla
barn og svo fast greyptist þessi atburður I
hugaLaufeyjaraðfram tíl hinstu stundar
var þessi skilnaðarstund henni ofarlega I
huga. Tólf ára að aldri komst Laufey aft-
ur til móður sinnar og hafa þaö eflaust
verið miklir fagnaðarfundir fyrir þær
mæögur báöar. Slðar á ævinni gat Laufey
endurgoldið móöur sinni alla hennar
ræktarsemi, þvi Laufey var þess umkom-
in að taka móður sina, Margréti, til sln og
annast um hana siðustu árin, en Margrét
andaðist á heimili Laufeyjar I hárri elli
árið 1940.
Laufey dvaldist á æskustöövum slnum I
Dölunum til 16 ára aldurs, þá lá leið henn-
ar til Reykjavikur I atvinnuleit. Hún réöst
sem vinnukona til góðs fólks hérna I borg-
inni. Ariö 1920 giftist hún fyrri manni sln-
um, Ólafi Eyjólfssyni frá Kötluhóli I
Leiru. Stuttu eftír giftinguna fórst Ólafur
meö vélbátnum Hauki frá Vatnsleysu-
8
strönd. Eftir andlát Ólafs flutti Laufey til
tengdaforeldra sinna aö Kötluhóli og þar
• ól hún son sinn, Ólaf. Ekki átti hún þess
kost að hafa barnið hjá sér vegna erfiðra
aðstæðna, heldur varð hún að skilja það
eftir hja tengdaforeldrum sínum og fór til
Reykjavikur I atvinnuleit. Slðar átti hún
þesskostað taka Ólaf til sin, en hann var
þá 12 ára aö aldri. ólafur er nií kvæntur
Dagbjörtu Guðjónsdóttur og eru þau hjdn
búsett i Hafnarfirði.
Ariö 1932 giftist Laufey eftirlifandi
manni sinum, Hinriki Jórmundi Sveins-
syni, styrimanni úr Reykjavik. Hjóna-
band þeirra reyndist mjög farsælt og hef-
ur sambúö þeirra varað i 47 ár. Hinrik
hefur jöfnum höndum stundaö sjó-
mennskuogútgeröum ævina. Þau hjónin
fluttust til Flateyjar á Skjálfanda
skömmu eftir að þau giftust og voru þar
biísett allt til ársins 1949, en þá fluttust
þau til Reykjavfkur aftur eftir erilsaman
starfsdag og byggðu sér reisulegt hiís aö
_Granaskjoli 5 hér i borginni.
Fiskisæld mikil var við Flatey á árum
áður ogmun það öðru fremur hafa laðaö
þau hjón til aö flytjast þangað. Hinrik var
góöur sjómaður ogmikill aflamaður. Róið
var á litlum bátum og stutt var á hin feng-
sælu mið ogmikill afli oft að landi dreg-
inn. Hinrik átti sina eigin báta áþessum
árum. Umsvif þeirra hjóna fóru vaxandi
með árunum og oft voru margir i vinnu
hjá þeim. Hinrik byggöi þar reisulegt
IbUðarhUs og aöstöðu til fiskvinnslu og
mun hin dugmikla kona hans ekki hafa
latt hann I þeim framkvæmdum. Starfs-
dagurinn var oft langur og þá sérstaklega
á sumrin þegar mest af aflanum var
dreginn á land. HUsmóöirin þurfti að sjá
þeim, sem hjá þeim unnu, fyrir fæði og
öðrum aðbúnaði og vann auk þess jöfnum
höndum við fiskvinnslu þegar stund gafst
frá búverkunum. Laufey var mjög táp-
mikil ogduglegkona og taldi ekki eftir sér
þo að starfsdagurinn yröi stundum lang-
ur. Stundirnar til hvlldar munu oft hafa
veriðfáarhjáhenniyfir sumarmánuðina.
Flatey á Skjálfanda er fögur eyja og Ut-
sýn til landsins heillandi á fögrum og
björtum vordegi. Þarrikir „nóttlaus ver-
aldar veröld" eins og skáldið sagði. A síð-
ari árum ræddi Laufey oft um árin sem
þau hjónin dvöldu i Flatey og það trygg-
lynda oggóða fólk, sem þau kynntust þar.
Efst var henni i huga sólsetrið I Flatey á
fögru sumarkvöldi og dimmir og skamm-
ir dagar vetrarins viö hið ysta haf. NU eru
gömlu félagarnir allir fluttir burt Ur
Flatey og eyjan komin iauön. Snögg getur
breytingin orðið á skömmum tima.
Laufey og Hinrik eignuðust tvær dætur,
Guörunu, sem er fædd I Flatey árið 1936
og er hUn gift Jónasi Runólfssyni, fram-
reiöslumanni. Yngri dóttirin heitir
Margrét, fædd I Reykjavfk árið 1944.
Maður hennar er Agust Guðmundsson,
deildarstjóri.
Kynni okkar Laufeyjar hófust árið 1952.
Þá festi ég og kona mln kaup á Ibúð í hUsi
þeirra hjona I Granaskjóli 5. Kunnings-
skapur okkar hjónanna við þau Laufeyju
og Hinrik varð brátt mjög náinn og mikill
samgangur var milli heimilanna. Laufey
varágætlegagreindogskemmtíleg kona I
allri umgengni. HUn var gædd mjög rlkri
klmnigáfu og gat alltaf séð það spaugi-
lega iflestum málum. Þessieiginleiki var
snar þáttur i eðli Laufeyjar. Gaman var á
góðum stundum að rabba við þau hjónin
og maður kom alltaf Iéttari f Iund af þeim
samfundum. Laufey hafði mikið yndi af
þvi að spila á spil og mörg kvifldin sat ég
hjáþeimaðspilum.Margtvarþá spjallaö
ogofthlegiöhátt.Égogkonamín þökkum
Laufeyjufyrir þá miklu hlýju og vinsemd,
sem hún sýndi tveimur ungum börnum
okkar á þessum árum. Börnin okkar áttu
alltaf athvarf hjá þeim h jónum á efri hæð-
inni og vel var litið eftir þeim. \
í mörg ár hafði Laufey átt við margs
konar sjUkleika að stríöa. HUn æðraðist
samt aldrei og bar sin veikindi af stakri
hugprýöi. Maður hennar og dætur reynd-
ust henni mjög vel I langvarandi veikind-
um og léttu henni erfiðar stundir.
Ég og kona min þökkum Laufeyju að
leiðarlokum liðnar samverustundir. Það
er göfgandi að kynnast fólki eins og hUn
var. Við sendum eftirlifandi manni henn-
ar, börnum hennar og öðrum nánum að-
standendum innilegar samUðarkveðjur.
Far þU i friði Laufey min.
Blessuð sé minning þin.
Klemens Jónsson.
Leiðrétting
Fyrirsögn greinar Páls Þorsteins-
sonar I Islendingaþáttum 26. janúar s.l.
er Þuriður G. Sigjónsdóttir.
Fyrirsögnin á aö vera þannig Þuriöur
H. Sigjónsdóttir, Hofi.
Þetta leiðréttist hér með.
islendingaþættir