Íslendingaþættir Tímans - 28.03.1984, Qupperneq 6
Kristbjörg Stefánsdóttir
Fædd 12. júlí 1896
Dáin 8. mars 1984
Kristbjörg Stefánsdóttir, föðursystir mín,
andaðist á sjúkrahúsinu í Vestmannaeyjum, 8.
mars s.l. Var hún fædd að Fremraseli í Hróar-
stungu N. Múlasýslu, þann 12. júlí, 1896, dóttir
hjónanna í Fremraseli, fyrr Heiðarseli, Stefáns
bónda þar, (1889-1901) f. 1863 að Lýtingsstöðum
í Vopnafirði, Magnússonar bónda þar, (1855-
1866) síðast að Skálamó í Vopnafjarðarheiði,
Jóhannessonar „Skálda" bjó síðast (1818-1823)
að Hlíðarhúsum í Jökulsárhlíð, f. 1780 að Stóra-
hamri, Munkaþverársókn í Eyjafirði, Árnasonar
Eyjafjarðarskálds, f. 1760 að Rifkelsstöðum,
sömu sókn, Jónssonar bónda s.st. f. 1711, Jóns-
sonar. Kona Stefáns og móðir Kristbjargar, var
Guðbjörg, f. 1865 að Hreimstöðum í Hj. þinghá,
Jósepsdóttir, bónda síðast að Heiðarseli, (1863-
1879) Erlendssonar, bónda að Streiti, Berufjarð-
arströnd, Erlendssonar. S.k. Magnúsar, og móðir
Stefáns, var Guðríður, f. 1831, að Ytri Nýpum í
Vopnaf., Benjamínsdóttir, f. 1807, að Krosshús-
um, á Flatey í Skjálfanda, Benjamínssonarbónda
þar, f. 1770 Þorgeirssonar Snorrasonar, skálds og
bónda á Brekku, í Fjörðum Ólafssonar, (sjá,
Æ.þ.eyj.). Móðir Guðríðar var Rannveig, f.
1787, að N. Skálanesi, Vopnaf. Einarsdóttir
bónda þar og sfðar að Syðri Vík, 1792, Þorvalds-
sonar, og konu hans Guðrúnar Egilsdóttur. S.k.
Benjamíns á Krosshúsum var Gróa, f. 1786 að
Þverá í Fjörðum, Stefánsdóttir bónda þar Pálsson-
ar, og konu hans Guðrúnar Pétursdóttur. Kona
Jóhannesar „Skálda" og móðir Magnúsar var
Kristbjörg, f. 1797 aðNefbjarnarstöðum íTungu,
Jónsdóttir „yngra" f. 1770, Hjörleifssonar búandi
þar ogf.k. hans Guðríðar, f. 1771, Sigurðardóttir.
Móðir Jóhannesar „Skálda“ var Sigríður, f. 1759,
að Kambi, Munkaþverársókn, Magnúsdóttir,
bónda þar Jónssonar, en móðir hennar var
Ingveldur Guðmundsdóttir, f. 1728, bónda að Gili
í Hrafnagilsshreppi, Ketilssonar á Litla Hóli, f.
1650, Jónssonar. Þau Sigríður og Árni munu hafa
verið trúlofuð að talið sé, en slitu trúlofuninni. En
hún giftist síðar Guðna Sigurðssyni, frá Hálsi í
Saurbæjarhreppi, og síðar á Núpufelli. Um 1790
átti Árni son með stúlku sem Guðfinna hét
Þorfinnsdóttir, sá sonur hét Halldór. En árið 1792
giftist Árni Ingibjörgu Guðsteinsdóttur, áttu þau
3 börn, elstur var Jón, f. 1793 bjó í S. Þingeyjars.
Þorgerður, f. 1795 og Kristín f. 1807, Árni
andaðist 1816. Foreldrar Árna voru þau Jón
Jónsson og Sigríður Hannesdóttir búandi að
Rifkelsstöðum, auk hans áttu, Hannes er bjó
síðast í Hafnarfirði, Maríu, s.k. Þórðar Þorkels-
sonar á Melum í Fnjóskadal, Sigríði, gift Einari
Guðjónssyni, bjuggu að Háhamri og Ingibjörgu
og líklega Jórunni ekki er vitað um niðja þeirra.
Jóhannes „Skáldi" var talinn skáld gott, góð-
skemmtinn, orðheppinn og viðræðugóður, eins og
Árni faðir hans, vandaður í öllu dagfari, og
hvarvetna vel kynntur, fátækur var hann alla ævi,
6
enda meir hneigður til bóka en búsýslu, þau
Kristbjörg áttu 8 börn: Sigríður, f. 1817, Sigurður,
f. ■ 1818, Guðrún, f. 1820, Jón, f. 1821, Magnús,
getið, f. 1822, Ingveldur, f. 1826, Jóhannes, f.
1830 og Kristbjörg, f. 1’932, Jóhannes „Skáldi“
andaðist 1856, hjá Ingveldi dóttur sinni, í Beru-
firði.
Kona Jóseps, var Oddný Sigurðardóttir, bónda
að Heiðarseli Benediktssonar, á Rangá Grímsson-
ar, prests, síðast að Hjaltastað Bessasonar.
Þau Oddný og Jósep byrjuðu búskap sinn að
Hreimstöðum, Hj. þinghá, börn þeirra sem upp
komust voru. Guðbjörg getið, Guðrún g., Hall-
dóri Marteinssyni, síðast að Sandvíkurseli, Nf.
Guðlaug. g.. Þorsteini Magnússyni, lengst að
Tjarnarlandi, og Sigþrúður, g., Einari Guttorms-
syni, Síðast á Seyðisfirði.
En þegar Jósep, maður Oddnýjar andaðist,
1879, var hún illa stödd með börn sín og félítil, en
hún var dugleg mjög. Átti að koma henni burtu,
svo að hún yrði ekki sveitlæg. En þá ræðst hún í
það, með aðstoð Eiríks á Vífilsstöðum og Magn-
úsar á Galtastöðum ytri, ágætismanna, að kaupa
Heiðarsel. Braust þar síðan áfram með fágætum
dugnaði.
Móðir Jóeps í Heiðarseli, var Guðríður Árna-
dóttir, prests Skaftasonar að Hálsi í Hamarsfirði,
og s.k. hans Helgu Vigfúsdóttur, sýsluntanns í
Þingeyjarsýslu, Jónssonar.
Kristbjörg, var yngri tveggja barna þeirra
Stefáns og Guðbjargar, sem upp komust, hitt var
Magnús, síðast dyravörður í Stjornarráðinu, sem
lést fyrir tæpum 2, árum. Guðbjörg móðir þeirra,
andaðist 1901, og var Kristbjörg að mestu alin upp
hjá Oddnýju, ömmu sinni í Heiðarseli.
Árið 1927 giftist Kristbjörg Þórði skipasmið
Jónssyni, formanni frá Gamla Hrauni á Eyrar-
bakka Guðmundssonar, kona Jóns var Ingibjörg
Jónsdóttirfrá Miðhúsum í Sandvíkurhreppi. Byrj-
uðu þau búskap sinn á Akureyri, síðar Innri
Njarðvík, seinna í Vestmannaeyjum, að Vallar-
túni og Skálanesi. Eignuðust þau Þórður fjórar
dætur, Láru, g., Isaki Þorkelssyni, járnsmið
Kópavogi, Oddný g., Karli J. Gunnarssyni,
verslm., Rvík., Ingibjörg g., Svani Jónssyni,
vélstjóra, Vestmannaeyjum og Þóra g., Eyvindi
Hreggviðssyni verkstjóra, Rvík. Þórður andaðist
í Vestmannaeyjum, 1. febrúar 1939.
Það er ekki talið fréttnæmt, og sjaldan gert að
umtalsefni í blöðum þótt konur, á efra skeiði, falli
frá. Og hafa, rhargar hinar göfugustu og merkustu
húsfreyjur hvílt í gröfum sínum um árabil, án þess
að starfsemi þeirra í þarfir lands og lýðs hafi verið
birt eða þökkuð sem vert er, eða minning þeirra
heiðruð á nokkurn hátt.
Minning þeirra hefur því smátt og smátt fölnað
eins og blómið á leiöunum, uns hún hefur að
lokum dáið og gleymst öllum, og aðeins lifað og
skinið í hjörtum eftirlifandi ástvina.
Konunni, móðurinni er falið á hendur hið
vandasamasta og ábyrgðarmesta starf. að uppala.
fræða og þroska komandi kynslóðir. Minning og
áhrif móðurinnar, er sú leiðarstjarnan sem skærast
hefur skinið á vegum margra barna, fyrr og síðar.
Kristbjörg, var gervileg ásýndum, nokkuð há
vexti, hárið var jarpt, brosið blítt. Hún var látlaus
í framkomu. alúðleg í viðmóti, ræðin og frænd-
rækin. Gott minni hafði húri til hins síðasta, enda
var hún fróð um flest, einkum ættfræði. Hún var
vel að sér, bæði til munns og handa, fjölhæf í
verki, starfsöm og gcstrisin var hún með ’aíbrigð-
um.
Guð komi sjálfur nú med náð,
nú sjái Guð miil efni og ráð,
nú er mér Jesús þörf á þér,
þér, hef ég treyst í heimi hér.
H. Pélursson
Fyrir mína hönd, systra minna, Guðbjargar og
Önnu Maríu, þakka ég að lokum Kristbjörgu fyrir
alla hennar elsku við okkur systkinin og foreldra
okkar, í gegnum árin. Kristbjörg var mjög
ÍSLENDINGAÞÆTTIR