Íslendingaþættir Tímans - 23.03.1983, Blaðsíða 5

Bjarni Hermann
Guðmundsson,
hafnarvörður Akranesi
Fæddur 7. jan. 1905
Dáinn 1. febr. 1983
Bjarni var fæddur á Görðum í Önundaniroi
Foreldrar hans voru: Guðmundur Júlíus, útvegs-
bóndi á Görðum Jónsson Andréssonar bónda í
Neðri-Breiðadal, f. 1.7. 1870. d. 19.2 1939, og
kona hans Gróa Finnsdóttir bónda Magnússonar
á Hvilft, f. 26.3.1864, d. 10.4 1948. Eignuðust þau
hjón saman 11 börn. Elstir voru tvíburabræðurn-
ir f. 29.9 1892, Jón Guðmundur, d. 4.10. 1971
og Finnur Torfi, d. 21.8.1936. Næstur var Össur,
f. 18.6 1894, drukknaði 11.11. 1913. Þá kom
Hinrik f. 12.7. 1895, d. 7.2. 1960. Hjörleifur f.
1.10.1896. GeorgJúlíusf. 11.1 1898, d. 28.2.1977.
Sturla f. 7.7. 1899 d. 30.5. 1929. Dóttirin Jóna, f.
27.11. 1900, d. 2.10. 1973. Karl, f. 28.6. 1902, d.
12.7. s.ár. Tíunda barnið í röðinni var Bjarni, sem
hér er minnst. Yngstur þeirra alsystkina var
Stefán, f. 3.5. 1906. Hann lést 6.9. 1925. Athygl-
isvert er að af þessum ellefu alsystkinum, sem
feðast á 14 árum kringum aldamótin, komast öll
til fullorðinsára nema einn drengur, sem andaðist
Stuttu eftir fæðingu. Alls voru systkinin 14, þrjú
hálfsystkin. Gróa átti dóttur áður en hún giftist
Guðrúnu Guðmundsdóttur Kærnested, f.29.8-
1889, d. 23.12. 1972, en unnusti Gróu andaðist
áður. heldur en dóttirin fæddist. Síðar eignaðist
Guðmundur tvö börn: Auði, f. 26.11. 1916, d.
18.5.1981, og Einar Garðar.f. 16.11.1923, d. 8.9.
1981. Nú lifir Hjörleifur einn af þessum stóra,
glæsilega hóp, sem um lifa svo margar góðar
minningar. Dvelst hann á Elliheimilinu Grund í
Reykjavík, 86 ára gamall.
Garðaheimilið var sannarlega fjölmennt. Hús-
bóndinn var skapmikill en þó blíðlyndur, harður
sjósóknari og mikill aflamaður svo sem fleiri
hann mikið veikur og gat ekki leikið sér eins og
önnur börn. Það hlýtur að hafa verið erfitt fyrir 5
ára dreng að sitja við gluggann og horfa á alla
krakkana úti að leik. En Elvar var lundgóður og
alltaf var stutt í bjarta brosið, hversu erfitt, sem
hann átti. Honum hafði farið mikið fram á
andanförnum mánuðum og þessvegna bregður
manni svo illa þegar kallið kemur allt í einu.
Elsku Gunna, Siggi og Lilja litla. Þið hafið misst
svo mikið, en ég veit að vissan um það að nú er
öllum þjáningum Elvars Gíslá lökið, léttir ykkur
m*ssinn. Megi algóður Guð gefa ykkur styrk á
fessari erfiðu stund. Sjálf þakka ég Elvari Gísla
fyrir þann stutta tíma, sem leiðir okkar lágu
saman í Engihjallanum.
Áslaug
^lendingaþæftir
afkomendur hans hafa orðið. Húsmóðirin var
fíngerð og bókhneigð. Allt var þetta fólk glað-
sinna. Steinunn Jóhannesdóttir sem varð kona
Finns, fór sem kaupakona að Görðum til væntan-
legra tengdaforeldra þegar hún var trúlofuð Finni.
Hafði hún oft á orði þegar hún var orðin roskin
kona, hve mikil gleði og fjör hefði ríkt á hemilinu,
t.d. þegar allur hópurinn hefði verið mættur við
matborðið. Það væri með skemmtilegustu endur-
minningum sem hún ætti.
Bjarni Guðmundsson byrjaði að vera á sjó með
föður sínum þegar hann var 9 ára gamall 1914, og
sjómennsku stundaði hann til ársins 1954. Ungur
hleypti Bjarni heimdraganum og fór til Noregs og
var þar um skeið við sjómennsku. Síðar var hann
Með Gísla Oddssyni a Leifi heppna og víðar. Árið
1933 lýkur hann prófi frá Stýrimannaskóla íslands,
og fer þá stýrimaður á Belgaum með Aðalsteini
Pálssyni. Sigldi síðar með Belgaum á stríðsárun-
um sem afleysingarskipstjóri fyrir Aðalstein
Pálsson.
Árið 1934 verða þáttaskil í lífi Bjarna, og þá
eignast hann sinn góða lífsförunaut. 2. nóvember
það ár giftist hann ungri stúlku frá Akranesi,
Jósefínu Ástrósu Guðmundsdóttur, sjómanns
þar. Þá flytur Bjarni til Akraness, og bjó þar síðan
alla ævi. Þau hjón áttu heimili sitt fyrst í húsi
tengdaforeldra hans, en síðar byggðu þau sér hús
að Bárugötu 19. Eftir að til Akraness kemur
verður hann stýrimaður hjá Bjarna Ölafssyni á
Ólafi Bjarnasyni, Síðar er hann stýrimaður á
nýsköpunartogaranum Ólafi Bjamasyni. Eftir að
Bjarni hætti á sjónum gerist hann verkstjóri hjá
Fiskiver h.f. á Akranesi. Árið 1961 tekur hann við
starfi hafnarvarðar á Akranesi þar til 1977 að hann
hættir fyrir aldurssakir.
Þau Jósefína og Bjarni eignuðust ekki börn, en
tóku í fóstur bróðurson Bjarna, Örn Hjörleifsson,
yngstan af sjö börnunm Hjörleifs og Sigrúnar
konu hans. Kom hann til þeirra rúmlega árs
gamall, og varð strax yndi þeirra og eftirlæti. Þau
hafa reynst honum sem bestu foreldrar og hann
þeim góður sonur. Örn er f. 11.9. 1939 á
Sólvöllum í Önundarfirði. Hann er kvæntur
stúlku frá Akranesi, Aldísi Reynisdóttur, og eiga
þau fjögur börn. Þau eru búsett á Hellissandi á
Snæfellsnesi og er hann þar fengsæll og velmetinn
skipstjóri.
Þegar ég sest við að skrifa minningar um Bjarna
föðurbróður minn er margt, sem í hugann kemur.
Eiginlega hefur það alla tíð verið svo, frá því fyrst
að ég man eftir þessum fallega frænda mínum, að
er ég hefi hugsað til hans hefur alltaf fyrst komið
í hugann þessi sérstaka, brosmilda hlýja í augun-
um hans, og þannig mun ég ávallt muna hann.
Bjarni var skemmtinn maður og hafði góða
frásagnarhæfileika, og átti gott með að koma auga
á skoplegu hliðarnar á tilverunni. Einnig var hann
hagmæltur vel, var fljótur að kasta fram stökum
og gerði það strax sem barn. Rétt utan við
túngarðinn á Görðum er smáhóll og á honum stór
steinn, sem fékk nafnið Halli. Þótti gott að fara
upp á Halla þegar setið var yfir túninu á vorin, þar
sá vel yfir. Einu sinni sem oftar var Bjarni við það
starf, og þá gerði hann þessa vísu:
„Oft af Halla hugfanginn
horfi ég út á sœinn,
þegar sólin sendir sinn
síðasta geisla á bœinn. “
Bjarna þótti vænt um heimastöðvarnar eins og
fleirum. Mikið gladdist hann þegar Haraldur
bróðir minn keypti húsin á Görðum fyrir nokkrum
árum, og dvelur þar með fjölskyldu sinni á
sumrin. Þar stendur enn íveruhúsið úr steini, fínt
og pússað, sem afi byggði þegar Bjarni var barn.
Nú gat hann aftur komið að Görðum og gist þar
sér og húsráðendum til óblandinnar ánægju. Biðja
þau hjón, Gróa og Haraldur, fyrir sérstakar
kveðjur og þakkir, en þau eiga þess ekki kost að
fylgja honum síðasta spölinn.
Vináttan til frændfólksins var ríkur þáttur í fari
Bjarna, og hefur stór hópur systkinabama hans
notið þess í ríkum mæli, og einnig þau barnabörn
systkina hans, sem hann hefur náð til. Ekki var
5