Íslendingaþættir Tímans - 29.12.1982, Side 4

Helga Sigurðardóttir,
Hraunsási í Hálsasveit
Fsedd 9. apríl 1908.
Dáin 26. október 1982.
■ Helga Sigurðardóttir í Hraunsási í Hálsasveit
í Borgarfirði lést á Borgarspítalanum í Reykjavík
26. okt, s.l. eftir skamma legu og var jarðsungin
að viðstöddu fjölmenni frá Stóra-Ás-kirkju laug-
ardaginn 6. nóv. s.l.
Helga var dóttir Sigurðar Bjarnasonar bónda í
Hraunsási og fyrri konu hans Helgu Jónsdóttur
frá Stóra-Ási, en móðir hennar lést af barnsburð-
inum er Helga fæddist. En Helga eignaðist góða
stjúpu, því að móðursystir hennar, Magnes Signý
Jónsdóttir, fór þá í Hraunsás og tók hana að sér
ásamt tveimur eldri bræðrum hennar. Magnes
giftist síðan Sigurði í Hraunsási 1912. t*au
eignuðust þrjú börn. En nú eru öll Hraunsás
systkinin látin nema hið yngsta, Gísli flugvéla-
smiður í Reykjavík.
Magnes í Hraunsási lést eftir tíu ára sambúð
þeirra hjóna, og þá var Helga um fermingu.
Heimilisstörfin lögðust því mjög á Helgu, og hún
varð í raun að taka að sér heimilið innan dyra
þótt ung væri. Hún var bráðdugleg og skyldurækin
og brást í engu í þessu erfiða hlutverki. Hún fór
Einar
Framhald af bls. 3
inni á afrétti, en á fjall fór hann og var fjallkóngur
Skeiðamanna í tugi ára.,
Einar hafði einnig mikið yndi af að hirða um
sauðfé, átti sjálfur kindur og hirti að miklu leyti
um sauðféð á bænum.
Frá því að við höfðum aldur til var m.a. okkar
starf að hugsa um fé föður okkar um sauðburðinn
og var Einar þar okkar um sauðburðinn og var
Einar þar okkar fræðari. Hann hafði glöggt
fjárauga, þekkti hverja á á bænum með nafni og
vissi nákvæmlega um ætt hverrar einnar.
Tryggð og trúmennska voru hans aðalsmerki.
Pað er sjónarsviptir að slíkum mönnum, sem nú
eru sem óðast að hverfa.
Einar, vin okkar kveðjum við að síðustu með
erindi úr kvæðinu „Fákar“ eftir Einar Benedikts-
son:
Sá drekkur hvern gleðinnar dropa í grunn
sem dansar á fáksspori yfir grund.
í mannsbarminn streymir sem aðfalls unn
af afli hestsins og göfugu lund.
Maðurinn einn er ei nema hálfur
með öðrum er han meir en hann sjálfur.
Og knapinn á hestbaki er kóngur um stund,
kórónulaus á hann ríki og álfur.
Systkinin Vorsabæ II.
4
aldrei til langdvalar að heiman frá Hraunsási eftir
það, nema til eins vetrar dvalar í húsmæðraskól-
anum á Staðarfelli, og að því loknu hélt hún heim
aftur og tók til starfa að nýju hjá föður sínum og
bræðrum, enda þurfti heimilið á henni að halda.
Síðar þegar Jón bróðir Helgu tók við búi af
föður sínum og kvæntist Aðalheiði Jóhannesdótt-
ur frá Hallkelsstöðum í Hvítársíðu, sem tók við
búsforráðum með honum í Hraunsási, dvaldist
Helga áfram heima og vann að búin með bróður
sínum og mágkonu. Jón og Aðalheiður eignuðust
einn son, Sigurð, sem nú býr í Hraunsási með
móður sinni. Jón varð skammlífur og lést 1957.
Helga hélt þá áfram að vera stoð og stytta
mágkonu sinnar og ungs bróðursonar. Þannig
bjuggu þær í Hraunsási uns Sigurður óx á legg.
Samheldni fjölskyldunnar í Hraunsási var mikil
og góð, og búskapurinn þar gekk vel þótt hann
væri ekki stór í sniðum, og heimilið komst vel af,
jafnvel betur en margir aðrir sem meira höfðu
milli handa. Svo voru hagsýni, dugnaður og
sparsemi vel í heiðri höfð.Mágkonurnar tóku oft
að sér sumarbörn sem undu þar svo vel að þau
festu mörg hver rætur, sem ekki hafa slitnað.
Þarna ríkti glaðværð, mannleg hlýja og umhyggja.
Það var alltaf gaman að koma í Hraunsás og njóta
þar gestrisni og glaðværrar samtalsstundar.
Helga í Hraunsási lagði sitt til þess heimilis-
brags, og þótt lífið hefði ekki verið henni neinn
dans á rósum og oft hefði hún lagst þreytt til
hvíldar eftir annríkan dag, var lundin létt og láus
við alla sjálfsmeðaumkun. Helga var greind vel
og kunni góð skil á samtíð sinni, mönnum og
málefnum. Hún var félagslynd og tillögugóð og
starfaði vel að kvenfélagsmálum í sveit s>nnl'.
síðari árum brá hún sér oftast til Reykjavíkur &
sinni á ári til þess að hitta ættingja og vini
jafnan aufúsugestur. En hún eyddi ekki mörg
dögum í þessar ferðir, hvarf fljótlega heim a .
og tók rösklega til starfa. Hún var >en°
heilsuhraust en orðin nokkuð slitin að von
Hún var að störfum í fjóshlöðunni þegar ka (j|
kom. Hún fékk heilablæðingu og var flut*
Reykjavíkur á næstu dögum. Þar reyndu
að bjarga lífi hennar með höfuðaðgerð en >°
ekki. Hún lést þar eftir nokkra daga. , .
Með Helgu Sigurðardóttur í Hraunsás'
hnigin ágætiskona, sem fórnaði sér fyrir fólk ^
á ungum aldri og hélt ævilanga trygg® f' jr
fjölskyldu og fæðingarstað, krafðist einskis /
sjálfa sig af ltfinu en undi þó glöð við ?
hlutskipti, starfið var hennar líf. Hún var n>) ^
listfeng hannyrðakona þótt lítil tækifæri g®fuS ^
þeirrar iðkunar nema á vetrarkvöldum, en ý111^
listilegar hannyrðir hennar báru ljóst vitm
þetta. Helga í Hraunsási gerði öllum sem á ve^
hennar urðu gott og aldrei nema gott. Hún
til móts við vini.ættingja og samferðafólk gj° ^
einlæg, hjálpfús og mild í dómum. Hun
glöðum og smitandi hlátri á góðri spjallstunU,. u
að létt varð yfir og glaðværðin smitandi- 5 ^
fólki er gott að kynnast. Ég veit að börnin s.
dvöldust á sumrum í Hraunsási minnast l>en
með þakklæti og söknuði. Það á líka við ok
sem áttum þess kost að njóta kynna hennaf
góðvildar. Sú minning lifir og margt er að þakk
Krístján, Þorgerður og
An diés'
Erlendur
Framhald af bls. 2 f)
harin kom. Því var hann alls staðar aufúsUSe ur
í kotbæ eða á stórbýli, í ræðustól eða á 0 ^
mannamót. Kennsluhæfileika hafði hann ^
þótt kennsla væri ekki meginþáttur í starti ^
Samt voru ýmsir lengri eða skemmri tíma > ^
og lærðu undir skóla hjá honum að einhverj
öflu leyti. ðjan
Og þá er eftir að kveðja. Frá mér er *■ ^ sð
bundin sérstakri þökk tii þessara hjóna, ^
þökk verður ekki tjáð í orðum. Þau ttnkUag ég
endurgjaldslaust á heimili sitt veturinn e^,|f.tsjUs.
fermdist og þar naut ég úrvals kennslu PrcS -
Hefðu ekki komið til hans áhrif, er vafam* gj
hefði lagt út í það langskólanám sem e8 ®
Hann fann ráð þar sem aðrir sáu engim ‘ B
þarf ekki fleira að segja. Ámi Bóðv
IslendingaÞ5'