Íslendingaþættir Tímans - 30.12.1981, Qupperneq 4

Gunnar Austfjörð
pípulagningar meis tar i
F. 26. mars 1902
D. 6. scpt. 1981
Mig langar til að minnast Gunnars afa
mins, Munkaþverárstræti 9 á Akureyri
meö nokkrum orðum, en hann lést þann 6.
september s .1. á Fjórðungssjúkrahtlsinu á
Akureyri og var jarðsettur 15. sama mán-
aöar. Hann hafðilegiðá sjúkrahUsinu um
tima og þar heimsótti ég hann rUmum
hálfum mánuöiáöuren hann dó, er ég var
að fara til Utlanda. Okkur hefur liklega
báða grunað þá að þaö væri siðasta kveðj-
an, þótthvorugurokkar létiá þvibera. En
eina nótt erlendis dreymdi mig afa og
grunaði mig þá að umskiptiværu orðin,
og reyndist það lika rétt vera þvi það voru
fyrs tu f réttir s em é g fékk e r é g kom he im,
að hann væri dáinn. Kom ég heim i tæka
tið til að vera við útförina og fyrir það er
ég þakklátur.
Gunnar afi minn var austfirkur i báðar
ættir. Viku gamall var hann tekinn i fóst-
ur af Jóni Isleifssyni og konu hans Ragn-
heiöi Pálsdóttur, börn þeirra voru Arn-
finnur (faðir Róberts leikara), Helga og
Lina svo einhver séu nefnd. Jón var vega-
verkstjóri á Austfjörðum, Páll faöir
Ragnheiðar var prestur og kenndi meðal
að atvikin höguðu þvi svo að ég var i Osló
þegarhann lagðist banaleguna. Þá kynnt-
ist ég nýjum Hjörleifi, manni sem hafði
lifandi áhuga á náminu, dætrum sinum, já
lifinu yfirleitt, manni sem elskaöi lffið en
geröi sér þó grein fyrir þvi að dauðinn var
ef til vill ekki langt undan, en óttaðist
hann ekki. Hjörleifur var skapheitur til-
finningamaður eins og hann átti kyn til.
Samúö min er með ástvinum hans og ætt-
ingjum. bau hafa misst mikið.
Hjörleifur Arnar Kristinsson er kominn
á leiöarenda. Vegur lifsins er oft grýttur
og illur yfirferðar og endar stundum eftir
skamma ferð. Hvað þá tekur við veit eng-
inn. Hjörleifur var ekki trúaður. En hann
áleit að I dauðanum fengi maður að
minnsta kosti að hvila sig.
En handan við fjöllin
og handan við áttirnar og nóttina
ris turn ljóssins
þar sem timinn segur.
Inn I frið hans og draum
er förinni heitið.
Osló 15. október 1981,
Helga K. Einarsdóttir.
4
annars málleysingjum. Ekki er ég svo
fróður um ættafa aö ég geti rakið hana,
en ég hef fengiö Indriða Indriðason
tengdaföður minn til þess að gera nokkra
grein fyrir ætt hans og fer þaö hér á eftir.
„Gunnar Jónsson Austfjörðvar fæddur
26. mars 1902 að Hvammi i Vallanessókn.
Foreldrar hans Jón Kráksson og Stefania
Sigurðardóttir voru þar vinnuhjú. Þau
fluttust þremur árum siðar til Eskif jarðar
og settust þar að með tvö börn sfn, Ingi-
björgu sjöára, er þar var fædd, og Gunn-
aren þriðja bamið, Ásgeir, bættistþeim I
búið sama haustið (1905) á Eskifirði.
Jón faðir Gunnars var fæddur 27. ág.
1876i'Dölum i Fáskrúösfiröi, en foreldrar
hans voru Krákur Jónsson og kona hans
Guðrún Eyjólfsdóttir frá Tunghaga á
Völlum Jónssonar. I Dölum bjó þá Ólafur
bróöir Kráks eftir fóöur þeirra Jón Guð-
mundsson. Jón var sigldur silfursmiður.
Hann bjó fyrst á Vattamesi en siðan lengi
iDölum og var við þá jörð kenndur, dáinn
þar 1873. Jón silfursmiður átti ellefu börn
er komust upp, og var Krákur næstyngst-
ur þeirra, fæddur ll.sept. 1853,en elst var
Þorbjörg, er varð seinni kona séra Olafs
Indriðasonar á Kolfreyjustað og móöir
Jóns ritstjóra og skálds, voru þvi Jón fað-
ir Gunnarsog Jón Ólafsson systkinasynir,
og hétu báðir nafni Jóns silfursmiðs.
Stefanfa móðir Gunnars og kona Jóns
Krákssonar var Siguröardóttir. Sigurður
bjó á Grjótáreyri i Seyðisfirði. Hann var
sonur Sveins bónda I Mjóanesseli, Vigfús-
sonar bónda i Hallberuhúsum f Vallanes-
sókn 1816 Þórarinssonar bónda á Hösk-
uldsstöðum iBreiödal, Einarssonar ,,ádi”
sem sagt er frá i Ættum Austfirðinga bls.
1214. buriður kona Vigfúsar i Hallberu-
húsum var Þórðardóttir bónda i Flögu I
Breiödal Hildibrandssonar lögréttu-
manns á Geirólfsstöðum 1711-1729 Þor-
grimssonar lögréttumanns i Reykjahlið
1682-1709, Jónssonar Þorvaldssonar
Skúlasonar á Eiriksstöðum I Svartárdal
Einarssonar. Kona Skúla var Steinunn
dóttir Guðbrands biskups Þorlákssonar.
Annar sonur Skúla og Steinunnar en
Þorvaldur var Þorlákur er varð biskup á
Hólum eftir Guðbrand afa sinn. Hann var
afbragðsmaður, unni mjög islenskum
fræðum, vel virtur og kynsæll. Hefur
Bréfabók hans nýlega verið útgefin af
Þjóöskjalasafni Islands. Sumir niðja Þor-
láks biskups hafa nefnt sig Thorlacius og
er það dregið af nafni hans.
Arið 1920 flytur Jón Kráksson til Akur-
eyrar meö fjölskyldu sina. Þar starfaöi
hann að smiöum til æviloka. Hann nefndi
sig Austfjörð. Börn þeirra hjóna voru
þrjú: Ingibjörg elst, fædd 1898, átti Einar
Jóhannsson byggingameistara á Akur-
eyri og þrjú börn. Þau skildu. Ingibjörg er
látin. Gunnar var næstur, sá sem hér er
minnst. Yngstur var Asgeir Vilhelm
fæddur 1905, d. 1952, múrari á Akureyri,
var kvæntur og átti tvö börn.”
Gunnar afi var alinn upp á Eskifirði og
þar kynntist hann sjónum snemma, ég
man alltaf þegar hann sagöi mér frá
fermingunni er hann klæddi sig úr ferm-
ingarfötunum og fór strax i sjófötin þvi
skútan semhann hafðifengið pláss á beið
eftir athöfninni, svo var haldið út á sjó og
aldrei kom hann i fermingarfötin sin aft-
ur þannig var nú sú fermingarveislan og
viö sjóinn var hann i nokkur ár fyrst þar
eystra og siðan frá Akureyri, en þangað
flúttist hann 18 ára gamall meö sínum
réttu foreldrum að austan. Siðan fór hann
að læra pipulagnir og varð fullgildur i
þeirri grein þótt ekki fengi hann meist-
arabréf fyrr en alllöngu siðar. Eftir þaö
vann hann við þau störf alveg fram á síð-
ustu ár uns heilsan var þrotin. Alltaf heill-
aðisjórinn gamla manninn og hvergi leið
honum betur en I návist við sjóinn. A
hverjum morgni ef heilsan leyföi fór hann
niður að sjó og niður i Slipp til þess að
fylgjast meö þvi sem þar fór fram og það
íslendingaþættir